USTAWA

z dnia 7 września 1991 r.

o systemie oświaty

(Dz. U. z 2017 r. poz. 2198, 2203 i 2361)

ogłoszono dnia 29 listopada 2017 r.
obowiązuje od dnia 25 października 1991 r.

historia od dnia 21 czerwca 1996 r.

(uchylona)

Rozdział 1
Przepisy ogólne

Art. 1. (uchylony)

Art. 2. (uchylony)

Art. 2a. (uchylony)

Art. 3. Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa bez bliższego określenia o:

1) szkole - należy przez to rozumieć także przedszkole;
1a) szkole specjalnej lub oddziale specjalnym - należy przez to rozumieć odpowiednio szkołę lub oddział, o których mowa w art. 4 pkt 2 ustawy - Prawo oświatowe;
2) szkole artystycznej - należy przez to rozumieć także szkołę bibliotekarską i animatorów kultury;
2a) oddziale integracyjnym - należy przez to rozumieć oddział szkolny, o którym mowa w art. 4 pkt 3 ustawy - Prawo oświatowe;
2b) oddziale dwujęzycznym - należy przez to rozumieć oddział szkolny, o którym mowa w art. 4 pkt 4 ustawy - Prawo oświatowe;
2c) szkole integracyjnej - należy przez to rozumieć szkołę, o której mowa w art. 4 pkt 5 ustawy - Prawo oświatowe;
2d) szkole dwujęzycznej - należy przez to rozumieć szkołę, o której mowa w art. 4 pkt 6 ustawy - Prawo oświatowe;
2e) (uchylony)
2f) (uchylony)
2fa) (uchylony)
2fb) (uchylony)
2fc) (uchylony)
2g) (uchylony)
3) placówce - należy przez to rozumieć jednostki organizacyjne wymienione w art. 2 pkt 3-8 i 10 ustawy - Prawo oświatowe;
3a) (uchylony)
3b) szkole podstawowej, liceum ogólnokształcącym, technikum, branżowej szkole I stopnia, branżowej szkole II stopnia, szkole specjalnej przysposabiającej do pracy lub szkole policealnej - należy przez to rozumieć szkoły, o których mowa w art. 18 ust. 1 ustawy - Prawo oświatowe;
4) (uchylony)
5) organie prowadzącym szkołę lub placówkę - należy przez to rozumieć ministra, jednostkę samorządu terytorialnego, inne osoby prawne i fizyczne;
6) (uchylony)
7) (uchylony)
8) kuratorze oświaty - należy przez to rozumieć kierownika kuratorium oświaty jako jednostki organizacyjnej wchodzącej w skład zespolonej administracji rządowej w województwie;
9) nauczycielu - należy przez to rozumieć także wychowawcę i innego pracownika pedagogicznego szkoły, placówki i placówki doskonalenia nauczycieli;
10) rodzicach - należy przez to rozumieć także prawnych opiekunów dziecka oraz osoby (podmioty) sprawujące pieczę zastępczą nad dzieckiem;
11) uczniach - należy przez to rozumieć także słuchaczy i wychowanków;
11a) (uchylony)
11b) (uchylony)
11c) (uchylony)
11d) (uchylony)
12) (uchylony)
13) podstawie programowej wychowania przedszkolnego lub podstawie programowej kształcenia ogólnego - należy przez to rozumieć podstawę programową, o której mowa w art. 4 pkt 24 ustawy - Prawo oświatowe;
13a) podstawie programowej kształcenia w zawodach - należy przez to rozumieć podstawę programową, o której mowa w art. 4 pkt 25 ustawy - Prawo oświatowe;
13b) programie wychowania przedszkolnego lub programie nauczania do danych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego - należy przez to rozumieć opis sposobu realizacji celów wychowania lub kształcenia oraz treści nauczania ustalonych odpowiednio w podstawie programowej wychowania przedszkolnego lub podstawie programowej kształcenia ogólnego dla danego etapu edukacyjnego lub opis sposobu realizacji celów kształcenia oraz treści nauczania zajęć edukacyjnych, dla których nie została ustalona podstawa programowa kształcenia ogólnego, lecz program nauczania tych zajęć został włączony do szkolnego zestawu programów nauczania, o którym mowa w art. 22a ust. 7;
13c) programie nauczania do zawodu - należy przez to rozumieć opis sposobu realizacji celów kształcenia i treści nauczania ustalonych w podstawie programowej kształcenia w zawodach, w formie efektów kształcenia, uwzględniający wyodrębnienie kwalifikacji w zawodzie, zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 46 ust. 1 ustawy - Prawo oświatowe; program nauczania do zawodu zawiera także programy nauczania do poszczególnych obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia w zawodzie, ustalonych przez dyrektora szkoły, a w przypadku szkół artystycznych - określonych w ramowych planach nauczania dla tych szkół;
14) zadaniach oświatowych jednostek samorządu terytorialnego - należy przez to rozumieć zadania w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym profilaktyki społecznej;
15) szkole dla dorosłych - należy przez to rozumieć szkoły, o których mowa w art. 4 pkt 29 ustawy - Prawo oświatowe;
16) kształceniu ustawicznym - należy przez to rozumieć kształcenie, o którym mowa w art. 4 pkt 30 ustawy - Prawo oświatowe;
17) (uchylony)
18) niepełnosprawnościach sprzężonych - należy przez to rozumieć występowanie u dziecka niesłyszącego lub słabosłyszącego, niewidomego lub słabowidzącego, z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją, z niepełnosprawnością intelektualną albo z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera, co najmniej jeszcze jednej z wymienionych niepełnosprawności;
18a) specyficznych trudnościach w uczeniu się - należy przez to rozumieć trudności w uczeniu się odnoszące się do uczniów w normie intelektualnej, którzy mają trudności w przyswajaniu treści nauczania, wynikające ze specyfiki ich funkcjonowania percepcyjno-motorycznego i poznawczego, nieuwarunkowane schorzeniami neurologicznymi;
18b) (uchylony)
19) kwalifikacji w zawodzie - należy przez to rozumieć wyodrębniony w danym zawodzie zestaw oczekiwanych efektów kształcenia, których osiągnięcie potwierdza świadectwo wydane przez okręgową komisję egzaminacyjną, po zdaniu egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w zakresie jednej kwalifikacji;
20) kwalifikacyjnym kursie zawodowym - należy przez to rozumieć kurs, którego program nauczania uwzględnia podstawę programową kształcenia w zawodach, w zakresie jednej kwalifikacji, którego ukończenie umożliwia przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w zakresie tej kwalifikacji;
21) egzaminie potwierdzającym kwalifikacje w zawodzie - należy przez to rozumieć egzamin umożliwiający uzyskanie świadectwa potwierdzającego kwalifikację w zawodzie w zakresie jednej kwalifikacji, a w przypadku uzyskania świadectw potwierdzających wszystkie kwalifikacje wyodrębnione w danym zawodzie oraz posiadania wykształcenia zasadniczego zawodowego, wykształcenia zasadniczego branżowego, wykształcenia średniego branżowego lub wyksztalcenia średniego - również dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe;
21a) (uchylony)
21b) (uchylony)
21c) egzaminie maturalnym - należy przez to rozumieć egzamin przeprowadzany dla absolwentów posiadających wykształcenie średnie lub wykształcenie średnie branżowe, umożliwiający uzyskanie świadectwa dojrzałości;
21d) egzaminie ósmoklasisty - należy przez to rozumieć egzamin przeprowadzany w ostatnim roku nauki w szkole podstawowej, a w szkole artystycznej realizującej kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej - w klasie, której zakres nauczania odpowiada klasie VIII szkoły podstawowej, sprawdzający wiadomości i umiejętności ucznia lub słuchacza określone w podstawie programowej kształcenia ogólnego;
22) (uchylony)
23) podręczniku - należy przez to rozumieć podręcznik dopuszczony do użytku szkolnego;
24) materiale edukacyjnym - należy przez to rozumieć materiał zastępujący lub uzupełniający podręcznik, umożliwiający realizację programu nauczania, mający postać papierową lub elektroniczną;
25) materiale ćwiczeniowym - należy przez to rozumieć materiał przeznaczony dla uczniów służący utrwalaniu przez nich wiadomości i umiejętności;
26) (uchylony)
27) (uchylony)
28) (uchylony)
29) (uchylony)
30) (uchylony)
31) (uchylony)
32) (uchylony)
33) (uchylony)
34) ustawie - Prawo oświatowe - należy przez to rozumieć ustawę z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe.

Art. 4. (uchylony)

Art. 4a. (uchylony)

Art. 5. (uchylony)

Art. 5a. (uchylony)

Art. 5b. (uchylony)

Art. 5c. (uchylony)

Art. 5d. (uchylony)

Art. 5e. (uchylony)

Art. 5f. (uchylony)

Art. 5g. W zakresie określonym niniejszą ustawą z tytułu udostępniania rodzicom gromadzonych przez publiczne przedszkola, oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych, inne formy wychowania przedszkolnego, szkoły i placówki informacji w zakresie nauczania, wychowania oraz opieki, dotyczących ich dzieci, nie mogą być pobierane od rodziców opłaty, bez względu na postać i sposób przekazywania tych informacji.

Art. 5h. W przypadku publicznych innych form wychowania przedszkolnego prowadzonych przez osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego lub osoby fizyczne, oraz niepublicznych innych form wychowania przedszkolnego zadania i kompetencje określone w ustawie dla dyrektora przedszkola wykonuje osoba kierująca daną inną formą wychowania przedszkolnego wyznaczona przez osobę prowadzącą inną formę wychowania przedszkolnego.

Art. 6. (uchylony)

Art. 7. (uchylony)

Art. 7a. (uchylony)

Art. 7b. (uchylony)

Art. 7c. (uchylony)

Art. 7d. (uchylony)

Art. 7e. (uchylony)

Art. 8. (uchylony)

Art. 9. (uchylony)

Art. 9a. 1. Tworzy się Centralną Komisję Egzaminacyjną z siedzibą w Warszawie.

2. Do zadań Centralnej Komisji Egzaminacyjnej należy w szczególności:

1) przygotowywanie i ustalanie materiałów egzaminacyjnych, w szczególności zadań i arkuszy egzaminacyjnych do przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz egzaminów eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1 i 3;
2) przygotowywanie i ustalanie zasad oceniania rozwiązań zadań wykorzystywanych do przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz egzaminów eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1 i 3, w celu zapewnienia porównywalności oceniania;
3) opracowywanie i ogłaszanie w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie Centralnej Komisji Egzaminacyjnej informatorów zawierających w szczególności przykładowe zadania, jakie mogą wystąpić na egzaminie ósmoklasisty, egzaminie maturalnym, egzaminie potwierdzającym kwalifikacje w zawodzie oraz egzaminach eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1 i 3, wraz z rozwiązaniami;
4) organizowanie druku i dystrybucji materiałów egzaminacyjnych; realizację wybranych zadań w zakresie druku i dystrybucji materiałów egzaminacyjnych dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej może powierzyć dyrektorom okręgowych komisji egzaminacyjnych, jeżeli jest to uzasadnione ze względu na racjonalność wydatków związanych z przeprowadzaniem egzaminu ósmoklasisty, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz egzaminów eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1 i 3;
5) analizowanie wyników egzaminu ósmoklasisty, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz egzaminów eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1 i 3, a także składanie ministrowi właściwemu do spraw oświaty i wychowania corocznych sprawozdań dotyczących wyników tych egzaminów;
5a) współpraca z ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego w zakresie, o którym mowa w art. 96b ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2016 r. poz. 1842, 1933 i 2169);
6) przygotowywanie, we współpracy z okręgowymi komisjami egzaminacyjnymi, materiałów szkoleniowych dla kandydatów na egzaminatorów i egzaminatorów;
7) współpraca z instytucjami krajowymi i zagranicznymi w zakresie egzaminowania;
8) inicjowanie lub organizowanie badań, analiz i testów diagnostycznych oraz opracowywanie nowych rozwiązań w zakresie egzaminowania;
9) realizowanie porozumień międzynarodowych i międzyresortowych w zakresie przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz egzaminów eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1 i 3;
10) ogłaszanie każdego roku w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie Centralnej Komisji Egzaminacyjnej:
a) komunikatów w sprawie:
- harmonogramu przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego w terminie głównym i terminie dodatkowym, a w przypadku egzaminu maturalnego - również w terminie poprawkowym, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz egzaminów eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1 i 3, w tym:
-   terminów przekazywania szkołom wyników egzaminu ósmoklasisty i części pisemnej egzaminu maturalnego oraz zaświadczeń o szczegółowych wynikach egzaminu ósmoklasisty, świadectw dojrzałości, aneksów do świadectw dojrzałości i zaświadczeń o wynikach egzaminu maturalnego,
-    terminów przekazywania szkołom, placówkom, o których mowa w art. 2 pkt 4 ustawy - Prawo oświatowe, pracodawcom oraz podmiotom prowadzącym kwalifikacyjne kursy zawodowe, o których mowa w art. 117 ust. 2 ustawy - Prawo oświatowe, wyników egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz terminów przekazywania szkołom, placówkom, o których mowa w art. 2 pkt 4 ustawy - Prawo oświatowe, i pracodawcom świadectw potwierdzających kwalifikację w zawodzie oraz terminów przekazywania szkołom dyplomów potwierdzających kwalifikacje zawodowe,
- materiałów i przyborów pomocniczych, z których można korzystać na egzaminie ósmoklasisty, egzaminie maturalnym, egzaminie potwierdzającym kwalifikacje w zawodzie oraz egzaminach eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1 i 3, a także listy systemów operacyjnych, programów użytkowych oraz języków programowania - w przypadku egzaminu maturalnego z informatyki,
- szczegółowych sposobów dostosowania warunków i form przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz egzaminów eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1 i 3, do potrzeb osób, o których mowa w art. 44zzr, art. 44zzzf i art. 44zzzh,
b) informacji o sposobie organizacji i przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz egzaminów eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1 i 3.

Art. 9b. (uchylony)

Art. 9c. 1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania tworzy, w drodze rozporządzenia, okręgowe komisje egzaminacyjne oraz określa ich zasięg terytorialny.

1a. Okręgowe komisje egzaminacyjne podlegają Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.

2. Do zadań okręgowej komisji egzaminacyjnej należy w szczególności:

1) przeprowadzanie egzaminu ósmoklasisty, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz egzaminów eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1 i 3;
2) przygotowywanie propozycji zadań i arkuszy egzaminacyjnych do przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz egzaminów eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1 i 3, w zakresie określonym przez Centralną Komisję Egzaminacyjną;
3) przygotowywanie propozycji zadań do informatorów, o których mowa w art. 9a ust. 2 pkt 3, w zakresie określonym przez Centralną Komisję Egzaminacyjną;
4) przeprowadzanie próbnego zastosowania zadań w zakresie określonym przez Centralną Komisję Egzaminacyjną, w warunkach zapewniających ich ochronę przed nieuprawnionym ujawnieniem;
5) analizowanie wyników egzaminu ósmoklasisty, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz egzaminów eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1 i 3;
6) opracowywanie i przekazywanie:
b) kuratorom oświaty sprawozdań z przeprowadzonych egzaminów eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1 i 3;
7) prowadzenie ewidencji egzaminatorów zamieszkujących na terenie objętym właściwością danej okręgowej komisji egzaminacyjnej;
8) szkolenie kandydatów na egzaminatorów i egzaminatorów;
9) udzielanie szkołom, placówkom, o których mowa w art. 2 pkt 4 ustawy - Prawo oświatowe, pracodawcom i podmiotom prowadzącym kwalifikacyjne kursy zawodowe, o których mowa w art. 117 ust. 2 ustawy - Prawo oświatowe, upoważnień do przeprowadzania części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz części pisemnej tego egzaminu przeprowadzanej z wykorzystaniem systemu elektronicznego, o których mowa w art. 44zzzl ust. 1;
10) współpraca z innymi okręgowymi komisjami egzaminacyjnymi;
11) współpraca z kuratorami oświaty właściwymi ze względu na zasięg terytorialny okręgowej komisji egzaminacyjnej w sprawach związanych z przeprowadzaniem egzaminu ósmoklasisty, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz egzaminów eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1 i 3;
11a) współpraca z ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego w zakresie, o którym mowa w art. 96b ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym;
12) wykonywanie innych zadań powierzonych przez dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej lub ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.

2a.  (uchylony)

2b. Dla celów przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty, egzaminu maturalnego oraz egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie okręgowe komisje egzaminacyjne nadają szkołom, placówkom, o których mowa w art. 2 pkt 4 ustawy - Prawo oświatowe, pracodawcom i podmiotom prowadzącym kwalifikacyjne kursy zawodowe, o których mowa w art. 117 ust. 2 ustawy - Prawo oświatowe, indywidualne numery identyfikacyjne.

3. Do ewidencji egzaminatorów, z zastrzeżeniem ust. 4, może być wpisana osoba, która:

1) posiada kwalifikacje wymagane do zajmowania stanowiska nauczyciela w szkole, z zakresu której jest przeprowadzany egzamin ósmoklasisty, egzamin maturalny, egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie, albo jest nauczycielem akademickim specjalizującym się w dziedzinie, z którą są związane zajęcia edukacyjne wchodzące w zakres egzaminu;
2) posiada, uzyskany w okresie 6 lat przed złożeniem wniosku o wpis do ewidencji, co najmniej trzyletni staż pracy dydaktycznej w szkole publicznej, szkole niepublicznej o uprawnieniach szkoły publicznej, zakładzie kształcenia nauczycieli lub szkole wyższej albo co najmniej trzyletni staż pracy na stanowisku wymagającym kwalifikacji pedagogicznych w placówce doskonalenia nauczycieli, urzędzie organu administracji rządowej, kuratorium oświaty lub innej jednostce sprawującej nadzór pedagogiczny;
3) spełnia warunki określone w art. 10 ust. 5 pkt 2-4a ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela;
4) ukończyła z wynikiem pozytywnym szkolenie dla kandydatów na egzaminatorów organizowane przez okręgową komisję egzaminacyjną, zakończone egzaminem ze znajomości zasad przeprowadzania, w szczególności oceniania, egzaminu ósmoklasisty, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie.

4. Do ewidencji egzaminatorów w zakresie przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie może również być wpisana osoba, która jest przedstawicielem pracodawcy lub organizacji pracodawców albo stowarzyszenia lub samorządu zawodowego oraz:

1) posiada kwalifikacje wymagane od instruktora praktycznej nauki zawodu i spełnia warunki określone w ust. 3 pkt 3 i 4 albo
2) posiada przygotowanie zawodowe uznane przez dyrektora szkoły lub placówki za odpowiednie do prowadzenia zajęć z zakresu kształcenia zawodowego, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy - Prawo oświatowe, i spełnia warunki określone w ust. 3 pkt 3 i 4.

5. Skreślenie z ewidencji egzaminatorów następuje:

1) na wniosek egzaminatora;
2) w przypadku:
a) nieusprawiedliwionego nieuczestniczenia w okresowych szkoleniach egzaminatorów, organizowanych przez okręgowe komisje egzaminacyjne,
b) nieusprawiedliwionego nieuczestniczenia w pracach dotyczących przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz egzaminów eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1 i 3, do których egzaminator został wyznaczony przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej,
c) nieprzestrzegania przepisów dotyczących przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz egzaminów eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1 i 3, lub zasad oceniania rozwiązań zadań, o których mowa w art. 9a ust. 2 pkt 2;
3) w razie niespełniania warunków, o których mowa w ust. 3 pkt 3;
4) w razie dokonania wpisu z naruszeniem prawa.

6. Wpis do ewidencji egzaminatorów, odmowa wpisu oraz skreślenie z ewidencji następuje w drodze decyzji administracyjnej dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej.

7. Organem wyższego stopnia w stosunku do dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej w sprawach, o których mowa w ust. 6, jest dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.

8. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, ramowy program szkolenia kandydatów na egzaminatorów, sposób prowadzenia ewidencji egzaminatorów oraz tryb wpisywania i skreślania egzaminatorów z ewidencji, uwzględniając w szczególności obowiązkowy wymiar godzin szkolenia, a także dokumenty wymagane od osób ubiegających się o wpis do ewidencji oraz zakres danych wpisywanych w ewidencji.

9. W przeprowadzaniu egzaminu ósmoklasisty, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz egzaminów eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1 i 3, w zakresie ustalonym w przepisach prawa, biorą udział egzaminatorzy i nauczyciele, a w przypadku egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie - także pracodawcy lub upoważnieni przez nich pracownicy oraz podmioty prowadzące kwalifikacyjne kursy zawodowe, o których mowa w art. 117 ust. 2 ustawy - Prawo oświatowe, lub upoważnieni przez nich pracownicy. W przeprowadzaniu części ustnej egzaminu maturalnego mogą również brać udział nauczyciele akademiccy.

10. Dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej zawiera z egzaminatorami, z zastrzeżeniem ust. 12, a w przypadku egzaminu maturalnego również z nauczycielami akademickimi biorącymi udział w przeprowadzaniu części ustnej egzaminu maturalnego, umowy określające zakres ich obowiązków oraz wysokość wynagrodzenia.

11. Nauczyciele biorący udział w przeprowadzaniu egzaminu ósmoklasisty, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie wykonują czynności związane z przeprowadzaniem tych egzaminów w ramach czynności i zajęć, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela, oraz ustalonego wynagrodzenia, z zastrzeżeniem ust. 12.

12. Nauczyciele, w tym nauczyciele będący egzaminatorami, biorący udział w przeprowadzaniu części ustnej egzaminu maturalnego, wykonują czynności związane z przeprowadzaniem tej części egzaminu w ramach zajęć, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela. W przypadku wykonywania tych czynności w wymiarze przekraczającym tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 1 ustawy - Karta Nauczyciela, nauczycielowi przysługuje wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe na zasadach określonych w art. 35 ust. 3 ustawy - Karta Nauczyciela.

Art. 9ca. 1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania prowadzi:

1) listę arbitrów w zakresie egzaminu maturalnego do rozpatrywania odwołań, o których mowa w art. 44zzz ust. 7;
2) listę arbitrów w zakresie egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie do rozpatrywania odwołań, o których mowa w art. 44zzzt ust. 7.

2. Wpis na listy arbitrów, o których mowa w ust. 1, następuje na wniosek osoby zainteresowanej.

3. Na listę arbitrów w zakresie egzaminu maturalnego może być wpisana osoba, która:

1) jest egzaminatorem wpisanym do ewidencji egzaminatorów, o której mowa w art. 9c ust. 2 pkt 7, w zakresie przeprowadzania egzaminu maturalnego, pełniła funkcję przewodniczącego zespołu egzaminatorów, o którym mowa w art. 44zzu ust. 4, w zakresie danego przedmiotu w co najmniej 3 latach, posiada kompetencje w dziedzinie technologii informacyjno-komunikacyjnych i otrzymała rekomendację dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej potwierdzającą posiadanie doświadczenia zapewniającego należyte wykonywanie obowiązków arbitra albo
2) posiada co najmniej stopień doktora w dziedzinie nauki lub sztuki, związanych z przedmiotem, z którego jest przeprowadzany egzamin maturalny, jest zatrudniona w instytucie badawczym, jednostce naukowej Polskiej Akademii Nauk, Polskiej Akademii Umiejętności lub szkole wyższej, posiada co najmniej pięcioletnie doświadczenie w pracy dydaktycznej, posiada kompetencje w dziedzinie technologii informacyjno-komunikacyjnych i otrzymała rekomendację instytutu badawczego, jednostki naukowej Polskiej Akademii Nauk, Polskiej Akademii Umiejętności, szkoły wyższej, stowarzyszenia naukowego lub komitetu głównego olimpiady przedmiotowej z przedmiotu, z którego jest przeprowadzany egzamin maturalny.

4. Na listę arbitrów w zakresie egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie może być wpisana osoba, która:

1) jest egzaminatorem wpisanym do ewidencji egzaminatorów, o której mowa w art. 9c ust. 2 pkt 7, w zakresie przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, pełniła funkcję przewodniczącego zespołu egzaminatorów, o którym mowa w art. 44zzzn ust. 6, posiada kompetencje w dziedzinie technologii informacyjno-komunikacyjnych i otrzymała rekomendację dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej potwierdzającą posiadanie doświadczenia zapewniającego należyte wykonywanie obowiązków arbitra albo
2) jest egzaminatorem wpisanym do ewidencji egzaminatorów, o której mowa w art. 9c ust. 2 pkt 7, w zakresie przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie przez co najmniej rok przed dniem złożenia wniosku o wpis na listę arbitrów, posiada kompetencje w dziedzinie technologii informacyjno-komunikacyjnych i otrzymała rekomendację dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej potwierdzającą posiadanie doświadczenia zapewniającego należyte wykonywanie obowiązków arbitra, albo
3) posiada co najmniej stopień doktora w dziedzinie nauki lub sztuki, związanych z danym zawodem, jest zatrudniona w instytucie badawczym, jednostce naukowej Polskiej Akademii Nauk, Polskiej Akademii Umiejętności lub szkole wyższej, posiada co najmniej pięcioletnie doświadczenie w pracy dydaktycznej, posiada kompetencje w dziedzinie technologii informacyjno-komunikacyjnych i otrzymała rekomendację instytutu badawczego, jednostki naukowej Polskiej Akademii Nauk, Polskiej Akademii Umiejętności, szkoły wyższej, stowarzyszenia naukowego lub komitetu głównego turnieju lub olimpiady tematycznej związanych z wybraną dziedziną wiedzy, albo
4) jest specjalistą z zakresu danego zawodu, posiada kompetencje w dziedzinie technologii informacyjno-komunikacyjnych i otrzymała rekomendację organizacji pracodawców reprezentatywnych w rozumieniu art. 24ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego.

5. Na listy arbitrów, o których mowa w ust. 1, nie może być wpisana osoba będąca pracownikiem Centralnej Komisji Egzaminacyjnej lub okręgowej komisji egzaminacyjnej.

6. Osoba, o której mowa w ust. 3 pkt 2 i ust. 4 pkt 3 i 4, może być wpisana na listę arbitrów, jeżeli:

1) ma pełną zdolność do czynności prawnych i korzysta z pełni praw publicznych;
2) nie toczy się przeciwko niej postępowanie karne w sprawie o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub postępowanie dyscyplinarne;
3) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
4) nie była prawomocnie ukarana karą dyscyplinarną.

7. Listy arbitrów zawierają:

1) imię (imiona) i nazwisko arbitra;
2) w przypadku listy arbitrów, o której mowa w ust. 1 pkt 1 - nazwę przedmiotu, z którego jest przeprowadzany egzamin maturalny, w zakresie którego dana osoba jest arbitrem;
3) w przypadku listy arbitrów, o której mowa w ust. 1 pkt 2 - nazwę zawodu, zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 46 ust. 1 ustawy - Prawo oświatowe, oraz oznaczenia wszystkich kwalifikacji wyodrębnionych w tym zawodzie, w zakresie których dana osoba jest arbitrem; jeżeli co najmniej jedna z tych kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie została wyodrębniona jako kwalifikacja wspólna z innym zawodem lub zawodami, lista arbitrów obejmuje dodatkowo nazwę tego zawodu lub zawodów oraz oznaczenie tej kwalifikacji;
4) stopień lub tytuł w dziedzinie nauki lub sztuki, jeżeli arbiter taki stopień lub tytuł posiada;
5) nazwę podmiotu, który udzielił rekomendacji, o której mowa w ust. 3 i 4;
6) numer wpisu.

8. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania skreśla arbitra z listy arbitrów:

1) na wniosek arbitra;
2) w przypadku utraty przez arbitra zdolności do czynności prawnych lub utraty pełni praw publicznych;
3) w przypadku skazania arbitra prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
4) w przypadku gdy toczy się przeciwko arbitrowi postępowanie karne w sprawie o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub postępowanie dyscyplinarne;
5) w przypadku prawomocnego ukarania arbitra karą dyscyplinarną;
6) w przypadku śmierci arbitra;
7) w przypadku skreślenia z ewidencji egzaminatorów, o której mowa w art. 9c ust. 2 pkt 7;
8) w przypadku cofnięcia rekomendacji, o której mowa w ust. 3 i 4;
9) w przypadku utraty zatrudnienia w instytucie badawczym, jednostce naukowej Polskiej Akademii Nauk, Polskiej Akademii Umiejętności lub szkole wyższej - w przypadku arbitrów, o których mowa w ust. 3 pkt 2 i ust. 4 pkt 3;
10) w przypadku zatrudnienia w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej lub okręgowej komisji egzaminacyjnej;
11) w przypadku dokonania wpisu na listę z naruszeniem prawa.

9. Arbiter ma obowiązek niezwłocznie poinformować ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania o zaistnieniu okoliczności, o których mowa w ust. 8 pkt 2-5 i pkt 7-10.

10. Na wniosek dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej minister właściwy do spraw oświaty i wychowania może skreślić arbitra z listy arbitrów, jeżeli:

1) arbiter dwukrotnie, bez uzasadnienia, odmówił wykonania zadań związanych z rozpatrzeniem odwołania, o którym mowa w art. 44zzz ust. 7 albo art. 44zzzt ust. 7;
2) arbiter dwukrotnie, bez uzasadnienia, przekroczył termin wyznaczony przez dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej na rozpatrzenie odwołania, o którym mowa w art. 44zzz ust. 7 albo art. 44zzzt ust. 7.

11. Listy arbitrów są podawane do publicznej wiadomości na stronie internetowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.

Art. 9cb. 1. Odwołania, o których mowa w art. 44zzz ust. 7 albo art. 44zzzt ust. 7, rozpatruje Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego przy dyrektorze Centralnej Komisji Egzaminacyjnej w składzie dwuosobowym.

2. Skład Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego wyznacza dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.

3. W przypadku odwołania, o którym mowa w art. 44zzz ust. 7, w skład Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego wchodzi:

1) jeden arbiter, który spełnia wymagania, o których mowa w art. 9ca ust. 3 pkt 1, oraz
2) jeden arbiter, który spełnia wymagania, o których mowa w art. 9ca ust. 3 pkt 2
- wpisani na listę arbitrów w zakresie egzaminu maturalnego z danego przedmiotu.

4. W przypadku odwołania, o którym mowa w art. 44zzzt ust. 7, w skład Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego wchodzi:

1) jeden arbiter, który spełnia wymagania, o których mowa w art. 9ca ust. 4 pkt 1 lub 2, oraz
2) jeden arbiter, który spełnia wymagania, o których mowa w art. 9ca ust. 4 pkt 3 lub 4
- wpisani na listę arbitrów w zakresie egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie z danej kwalifikacji.

5. W skład Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego nie może być wyznaczony arbiter będący jednocześnie egzaminatorem, który:

1) sprawdzał i oceniał pracę egzaminacyjną, której dotyczy odwołanie, albo
2) został wyznaczony do weryfikacji sumy punktów, o której mowa w art. 44zzz ust. 3 albo art. 44zzzt ust. 3, wyniku której dotyczy odwołanie.

6. W przypadku gdy:

1) na listy arbitrów nie został wpisany arbiter w zakresie przedmiotu, z którego jest przeprowadzany egzamin maturalny, albo zawodu i kwalifikacji wyodrębnionej w tym zawodzie, z której jest przeprowadzany egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie, albo
2) liczba arbitrów wpisanych na listy arbitrów jest niewystarczająca do rozpatrzenia wszystkich odwołań, o których mowa w art. 44zzz ust. 7 albo art. 44zzzt ust. 7, w terminie określonym w art. 44zzz ust. 17 albo art. 44zzzt ust. 17, albo
3) z powodu choroby arbitra lub innych uzasadnionych przyczyn nie jest możliwe wyznaczenie arbitra
- dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej zamiast arbitra wyznacza w skład Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego egzaminatora wpisanego do ewidencji egzaminatorów, o której mowa w art. 9c ust. 2 pkt 7, odpowiednio w zakresie egzaminu maturalnego lub egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, z tym że w przypadku odwołania, o którym mowa w art. 44zzz ust. 7, egzaminatorem tym może być osoba, która pełniła funkcję przewodniczącego zespołu egzaminatorów, o którym mowa w art. 44zzu ust. 4, w zakresie danego przedmiotu w co najmniej 3 latach.

7. Prace Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego odbywają się z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej. W razie potrzeby dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej może zorganizować posiedzenie Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego.

8. Arbitrowi oraz egzaminatorowi, o którym mowa w ust. 6, przysługuje:

1) wynagrodzenie za rozpatrzenie odwołania, w tym za sporządzenie pisemnego uzasadnienia, oraz
2) zwrot kosztów przejazdu i zakwaterowania, jeżeli prace Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego odbywają się na posiedzeniu poza miejscem zamieszkania arbitra lub egzaminatora.

9. Dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej zawiera z arbitrami oraz egzaminatorami, o których mowa w ust. 6, umowy określające zakres ich obowiązków, stopień złożoności rozwiązania każdego zadania egzaminacyjnego rozpatrywanego w ramach odwołania oraz wysokość wynagrodzenia.

10. Obsługę administracyjną i finansową Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego zapewnia Centralna Komisja Egzaminacyjna.

Art. 9cc. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia:

1) tryb wyznaczania składu Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego do rozpatrzenia odwołania, biorąc pod uwagę konieczność równomiernego rozłożenia pracy pomiędzy arbitrów;
2) tryb i sposób działania Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego, biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia sprawnego rozpatrywania odwołań oraz wykorzystywania w pracach tego kolegium przede wszystkim środków komunikacji elektronicznej;
3) stawki za jedno zadanie egzaminacyjne rozpatrzone w ramach odwołania przez arbitrów i egzaminatorów, o których mowa w art. 9cb ust. 6, oraz sposób i tryb zwrotu kosztów przejazdu i zakwaterowania tych arbitrów i egzaminatorów, biorąc pod uwagę konieczność zróżnicowania stawek za jedno zadanie egzaminacyjne w zależności od stopnia złożoności rozwiązania zadania egzaminacyjnego oraz konieczność odpowiedniego udokumentowania kosztów przejazdu i zakwaterowania;
4) wzór wniosku o wpis na listę arbitrów oraz wykaz dokumentów, które dołącza się do tego wniosku, biorąc pod uwagę konieczność wykazania przez osobę składającą wniosek spełnienia warunków, o których mowa w art. 9ca ust. 3-6, oraz zapewnienie możliwości weryfikacji spełnienia przez tę osobę tych warunków.

Art. 9d. 1. Nadzór nad działalnością Centralnej Komisji Egzaminacyjnej sprawuje minister właściwy do spraw oświaty i wychowania.

2. W ramach nadzoru, o którym mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw oświaty i wychowania w szczególności:

1) może wydawać dyrektorowi Centralnej Komisji Egzaminacyjnej wiążące wytyczne i polecenia, z wyjątkiem indywidualnych spraw rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnej;
2) może zwracać się do dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej o przygotowanie i przekazanie informacji, dokumentów i sprawozdań dotyczących określonej sprawy albo rodzaju spraw;
3) przeprowadza kontrole w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.

3. Nadzór nad działalnością okręgowych komisji egzaminacyjnych sprawuje dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio.

4. Organizację Centralnej Komisji Egzaminacyjnej określa jej statut nadany w drodze zarządzenia przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania. Zarządzenie podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.

5. Szczegółowy zakres zadań i organizację okręgowej komisji egzaminacyjnej określa jej statut nadany przez dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw oświaty i wychowania.

6. Centralna Komisja Egzaminacyjna i okręgowe komisje egzaminacyjne są państwowymi jednostkami budżetowymi finansowanymi z części budżetu państwa, której dysponentem jest minister właściwy do spraw oświaty i wychowania.

7.  Działalnością Centralnej Komisji Egzaminacyjnej kieruje dyrektor, którego powołuje i odwołuje minister właściwy do spraw oświaty i wychowania.

8.  Wicedyrektorów Centralnej Komisji Egzaminacyjnej powołuje i odwołuje dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, za zgodą ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.

9.  Działalnością okręgowej komisji egzaminacyjnej kieruje dyrektor, którego powołuje i odwołuje dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.

10.  W okręgowej komisji egzaminacyjnej może być utworzone stanowisko wicedyrektora, którego powołuje i odwołuje dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej, za zgodą dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.

11. Stanowisko dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i stanowisko dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej może zajmować osoba:

1) która posiada wykształcenie wyższe i tytuł zawodowy magister, magister inżynier lub równorzędny;
2) która posiada staż pracy określony w przepisach wydanych na podstawie ust. 14;
3) która posiada doświadczenie związane z organizowaniem egzaminów lub prowadzeniem badań w zakresie egzaminowania;
4) która spełnia warunki zdrowotne niezbędne do wykonywania pracy na stanowisku kierowniczym;
5) która ma pełną zdolność do czynności prawnych i korzysta z pełni praw publicznych;
6) która nie była karana karą dyscyplinarną oraz nie toczy się przeciwko niej postępowanie dyscyplinarne;
7) która nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
8) przeciwko której nie toczy się postępowanie o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego;
9) która nie była karana zakazem pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi, o którym mowa w art. 31 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych;
10) która nie była karana karą porządkową, o której mowa w art. 108 Kodeksu pracy.

12. Kandydata na stanowisko dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej oraz na stanowisko dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej wyłania się w drodze konkursu ogłaszanego przez odpowiednio ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania albo dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.

13. Jeżeli do konkursu, o którym mowa w ust. 12, nie zgłosi się żaden kandydat albo w wyniku konkursu nie wyłoniono kandydata, odpowiednio minister właściwy do spraw oświaty i wychowania albo dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej powołuje na stanowisko odpowiednio dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej albo dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej wskazanego przez siebie kandydata.

14. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, staż pracy wymagany od osoby zajmującej stanowisko dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, sposób i tryb przeprowadzania konkursu na stanowisko dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej oraz skład i tryb pracy komisji konkursowej, uwzględniając sposób ogłaszania konkursu, sposób wyłaniania kandydata, sposób sprawowania nadzoru nad prawidłowością postępowania konkursowego oraz tryb unieważnienia konkursu.

15. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 14, minister właściwy do spraw oświaty i wychowania może określić dodatkowe wymagania, jakim powinna odpowiadać osoba zajmująca stanowisko odpowiednio dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, uwzględniając specyfikę zadań wykonywanych przez odpowiednio Centralną Komisję Egzaminacyjną i okręgową komisję egzaminacyjną.

Art. 9e. 1. Przygotowywanie materiałów egzaminacyjnych do przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz egzaminów eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1 i 3, a także drukowanie, przechowywanie i transport materiałów egzaminacyjnych, odbywają się w warunkach zapewniających ich ochronę przed nieuprawnionym ujawnieniem.

2. Osoby uczestniczące w przygotowywaniu, drukowaniu, przechowywaniu i transporcie materiałów egzaminacyjnych, o których mowa w ust. 1, są obowiązane do nieujawniania osobom nieuprawnionym materiałów egzaminacyjnych.

3. W przypadku nieuprawnionego ujawnienia materiałów egzaminacyjnych, o których mowa w ust. 1, lub uzasadnionego podejrzenia nieuprawnionego ujawnienia tych materiałów decyzję co do dalszego przebiegu egzaminu ósmoklasisty, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz egzaminów eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1 i 3, podejmuje dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. Dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej może wyznaczyć nowy termin przeprowadzenia egzaminu ósmoklasisty lub egzaminu ósmoklasisty z danego przedmiotu, egzaminu maturalnego z danego przedmiotu w części pisemnej lub w części ustnej, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie lub części pisemnej albo części praktycznej tego egzaminu oraz egzaminów eksternistycznych, o których mowa w art. 10 ust. 1 i 3, z danego przedmiotu.

Art. 9f. (uchylony)

Art. 10. 1. Osoba, która ukończyła 18 lat, może uzyskać świadectwo ukończenia szkoły podstawowej i liceum ogólnokształcącego po zdaniu egzaminów eksternistycznych przeprowadzanych przez okręgową komisję egzaminacyjną, z zastrzeżeniem art. 10a.

2. Egzaminy eksternistyczne, o których mowa w ust. 1, przeprowadza się z zakresu obowiązkowych zajęć edukacyjnych określonych w ramowych planach nauczania odpowiednio szkoły podstawowej dla dorosłychlub liceum ogólnokształcącego dla dorosłych.

2a. Egzaminy eksternistyczne, o których mowa w ust. 1, są przeprowadzane na podstawie wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego, z tym że w przypadku liceum ogólnokształcącegodla dorosłych - na podstawie wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla zakresu podstawowego.

3. Osoba, która ukończyła 18 lat, może uzyskać:

1) świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie po zdaniu egzaminu eksternistycznego potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w zakresie danej kwalifikacji, przeprowadzanego przez okręgową komisję egzaminacyjną, zgodnie z przepisami rozdziału 3b;
2) dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe, jeżeli posiada świadectwa potwierdzające wszystkie kwalifikacje wyodrębnione w danym zawodzie oraz posiada:
a) wykształcenie zasadnicze zawodowe albo zdała egzaminy eksternistyczne z zakresu wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla zasadniczej szkoły zawodowej przeprowadzane przez okręgową komisję egzaminacyjną, lub
b) wykształcenie zasadnicze branżowe albo zdała egzaminy eksternistyczne z zakresu wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia przeprowadzane przez okręgową komisję egzaminacyjną, lub
c) wykształcenie średnie branżowe albo zdała egzaminy eksternistyczne z zakresu wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły II stopnia przeprowadzane przez okręgową komisję egzaminacyjną, lub
d) wykształcenie średnie.

4. Egzamin eksternistyczny, o którym mowa w ust. 3 pkt 1, przeprowadza się z zakresu wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodach.

4a. Wyniki egzaminów eksternistycznych, o których mowa w ust. 1 i 3, są ostateczne i nie służy na nie skarga do sądu administracyjnego.

4b. Do egzaminów eksternistycznych, o których mowa w ust. 1 i ust. 3 pkt 2 lit. a-c, przepisy art. 44zzz ust. 1-6 stosuje się odpowiednio.

4c. Egzaminy eksternistyczne, o których mowa w ust. 1 i 3, podlegają opłacie.

4d. Opłata za egzamin eksternistyczny z jednych zajęć edukacyjnych oraz opłata za egzamin eksternistyczny, o którym mowa w ust. 3 pkt 1, wynoszą 5,5% minimalnej stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela dyplomowanego posiadającego tytuł zawodowy magistra z przygotowaniem pedagogicznym, określonego na podstawie art. 30 ust. 5 pkt 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela.

4e. Osoba, która przystąpiła do egzaminu eksternistycznego, o którym mowa w ust. 3 pkt 1, i nie uzyskała wymaganej do zdania tego egzaminu liczby punktów z części pisemnej albo części praktycznej tego egzaminu, przystępując ponownie do tej części egzaminu, wnosi opłatę w wysokości:

1) w przypadku części pisemnej - 1/3 opłaty, o której mowa w ust. 4d;
2) w przypadku części praktycznej - 2/3 opłaty, o której mowa w ust. 4d.

4f. Opłata za egzaminy eksternistyczne, o których mowa w ust. 1 i 3, stanowi dochód budżetu państwa. Opłata nie podlega zwrotowi.

4g. Opłatę za egzaminy eksternistyczne wnosi się:

1) w przypadku egzaminów eksternistycznych, o których mowa w ust. 1 i ust. 3 pkt 2 lit. a-c - nie później niż na 30 dni przed terminem rozpoczęcia sesji egzaminacyjnej, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie ust. 5,
2) w przypadku egzaminu eksternistycznego, o którym mowa w ust. 3 pkt 1 - nie później niż na 30 dni przed wyznaczonym terminem tego egzaminu
- na rachunek bankowy wskazany przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej. Niewniesienie w tych terminach opłaty za egzamin eksternistyczny, o którym mowa w ust. 1 lub 3, skutkuje brakiem możliwości przystąpienia do tego egzaminu.

5. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia:

1) warunki i tryb przeprowadzania egzaminów eksternistycznych, o których mowa w ust. 1 i ust. 3 pkt 2 lit. a-c, w tym warunki ich oceniania, oraz zajęcia edukacyjne, z których są przeprowadzane egzaminy eksternistyczne, o których mowa w ust. 3 pkt 2 lit. a-c,
2) warunki dopuszczania do egzaminów eksternistycznych, o których mowa w ust. 1 i 3,
3) warunki wynagradzania egzaminatorów przeprowadzających egzaminy eksternistyczne, o których mowa w ust. 1 i ust. 3 pkt 2 lit. a-c
- z uwzględnieniem możliwości unieważnienia egzaminów eksternistycznych, o których mowa w ust. 1 i ust. 3 pkt 2 lit. a-c, ze względu na naruszenie przepisów dotyczących przeprowadzania tych egzaminów, jeżeli to naruszenie mogło mieć wpływ na wynik egzaminu, a także z uwzględnieniem możliwości zwalniania osób o niskich dochodach z całości lub części opłat za przeprowadzanie egzaminów eksternistycznych, o których mowa w ust. 1 i 3. Wynagrodzenie egzaminatorów powinno być ustalone w relacji do minimalnej stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela dyplomowanego posiadającego tytuł zawodowy magistra z przygotowaniem pedagogicznym, określonego na podstawie art. 30 ust. 5 pkt 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela.

6. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 5, minister właściwy do spraw oświaty i wychowania może, na wniosek właściwych ministrów, wskazać zawody, w zakresie których nie przeprowadza się egzaminów eksternistycznych, o których mowa w ust. 3.

Art. 10a. 1. Świadectwo lub dyplom ukończenia szkoły artystycznej można uzyskać na podstawie egzaminów eksternistycznych przeprowadzanych przez państwowe komisje egzaminacyjne powoływane przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.

2. Egzaminy eksternistyczne przeprowadza się z zakresu zajęć edukacyjnych określonych w ramowych planach nauczania poszczególnych typów publicznych szkół artystycznych.

3. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego określa, w drodze rozporządzenia, typy szkół artystycznych, których świadectwo lub dyplom ukończenia można uzyskać na podstawie egzaminów eksternistycznych, warunki i tryb przeprowadzania egzaminów eksternistycznych, wysokość opłat za egzaminy eksternistyczne oraz warunki wynagradzania osób wchodzących w skład państwowej komisji egzaminacyjnej, z uwzględnieniem możliwości unieważniania egzaminów eksternistycznych ze względu na naruszenia przepisów dotyczących przeprowadzania tych egzaminów, jeżeli to naruszenie mogło mieć wpływ na wynik egzaminu, oraz że wysokość opłat za egzaminy eksternistyczne nie może być wyższa niż koszty przeprowadzenia tych egzaminów, a także z uwzględnieniem możliwości zwalniania z całości lub części opłat za przeprowadzenie egzaminu osób o niskich dochodach.

Art. 11. 1. Świadectwa i dyplomy państwowe wydawane przez uprawnione do tego szkoły, placówki kształcenia ustawicznego i placówki kształcenia praktycznego, kolegia pracowników służb społecznych oraz okręgowe komisje egzaminacyjne są dokumentami urzędowymi.

2. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia:

1) warunki i tryb wydawania oraz wzory świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych, w tym umieszczenie na wzorach druków szkolnych znaków graficznych informujących o poziomie Polskiej Ramy Kwalifikacji, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji, sposób dokonywania sprostowań ich treści i wydawania duplikatów, a także tryb i sposób dokonywania uwierzytelnienia dokumentów przeznaczonych do obrotu prawnego z zagranicą,
- uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowego tworzenia dokumentacji przebiegu nauczania, oceniania wyników pracy dydaktyczno-wychowawczej szkół i wyników egzaminów przeprowadzanych przez okręgowe komisje egzaminacyjne, a także wymóg, aby wysokość odpłatności za wykonywanie czynności, o których mowa w pkt 2, nie przewyższała kwoty opłaty skarbowej za uwierzytelnienie dokumentu, określonej w przepisach o opłacie skarbowej.

Art. 11a. (uchylony)

Art. 12. 1. Publiczne przedszkola i szkoły podstawowe organizują naukę religii na życzenie rodziców, publiczne szkoły ponadpodstawowowe na życzenie bądź rodziców, bądź samych uczniów; po osiągnięciu pełnoletności o pobieraniu nauki religii decydują uczniowie.

2. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania w porozumieniu z władzami Kościoła Katolickiego i Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego oraz innych kościołów i związków wyznaniowych określa, w drodze rozporządzenia, warunki i sposób wykonywania przez szkoły zadań, o których mowa w ust. 1.

Art. 13. 1.  Szkoła i placówka publiczna umożliwia uczniom podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej, językowej i religijnej, a w szczególności naukę języka oraz własnej historii i kultury.

2.  Na wniosek rodziców nauka, o której mowa w ust. 1, może być prowadzona:

1) w osobnych grupach, oddziałach lub szkołach;
2) w grupach, oddziałach lub szkołach - z dodatkową nauką języka oraz własnej historii i kultury;
3) w międzyszkolnych zespołach nauczania.

3. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, warunki i sposób wykonywania przez szkoły i placówki zadań, o których mowa w ust. 1 i 2, w szczególności minimalną liczbę uczniów, dla których organizuje się poszczególne formy nauczania wymienione w ust. 2.

4. W pracy dydaktyczno-wychowawczej szkoły publiczne zapewniają podtrzymywanie kultury i tradycji regionalnej.

5. (uchylony)

6. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania podejmie działania w celu zapewnienia możliwości kształcenia nauczycieli oraz dostępu do podręczników na potrzeby szkół i placówek publicznych, o których mowa w ust. 1.

7. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania podejmie działania w celu popularyzacji wiedzy o historii, kulturze, języku i o tradycjach religijnych mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym.

Art. 13a. (uchylony)

Rozdział 2
(uchylony)

Art. 14. (uchylony)

Art. 14a. (uchylony)

Art. 14b. (uchylony)

Art. 14c. (uchylony)

Art. 14d. (uchylony)

Art. 15. (uchylony)

Art. 15a. (uchylony)

Art. 16. (uchylony)

Art. 16a. (uchylony)

Art. 17. (uchylony)

Art. 18. (uchylony)

Art. 19. (uchylony)

Art. 20. (uchylony)

Rozdział 2a
(uchylony)

Art. 20a. (uchylony)

Art. 20b. (uchylony)

Art. 20c. (uchylony)

Art. 20d. (uchylony)

Art. 20e. (uchylony)

Art. 20f. (uchylony)

Art. 20g. (uchylony)

Art. 20h. (uchylony)

Art. 20i. (uchylony)

Art. 20j. (uchylony)

Art. 20k. (uchylony)

Art. 20l. (uchylony)

Art. 20m. (uchylony)

Art. 20n. (uchylony)

Art. 20o. (uchylony)

Art. 20p. (uchylony)

Art. 20q. (uchylony)

Art. 20r. (uchylony)

Art. 20s. (uchylony)

Art. 20t. (uchylony)

Art. 20u. (uchylony)

Art. 20v. (uchylony)

Art. 20w. (uchylony)

Art. 20wa. (uchylony)

Art. 20z. (uchylony)

Art. 20za. (uchylony)

Art. 20zb. (uchylony)

Art. 20zc. (uchylony)

Art. 20zca. (uchylony)

Art. 20zd. (uchylony)

Art. 20ze. (uchylony)

Art. 20zf. (uchylony)

Art. 20zg. (uchylony)

Art. 20zh. (uchylony)

Rozdział 3
Zarządzanie szkołami i placówkami publicznymi

Art. 21. 1. (uchylony)

2. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania inicjuje, koordynuje i nadzoruje organizację ogólnopolskich olimpiad i turniejów dla uczniów, a także może zlecić zadania z tego zakresu, w drodze umowy, szkołom wyższym, placówkom naukowym, stowarzyszeniom naukowym, zawodowym i innym podmiotom prowadzącym statutową działalność oświatową lub naukową.

Art. 21a. (uchylony)

Art. 22. 1. (uchylony)

1a. (uchylony)

2. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi ponadto, w drodze rozporządzenia:

1) (uchylony)
2) (uchylony)
2a) (uchylony)
3) (uchylony)
4) (uchylony)
5) (uchylony)
6) (uchylony)
7) (uchylony)
8) organizację oraz sposób przeprowadzania konkursów, turniejów i olimpiad, uwzględniając, że konkursy, turnieje i olimpiady powinny służyć odkrywaniu i rozwijaniu uzdolnień uczniów, pobudzaniu twórczego myślenia, wspomaganiu zdolności stosowania zdobytej wiedzy w praktycznym działaniu, a także lepszemu przygotowaniu uczniów do nauki w szkołach wyższego stopnia lub do wykonywania zawodu;
9) (uchylony)
10) (uchylony)
11) zasady udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkołach i placówkach, które powinny tworzyć warunki dla zaspokajania potrzeb rozwojowych i edukacyjnych uczniów, w szczególności wspomagać rozwój uczniów i efektywność uczenia się;
12) warunki i sposób organizowania przez szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki, z uwzględnieniem celów edukacyjnych i wychowawczych oraz bezpieczeństwa uczniów;
13) warunki wynagradzania egzaminatorów i nauczycieli akademickich, o których mowa w art. 9c ust. 10, uwzględniając zasadę, że wysokość wynagrodzenia określa się w relacji do minimalnej stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela dyplomowanego posiadającego tytuł zawodowy magistra z przygotowaniem pedagogicznym, ustalonej na podstawie art. 30 ust. 5 pkt 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela, oraz uwzględniając konieczność potwierdzenia przez dyrektora szkoły udziału nauczyciela akademickiego w części ustnej egzaminu maturalnego.

2a. (uchylony)

3. (uchylony)

4. (uchylony)

5. (uchylony)

Art. 22a. 1.  Nauczyciel lub zespół nauczycieli przedstawia dyrektorowi przedszkola lub szkoły program wychowania przedszkolnego lub program nauczania do danych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego na dany etap edukacyjny.

2. W przypadku innej formy wychowania przedszkolnego nauczyciel lub zespół nauczycieli przedstawia dyrektorowi przedszkola lub szkoły podstawowej program wychowania przedszkolnego.

3. W przypadku szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe nauczyciel lub zespół nauczycieli prowadzących kształcenie zawodowe w danym zawodzie przedstawia dyrektorowi szkoły program nauczania do danego zawodu.

4.  Program wychowania przedszkolnego i programy nauczania, o których mowa w ust. 1 i 3, mogą obejmować treści nauczania wykraczające poza zakres treści nauczania ustalonych w podstawie programowej wychowania przedszkolnego, treści nauczania ustalonych dla danych zajęć edukacyjnych w podstawie programowej kształcenia ogólnego albo treści nauczania ustalonych w formie efektów kształcenia dla danego zawodu w podstawie programowej kształcenia w zawodach.

5.  Program wychowania przedszkolnego i programy nauczania, o których mowa w ust. 1 i 3, powinny być dostosowane do potrzeb i możliwości uczniów, dla których są przeznaczone.

6. Dyrektor przedszkola lub szkoły, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej, dopuszcza do użytku w danym przedszkolu, oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej, danej innej formie wychowania przedszkolnego lub szkole przedstawiony przez nauczyciela lub zespół nauczycieli odpowiednio program wychowania przedszkolnego lub programy nauczania, o których mowa w ust. 1 i 3.

7. Dopuszczone do użytku w danym przedszkolu, oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej, danej innej formie wychowania przedszkolnego lub szkole programy wychowania przedszkolnego lub programy nauczania, o których mowa w ust. 1 i 3, stanowią odpowiednio zestaw programów wychowania przedszkolnego lub szkolny zestaw programów nauczania. Dyrektor przedszkola lub szkoły jest odpowiedzialny za uwzględnienie w zestawie programów wychowania przedszkolnego i szkolnym zestawie programów nauczania całości odpowiednio podstawy programowej wychowania przedszkolnego lub podstawy programowej kształcenia ogólnego ustalonej dla danego etapu edukacyjnego, a w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe - także całości podstawy programowej kształcenia w zawodach, w których kształci szkoła.

8. Przepisów ust. 1-7 nie stosuje się do indywidualnych programów opracowywanych dla uczniów, o których mowa w art. 1 pkt 6 ustawy - Prawo oświatowe, oraz do indywidualnych programów nauki opracowywanych dla uczniów, o których mowa w art. 115 ustawy - Prawo oświatowe.

9.  Programy nauczania do zawodów podstawowych dla żeglugi morskiej mogą być dopuszczone do użytku w danej szkole po uzyskaniu pozytywnej opinii ministra właściwego do spraw gospodarki morskiej w zakresie zgodności z postanowieniami Międzynarodowej konwencji o wymaganiach w zakresie wyszkolenia marynarzy, wydawania im świadectw oraz pełnienia wacht, 1978, sporządzonej w Londynie dnia 7 lipca 1978 r. (Dz. U. z 1984 r. poz. 201, z 1999 r. poz. 286 oraz z 2013 r. poz. 1092).

10. Programy nauczania do zawodów podstawowych dla żeglugi śródlądowej mogą być dopuszczone do użytku w danej szkole po uzyskaniu pozytywnej opinii ministra właściwego do spraw żeglugi śródlądowej.

11. Programy nauczania do zawodów podstawowych dla rybołówstwa mogą być dopuszczone do użytku w danej szkole po uzyskaniu pozytywnej opinii ministra właściwego do spraw rybołówstwa.

Art. 22aa. Nauczyciel może zdecydować o realizacji programu nauczania:

2) bez zastosowania podręcznika lub materiałów, o których mowa w pkt 1.

Art. 22ab.  1. Zespół nauczycieli prowadzących nauczanie w klasach I-III szkoły podstawowej oraz zespół nauczycieli prowadzących nauczanie danych zajęć edukacyjnych w klasach IV-VIII szkoły podstawowej i szkole ponadpodstawowej przedstawiają dyrektorowi szkoły propozycję:

1) jednego podręcznika do zajęć z zakresu edukacji: polonistycznej, matematycznej, przyrodniczej i społecznej oraz jednego podręcznika do zajęć z zakresu danego języka obcego nowożytnego, lub materiału edukacyjnego, dla uczniów danej klasy - w przypadku klas I-III szkoły podstawowej;
2) jednego podręcznika do danych zajęć edukacyjnych lub materiału edukacyjnego do danych zajęć edukacyjnych, dla uczniów danej klasy - w przypadku klas IV-VIII szkoły podstawowej i szkoły ponadpodstawowej;

2. Zespoły nauczycieli, o których mowa w ust. 1, mogą przedstawić dyrektorowi szkoły propozycję więcej niż jednego podręcznika lub materiału edukacyjnego:

1) do danego języka obcego nowożytnego w danej klasie, biorąc pod uwagę poziomy nauczania języków obcych nowożytnych - w przypadku klas IV-VIII szkoły podstawowej i szkoły ponadpodstawowej;
2) do danych zajęć edukacyjnych w danej klasie, biorąc pod uwagę zakres kształcenia: podstawowy lub rozszerzony, ustalony w podstawie programowej kształcenia ogólnego - w przypadku szkoły ponadpodstawowej;
3) do danych zajęć edukacyjnych w danej klasie z zakresu kształcenia w zawodzie - w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe;
4) w przypadku uczniów niepełnosprawnych objętych kształceniem specjalnym;
5) w przypadku uczniów objętych kształceniem w zakresie niezbędnym do podtrzymywania poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i językowej.

3. Zespoły nauczycieli, o których mowa w ust. 1, przy wyborze podręczników, materiałów edukacyjnych lub materiałów ćwiczeniowych dla uczniów niepełnosprawnych objętych kształceniem specjalnym, uwzględniają potrzeby edukacyjne i możliwości psychofizyczne tych uczniów.

4. Dyrektor szkoły, na podstawie propozycji zespołów nauczycieli, o których mowa w ust. 1, oraz w przypadku braku porozumienia w zespole nauczycieli w sprawie przedstawienia propozycji podręczników lub materiałów edukacyjnych, zgodnie z ust. 1 i 2, ustala:

1) zestaw podręczników lub materiałów edukacyjnych obowiązujący we wszystkich oddziałach danej klasy przez co najmniej trzy lata szkolne,
2) materiały ćwiczeniowe obowiązujące w poszczególnych oddziałach w danym roku szkolnym
- po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej i rady rodziców.

5. Dyrektor szkoły, na wniosek zespołu nauczycieli, o którym mowa w ust. 1, może:

1) dokonać zmian w zestawie podręczników lub materiałów edukacyjnych oraz zmiany materiałów ćwiczeniowych, jeżeli nie ma możliwości zakupu danego podręcznika, materiału edukacyjnego lub materiału ćwiczeniowego;
2) uzupełnić zestaw podręczników lub materiałów edukacyjnych, a także materiały ćwiczeniowe.

6. Dyrektor szkoły corocznie podaje do publicznej wiadomości zestaw podręczników lub materiałów edukacyjnych oraz materiały ćwiczeniowe obowiązujące w danym roku szkolnym.

7. Przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio do szkół artystycznych w zakresie kształcenia ogólnego.

Art. 22ac. (uchylony)

Art. 22ad. (uchylony)

Art. 22ae. (uchylony)

Art. 22af. (uchylony)

Art. 22ag. (uchylony)

Art. 22aga. (uchylony)

Art. 22ah. (uchylony)

Art. 22ai. (uchylony)

Art. 22aj. 1. W bibliotece szkolnej są gromadzone podręczniki, materiały edukacyjne, materiały ćwiczeniowe i inne materiały biblioteczne.

2. Czynności związane z zakupem do biblioteki szkolnej podręczników, materiałów edukacyjnych, materiałów ćwiczeniowych i innych materiałów bibliotecznych oraz czynności związane z gospodarowaniem tymi podręcznikami i materiałami wykonuje dyrektor szkoły.

Art. 22ak. (uchylony)

Art. 22al. (uchylony)

Art. 22am. (uchylony)

Art. 22an. 1.  Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, a w przypadku podręczników do kształcenia w zawodach szkolnictwa artystycznego - minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, dopuszczają do użytku szkolnego odpowiednio w szkołach lub szkołach artystycznych podręczniki, po uzyskaniu pozytywnych opinii rzeczoznawców wyznaczonych odpowiednio przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania albo ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego z list rzeczoznawców prowadzonych przez tych ministrów.

2. Dopuszczenie do użytku szkolnego podręczników do kształcenia w zawodach podstawowych dla żeglugi morskiej może nastąpić po pozytywnym zaopiniowaniu przez ministra właściwego do spraw gospodarki morskiej, w zakresie zgodności z postanowieniami Międzynarodowej konwencji o wymaganiach w zakresie wyszkolenia marynarzy, wydawania im świadectw oraz pełnienia wacht, 1978, sporządzonej w Londynie dnia 7 lipca 1978 r..

2a. Dopuszczenie do użytku szkolnego podręczników do kształcenia w zawodach podstawowych dla żeglugi śródlądowej może nastąpić po pozytywnym zaopiniowaniu przez ministra właściwego do spraw żeglugi śródlądowej.

2b. Dopuszczenie do użytku szkolnego podręczników do kształcenia w zawodach podstawowych dla rybołówstwa może nastąpić po pozytywnym zaopiniowaniu przez ministra właściwego do spraw rybołówstwa.

3. Podręcznik dopuszcza się do użytku szkolnego na wniosek podmiotu posiadającego autorskie prawa majątkowe do podręcznika lub inne prawa do korzystania z utworu będącego podręcznikiem. Wniosek o dopuszczenie do użytku szkolnego zmienionej wersji podręcznika do kształcenia w zawodzie wpisanego do wykazu podręczników, o którym mowa w art. 22ap, nie może być złożony przed upływem trzech lat od dnia dopuszczenia podręcznika do użytku szkolnego.

4. Podmiot, o którym mowa w ust. 3, wnosi opłatę w wysokości od 800 zł do 6000 zł.

5. Dopuszczenie do użytku szkolnego podręcznika dotyczy danego wydania oraz kolejnych niezmienionych wydań.

6. Podręczniki dopuszczone do użytku szkolnego przeznaczone do kształcenia w zawodach powinny być aktualizowane w kolejnych wydaniach, jeżeli aktualizacja jest konieczna ze względu na postęp techniczno-technologiczny.

7. Dopuszczenie i odmowa dopuszczenia podręcznika do użytku szkolnego następuje w drodze decyzji administracyjnej.

Art. 22ao. 1. Podręcznik może mieć postać papierową lub elektroniczną.

2. Podręcznik może być wydawany w częściach, jeżeli jest to uzasadnione ze względu na funkcjonalność używania podręcznika.

3. Podręcznik może być dopuszczony do użytku szkolnego, jeżeli:

1) w przypadku podręcznika do zajęć z zakresu edukacji: polonistycznej, matematycznej, przyrodniczej i społecznej oraz podręcznika do zajęć z zakresu danego języka obcego nowożytnego, w klasach I-III szkoły podstawowej - zawiera usystematyzowaną prezentację treści nauczania z zakresu odpowiednio edukacji: polonistycznej, matematycznej, przyrodniczej i społecznej albo danego języka obcego nowożytnego, ustalonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego;
2) w przypadku podręcznika do danych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego w klasach IV-VIII szkoły podstawowej i szkole ponadpodstawowej - zawiera usystematyzowaną prezentację treści nauczania z zakresu danych zajęć edukacyjnych na danym etapie edukacyjnym, ustalonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego;
3) w przypadku podręcznika do kształcenia w zawodzie - zawiera usystematyzowaną prezentację treści nauczania ustalonych w podstawie programowej kształcenia w zawodach, w formie efektów kształcenia, w zakresie:
a) zawodu lub
b) kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie, lub
c) jednej z części kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie;
4) nie zawiera:
a) pytań, poleceń, zadań i ćwiczeń wymagających uzupełniania w podręczniku - w przypadku podręcznika w postaci papierowej,
b) odwołań i poleceń wymagających korzystania z opracowanych przez określonego wydawcę dodatkowych materiałów dydaktycznych przeznaczonych dla ucznia;
5) nie zawiera materiałów i treści o charakterze reklamowym;
6) w przypadku podręcznika w postaci elektronicznej - jest opracowany w sposób pozwalający na zastosowanie rozwiązań umożliwiających odczyt przez uczniów z różnymi rodzajami niepełnosprawności;
7) spełnia szczegółowe warunki określone w przepisach wydanych na podstawie art. 22aw.

Art. 22ap. Podręczniki dopuszczone do użytku szkolnego są wpisywane do wykazów, które są podawane do publicznej wiadomości na stronie internetowej urzędu obsługującego odpowiednio ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania lub ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.

Art. 22aq. 1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, a w przypadku podręczników do kształcenia w zawodach szkolnictwa artystycznego - minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, w drodze decyzji administracyjnej, może cofnąć dopuszczenie do użytku szkolnego podręcznika:

1) na wniosek podmiotu, o którym mowa w art. 22an ust. 3;
2) z urzędu - jeżeli co najmniej dwóch rzeczoznawców wyznaczonych przez odpowiednio ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania lub ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego stwierdzi, że podręcznik:
a) utracił aktualność lub przydatność dydaktyczną, lub
b) zawiera błędy merytoryczne, z powodu których podręcznik nie powinien być w użytku szkolnym.

2. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania lub minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego zamieszcza na stronie internetowej urzędu obsługującego odpowiednio ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania lub ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego informację o terminie, po upływie którego podręcznik nie może być uwzględniony w zestawie, o którym mowa w art. 22ab ust. 4 pkt 1.

Art. 22ar. Wpis na listę rzeczoznawców jest dokonywany na wniosek osoby zainteresowanej, a w przypadku podręczników do kształcenia w zawodach szkolnictwa artystycznego - również na wniosek specjalistycznej jednostki nadzoru, o której mowa w art. 53 ust. 1 ustawy - Prawo oświatowe, placówki doskonalenia nauczycieli szkół artystycznych lub szkoły wyższej, za zgodą tej osoby.

Art. 22as. 1. Na listę rzeczoznawców może być wpisana osoba posiadająca:

1) wykształcenie wyższe i tytuł zawodowy magister, magister inżynier lub równorzędny, z tym że w przypadku rzeczoznawcy do spraw podręczników przeznaczonych do kształcenia specjalnego - wykształcenie wyższe i tytuł zawodowy magister, magister inżynier lub równorzędny, w zakresie specjalności odpowiedniej dla danej niepełnosprawności lub kwalifikacje wymagane do zajmowania stanowiska nauczyciela w szkole specjalnej;
2) doświadczenie i osiągnięcia w pracy naukowej lub dydaktycznej, z tym że w przypadku:
a) rzeczoznawcy do spraw podręczników do kształcenia w zawodach - doświadczenie i osiągnięcia w pracy naukowej, dydaktycznej lub w pracy w danym zawodzie,
b) rzeczoznawcy do spraw podręczników do kształcenia w zawodach szkolnictwa artystycznego - doświadczenie i osiągnięcia w pracy naukowej, dydaktycznej lub artystycznej;
3) kompetencje w dziedzinie technologii informacyjno-komunikacyjnych;
4) rekomendację instytucji lub, w przypadku osoby ubiegającej się o wpis na listę rzeczoznawców do spraw podręczników przeznaczonych do kształcenia specjalnego, rekomendację organizacji pozarządowej, jeżeli statutowa działalność tej organizacji obejmuje działalność naukową lub edukacyjną na rzecz osób niepełnosprawnych, potwierdzającą posiadanie doświadczenia i osiągnięć odpowiednio w pracy naukowej, dydaktycznej, artystycznej lub pracy w danym zawodzie przez osobę ubiegającą się o wpis na listę rzeczoznawców, zapewniających należyte wykonywanie obowiązków rzeczoznawcy do spraw podręczników.

2. Na listę rzeczoznawców nie może być wpisana osoba:

1) przeciwko której toczy się postępowanie karne o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub postępowanie karne skarbowe o umyślne przestępstwo skarbowe;
2) ukarana karą dyscyplinarną;
3) skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe.

3. Na liście rzeczoznawców zamieszcza się imię i nazwisko rzeczoznawcy, stopień lub tytuł naukowy, wskazany przez rzeczoznawcę adres do korespondencji, adres poczty elektronicznej i numer telefonu oraz nazwę instytucji, która udzieliła rekomendacji, o której mowa w ust. 1 pkt 4.

4. Listy rzeczoznawców są podawane do publicznej wiadomości na stronie internetowej urzędu obsługującego odpowiednio ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania lub ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.

Art. 22at. 1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania lub minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego skreśla rzeczoznawcę z listy rzeczoznawców:

1) na wniosek rzeczoznawcy, a w przypadku podręczników do kształcenia w zawodach szkolnictwa artystycznego - również na wniosek specjalistycznej jednostki nadzoru, o której mowa w art. 53 ust. 1 ustawy - Prawo oświatowe, placówki doskonalenia nauczycieli szkół artystycznych lub szkoły wyższej, która złożyła wniosek o wpis zainteresowanej osoby na listę rzeczoznawców, za zgodą rzeczoznawcy;
2) w przypadku ukarania rzeczoznawcy karą dyscyplinarną lub skazania rzeczoznawcy prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
3) w przypadku śmierci rzeczoznawcy;
4) w przypadku cofnięcia rekomendacji, o której mowa w art. 22as ust. 1 pkt 4.

2. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania lub minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego może skreślić rzeczoznawcę z listy rzeczoznawców, jeżeli:

1) rzeczoznawca dwukrotnie, bez uzasadnienia, odmówił sporządzenia opinii;
2) rzeczoznawca dwukrotnie, bez uzasadnienia, przekroczył termin wyznaczony na sporządzenie opinii;
3) opinia sporządzona przez rzeczoznawcę jest niezgodna z wymaganiami określonymi w przepisach wydanych na podstawie art. 22aw lub podręcznik dopuszczony do użytku szkolnego na podstawie pozytywnej opinii rzeczoznawcy zawiera błędy merytoryczne, z powodu których nie powinien być w użytku szkolnym.

3. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania lub minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego zawiesza rzeczoznawcę w wykonywaniu jego zadań, w przypadku gdy przeciwko rzeczoznawcy toczy się postępowanie karne o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub postępowanie karne skarbowe o umyślne przestępstwo skarbowe.

Art. 22au. 1. Rzeczoznawca nie może opiniować podręcznika, jeżeli:

1) jest autorem lub współautorem podręcznika:
a) który jest przeznaczony do tych samych zajęć edukacyjnych na tym samym etapie edukacyjnym,
b) przeznaczonego do kształcenia w zawodzie w zakresie tej samej kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie lub tej samej części kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie;
2) jest małżonkiem, krewnym lub powinowatym osoby składającej wniosek, o którym mowa w art. 22an ust. 3;
3) pozostaje z podmiotem składającym wniosek, o którym mowa w art. 22an ust. 3, w takim stosunku prawnym lub faktycznym, że może to budzić uzasadnione wątpliwości co do jego bezstronności.

2. Przed sporządzeniem opinii o podręczniku rzeczoznawca składa odpowiednio ministrowi właściwemu do spraw oświaty i wychowania lub ministrowi właściwemu do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego oświadczenie, że nie zachodzą przesłanki, o których mowa w ust. 1.

Art. 22av. Wysokość wynagrodzenia rzeczoznawcy ustala odpowiednio minister właściwy do spraw oświaty i wychowania lub minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, biorąc pod uwagę:

1) rodzaj i postać opiniowanego podręcznika;
2) etap edukacyjny, dla którego jest przeznaczony podręcznik;
3) rodzaj i zakres opinii.

Art. 22aw. 1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, a w przypadku podręczników do kształcenia w zawodach szkolnictwa artystycznego - minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, określi, w drodze rozporządzenia:

2. Rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1, powinno uwzględniać:

1) zapewnienie poprawności merytorycznej, dydaktycznej, wychowawczej i językowej podręczników;
2) możliwość różnicowania szczegółowych warunków, jakie musi spełnić podręcznik, w zależności od rodzaju zajęć edukacyjnych, do których jest przeznaczony, oraz postaci podręcznika;
3) rodzaje wykazów podręczników dopuszczonych do użytku szkolnego;
4) instytucje, których rekomendacja jest wymagana przy ubieganiu się o wpisanie na listę rzeczoznawców;
5) możliwość różnicowania opłat wnoszonych w postępowaniu o dopuszczenie podręcznika do użytku szkolnego w zależności od rodzaju i postaci podręcznika, zakresu kształcenia, rodzaju zajęć edukacyjnych oraz etapu edukacyjnego.

Art. 22ax. (uchylony)

Art. 22ay. 1. (uchylony)

2.Do szkolnych punktów konsultacyjnych przepisy art. 22aa i art. 22ab ust. 1, 2 pkt 4 i ust. 3-6 stosuje się odpowiednio.

Art. 22az. (uchylony)

Art. 22aza. (uchylony)

Art. 22azb. (uchylony)

Art. 22azc. (uchylony)

Art. 22b. Dyrektor szkoły podejmuje działania organizacyjne umożliwiające obrót używanymi podręcznikami na terenie szkoły.

Art. 22c. 1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, a w przypadku podręczników do kształcenia w zawodach szkolnictwa artystycznego - minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, może zlecić opracowanie i wydanie, w tym dystrybucję, podręcznika lub jego części.

2. Podręcznik lub jego część opracowane w wyniku zlecenia, o którym mowa w ust. 1, oraz zaakceptowane odpowiednio przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania albo ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, są dopuszczone do użytku szkolnego z mocy prawa.

3. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania albo minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, przed zaakceptowaniem podręcznika lub jego części opracowanych w wyniku zlecenia, o którym mowa w ust. 1, zasięga opinii rzeczoznawców wyznaczonych z list prowadzonych przez tych ministrów, o których mowa w art. 22an ust. 1. Przepisy art. 22at ust. 2 pkt 1, art. 22au i art. 22av stosuje się odpowiednio.

4. Zadanie, o którym mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw oświaty i wychowania oraz minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, mogą wykonywać wraz z jednostkami podległymi tym ministrom lub przez nich nadzorowanymi, a także we współdziałaniu z wojewodami i kuratorami oświaty.

4a. Do książek pomocniczych, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych, dostosowanych do potrzeb edukacyjnych i możliwości psychofizycznych uczniów niepełnosprawnych, stosuje się odpowiednio ust. 1 i 4, w zakresie dotyczącym ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.

5. Przepis ust. 2 stosuje się również do podręcznika lub jego części opracowanych w ramach projektu współfinansowanego ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej, którego realizacja została powierzona przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania na podstawie art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju.

Art. 22d. 1. Zakazane jest:

1) oferowanie, obiecywanie lub udzielanie szkołom lub nauczycielom jakichkolwiek korzyści w sposób pośredni lub bezpośredni w zamian za dokonanie wyboru określonych podręczników, materiałów edukacyjnych lub materiałów ćwiczeniowych;
2) oferowanie sprzedaży podręcznika wyłącznie z innym podręcznikiem lub dodatkowymi materiałami dydaktycznymi przeznaczonymi dla ucznia.

2. Działania, o których mowa w ust. 1, stanowią czyny nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503, z późn. zm.).

Art. 22e. (uchylony)

Art. 23. (uchylony)

Art. 24. (uchylony)

Art. 25. (uchylony)

Art. 26. (uchylony)

Art. 27. (uchylony)

Art. 28. (uchylony)

Art. 29. (uchylony)

Art. 30. (uchylony)

Art. 31. (uchylony)

Art. 32. (uchylony)

Art. 32a. 1. (uchylony)

1a. (uchylony)

2. (uchylony)

3. (uchylony)

4. W odniesieniu do publicznych szkół i placówek artystycznych minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw oświaty i wychowania wydaje przepisy, o których mowa w art. 11 ust. 2 - z wyjątkiem przepisów określających warunki i tryb wydawania oraz wzory świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych wydawanych przez okręgowe komisje egzaminacyjne, sposób dokonywania sprostowań ich treści i wydawania duplikatów oraz wysokość odpłatności za wydawanie duplikatów tych świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych, a także tryb i sposób dokonywania uwierzytelnienia wydawanych przez okręgowe komisje egzaminacyjne dokumentów przeznaczonych do obrotu prawnego z zagranicą oraz wysokość odpłatności za wykonywanie tych czynności - oraz w art. 22 ust. 2 pkt 8.

5. (uchylony)

Art. 32b. (uchylony)

Art. 33. (uchylony)

Art. 34. (uchylony)

Art. 34a. (uchylony)

Art. 34b. (uchylony)

Art. 34c. (uchylony)

Art. 35. (uchylony)

Art. 35a. (uchylony)

Art. 35b. (uchylony)

Art. 36. (uchylony)

Art. 36a. (uchylony)

Art. 37. (uchylony)

Art. 38. (uchylony)

Art. 38a. (uchylony)

Art. 39. (uchylony)

Art. 40. (uchylony)

Art. 41. (uchylony)

Art. 42. (uchylony)

Art. 43. (uchylony)

Art. 44. (uchylony)

Rozdział 3a
Ocenianie, klasyfikowanie i promowanie uczniów w szkołach publicznych

Art. 44a. Ilekroć w niniejszym rozdziale jest mowa o zajęciach edukacyjnych bez bliższego określenia, należy przez to rozumieć obowiązkowe i dodatkowe zajęcia edukacyjne, o których mowa w art. 109 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy - Prawo oświatowe, zajęcia religii lub etyki, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 12 ust. 2, oraz zajęcia, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 13 ust. 3.

Art. 44b. 1. Ocenianiu podlegają:

1) osiągnięcia edukacyjne ucznia;
2) zachowanie ucznia.

2. W szkole policealnej nie ocenia się zachowania ucznia.

3. Ocenianie osiągnięć edukacyjnych ucznia polega na rozpoznawaniu przez nauczycieli poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do:

1) wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego lub efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodach oraz wymagań edukacyjnych wynikających z realizowanych w szkole programów nauczania;
2) wymagań edukacyjnych wynikających z realizowanych w szkole programów nauczania - w przypadku dodatkowych zajęć edukacyjnych.

4. Ocenianie zachowania ucznia polega na rozpoznawaniu przez wychowawcę oddziału, nauczycieli oraz uczniów danego oddziału stopnia respektowania przez ucznia zasad współżycia społecznego i norm etycznych oraz obowiązków określonych w statucie szkoły.

5. Ocenianie osiągnięć edukacyjnych i zachowania ucznia odbywa się w ramach oceniania wewnątrzszkolnego, które ma na celu:

1) informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i jego zachowaniu oraz o postępach w tym zakresie;
2) udzielanie uczniowi pomocy w nauce poprzez przekazanie uczniowi informacji o tym, co zrobił dobrze i jak powinien się dalej uczyć;
3) udzielanie wskazówek do samodzielnego planowania własnego rozwoju;
4) motywowanie ucznia do dalszych postępów w nauce i zachowaniu;
5) dostarczanie rodzicom i nauczycielom informacji o postępach i trudnościach w nauce i zachowaniu ucznia oraz o szczególnych uzdolnieniach ucznia;
6) umożliwienie nauczycielom doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktyczno-wychowawczej.

6. Ocenianie wewnątrzszkolne obejmuje:

1) formułowanie przez nauczycieli wymagań edukacyjnych niezbędnych do otrzymania przez ucznia poszczególnych śródrocznych i rocznych, a w szkole policealnej - semestralnych, ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych oraz zajęć, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 13 ust. 3;
2) ustalanie kryteriów oceniania zachowania;
3) ustalanie ocen bieżących i śródrocznych ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych oraz zajęć, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 13 ust. 3, a także śródrocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania;
4) przeprowadzanie egzaminów klasyfikacyjnych, o których mowa w art. 44k ust. 2 i 3, a także w art. 37 ust. 4, art. 115 ust. 3 i art. 164 ust. 3 i 4 ustawy - Prawo oświatowe;
5) ustalanie rocznych, a w szkole policealnej - semestralnych, ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych oraz zajęć, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 13 ust. 3, oraz rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania;
6) ustalanie warunków i trybu otrzymania wyższych niż przewidywane rocznych, a w szkole policealnej - semestralnych, ocen klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych oraz rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania;
7) ustalanie warunków i sposobu przekazywania rodzicom informacji o postępach i trudnościach w nauce i zachowaniu ucznia oraz o szczególnych uzdolnieniach ucznia.

7. Ocenianie ucznia z religii i etyki odbywa się zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 12 ust. 2.

8. Nauczyciele na początku każdego roku szkolnego informują uczniów oraz ich rodziców, a w szkole policealnej - uczniów, o:

1) wymaganiach edukacyjnych niezbędnych do otrzymania przez ucznia poszczególnych śródrocznych i rocznych, a w szkole policealnej - semestralnych, ocen klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych, wynikających z realizowanego przez siebie programu nauczania;
2) sposobach sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów;
3) warunkach i trybie otrzymania wyższej niż przewidywana rocznej, a w szkole policealnej - semestralnej, oceny klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych.

9. Wychowawca oddziału na początku każdego roku szkolnego informuje uczniów oraz ich rodziców o:

1) warunkach i sposobie oraz kryteriach oceniania zachowania;
2) warunkach i trybie otrzymania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania.

10. Szczegółowe warunki i sposób oceniania wewnątrzszkolnego określa statut szkoły.

Art. 44c. 1. Nauczyciel jest obowiązany indywidualizować pracę z uczniem na zajęciach edukacyjnych odpowiednio do potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia.

2. Nauczyciel jest obowiązany dostosować wymagania edukacyjne, o których mowa w art. 44b ust. 8 pkt 1, do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia, w przypadkach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 44zb.

Art. 44d. Dyrektor szkoły zwalnia ucznia z realizacji niektórych obowiązkowych zajęć edukacyjnych ze względu na stan zdrowia, specyficzne trudności w uczeniu się, niepełnosprawność, posiadane kwalifikacje lub zrealizowanie danych obowiązkowych zajęć edukacyjnych na wcześniejszym etapie edukacyjnym, w przypadkach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 44zb.

Art. 44e. 1. Uczeń w trakcie nauki w szkole otrzymuje oceny:

1) bieżące;
2) klasyfikacyjne:
a) śródroczne i roczne, a w szkole policealnej - semestralne,
b) końcowe.

2. Oceny są jawne dla ucznia i jego rodziców. W szkole policealnej oceny są jawne dla ucznia.

3. Nauczyciel uzasadnia ustaloną ocenę w sposób określony w statucie szkoły.

4. Sprawdzone i ocenione pisemne prace ucznia są udostępniane uczniowi i jego rodzicom. W szkole policealnej sprawdzone i ocenione pisemne prace ucznia są udostępniane uczniowi.

5. Na wniosek ucznia lub jego rodziców dokumentacja dotycząca:

1) egzaminu klasyfikacyjnego, o którym mowa w art. 44k ust. 2 i 3, a także w art. 37 ust. 4, art. 115 ust. 3 i art. 164 ust. 3 i 4 ustawy - Prawo oświatowe,
2) egzaminu poprawkowego, o którym mowa w art. 44m ust. 1,
3) zastrzeżeń, o których mowa w art. 44n,
4) oceniania ucznia, inna niż wymieniona w pkt 1-3
- jest udostępniana do wglądu uczniowi lub jego rodzicom.

6. W szkole policealnej dokumentacja, o której mowa w ust. 5, jest udostępniana uczniowi do wglądu na jego wniosek.

7. Sposób udostępniania dokumentacji, o której mowa w ust. 4 i 5, określa statut szkoły.

Art. 44f. 1. Uczeń podlega klasyfikacji:

1) śródrocznej i rocznej, a w szkole policealnej - semestralnej;
2) końcowej.

2. Klasyfikacja śródroczna polega na okresowym podsumowaniu osiągnięć edukacyjnych ucznia z zajęć edukacyjnych i zachowania ucznia oraz ustaleniu śródrocznych ocen klasyfikacyjnych z tych zajęć i śródrocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania. Klasyfikację śródroczną przeprowadza się co najmniej raz w ciągu roku szkolnego, w terminie określonym w statucie szkoły.

3. Klasyfikacja roczna polega na podsumowaniu osiągnięć edukacyjnych ucznia z zajęć edukacyjnych i zachowania ucznia w danym roku szkolnym oraz ustaleniu rocznych ocen klasyfikacyjnych z tych zajęć i rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania, z tym że w klasach I-III szkoły podstawowej w przypadku:

1) obowiązkowych zajęć edukacyjnych ustala się jedną roczną ocenę klasyfikacyjną z tych zajęć;
2) dodatkowych zajęć edukacyjnych ustala się jedną roczną ocenę klasyfikacyjną z tych zajęć.

4. Klasyfikacja semestralna w szkole policealnej polega na podsumowaniu osiągnięć edukacyjnych ucznia z zajęć edukacyjnych w danym semestrze oraz ustaleniu semestralnych ocen klasyfikacyjnych z tych zajęć.

5. Na klasyfikację końcową składają się:

1) roczne, a w szkole policealnej - semestralne, oceny klasyfikacyjne z zajęć edukacyjnych, ustalone odpowiednio w klasie programowo najwyższej lub semestrze programowo najwyższym, oraz
2) roczne, a w szkole policealnej - semestralne, oceny klasyfikacyjne z zajęć edukacyjnych, których realizacja zakończyła się odpowiednio w klasach programowo niższych lub semestrach programowo niższych w szkole danego typu, oraz
3) roczna ocena klasyfikacyjna zachowania ustalona w klasie programowo najwyższej.

6. Klasyfikacji końcowej dokonuje się w klasie programowo najwyższej szkoły danego typu, a w szkole policealnej - semestrze programowo najwyższym.

7. W przypadku uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawność intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym klasyfikacji śródrocznej i rocznej dokonuje się z uwzględnieniem ustaleń zawartych w indywidualnym programie edukacyjno-terapeutycznym, o którym mowa w art. 127 ust. 3 ustawy - Prawo oświatowe.

8. Oceny klasyfikacyjne z zajęć edukacyjnych nie mają wpływu na ocenę klasyfikacyjną zachowania.

9. Ocena klasyfikacyjna zachowania nie ma wpływu na:

1) oceny klasyfikacyjne z zajęć edukacyjnych;
2) promocję do klasy programowo wyższej lub ukończenie szkoły.

Art. 44g. 1. Przed rocznym klasyfikacyjnym zebraniem rady pedagogicznej nauczyciele prowadzący poszczególne zajęcia edukacyjne oraz wychowawca oddziału informują ucznia i jego rodziców o przewidywanych dla niego rocznych ocenach klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych i przewidywanej rocznej ocenie klasyfikacyjnej zachowania, w terminie i formie określonych w statucie szkoły.

2. W szkole policealnej przed semestralnym klasyfikacyjnym zebraniem rady pedagogicznej nauczyciele prowadzący poszczególne zajęcia edukacyjne informują ucznia o przewidywanych dla niego semestralnych ocenach klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych, w terminie i formie określonych w statucie szkoły.

Art. 44h. 1. Śródroczne i roczne, a w szkole policealnej - semestralne, oceny klasyfikacyjne z zajęć edukacyjnych ustalają nauczyciele prowadzący poszczególne zajęcia edukacyjne, a śródroczną i roczną ocenę klasyfikacyjną zachowania - wychowawca oddziału po zasięgnięciu opinii nauczycieli, uczniów danego oddziału oraz ocenianego ucznia.

2. W szkole prowadzącej kształcenie zawodowe, która organizuje praktyczną naukę zawodu, śródroczną i roczną, a w szkole policealnej - semestralną, ocenę klasyfikacyjną z zajęć prowadzonych w ramach praktycznej nauki zawodu ustalają nauczyciele praktycznej nauki zawodu lub osoby prowadzące praktyczną naukę zawodu, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 120 ust. 4 ustawy - Prawo oświatowe.

3. W szkole lub oddziale integracyjnym śródroczną i roczną, a w szkole policealnej - semestralną, ocenę klasyfikacyjną z zajęć edukacyjnych dla ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego ustala nauczyciel prowadzący dane zajęcia edukacyjne, po zasięgnięciu opinii nauczyciela zatrudnionego w celu współorganizowania kształcenia integracyjnego, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 127 ust. 19 pkt 2 ustawy - Prawo oświatowe.

4. W szkole lub oddziale ogólnodostępnym śródroczną i roczną, a w szkole policealnej - semestralną, ocenę klasyfikacyjną z zajęć edukacyjnych dla ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego ustala nauczyciel prowadzący dane zajęcia edukacyjne, a w przypadku gdy w szkole lub oddziale jest dodatkowo zatrudniony nauczyciel w celu współorganizowania kształcenia uczniów niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 127 ust. 19 pkt 2 ustawy - Prawo oświatowe, po zasięgnięciu opinii tego nauczyciela.

5. W szkole w zakładzie poprawczym i schronisku dla nieletnich śródroczną i roczną ocenę klasyfikacyjną zachowania ustala wychowawca oddziału po zasięgnięciu opinii nauczycieli i wychowawców odpowiednio zakładu poprawczego lub schroniska dla nieletnich.

6. Termin ustalenia ocen, o których mowa w ust. 1-5, określa statut szkoły.

7. Oceny ustalone zgodnie z ust. 1-5 są ostateczne, z zastrzeżeniem art. 44m i art. 44n.

Art. 44i. 1. W klasach I-III szkoły podstawowej:

1) oceny bieżące z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych oraz zajęć, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 13 ust. 3, są ustalane w sposób określony w statucie szkoły;
2) śródroczne i roczne oceny klasyfikacyjne z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych oraz zajęć, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 13 ust. 3, a także śródroczna i roczna ocena klasyfikacyjna zachowania są ocenami opisowymi.

2. W klasach I-III szkoły podstawowej oceny bieżące z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych oraz zajęć, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 13 ust. 3, mogą być ocenami opisowymi, jeżeli statut szkoły tak przewiduje.

3. Począwszy od klasy IV szkoły podstawowej:

1) oceny bieżące i śródroczne oceny klasyfikacyjne z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych oraz zajęć, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 13 ust. 3, a także śródroczna ocena klasyfikacyjna zachowania są ustalane w sposób określony w statucie szkoły;
2) roczne, a w szkole policealnej - semestralne, oceny klasyfikacyjne z zajęć edukacyjnych oraz roczna ocena klasyfikacyjna zachowania są ustalane według skali określonej w przepisach wydanych na podstawie art. 44zb.

4. Począwszy od klasy IV szkoły podstawowej, oceny bieżące oraz śródroczne i roczne oceny klasyfikacyjne ze wszystkich albo wybranych obowiązkowych lub dodatkowych zajęć edukacyjnych oraz zajęć, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 13 ust. 3, a także śródroczna i roczna ocena klasyfikacyjna zachowania mogą być ocenami opisowymi, jeżeli statut szkoły tak przewiduje.

5. W przypadku, o którym mowa w ust. 4, roczne oceny klasyfikacyjne z zajęć edukacyjnych oraz roczna ocena klasyfikacyjna zachowania są ustalane również według skali określonej w przepisach wydanych na podstawie art. 44zb.

6. Końcowe oceny klasyfikacyjne z zajęć edukacyjnych oraz końcowa ocena klasyfikacyjna zachowania są wyrażane według skali określonej w przepisach wydanych na podstawie art. 44zb.

7. Oceny bieżące oraz śródroczne, roczne i końcowe oceny klasyfikacyjne z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych oraz zajęć, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 13 ust. 3, a także śródroczne, roczne i końcowe oceny klasyfikacyjne zachowania dla:

1) ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawność intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym,
2) ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawności sprzężone, uczęszczającego do szkoły, o której mowa w art. 18 ust. 1 pkt 2 lit. d ustawy - Prawo oświatowe
- są ocenami opisowymi.

Art. 44j. Laureat konkursu przedmiotowego o zasięgu wojewódzkim lub ponadwojewódzkim oraz laureat lub finalista ogólnopolskiej olimpiady przedmiotowej, przeprowadzonych zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 8, otrzymuje z danych zajęć edukacyjnych najwyższą pozytywną roczną ocenę klasyfikacyjną, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 44zb. Uczeń, który tytuł laureata konkursu przedmiotowego o zasięgu wojewódzkim lub ponadwojewódzkim lub tytuł laureata lub finalisty ogólnopolskiej olimpiady przedmiotowej uzyskał po ustaleniu rocznej oceny klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych, otrzymuje z tych zajęć edukacyjnych najwyższą pozytywną końcową ocenę klasyfikacyjną.

Art. 44k. 1. Uczeń może nie być klasyfikowany z jednego, kilku albo wszystkich zajęć edukacyjnych, jeżeli brak jest podstaw do ustalenia śródrocznej lub rocznej, a w szkole policealnej - semestralnej, oceny klasyfikacyjnej z powodu nieobecności ucznia na tych zajęciach przekraczającej połowę czasu przeznaczonego na te zajęcia odpowiednio w okresie lub semestrze, za który przeprowadzana jest klasyfikacja.

2. Uczeń nieklasyfikowany z powodu usprawiedliwionej nieobecności może zdawać egzamin klasyfikacyjny.

3. Uczeń nieklasyfikowany z powodu nieusprawiedliwionej nieobecności może zdawać egzamin klasyfikacyjny za zgodą rady pedagogicznej.

Art. 44l. 1. Egzamin klasyfikacyjny, o którym mowa w art. 44k ust. 2 i 3, a także w art. 37 ust. 4, art. 115 ust. 3 i art. 164 ust. 3 i 4 ustawy - Prawo oświatowe, przeprowadza komisja powołana przez dyrektora szkoły.

2. Egzamin klasyfikacyjny przeprowadza się nie później niż w dniu poprzedzającym dzień zakończenia rocznych, a w szkole policealnej - semestralnych, zajęć dydaktyczno-wychowawczych. Termin egzaminu klasyfikacyjnego uzgadnia się z uczniem i jego rodzicami, a w szkole policealnej - z uczniem.

3. Uczeń, który z przyczyn usprawiedliwionych nie przystąpił do egzaminu klasyfikacyjnego w terminie ustalonym zgodnie z ust. 2, może przystąpić do niego w dodatkowym terminie wyznaczonym przez dyrektora szkoły.

4. Ocena ustalona w wyniku egzaminu klasyfikacyjnego jest ostateczna, z zastrzeżeniem art. 44m i art. 44n.

5. Dla ucznia szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe nieklasyfikowanego z zajęć prowadzonych w ramach praktycznej nauki zawodu z powodu usprawiedliwionej nieobecności szkoła organizuje zajęcia umożliwiające uzupełnienie programu nauczania i ustalenie śródrocznej lub rocznej, a w szkole policealnej - semestralnej, oceny klasyfikacyjnej z zajęć prowadzonych w ramach praktycznej nauki zawodu.

Art. 44m. 1. Począwszy od klasy IV szkoły podstawowej, uczeń, który w wyniku klasyfikacji rocznej, a w szkole policealnej - semestralnej, otrzymał negatywną ocenę klasyfikacyjną, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 44zb, z:

1) jednych albo dwóch obowiązkowych zajęć edukacyjnych, albo
2) jednych obowiązkowych zajęć edukacyjnych lub zajęć z języka mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej lub języka regionalnego
- może przystąpić do egzaminu poprawkowego z tych zajęć.

2. Egzamin poprawkowy przeprowadza komisja powołana przez dyrektora szkoły.

3. Uczeń, który z przyczyn usprawiedliwionych nie przystąpił do egzaminu poprawkowego w wyznaczonym terminie, może przystąpić do niego w dodatkowym terminie, wyznaczonym przez dyrektora szkoły, nie później niż do końca września, a w szkole, w której zajęcia dydaktyczno-wychowawcze kończą się w styczniu - nie później niż do końca marca.

4. Roczna, a w szkole policealnej - semestralna, ocena klasyfikacyjna ustalona w wyniku egzaminu poprawkowego jest ostateczna, z zastrzeżeniem art. 44n ust. 7.

5. Uczeń, który nie zdał egzaminu poprawkowego, nie otrzymuje promocji do klasy programowo wyższej, a w szkole policealnej - na semestr programowo wyższy, i powtarza odpowiednio klasę lub semestr.

6. Rada pedagogiczna, uwzględniając możliwości edukacyjne ucznia, może jeden raz w ciągu danego etapu edukacyjnego promować do klasy programowo wyższej, a w szkole policealnej - na semestr programowo wyższy, ucznia, który nie zdał egzaminu poprawkowego z jednych obowiązkowych zajęć edukacyjnych albo zajęć z języka mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej lub języka regionalnego, pod warunkiem że te zajęcia są realizowane w klasie programowo wyższej, a w szkole policealnej - semestrze programowo wyższym.

Art. 44n. 1. Uczeń lub jego rodzice mogą zgłosić zastrzeżenia do dyrektora szkoły, jeżeli uznają, że roczna ocena klasyfikacyjna z zajęć edukacyjnych lub roczna ocena klasyfikacyjna zachowania zostały ustalone niezgodnie z przepisami dotyczącymi trybu ustalania tych ocen.

2. Uczeń w szkole policealnej może zgłosić zastrzeżenia do dyrektora szkoły, jeżeli uzna, że semestralna ocena klasyfikacyjna z zajęć edukacyjnych została ustalona niezgodnie z przepisami dotyczącymi trybu ustalania tej oceny.

3. Zastrzeżenia, o których mowa w ust. 1 i 2, zgłasza się od dnia ustalenia rocznej, a w szkole policealnej - semestralnej, oceny klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych lub rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania, nie później jednak niż w terminie 2 dni roboczych od dnia zakończenia rocznych, a w szkole policealnej - semestralnych, zajęć dydaktyczno-wychowawczych.

4. W przypadku stwierdzenia, że roczna, a w szkole policealnej - semestralna, ocena klasyfikacyjna z zajęć edukacyjnych lub roczna ocena klasyfikacyjna zachowania zostały ustalone niezgodnie z przepisami dotyczącymi trybu ustalania tych ocen, dyrektor szkoły powołuje komisję, która:

1) w przypadku rocznej, a w szkole policealnej - semestralnej, oceny klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych - przeprowadza sprawdzian wiadomości i umiejętności ucznia oraz ustala roczną, a w szkole policealnej - semestralną, ocenę klasyfikacyjną z danych zajęć edukacyjnych;
2) w przypadku rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania - ustala roczną ocenę klasyfikacyjną zachowania.

5. Ustalona przez komisję, o której mowa w ust. 4, roczna, a w szkole policealnej - semestralna, ocena klasyfikacyjna z zajęć edukacyjnych oraz roczna ocena klasyfikacyjna zachowania nie może być niższa od ustalonej wcześniej oceny. Ocena ustalona przez komisję jest ostateczna, z wyjątkiem negatywnej rocznej, a w szkole policealnej - semestralnej, oceny klasyfikacyjnej, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 44zb, z zajęć edukacyjnych, która może być zmieniona w wyniku egzaminu poprawkowego, z zastrzeżeniem art. 44m ust. 1.

6. Uczeń, który z przyczyn usprawiedliwionych nie przystąpił do sprawdzianu, o którym mowa w ust. 4 pkt 1, w wyznaczonym terminie, może przystąpić do niego w dodatkowym terminie wyznaczonym przez dyrektora szkoły w uzgodnieniu z uczniem i jego rodzicami, a w szkole policealnej - w uzgodnieniu z uczniem.

7. Przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku rocznej, a w szkole policealnej - semestralnej, oceny klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych ustalonej w wyniku egzaminu poprawkowego, z tym że termin do zgłoszenia zastrzeżeń wynosi 5 dni roboczych od dnia przeprowadzenia egzaminu poprawkowego. W tym przypadku ocena ustalona przez komisję, o której mowa w ust. 4, jest ostateczna.

Art. 44o. 1. Uczeń klasy I-III szkoły podstawowej otrzymuje w każdym roku szkolnym promocję do klasy programowo wyższej.

2. W wyjątkowych przypadkach, uzasadnionych poziomem rozwoju i osiągnięć ucznia w danym roku szkolnym lub stanem zdrowia ucznia, rada pedagogiczna może postanowić o powtarzaniu klasy przez ucznia klasy I-III szkoły podstawowej, na wniosek wychowawcy oddziału po zasięgnięciu opinii rodziców ucznia lub na wniosek rodziców ucznia po zasięgnięciu opinii wychowawcy oddziału.

3. Na wniosek rodziców ucznia i po uzyskaniu zgody wychowawcy oddziału albo na wniosek wychowawcy oddziału i po uzyskaniu zgody rodziców ucznia rada pedagogiczna może postanowić o promowaniu uczniaklasy I i II szkoły podstawowej do klasy programowo wyższej również w ciągu roku szkolnego, jeżeli poziom rozwoju i osiągnięć ucznia rokuje opanowanie w jednym roku szkolnym treści nauczania przewidzianych w programie nauczania dwóch klas.

4. Począwszy od klasy IV szkoły podstawowej, uczeń otrzymuje promocję do klasy programowo wyższej, a w szkole policealnej - na semestr programowo wyższy, jeżeli ze wszystkich obowiązkowych zajęć edukacyjnych oraz zajęć z języka mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej lub języka regionalnego otrzymał roczne, a w szkole policealnej - semestralne, pozytywne oceny klasyfikacyjne, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 44zb, z zastrzeżeniem art. 44m ust. 6.

5. O promowaniu do klasy programowo wyższej ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawność intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym postanawia rada pedagogiczna, uwzględniając ustalenia zawarte w indywidualnym programie edukacyjno-terapeutycznym, o którym mowa w art. 127 ust. 3 ustawy - Prawo oświatowe.

6. Uczeń szkoły podstawowej, w tym szkoły podstawowej w zakładzie poprawczym lub schronisku dla nieletnich, który posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego i ma opóźnienie w realizacji programu nauczania co najmniej jednej klasy, a który w szkole podstawowej uzyskuje ze wszystkich obowiązkowych zajęć edukacyjnych oraz zajęć z języka mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej lub języka regionalnego oceny uznane za pozytywne w ramach wewnątrzszkolnego oceniania oraz rokuje opanowanie w jednym roku szkolnym treści nauczania przewidzianych w programie nauczania dwóch klas, może być promowany do klasy programowo wyższej również w ciągu roku szkolnego.

7. Uczeń, który nie otrzymał promocji do klasy programowo wyższej, a w szkole policealnej - na semestr programowo wyższy, powtarza odpowiednio klasę lub semestr.

Art. 44p. (uchylony)

Art. 44q. 1. Uczeń kończy szkołę podstawową lub szkołę ponadpodstawową, jeżeli:

1) w wyniku klasyfikacji końcowej otrzymał ze wszystkich obowiązkowych zajęć edukacyjnych oraz zajęć z języka mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej lub języka regionalnego pozytywne końcowe oceny klasyfikacyjne, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 44zb;
2) w przypadku szkoły podstawowej - przystąpił ponadto do egzaminu ósmoklasisty, z zastrzeżeniem art. 44zw, art. 44zx i art. 44zz ust. 2.

2. O ukończeniu szkoły przez ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawność intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym postanawia rada pedagogiczna, uwzględniając ustalenia zawarte w indywidualnym programie edukacyjno-terapeutycznym, o którym mowa w art. 127 ust. 3 ustawy - Prawo oświatowe.

3. Uczeń szkoły podstawowej, który nie spełnił warunków, o których mowa w ust. 1, powtarza ostatnią klasę szkoły podstawowej i przystępuje w roku szkolnym, w którym powtarza tę klasę, do egzaminu ósmoklasisty.

3a. (uchylony)

4. Uczeń szkoły ponadpodstawowej, który nie spełnił warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, powtarza ostatnią klasę szkoły ponadpodstawowej, a w szkole policealnej - ostatni semestr.

Art. 44r. Ocenianie, klasyfikowanie i promowanie słuchaczy w szkole dla dorosłych odbywa się zgodnie z zasadami określonymi w art. 44s-44za oraz przepisami wydanymi na podstawie art. 44zb.

Art. 44s. 1. Do słuchaczy szkoły dla dorosłych przepisy art. 44b ust. 1 pkt 1, ust. 3, 5, 6, 8 i 10, art. 44c, art. 44j, art. 44l ust. 1-4, art. 44n ust. 1-3, ust. 4 pkt 1 oraz ust. 5 i 6 stosuje się odpowiednio.

2. W szkole dla dorosłych nie ocenia się zachowania słuchacza.

Art. 44t. Dyrektor szkoły dla dorosłych zwalnia słuchacza z realizacji niektórych obowiązkowych zajęć edukacyjnych ze względu na stan zdrowia, specyficzne trudności w uczeniu się, niepełnosprawność, posiadane kwalifikacje i doświadczenie zawodowe lub zrealizowanie danych obowiązkowych zajęć edukacyjnych na wcześniejszym etapie edukacyjnym, w przypadkach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 44zb.

Art. 44u. 1. W szkole dla dorosłych słuchacz w trakcie nauki otrzymuje oceny:

1) bieżące;
2) klasyfikacyjne:
a) semestralne,
b) końcowe.

2. W szkole dla dorosłych oceny są jawne dla słuchacza, a w przypadku słuchacza, o którym mowa w art. 36 ust. 16 pkt 1 ustawy - Prawo oświatowe - również dla jego rodziców.

3. Nauczyciel uzasadnia ustaloną ocenę w sposób określony w statucie szkoły dla dorosłych.

4. Sprawdzone i ocenione pisemne prace słuchacza szkoły dla dorosłych są udostępniane słuchaczowi, a w przypadku słuchacza, o którym mowa w art. 36 ust. 16 pkt 1 ustawy - Prawo oświatowe - również jego rodzicom.

5. Na wniosek słuchacza szkoły dla dorosłych, a w przypadku słuchacza, o którym mowa w art. 36 ust. 16 pkt 1 ustawy - Prawo oświatowe - na wniosek słuchacza lub jego rodziców, dokumentacja dotycząca:

1) egzaminu klasyfikacyjnego, o którym mowa w art. 164 ust. 3 i 4 ustawy - Prawo oświatowe,
2) egzaminu semestralnego, o którym mowa w art. 44w ust. 1,
3) egzaminu poprawkowego, o którym mowa w art. 44y ust. 1,
4) zastrzeżeń, o których mowa w art. 44n,
5) oceniania słuchacza, inna niż wymieniona w pkt 1-4
- jest udostępniana do wglądu odpowiednio temu słuchaczowi lub jego rodzicom.

6. Sposób udostępniania dokumentacji, o której mowa w ust. 4 i 5, określa statut szkoły dla dorosłych.

Art. 44v. 1. W szkole dla dorosłych słuchacz podlega klasyfikacji:

1) semestralnej;
2) końcowej.

2. Klasyfikacja semestralna polega na podsumowaniu osiągnięć edukacyjnych słuchacza szkoły dla dorosłych z obowiązkowych zajęć edukacyjnych w danym semestrze oraz ustaleniu semestralnych ocen klasyfikacyjnych z tych zajęć.

3. Na klasyfikację końcową składają się:

1) semestralne oceny klasyfikacyjne z obowiązkowych zajęć edukacyjnych ustalone w semestrze programowo najwyższym oraz
2) semestralne oceny klasyfikacyjne z obowiązkowych zajęć edukacyjnych, których realizacja zakończyła się w semestrach programowo niższych w szkole dla dorosłych danego typu.

4. Klasyfikacji końcowej dokonuje się w semestrze programowo najwyższym.

Art. 44w. 1. Semestralne oceny klasyfikacyjne ustala się po przeprowadzeniu egzaminów semestralnych z poszczególnych obowiązkowych zajęć edukacyjnych. Egzaminy semestralne przeprowadzają nauczycieleprowadzący poszczególne obowiązkowe zajęcia edukacyjne.

2. Do egzaminu semestralnego dopuszcza się słuchacza szkoły dla dorosłych, który uczęszczał na poszczególne obowiązkowe zajęcia edukacyjne przewidziane w danym semestrze, w wymiarze co najmniej połowy czasu przeznaczonego na każde z tych zajęć, oraz otrzymał z tych zajęć oceny uznane za pozytywne w ramach wewnątrzszkolnego oceniania.

3. Egzamin semestralny przeprowadza się w terminie określonym w statucie szkoły dla dorosłych. Nauczyciele prowadzący poszczególne obowiązkowe zajęcia edukacyjne na początku każdego semestru informują słuchaczy o terminach egzaminów semestralnych.

4. Na miesiąc przed terminem egzaminu semestralnego nauczyciele prowadzący poszczególne obowiązkowe zajęcia edukacyjne informują słuchacza szkoły dla dorosłych, a w przypadku słuchacza, o którym mowa w art. 36 ust. 16 pkt 1 ustawy - Prawo oświatowe - również jego rodziców, czy spełnia warunki dopuszczenia do egzaminu semestralnego, o których mowa w ust. 2, w formie określonej w statucie szkoły.

5. Słuchacz szkoły dla dorosłych, który z przyczyn losowych lub zdrowotnych nie przystąpił do egzaminu semestralnego w terminie, o którym mowa w ust. 3, zdaje ten egzamin w terminie dodatkowym, wyznaczonym przez dyrektora szkoły.

6. Ustalona w wyniku egzaminu semestralnego semestralna ocena klasyfikacyjna z obowiązkowych zajęć edukacyjnych jest ostateczna, z zastrzeżeniem art. 44n i art. 44y.

Art. 44x. W szkole dla dorosłych:

1) oceny bieżące z obowiązkowych zajęć edukacyjnych są ustalane według skali i w formach określonych w statucie szkoły;
2) semestralne oceny klasyfikacyjne z obowiązkowych zajęć edukacyjnych są ustalane według skali określonej w przepisach wydanych na podstawie art. 44zb;
3) końcowe oceny klasyfikacyjne z obowiązkowych zajęć edukacyjnych są wyrażane według skali określonej w przepisach wydanych na podstawie art. 44zb.

Art. 44y. 1. Słuchacz szkoły dla dorosłych, który w wyniku klasyfikacji semestralnej otrzymał negatywną semestralną ocenę klasyfikacyjną, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 44zb, z jednych albo dwóch obowiązkowych zajęć edukacyjnych, może przystąpić do egzaminu poprawkowego z tych zajęć. Egzaminy poprawkowe są przeprowadzane po każdym semestrze.

2. Egzamin poprawkowy przeprowadza nauczyciel prowadzący dane obowiązkowe zajęcia edukacyjne.

3. Semestralna ocena klasyfikacyjna z obowiązkowych zajęć edukacyjnych ustalona w wyniku egzaminu poprawkowego jest ostateczna, z zastrzeżeniem art. 44n ust. 7.

4. Słuchacz szkoły dla dorosłych, który nie zdał egzaminu poprawkowego, nie otrzymuje promocji na semestr programowo wyższy.

Art. 44z. 1. W szkole dla dorosłych słuchacz otrzymuje promocję na semestr programowo wyższy, jeżeli ze wszystkich obowiązkowych zajęć edukacyjnych otrzymał pozytywne semestralne oceny klasyfikacyjne, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 44zb.

2. Słuchacza szkoły dla dorosłych, który nie otrzymał promocji na semestr programowo wyższy, dyrektor szkoły skreśla, w drodze decyzji, z listy słuchaczy.

3. W przypadkach losowych lub zdrowotnych, dyrektor szkoły dla dorosłych, na pisemny wniosek słuchacza, może wyrazić zgodę na powtarzanie semestru. Słuchacz może powtarzać semestr jeden raz w okresie kształcenia w danej szkole.

4. Wniosek, o którym mowa w ust. 3, słuchacz szkoły dla dorosłych składa do dyrektora szkoły, nie później niż w terminie 7 dni od dnia podjęcia przez radę pedagogiczną uchwały w sprawie klasyfikacji i promocji słuchaczy.

5. Słuchacz szkoły dla dorosłych, o którym mowa w art. 36 ust. 16 pkt 1 ustawy - Prawo oświatowe, który nie otrzymał promocji na semestr programowo wyższy, powtarza ten semestr.

Art. 44za. 1. Słuchacz kończy szkołę podstawową lub szkołę ponadpodstawową dla dorosłych, jeżeli:

1) w wyniku klasyfikacji końcowej otrzymał ze wszystkich obowiązkowych zajęć edukacyjnych pozytywne końcowe oceny klasyfikacyjne, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 44zb;
2) w przypadku szkoły podstawowej - przystąpił ponadto do egzaminu ósmoklasisty, z zastrzeżeniem art. 44zw, art. 44zx i art. 44zz ust. 2.

2. Słuchacz szkoły podstawowej dla dorosłych, o którym mowa w art. 36 ust. 16 pkt 1 ustawy - Prawo oświatowe, który nie spełnił warunków, o których mowa w ust. 1, powtarza ostatni semestr i przystępuje w roku szkolnym, w którym powtarza semestr, do egzaminu ósmoklasisty.

Art. 44zb. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i sposób oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów w szkołach publicznych, w tym:

1) przypadki, w których dostosowuje się wymagania edukacyjne, o których mowa w art. 44b ust. 8 pkt 1, do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów oraz podstawę tego dostosowania, z uwzględnieniem konieczności właściwego zapewnienia procesu kształcenia uczniów, w tym słuchaczy szkół dla dorosłych funkcjonujących w zakładach karnych lub aresztach śledczych;
2) rodzaje obowiązkowych zajęć edukacyjnych, z których realizacji uczeń może być zwolniony, przypadki, w których to zwolnienie może nastąpić, rodzaje dokumentów będących podstawą zwolnienia oraz tryb i okres zwolnienia, uwzględniając indywidualne możliwości psychofizyczne ucznia, specyfikę danych zajęć edukacyjnych oraz celowość realizacji przez ucznia niektórych treści nauczania;
3) (uchylony)
4) skalę rocznych, semestralnych i końcowych ocen klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych wraz ze wskazaniem, które z ocen według tej skali uznaje się za oceny pozytywne, a które za negatywne, oraz podstawowe obszary, które bierze się pod uwagę przy ocenianiu zachowania ucznia, skalę rocznej i końcowej oceny klasyfikacyjnej zachowania, z uwzględnieniem konieczności zapewnienia jednolitego systemu oceniania ucznia;
5) funkcje oceniania bieżącego ucznia, z uwzględnieniem konieczności przekazywania uczniowi informacji o jego osiągnięciach edukacyjnych pomagających w uczeniu się;
6) warunki, tryb i formę przeprowadzania egzaminu klasyfikacyjnego, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 37 ust. 1 ustawy - Prawo oświatowe - także rodzaje zajęć edukacyjnych, z których nie przeprowadza się egzaminu klasyfikacyjnego, skład komisji powołanej do przeprowadzenia egzaminu klasyfikacyjnego, z uwzględnieniem konieczności zapewnienia prawidłowości przeprowadzenia tego egzaminu oraz odpowiedniego udokumentowania jego przebiegu;
7) tryb i formę przeprowadzania egzaminu poprawkowego, skład komisji powołanej do przeprowadzenia egzaminu poprawkowego, z uwzględnieniem konieczności zapewnienia prawidłowości przeprowadzenia tego egzaminu oraz odpowiedniego udokumentowania jego przebiegu;
8) tryb i formę przeprowadzania sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, o którym mowa w art. 44n ust. 4 pkt 1, oraz ustalania rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania, o której mowa w art. 44n ust. 4 pkt 2, skład komisji, o których mowa w art. 44n ust. 4, z uwzględnieniem konieczności zapewnienia prawidłowości przeprowadzenia tego sprawdzianu lub prawidłowości ustalenia rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania oraz odpowiedniego udokumentowania pracy komisji;
9) warunki promocji ucznia do klasy programowo wyższej lub ukończenia szkoły z wyróżnieniem, z uwzględnieniem rocznych ocen klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych, które wlicza się do średniej ocen, oraz rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania;
10) tryb i formę przeprowadzania egzaminu semestralnego, z uwzględnieniem konieczności zapewnienia prawidłowości przeprowadzenia tego egzaminu oraz odpowiedniego udokumentowania jego przebiegu.

Art. 44zc. Ocenianie, klasyfikowanie i promowanie uczniów w szkole artystycznej odbywa się zgodnie z zasadami określonymi w art. 44zd-44zp oraz przepisami wydanymi na podstawie art. 44zq.

Art. 44zd. 1. Ocenianiu w szkole artystycznej realizującej kształcenie artystyczne i kształcenie ogólne podlegają:

1) osiągnięcia edukacyjne ucznia w zakresie zajęć edukacyjnych ogólnokształcących;
2) osiągnięcia edukacyjne ucznia w zakresie zajęć edukacyjnych artystycznych;
3) zachowanie ucznia.

2. Ocenianiu w szkole artystycznej realizującej wyłącznie kształcenie artystyczne podlegają osiągnięcia edukacyjne ucznia w zakresie zajęć edukacyjnych artystycznych.

3. Ocenianie osiągnięć edukacyjnych ucznia polega na rozpoznawaniu przez nauczycieli poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do:

1) efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodach szkolnictwa artystycznego oraz wymagań edukacyjnych wynikających z realizowanych w szkole artystycznej programów nauczania;
2) w przypadku szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne - także wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego oraz wymagań edukacyjnych wynikających z realizowanych w szkole artystycznej programów nauczania.

4. Ocenianie zachowania ucznia polega na rozpoznawaniu przez wychowawcę oddziału, nauczycieli oraz uczniów danego oddziału stopnia respektowania przez ucznia zasad współżycia społecznego i norm etycznych oraz obowiązków określonych w statucie szkoły artystycznej.

5. Do oceniania osiągnięć edukacyjnych i zachowania ucznia szkoły artystycznej stosuje się odpowiednio przepisy art. 44b ust. 5-7.

6. Nauczyciele na początku każdego roku szkolnego informują uczniów oraz ich rodziców, a w artystycznej szkole policealnej i pomaturalnej - uczniów, o:

1) wymaganiach edukacyjnych niezbędnych do otrzymania przez ucznia poszczególnych śródrocznych i rocznych, a w artystycznej szkole policealnej i pomaturalnej - semestralnych, ocen klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych, wynikających z realizowanego przez siebie programu nauczania;
2) sposobach sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów;
3) warunkach i trybie otrzymania wyższej niż przewidywana rocznej, a w artystycznej szkole policealnej i pomaturalnej - semestralnej, oceny klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych, z wyjątkiem zajęć edukacyjnych, z których odpowiednio roczna lub semestralna ocena klasyfikacyjna jest ustalana w trybie egzaminu promocyjnego lub końcowego.

7. Wychowawca oddziału szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne na początku każdego roku szkolnego informuje uczniów oraz ich rodziców o:

1) warunkach i sposobie oraz kryteriach oceniania zachowania;
2) warunkach i trybie otrzymania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania;
3) konsekwencjach otrzymania negatywnej rocznej oceny klasyfikacyjnej z obowiązkowych zajęć edukacyjnych artystycznych.

8. Na początku każdego roku szkolnego dyrektor szkoły artystycznej realizującej wyłącznie kształcenie artystyczne informuje uczniów oraz ich rodziców, a w artystycznej szkole policealnej i pomaturalnej - uczniów, o konsekwencjach otrzymania negatywnej rocznej oceny klasyfikacyjnej z obowiązkowych zajęć edukacyjnych artystycznych.

9. Szczegółowe warunki i sposób oceniania wewnątrzszkolnego określa statut szkoły artystycznej.

10. Nauczyciel jest obowiązany indywidualizować pracę z uczniem na zajęciach edukacyjnych odpowiednio do potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia.

11. Nauczyciel jest obowiązany dostosować wymagania edukacyjne, o których mowa w ust. 6 pkt 1, do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia, w przypadkach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 44zq.

Art. 44ze. 1. Uczeń szkoły artystycznej podlega klasyfikacji:

1) śródrocznej i rocznej, a w artystycznej szkole policealnej i pomaturalnej - semestralnej;
2) końcowej.

2. Klasyfikacja śródroczna polega na okresowym podsumowaniu osiągnięć edukacyjnych ucznia z zajęć edukacyjnych, a w szkole artystycznej realizującej kształcenie ogólne - również zachowania ucznia, oraz ustaleniu odpowiednio śródrocznych ocen klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych i śródrocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania. Klasyfikację śródroczną przeprowadza się co najmniej raz w ciągu roku szkolnego, w terminie określonym w statucie szkoły artystycznej.

3. Klasyfikacja roczna polega na podsumowaniu osiągnięć edukacyjnych ucznia z zajęć edukacyjnych, a w szkole artystycznej realizującej kształcenie ogólne - również zachowania ucznia, w danym roku szkolnym oraz ustaleniu odpowiednio rocznych ocen klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych i rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania, z tym że w przypadku szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne w zakresie klas I-III szkoły podstawowej ustala się:

1) jedną roczną ocenę klasyfikacyjną z obowiązkowych zajęć edukacyjnych ogólnokształcących oraz
2) jedną roczną ocenę klasyfikacyjną z dodatkowych zajęć edukacyjnych ogólnokształcących, oraz
3) roczne oceny klasyfikacyjne z poszczególnych zajęć edukacyjnych artystycznych, według skali i w formie określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 44zq.

4. Klasyfikacja semestralna w artystycznej szkole policealnej i pomaturalnej polega na podsumowaniu osiągnięć edukacyjnych ucznia z zajęć edukacyjnych w danym semestrze oraz ustaleniu semestralnych ocen klasyfikacyjnych z tych zajęć.

5. Na klasyfikację końcową składają się:

1) roczne, a w artystycznej szkole policealnej i pomaturalnej - semestralne, oceny klasyfikacyjne z zajęć edukacyjnych, ustalone odpowiednio w klasie programowo najwyższej lub semestrze programowo najwyższym oraz
2) roczne, a w artystycznej szkole policealnej i pomaturalnej - semestralne, oceny klasyfikacyjne z zajęć edukacyjnych, których realizacja zakończyła się odpowiednio w klasach programowo niższych lub semestrach programowo niższych w szkole artystycznej danego typu, oraz
3) roczna ocena klasyfikacyjna zachowania ustalona w klasie programowo najwyższej - w przypadku szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne.

6. Klasyfikację końcową przeprowadza się w klasie programowo najwyższej szkoły artystycznej danego typu, a w artystycznej szkole policealnej i pomaturalnej - semestrze programowo najwyższym.

7. Oceny klasyfikacyjne z zajęć edukacyjnych nie wpływają na ocenę klasyfikacyjną zachowania.

8. Ocena klasyfikacyjna zachowania nie wpływa na:

1) oceny klasyfikacyjne z zajęć edukacyjnych;
2) promocję do klasy programowo wyższej lub ukończenie szkoły artystycznej.

Art. 44zf. 1. Przed rocznym klasyfikacyjnym zebraniem rady pedagogicznej nauczyciele prowadzący poszczególne zajęcia edukacyjne oraz wychowawca oddziału informują ucznia i jego rodziców o przewidywanych dla niego rocznych ocenach klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych i przewidywanej rocznej ocenie klasyfikacyjnej zachowania, w terminie i formie określonych w statucie szkoły artystycznej.

2. W artystycznej szkole policealnej i pomaturalnej przed semestralnym klasyfikacyjnym zebraniem rady pedagogicznej nauczyciele prowadzący poszczególne zajęcia edukacyjne informują ucznia o przewidywanych dla niego semestralnych ocenach klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych, w terminie i formie określonych w statucie szkoły artystycznej.

Art. 44zg. 1. Śródroczne i roczne, a w artystycznej szkole policealnej i pomaturalnej - semestralne, oceny klasyfikacyjne z zajęć edukacyjnych ustalają nauczyciele prowadzący poszczególne zajęcia, z wyjątkiem zajęć edukacyjnych, z których ocena jest ustalana w trybie egzaminu promocyjnego lub końcowego.

2. Roczna i końcowa ocena klasyfikacyjna z wybranych zajęć edukacyjnych artystycznych określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 44zq jest ustalana odpowiednio w trybie egzaminu promocyjnego lub końcowego, który ma na celu sprawdzenie wiedzy i umiejętności ucznia w zakresie tych zajęć.

3. Przy ustalaniu oceny z egzaminu promocyjnego lub końcowego uwzględnia się jakość wykonania artystycznego oraz wysiłek wkładany przez ucznia w wywiązywanie się z obowiązków wynikających ze specyfiki zajęć edukacyjnych artystycznych.

4. Egzamin promocyjny i końcowy przeprowadza komisja powołana przez dyrektora szkoły artystycznej.

5. Terminy egzaminów promocyjnych i końcowych wyznacza dyrektor szkoły artystycznej.

6. Uczeń, który z przyczyn usprawiedliwionych nie przystąpił do egzaminu promocyjnego lub końcowego w wyznaczonym terminie, może przystąpić do tego egzaminu w dodatkowym terminie, wyznaczonym przez dyrektora szkoły artystycznej, do końca danego roku szkolnego.

7. W przypadkach losowych lub zdrowotnych rada pedagogiczna może zwolnić ucznia z egzaminu promocyjnego lub końcowego. W takim przypadku roczną lub końcową ocenę klasyfikacyjną ustala nauczycielprowadzący dane zajęcia edukacyjne artystyczne.

8. Śródroczną i roczną ocenę klasyfikacyjną zachowania ustala wychowawca oddziału po zasięgnięciu opinii nauczycieli, uczniów danego oddziału oraz ocenianego ucznia.

9. Termin ustalenia ocen, o których mowa w ust. 1 i 8, określa statut szkoły artystycznej.

10. Oceny ustalone zgodnie z ust. 1, 7 i 8 są ostateczne, z zastrzeżeniem art. 44zk i art. 44n.

11. Oceny ustalone zgodnie z ust. 2 są ostateczne, z zastrzeżeniem art. 44n.

Art. 44zh. Laureat ogólnopolskiego konkursu, przesłuchania lub przeglądu w zakresie przedmiotów artystycznych, których organizatorem jest minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego lub specjalistyczna jednostka nadzoru, o której mowa w art. 53 ust. 1 ustawy - Prawo oświatowe, otrzymuje odpowiednio z danych zajęć edukacyjnych artystycznych najwyższą pozytywną roczną ocenę klasyfikacyjną, a w artystycznej szkole policealnej - najwyższą pozytywną semestralną ocenę klasyfikacyjną, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 44zq. W przypadku zajęć edukacyjnych artystycznych, z których ocena jest ustalana w trybie egzaminu promocyjnego lub końcowego, laureat jest jednocześnie zwolniony z tego egzaminu.

Art. 44zi. Dyrektor szkoły artystycznej może zwolnić ucznia z realizacji niektórych obowiązkowych zajęć edukacyjnych artystycznych ze względu na stan zdrowia, posiadane kwalifikacje i doświadczenie zawodowe lub zrealizowanie danych obowiązkowych zajęć edukacyjnych artystycznych na wcześniejszym etapie edukacyjnym, w przypadkach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 44zq.

Art. 44zj. 1. Do szkół artystycznych stosuje się odpowiednio przepisy art. 44e, art. 44k, art. 44l i art. 44n.

2. Do szkół artystycznych realizujących kształcenie ogólne, w zakresie zajęć edukacyjnych ogólnokształcących, stosuje się odpowiednio przepisy art. 44d, art. 44i i art. 44j.

3. (uchylony)

Art. 44zk. 1. Uczeń, który w wyniku klasyfikacji rocznej, a w artystycznej szkole policealnej i pomaturalnej - semestralnej, otrzymał negatywną ocenę klasyfikacyjną, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 44zq, z jednego albo dwóch obowiązkowych zajęć edukacyjnych, może przystąpić do egzaminu poprawkowego z tych zajęć.

2. Egzaminu poprawkowego nie przeprowadza się w przypadku uzyskania przez ucznia negatywnej oceny klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych, z których ocena jest ustalana w trybie egzaminu promocyjnego lub końcowego.

3. Egzamin poprawkowy przeprowadza komisja, powołana przez dyrektora szkoły artystycznej, do końca danego roku szkolnego, a w artystycznej szkole policealnej i pomaturalnej - do końca danego semestru.

4. Uczeń, który z przyczyn usprawiedliwionych nie przystąpił do egzaminu poprawkowego w wyznaczonym terminie, może przystąpić do niego w dodatkowym terminie wyznaczonym przez dyrektora szkoły artystycznej nie później niż do końca września, a w artystycznej szkole policealnej i pomaturalnej, w której zajęcia dydaktyczno-wychowawcze kończą się w styczniu - nie później niż do końca marca.

5. Roczna, a w artystycznej szkole policealnej i pomaturalnej - semestralna, ocena klasyfikacyjna ustalona w wyniku egzaminu poprawkowego jest ostateczna, z zastrzeżeniem art. 44n ust. 7.

6. Uczeń, który nie zdał egzaminu poprawkowego, nie otrzymuje promocji do klasy programowo wyższej, a w artystycznej szkole policealnej i pomaturalnej - na semestr programowo wyższy.

7. Rada pedagogiczna szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne, uwzględniając możliwości edukacyjne ucznia, może jeden raz w ciągu cyklu kształcenia w danym typie szkoły artystycznej promować do klasy programowo wyższej ucznia, który nie zdał egzaminu poprawkowego z jednych obowiązkowych zajęć edukacyjnych ogólnokształcących, pod warunkiem że te zajęcia są realizowane w klasie programowo wyższej.

8. Uczeń, który nie otrzymał promocji do klasy programowo wyższej, a w artystycznej szkole policealnej i pomaturalnej - na semestr programowo wyższy, podlega skreśleniu z listy uczniów, z zastrzeżeniem art. 68ust. 3 ustawy - Prawo oświatowe, chyba że rada pedagogiczna wyrazi zgodę na powtarzanie danej klasy, a w artystycznej szkole policealnej i pomaturalnej - danego semestru, biorąc pod uwagę dotychczasowe osiągnięcia ucznia.

9. W ciągu cyklu kształcenia w danym typie szkoły artystycznej uczeń może powtarzać daną klasę, a w artystycznej szkole policealnej i pomaturalnej - dany semestr, tylko jeden raz.

10. W przypadku szkoły artystycznej realizującej wyłącznie kształcenie artystyczne rada pedagogiczna może wyrazić zgodę na realizowanie obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu danej klasy w ciągu dwóch kolejnych lat, biorąc pod uwagę dotychczasowe osiągnięcia ucznia.

Art. 44zl. 1. Uczeń szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej lub liceum ogólnokształcącego otrzymuje promocję do klasy programowo wyższej, jeżeli:

1) ze wszystkich obowiązkowych zajęć edukacyjnych otrzymał pozytywne roczne oceny klasyfikacyjne, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 44zq, z zastrzeżeniem art. 44zk ust. 7, oraz
2) przystąpił do egzaminu ósmoklasisty, z zastrzeżeniem art. 44zw, art. 44zx i art. 44zz ust. 2 - w przypadku ucznia klasy, której zakres nauczania odpowiada klasie VIII szkoły podstawowej.

2. (uchylony)

3. Uczeń szkoły artystycznej realizującej wyłącznie kształcenie artystyczne otrzymuje promocję do klasy programowo wyższej, a w artystycznej szkole policealnej i pomaturalnej - na semestr programowo wyższy, jeżeli ze wszystkich obowiązkowych zajęć edukacyjnych artystycznych odpowiednio w danej klasie lub danym semestrze otrzymał pozytywne roczne oceny klasyfikacyjne, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 44zq.

Art. 44zm. 1. Uczeń kończy szkołę artystyczną, jeżeli w wyniku klasyfikacji końcowej otrzymał ze wszystkich obowiązkowych zajęć edukacyjnych pozytywne końcowe oceny klasyfikacyjne, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 44zq, oraz:

1) w przypadku szkoły artystycznej, w której jest przeprowadzany egzamin dyplomowy - ponadto zdał ten egzamin;
2) w przypadku szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne, w której ostatni rok nauki odpowiada klasie VIII szkoły podstawowej - ponadto przystąpił do egzaminu ósmoklasisty, z zastrzeżeniem art. 44zw, art. 44zx i art. 44zz ust. 2.

2. Uczeń, który nie spełnił warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, może za zgodą rady pedagogicznej powtarzać ostatnią klasę i przystąpić do egzaminu ósmoklasisty.

3. Uzyskanie przez ucznia szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne w zakresie liceum ogólnokształcącego, w wyniku klasyfikacji w klasie, której zakres nauczania odpowiada ostatniej klasie liceum ogólnokształcącego, ze wszystkich obowiązkowych zajęć edukacyjnych ogólnokształcących pozytywnych ocen klasyfikacyjnych, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 44zq, jest równoważne z ukończeniem liceum ogólnokształcącego.

4. (uchylony)

5. Uzyskanie przez ucznia szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej, w wyniku klasyfikacji w klasie, której zakres nauczania odpowiada ostatniej klasie szkoły podstawowej, ze wszystkich obowiązkowych zajęć edukacyjnych ogólnokształcących pozytywnych ocen klasyfikacyjnych, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 44zq, jest równoważne z ukończeniem szkoły podstawowej.

Art. 44zn. 1. W klasie programowo najwyższej w szkole artystycznej kształcącej w zawodach artystycznych, a w artystycznej szkole policealnej lub pomaturalnej - w semestrze programowo najwyższym, przeprowadza się egzamin dyplomowy, będący formą komisyjnej oceny poziomu przygotowania zawodowego uczniów.

2. Egzamin dyplomowy składa się z części praktycznej i części teoretycznej.

3. Do egzaminu dyplomowego może przystąpić uczeń, który w wyniku klasyfikacji końcowej otrzymał pozytywne oceny klasyfikacyjne ze wszystkich obowiązkowych zajęć edukacyjnych przewidzianych dla danego typu szkoły artystycznej.

4. Do ucznia, który nie spełnił warunku, o którym mowa w ust. 3, przepis art. 44zk ust. 8 stosuje się odpowiednio.

5. Egzamin dyplomowy przeprowadza państwowa komisja egzaminacyjna.

6. Państwową komisję egzaminacyjną powołuje dyrektor specjalistycznej jednostki nadzoru, o której mowa w art. 53 ust. 1 ustawy - Prawo oświatowe, na wniosek dyrektora szkoły artystycznej, złożony nie później niż na 30 dni przed terminem przeprowadzenia egzaminu dyplomowego. Dyrektor specjalistycznej jednostki nadzoru wyznacza przewodniczącego komisji spośród nauczycieli zajmujących stanowiska kierownicze w danej szkole artystycznej, nie później niż na 21 dni przed terminem przeprowadzenia egzaminu dyplomowego, upoważniając przewodniczącego do powołania, w terminie 14 dni, pozostałych członków komisji.

7. Termin przeprowadzenia poszczególnych części egzaminu dyplomowego wyznacza dyrektor szkoły artystycznej w terminach niekolidujących ze zdawanymi przez uczniów egzaminami w zakresie egzaminu maturalnego.

8. Laureat olimpiady artystycznej oraz laureat konkursu, którego organizatorem jest minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego lub specjalistyczna jednostka nadzoru, o której mowa w art. 53 ust. 1 ustawy - Prawo oświatowe, jest zwolniony z części teoretycznej egzaminu dyplomowego w zakresie, który obejmowała olimpiada lub konkurs. Zwolnienie jest równoznaczne z uzyskaniem najwyższej pozytywnej oceny z tej części egzaminu.

9. Uczeń zdał egzamin dyplomowy, jeżeli z poszczególnych części tego egzaminu otrzymał pozytywne oceny określone w przepisach wydanych na podstawie art. 44zq.

10. Uczniowie niepełnosprawni przystępują do egzaminu dyplomowego w powszechnie obowiązującym terminie. W uzasadnionych przypadkach przewodniczący państwowej komisji egzaminacyjnej zezwala na przeprowadzenie części teoretycznej lub części praktycznej egzaminu dyplomowego w wydzielonej sali lub w domu ucznia, ustalając warunki i sposób przeprowadzenia egzaminu odpowiednie do możliwości ucznia.

Art. 44zo. 1. Uczeń, który z przyczyn nieusprawiedliwionych nie przystąpił do egzaminu dyplomowego albo przerwał egzamin dyplomowy w części praktycznej lub części teoretycznej, podlega skreśleniu z listy uczniów. Ponowne przystąpienie do egzaminu dyplomowego może nastąpić w trybie egzaminu eksternistycznego, o którym mowa w art. 10a.

2. Uczeń, który z przyczyn usprawiedliwionych nie przystąpił do egzaminu dyplomowego albo przerwał egzamin dyplomowy, może do niego przystąpić w dodatkowym terminie, ustalonym przez przewodniczącego państwowej komisji egzaminacyjnej, nie później niż do dnia 30 września danego roku.

3. Uczeń, który nie zdał egzaminu dyplomowego w całości albo w części teoretycznej lub części praktycznej, może przystąpić do egzaminu poprawkowego odpowiednio z całości lub danej części egzaminu dyplomowego, w terminie ustalonym przez przewodniczącego państwowej komisji egzaminacyjnej, nie później niż do dnia 30 września danego roku.

4. Uczeń, który nie zdał egzaminu poprawkowego, o którym mowa w ust. 3, lub nie przystąpił do egzaminu dyplomowego lub jego części w dodatkowym terminie, może przystąpić do egzaminu dyplomowego wyłącznie w trybie egzaminu eksternistycznego, o którym mowa w art. 10a.

Art. 44zp. 1. Przewodniczący państwowej komisji egzaminacyjnej, w przypadku stwierdzenia naruszenia przepisów dotyczących przeprowadzania egzaminu dyplomowego, może zawiesić egzamin dyplomowy, powiadamiając o tym ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego powołuje komisję w celu wyjaśnienia okoliczności zdarzeń i ustalenia odpowiedzialności uczniów oraz członków państwowej komisji egzaminacyjnej. Na podstawie ustaleń komisji minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego zarządza kontynuację egzaminu dyplomowego albo unieważnia egzamin dyplomowy i zarządza jego ponowne przeprowadzenie. Unieważnienie egzaminu dyplomowego może nastąpić zarówno w stosunku do wszystkich, jak i poszczególnych uczniów.

3. Termin ponownego egzaminu dyplomowego, o którym mowa w ust. 2, ustala dyrektor szkoły artystycznej w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.

4. Kwestie sporne między uczniem a państwową komisją egzaminacyjną, wynikające ze stosowania przepisów dotyczących przeprowadzania egzaminu dyplomowego, rozstrzyga minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.

Art. 44zq. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i sposób oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów w publicznych szkołach artystycznych, w tym:

1) przypadki, w których dostosowuje się wymagania edukacyjne, o których mowa w art. 44zd ust. 6 pkt 1, do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów, oraz podstawę tego dostosowania, z uwzględnieniem konieczności właściwego zapewnienia procesu kształcenia uczniów;
2) rodzaje obowiązkowych zajęć edukacyjnych, z których realizacji uczeń może być zwolniony, przypadki, w których to zwolnienie może nastąpić, rodzaje dokumentów będących podstawą zwolnienia oraz tryb i okres zwolnienia, uwzględniając indywidualne możliwości psychofizyczne ucznia, specyfikę danych zajęć edukacyjnych oraz celowość realizacji przez ucznia niektórych treści nauczania;
3) (uchylony)
4) skalę i formę ocen z zajęć edukacyjnych, ze wskazaniem, które z ocen według tej skali uznaje się za oceny pozytywne, a które za negatywne, oraz skalę rocznej i końcowej oceny klasyfikacyjnej zachowania, z uwzględnieniem obszarów, które bierze się pod uwagę przy ocenianiu zachowania oraz konieczności zapewnienia jednolitego systemu oceniania ucznia;
5) zajęcia edukacyjne artystyczne, z których uczeń otrzymuje ocenę w trybie egzaminu promocyjnego lub końcowego;
6) tryb i formę przeprowadzania egzaminu klasyfikacyjnego, poprawkowego, promocyjnego i końcowego z zajęć edukacyjnych artystycznych oraz skład komisji egzaminacyjnych, z uwzględnieniem konieczności zapewnienia prawidłowości przeprowadzania tych egzaminów oraz udokumentowania ich przebiegu;
7) tryb i formę przeprowadzania sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, o którym mowa w art. 44n ust. 4 pkt 1, oraz ustalania rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania, o której mowa w art. 44n ust. 4 pkt 2, skład komisji, o których mowa w art. 44n ust. 4, z uwzględnieniem konieczności zapewnienia prawidłowości przeprowadzenia tego sprawdzianu lub prawidłowości ustalenia rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania oraz odpowiedniego udokumentowania pracy komisji;
8) warunki promocji ucznia do klasy programowo wyższej lub ukończenia szkoły artystycznej z wyróżnieniem, z uwzględnieniem rocznych ocen klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych, które wlicza się do średniej ocen, a w przypadku szkoły artystycznej realizującej także kształcenie ogólne - oceny zachowania;
9) tryb i zakres przeprowadzania egzaminu dyplomowego, a także skład komisji egzaminacyjnej, z uwzględnieniem konieczności zapewnienia prawidłowego przeprowadzenia tego egzaminu oraz udokumentowania jego przebiegu;
10) warunki i tryb wyrażania przez radę pedagogiczną zgody na powtarzanie przez ucznia klasy lub realizowanie obowiązkowych zajęć edukacyjnych określonych w szkolnym planie nauczania danej klasy w ciągu dwóch kolejnych lat.

Art. 44zr. Przepisów rozdziału 3a nie stosuje się do dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu głębokim.

Rozdział 3b
Egzamin ósmoklasisty, egzamin maturalny i egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie

Art. 44zs. Egzamin ósmoklasisty jest przeprowadzany na podstawie wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 47 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy - Prawo oświatowe, oraz sprawdza, w jakim stopniu uczeń lub słuchacz spełnia te wymagania.

Art. 44zt. Egzamin ósmoklasisty jest przeprowadzany:

1) w terminie głównym:
a) w szkołach dla dzieci i młodzieży oraz w szkołach dla dorosłych, w których nauka kończy się w semestrze wiosennym - w kwietniu,
b) w szkołach dla dorosłych, w których nauka kończy się w semestrze jesiennym - w styczniu, oraz
2) w terminie dodatkowym:
a) w szkołach dla dzieci i młodzieży oraz w szkołach dla dorosłych, w których nauka kończy się w semestrze wiosennym - w czerwcu,
b) w szkołach dla dorosłych, w których nauka kończy się w semestrze jesiennym - w kwietniu
- zgodnie z komunikatem, o którym mowa w art. 9a ust. 2 pkt 10 lit. a tiret pierwsze.

Art. 44zu. 1. Egzamin ósmoklasisty jest przeprowadzany w formie pisemnej.

2. (uchylony)

3. Egzamin ósmoklasisty obejmuje następujące przedmioty obowiązkowe:

1) język polski;
2) matematykę;
3) język obcy nowożytny;
4) jeden przedmiot do wyboru spośród przedmiotów: biologia, chemia, fizyka, geografia lub historia.

4. Uczeń lub słuchacz przystępuje do egzaminu ósmoklasisty z języka obcego nowożytnego, którego uczy się w szkole w ramach obowiązkowych zajęć edukacyjnych.

4a. Egzamin ósmoklasisty z języka obcego nowożytnego jest przeprowadzany na podstawie wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla języka obcego nowożytnego nauczanego od klasy IV szkoły podstawowej, stanowiącego kontynuację nauczania tego języka w klasach I-III.

5. (uchylony)

6. (uchylony)

7. (uchylony)

Art. 44zv. 1. Uczeń szkoły lub oddziału, w którym zajęcia edukacyjne są prowadzone w języku mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej lub języku regionalnym, przystępuje do egzaminu ósmoklasisty z przedmiotów, o których mowa w art. 44zu ust. 3 pkt 2 i 4, w języku polskim albo w języku danej mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej lub języku regionalnym.

2. (uchylony)

Art. 44zw. 1. Uczeń posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawność intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym lub niepełnosprawności sprzężone, gdy jedną z niepełnosprawności jest niepełnosprawność intelektualna w stopniu umiarkowanym lub znacznym, nie przystępuje do egzaminu ósmoklasisty.

2. Uczeń posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawności sprzężone inne niż wymienione w ust. 1 może być zwolniony przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej z obowiązku przystąpienia do egzaminu ósmoklasisty, na wniosek rodziców pozytywnie zaopiniowany przez dyrektora szkoły.

3. (uchylony)

Art. 44zx. 1. Laureat i finalista olimpiady przedmiotowej wymienionej w wykazie, o którym mowa w art. 44zzzw, oraz laureat konkursu przedmiotowego o zasięgu wojewódzkim lub ponadwojewódzkim, przeprowadzanego zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 8, organizowanych z zakresu jednego z przedmiotów objętych egzaminem ósmoklasisty, są zwolnieni z egzaminu ósmoklasisty z tego przedmiotu.

2. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, następuje na podstawie zaświadczenia stwierdzającego uzyskanie odpowiednio przez ucznia lub słuchacza szkoły podstawowej lub ucznia szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej tytułu odpowiednio laureata lub finalisty. Zaświadczenie przedkłada się przewodniczącemu zespołu egzaminacyjnego, o którym mowa w art. 44zzs ust. 3.

3. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, jest równoznaczne z uzyskaniem z egzaminu ósmoklasisty z danego przedmiotu najwyższego wyniku.

4. W przypadku gdy uczeń lub słuchacz uzyskał tytuł laureata lub finalisty, o których mowa w ust. 1, z innego języka obcego nowożytnego lub innego przedmiotu do wyboru, o którym mowa w art. 44zu ust. 3 pkt 4, niż ten, który został zadeklarowany, dyrektor szkoły, na wniosek rodziców ucznia lub na wniosek słuchacza, złożony nie później niż na 2 tygodnie przed terminem egzaminu ósmoklasisty, informuje okręgową komisję egzaminacyjną o zmianie języka obcego nowożytnego, jeżeli języka tego uczeń lub słuchacz uczy się w ramach obowiązkowych zajęć edukacyjnych, lub o zmianie przedmiotu do wyboru. Przepisy ust. 3 stosuje się odpowiednio.

Art. 44zy. 1. Rodzice ucznia lub słuchacz składają dyrektorowi szkoły, nie później niż do dnia 30 września roku szkolnego, w którym jest przeprowadzany egzamin ósmoklasisty, pisemną deklarację:

1) wskazującą język obcy nowożytny, z którego uczeń lub słuchacz przystąpi do egzaminu ósmoklasisty;
2) wskazującą przedmiot do wyboru, o którym mowa w art. 44zu ust. 3 pkt 4;
3) informującą o zamiarze przystąpienia do egzaminu ósmoklasisty z danego przedmiotu lub przedmiotów, o których mowa w art. 44zu ust. 3 pkt 2 i 4, w języku danej mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej lub języku regionalnym.

2. Rodzice ucznia lub słuchacz mogą złożyć dyrektorowi szkoły, nie później niż na 3 miesiące przed terminem egzaminu ósmoklasisty, z zastrzeżeniem art. 44zx ust. 4, pisemną informację o:

1) zmianie języka obcego nowożytnego wskazanego w deklaracji;
2) zmianie przedmiotu do wyboru, o którym mowa w art. 44zu ust. 3 pkt 4, wskazanego w deklaracji;
3) rezygnacji z przystąpienia do egzaminu ósmoklasisty z danego przedmiotu lub przedmiotów, o których mowa w art. 44zu ust. 3 pkt 2 i 4, w języku danej mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej lub języku regionalnym.

Art. 44zz. 1. Uczeń lub słuchacz, który z przyczyn losowych lub zdrowotnych, w terminie głównym:

1) nie przystąpił do egzaminu ósmoklasisty z danego przedmiotu lub przedmiotów albo
2) przerwał egzamin ósmoklasisty z danego przedmiotu lub przedmiotów
- przystępuje do egzaminu z tego przedmiotu lub przedmiotów w terminie dodatkowym w szkole, której jest uczniem lub słuchaczem.

2. W szczególnych przypadkach losowych lub zdrowotnych, uniemożliwiających przystąpienie do egzaminu ósmoklasisty z danego przedmiotu lub przedmiotów w terminie dodatkowym, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej, na udokumentowany wniosek dyrektora szkoły, może zwolnić ucznia lub słuchacza z obowiązku przystąpienia do egzaminu ósmoklasisty z danego przedmiotu lub przedmiotów. Dyrektor szkoły składa wniosek w porozumieniu z rodzicami ucznia lub ze słuchaczem.

Art. 44zza. 1. Wyniki egzaminu ósmoklasisty są przedstawiane w procentach i na skali centylowej.

2. Wyniki egzaminu ósmoklasisty w procentach ustala dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej na podstawie:

1) liczby punktów przyznanych przez egzaminatorów sprawdzających prace egzaminacyjne oraz
2) elektronicznego odczytu karty odpowiedzi - w przypadku wykorzystania do sprawdzania prac egzaminacyjnych narzędzi elektronicznych.

3. (uchylony)

4. Wyniki egzaminu ósmoklasisty obejmują:

1) wynik z języka polskiego;
2) wynik z matematyki;
3) wynik z języka obcego nowożytnego;
4) wynik z przedmiotu do wyboru, o którym mowa w art. 44zu ust. 3 pkt 4.

5. Wyniki egzaminu ósmoklasisty na skali centylowej opracowuje Centralna Komisja Egzaminacyjna na podstawie wyników ustalonych przez dyrektorów okręgowych komisji egzaminacyjnych.

6. (utracił moc)

7. Wyniki egzaminu ósmoklasisty nie wpływają na ukończenie szkoły, a w przypadku szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne z zakresu szkoły podstawowej, w której klasa odpowiadająca klasie VIII szkoły podstawowej nie jest ostatnią klasą w cyklu kształcenia - również na promocję do klasy programowo wyższej.

8. Dyrektor szkoły przekazuje uczniowi lub jego rodzicom albo słuchaczowi:

1) zaświadczenie o szczegółowych wynikach egzaminu ósmoklasisty, wydane przez okręgową komisję egzaminacyjną, wraz ze świadectwem ukończenia szkoły - w przypadku gdy uczeń lub słuchacz spełnił warunki określone odpowiednio w art. 44q ust. 1, art. 44za ust. 1 lub art. 44zm ust. 1 pkt 2, albo
2) w przypadku szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne z zakresu szkoły podstawowej, w której klasa odpowiadająca klasie VIII szkoły podstawowej nie jest ostatnią klasą w cyklu kształcenia - zaświadczenie o szczegółowych wynikach egzaminu ósmoklasisty, wydane przez okręgową komisję egzaminacyjną, wraz ze świadectwem promocyjnym - w przypadku gdy uczeń spełnił warunki określone w art. 44zl ust. 1, albo
3) informację o szczegółowych wynikach egzaminu ósmoklasisty, opracowaną przez okręgową komisję egzaminacyjną - w przypadku gdy uczeń lub słuchacz nie spełnił warunków określonych w art. 44q ust. 1, art. 44zaust. 1, art. 44zl ust. 1 lub art. 44zm ust. 1 pkt 2.

Art. 44zzb. Egzamin maturalny jest przeprowadzany na podstawie wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 47 ust. 1 pkt 1 lit. c i d ustawy - Prawo oświatowe, oraz sprawdza, w jakim stopniu absolwent spełnia te wymagania.

Art. 44zzc. Egzamin maturalny jest przeprowadzany jeden raz w ciągu roku, w okresie od maja do września, w terminie głównym, dodatkowym i poprawkowym, zgodnie z komunikatem, o którym mowa w art. 9a ust. 2 pkt 10 lit. a tiret pierwsze.

Art. 44zzd. 1. Egzamin maturalny jest przeprowadzany z przedmiotów obowiązkowych oraz przedmiotów dodatkowych i składa się z części ustnej oraz z części pisemnej.

2. Egzamin maturalny obejmuje następujące przedmioty obowiązkowe:

1) w części ustnej:
a) język polski,
b) język obcy nowożytny,
c) język mniejszości narodowej - dla absolwentów szkół lub oddziałów z nauczaniem języka danej mniejszości narodowej;
2) w części pisemnej:
a) język polski,
b) język obcy nowożytny,
c) matematykę,
d) język mniejszości narodowej - dla absolwentów szkół lub oddziałów z nauczaniem języka danej mniejszości narodowej.

3. Przedmioty dodatkowe, z których jest przeprowadzany egzamin maturalny w części ustnej i w części pisemnej, określają przepisy wydane na podstawie art. 44zzza.

4. Absolwent przystępuje do egzaminu maturalnego z przedmiotów obowiązkowych oraz do części pisemnej egzaminu maturalnego z jednego przedmiotu dodatkowego.

4a. Absolwent szkoły lub oddziału dwujęzycznego przystępuje do części pisemnej egzaminu maturalnego z języka obcego nowożytnego na poziomie dwujęzycznym, o którym mowa w art. 44zze ust. 3 pkt 2, jako przedmiotu dodatkowego, o którym mowa w ust. 4. Przepis art. 44zze ust. 4 stosuje się odpowiednio.

4b. Obowiązek przystąpienia do części pisemnej egzaminu maturalnego z jednego przedmiotu dodatkowego, o którym mowa w ust. 4, nie dotyczy absolwenta posiadającego dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika.

4c. Przepisu ust. 4b nie stosuje się do absolwenta szkoły lub oddziału dwujęzycznego.

5. Absolwent może w danym roku przystąpić do egzaminu maturalnego z nie więcej niż pięciu przedmiotów dodatkowych oprócz przedmiotu, o którym mowa w ust. 4.

5a. Absolwent, o którym mowa w ust. 4b, może w danym roku przystąpić do egzaminu maturalnego z nie więcej niż pięciu przedmiotów dodatkowych.

6. W przypadku przedmiotów dodatkowych, z których egzamin maturalny jest przeprowadzany w części ustnej i w części pisemnej, absolwent może przystąpić do egzaminu maturalnego z tego przedmiotu w części pisemnej albo w części pisemnej i w części ustnej.

7. Egzamin maturalny z języka obcego nowożytnego jako przedmiotu obowiązkowego jest zdawany w części ustnej i w części pisemnej z tego samego języka.

8. Absolwent szkoły lub oddziału z nauczaniem języka danej mniejszości narodowej nie może wybrać języka danej mniejszości narodowej na egzaminie maturalnym z języka obcego nowożytnego jako przedmiotu obowiązkowego.

9. W przypadku gdy absolwent wybrał na egzaminie maturalnym w części pisemnej jako przedmiot dodatkowy ten sam język obcy nowożytny lub ten sam język mniejszości narodowej, który zdawał jako przedmiot obowiązkowy, zdaje ten język tylko w części pisemnej, z zastrzeżeniem art. 44zze ust. 3 i 4.

10. W przypadku gdy absolwent wybrał na egzaminie maturalnym jako przedmiot dodatkowy język polski, zdaje ten przedmiot tylko w części pisemnej.

11. Wybór przedmiotu dodatkowego, do którego absolwent przystępuje na egzaminie maturalnym, nie jest zależny od typu szkoły, do której absolwent uczęszczał, ani od przedmiotów, których uczył się w tej szkole.

Art. 44zze. 1. Egzamin maturalny w części pisemnej z przedmiotów obowiązkowych jest przeprowadzany na poziomie podstawowym i obejmuje wymagania określone w podstawie programowej kształcenia ogólnegodla zakresu podstawowego. Dla egzaminu maturalnego w części ustnej z przedmiotów obowiązkowych nie określa się poziomu egzaminu.

2. Egzamin maturalny w części pisemnej z przedmiotów dodatkowych jest przeprowadzany na poziomie rozszerzonym i obejmuje wymagania określone w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla zakresu podstawowego i rozszerzonego. Dla egzaminu maturalnego w części ustnej z przedmiotów dodatkowych nie określa się poziomu egzaminu.

3. Egzamin maturalny w części pisemnej z języka obcego nowożytnego jako przedmiotu dodatkowego jest przeprowadzany na:

1) poziomie rozszerzonym i obejmuje wymagania określone w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla zakresu podstawowego i rozszerzonego albo
2) poziomie dwujęzycznym i obejmuje wymagania określone w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla oddziałów dwujęzycznych.

4. W przypadku gdy absolwent wybrał na egzaminie maturalnym w części pisemnej jako przedmiot dodatkowy język obcy nowożytny na poziomie dwujęzycznym, o którym mowa w ust. 3 pkt 2, może przystąpić do egzaminu maturalnego z tego języka na poziomie dwujęzycznym również w części ustnej.

Art. 44zzf. 1. Absolwent szkoły lub oddziału z językiem nauczania mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej lub językiem regionalnym, w których zajęcia są prowadzone w tych językach, oraz absolwent szkoły lub oddziału dwujęzycznego, w których język mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej lub język regionalny jest drugim językiem nauczania, może zdawać na egzaminie maturalnym przedmioty w języku polskim lub - z wyjątkiem języka polskiego oraz treści dotyczących historii Polski i geografii Polski - w języku danej mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej lub języku regionalnym.

2. Absolwent szkoły lub oddziału dwujęzycznego na egzaminie maturalnym z matematyki, nauczanej w języku obcym będącym drugim językiem nauczania, zdawanej jako przedmiot obowiązkowy, rozwiązuje w języku polskim zadania egzaminacyjne przygotowane dla absolwentów zdających egzamin maturalny w języku polskim oraz może rozwiązać w języku obcym będącym drugim językiem nauczania dodatkowe zadania egzaminacyjne przygotowane w tym języku. Dodatkowe zadania egzaminacyjne obejmują wymagania określone w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla zakresu podstawowego.

3. Absolwent szkoły lub oddziału dwujęzycznego na egzaminie maturalnym z przedmiotów: biologia, chemia, fizyka, geografia i historia, nauczanych w języku obcym będącym drugim językiem nauczania, zdawanych jako przedmioty dodatkowe, rozwiązuje w języku polskim zadania egzaminacyjne przygotowane dla absolwentów zdających egzamin maturalny w języku polskim oraz może rozwiązać w języku obcym będącym drugim językiem nauczania dodatkowe zadania egzaminacyjne przygotowane w tym języku. Dodatkowe zadania egzaminacyjne obejmują wymagania określone w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla zakresu podstawowego i rozszerzonego.

4. W przypadku zgłoszenia w deklaracji, o której mowa w art. 44zzi, zamiaru rozwiązywania dodatkowych zadań egzaminacyjnych, o których mowa w ust. 2 i 3, i nieprzystąpienia do rozwiązywania tych zadań, absolwent otrzymuje z dodatkowych zadań egzaminacyjnych wynik „0%”.

Art. 44zzg. 1. Absolwent niesłyszący jest zwolniony z części ustnej egzaminu maturalnego z języka obcego nowożytnego.

2. Absolwent, który ze względu na niepełnosprawność lub stan zdrowia trwale nie posługuje się mową, jest zwolniony z części ustnej egzaminu maturalnego.

Art. 44zzh. 1. Laureat i finalista olimpiady przedmiotowej wymienionej w wykazie, o którym mowa w art. 44zzzw, są zwolnieni z egzaminu maturalnego z danego przedmiotu.

2. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, następuje na podstawie zaświadczenia stwierdzającego uzyskanie przez ucznia lub słuchacza szkoły ponadpodstawowej lub ucznia szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne w zakresie liceum ogólnokształcącego tytułu odpowiednio laureata lub finalisty. Zaświadczenie przedkłada się przewodniczącemu zespołu egzaminacyjnego, o którym mowa w art. 44zzs ust. 3.

3. W przypadku absolwenta szkoły ponadpodstawowej dwujęzycznej lub oddziału dwujęzycznego w szkole ponadpodstawowej ogólnodostępnej, który uzyskał tytuł laureata lub finalisty olimpiady przedmiotowej z przedmiotu nauczanego w języku obcym będącym drugim językiem nauczania, zwolnienie z egzaminu maturalnego z danego przedmiotu nie obejmuje dodatkowych zadań egzaminacyjnych, o których mowa w art. 44zzfust. 2 i 3.

4. Laureatowi i finaliście olimpiady przedmiotowej uprawnienie wymienione w ust. 1 przysługuje także wtedy, gdy nie uczestniczyli w zajęciach edukacyjnych z danego przedmiotu w szkole.

5. W przypadku gdy uczeń lub słuchacz uzyskał tytuł laureata lub finalisty olimpiady przedmiotowej z danego przedmiotu, w tym z danego języka obcego nowożytnego, przewodniczący zespołu egzaminacyjnego, o którym mowa w art. 44zzs ust. 3, na wniosek ucznia lub słuchacza, złożony nie później niż na 2 tygodnie przed terminem egzaminu maturalnego, informuje okręgową komisję egzaminacyjną o zmianie przedmiotu lub wyborze nowego przedmiotu, w tym o zmianie języka obcego nowożytnego, lub o zmianie poziomu egzaminu z języka obcego nowożytnego, wskazanych w deklaracji, o której mowa w art. 44zzi.

6. Zwolnienie laureata lub finalisty olimpiady przedmiotowej z egzaminu maturalnego z:

1) przedmiotu obowiązkowego zdawanego w części ustnej - jest równoznaczne z uzyskaniem z tego przedmiotu w części ustnej egzaminu maturalnego najwyższego wyniku;
2) przedmiotu obowiązkowego zdawanego w części pisemnej - jest równoznaczne z uzyskaniem z tego przedmiotu w części pisemnej egzaminu maturalnego najwyższego wyniku na poziomie podstawowym;
3) języka obcego nowożytnego jako przedmiotu dodatkowego zdawanego w części ustnej - jest równoznaczne z uzyskaniem z tego języka w części ustnej egzaminu maturalnego najwyższego wyniku, z zastrzeżeniem pkt 4;
4) języka obcego nowożytnego jako przedmiotu dodatkowego zdawanego w części ustnej na poziomie dwujęzycznym
- jest równoznaczne z uzyskaniem z tego języka w części ustnej egzaminu maturalnego najwyższego wyniku na poziomie dwujęzycznym;
5) przedmiotu dodatkowego, z wyjątkiem języka obcego nowożytnego, zdawanego w części pisemnej - jest równoznaczne z uzyskaniem z tego przedmiotu w części pisemnej egzaminu maturalnego najwyższego wyniku na poziomie rozszerzonym;
6) języka obcego nowożytnego jako przedmiotu dodatkowego zdawanego w części pisemnej - jest równoznaczne z uzyskaniem z tego języka w części pisemnej egzaminu maturalnego najwyższego wyniku na poziomie:
a) wskazanym w deklaracji, o której mowa w art. 44zzi,
b) dwujęzycznym - w przypadku absolwenta, o którym mowa w art. 44zzd ust. 4a.

Art. 44zzi. Zdający, który zamierza przystąpić do egzaminu maturalnego, składa pisemną deklarację przystąpienia do tego egzaminu.

Art. 44zzj. 1. W szczególnych przypadkach losowych lub zdrowotnych, uniemożliwiających przystąpienie do egzaminu maturalnego z danego przedmiotu lub przedmiotów w części ustnej lub części pisemnej w terminie głównym, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej, na udokumentowany wniosek absolwenta lub jego rodziców, może wyrazić zgodę na przystąpienie przez absolwenta do egzaminu maturalnego z tego przedmiotu lub przedmiotów w terminie dodatkowym.

2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, absolwent lub jego rodzice składają do dyrektora szkoły, w której absolwent przystępuje do egzaminu maturalnego, nie później niż w dniu, w którym odbywa się egzamin maturalny z danego przedmiotu. Dyrektor szkoły przekazuje wniosek wraz z załączonymi do niego dokumentami dyrektorowi okręgowej komisji egzaminacyjnej nie później niż następnego dnia po otrzymaniu wniosku.

3. Dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej rozpatruje wniosek, o którym mowa w ust. 1, w terminie 2 dni od dnia jego otrzymania. Rozstrzygnięcie dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej jest ostateczne.

4. Do absolwentów, którzy nie przystąpili do egzaminu maturalnego z danego przedmiotu lub przedmiotów w terminie głównym albo w terminie dodatkowym, stosuje się odpowiednio art. 44zzn.

Art. 44zzk. 1. Wyniki egzaminu maturalnego są przedstawiane:

1) w części ustnej - w procentach;
2) w części pisemnej - w procentach i na skali centylowej, z tym że wyniki z egzaminu maturalnego z dodatkowych zadań egzaminacyjnych, o których mowa w art. 44zzf ust. 2 i 3, są przedstawiane wyłącznie w procentach.

2. Wyniki egzaminu maturalnego w procentach ustala dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej na podstawie:

1) liczby punktów przyznanych przez zespół przedmiotowy, o którym mowa w art. 44zzs ust. 4 pkt 2 - w części ustnej egzaminu maturalnego;
2) liczby punktów przyznanych przez egzaminatorów sprawdzających prace egzaminacyjne oraz elektronicznego odczytu karty odpowiedzi w przypadku wykorzystania do sprawdzania prac egzaminacyjnych narzędzi elektronicznych
- w części pisemnej egzaminu maturalnego.

3. Wyniki części pisemnej egzaminu maturalnego z poszczególnych przedmiotów na skali centylowej opracowuje Centralna Komisja Egzaminacyjna na podstawie wyników ustalonych przez dyrektorów okręgowych komisji egzaminacyjnych.

4. (uchylony)

Art. 44zzl. 1. Absolwent zdał egzamin maturalny, jeżeli:

1) z każdego przedmiotu obowiązkowego w części ustnej i w części pisemnej otrzymał co najmniej 30% punktów możliwych do uzyskania, oraz
2) z co najmniej jednego przedmiotu dodatkowego w części pisemnej otrzymał co najmniej 30% punktów możliwych do uzyskania
- z zastrzeżeniem ust. 1a.

1a. Absolwent posiadający dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika zdał egzamin maturalny, jeżeli z każdego przedmiotu obowiązkowego w części ustnej i w części pisemnej otrzymał co najmniej 30% punktów możliwych do uzyskania.

2. (uchylony)

3. Niezdanie lub nieprzystąpienie do egzaminu maturalnego z:

1) przedmiotu lub przedmiotów obowiązkowych w części ustnej lub w części pisemnej, albo
2) przedmiotu lub przedmiotów dodatkowych w części ustnej lub części pisemnej
- nie stanowi przeszkody w przystępowaniu do egzaminu maturalnego z pozostałych przedmiotów.

4. Absolwent, który zdał egzamin maturalny, otrzymuje świadectwo dojrzałości wydane przez okręgową komisję egzaminacyjną.

5. Absolwent, który nie zdał egzaminu maturalnego, otrzymuje informację o wynikach tego egzaminu opracowaną przez okręgową komisję egzaminacyjną.

Art. 44zzm. 1. Absolwent, który przystąpił do egzaminu maturalnego ze wszystkich przedmiotów obowiązkowych w części ustnej i w części pisemnej oraz do co najmniej jednego przedmiotu dodatkowego w części pisemnej i nie zdał egzaminu maturalnego wyłącznie z jednego przedmiotu obowiązkowego w części ustnej albo w części pisemnej albo nie zdał egzaminu z co najmniej jednego przedmiotu dodatkowego w części pisemnej, może w tym samym roku przystąpić do egzaminu maturalnego z tego samego przedmiotu obowiązkowego odpowiednio w części ustnej albo w części pisemnej albo tego samego przedmiotu dodatkowego w części pisemnej, w terminie poprawkowym, z zastrzeżeniem ust. 1a.

1a. Absolwent posiadający dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika, który przystąpił do egzaminu maturalnego ze wszystkich przedmiotów obowiązkowych w części ustnej i w części pisemnej i nie zdał egzaminu maturalnego wyłącznie z jednego przedmiotu obowiązkowego w części ustnej albo w części pisemnej, może w tym samym roku przystąpić do egzaminu maturalnegoz tego samego przedmiotu obowiązkowego odpowiednio w części ustnej albo w części pisemnej, w terminie poprawkowym.

2. Przepisów ust. 1 i 1a nie stosuje się w przypadku gdy egzamin maturalny z przedmiotu lub przedmiotów, o których mowa w ust. 1 lub 1a, został unieważniony.

3. Absolwent, o którym mowa w ust. 1 lub 1a, w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia wyników egzaminu maturalnego, określonego w komunikacie, o którym mowa w art. 9a ust. 2 pkt 10 lit. a tiret pierwsze, składa przewodniczącemu zespołu egzaminacyjnego, o którym mowa w art. 44zzs ust. 3, pisemne oświadczenie o zamiarze przystąpienia do egzaminu maturalnego z danego przedmiotu w terminie poprawkowym.

Art. 44zzn. 1. Absolwent, który nie zdał egzaminu maturalnego z danego przedmiotu lub przedmiotów obowiązkowych w części ustnej lub w części pisemnej, może przystąpić ponownie do części ustnej lub części pisemnej egzaminu maturalnego z tego przedmiotu lub przedmiotów, zgodnie z przepisami obowiązującymi w roku, w którym przystępował do egzaminu maturalnego po raz pierwszy, w okresie 5 lat od pierwszego egzaminu maturalnego, licząc od października roku, w którym absolwent przystąpił do egzaminu maturalnego po raz pierwszy.

2. Absolwent, który nie zdał egzaminu maturalnego z co najmniej jednego przedmiotu dodatkowego w części pisemnej, może przystąpić ponownie do egzaminu maturalnego z dowolnego przedmiotu dodatkowego, zgodnie z przepisami obowiązującymi w roku, w którym ponownie przystępuje do egzaminu maturalnego, w okresie 5 lat od pierwszego egzaminu maturalnego, licząc od października roku, w którym absolwent przystąpił do egzaminu maturalnego po raz pierwszy, z zastrzeżeniem art. 44zzd ust. 4a.

3. Absolwent, o którym mowa w ust. 1 i 2, ma prawo przystąpić do egzaminu maturalnego, zarówno w części ustnej, jak i w części pisemnej, z przedmiotu lub przedmiotów dodatkowych, zgodnie z przepisami obowiązującymi w roku, w którym ponownie przystępuje do egzaminu maturalnego.

4. Absolwent, o którym mowa w ust. 1 i 2, ma prawo ponownie przystąpić do egzaminu maturalnego, zarówno w części ustnej, jak i w części pisemnej, z przedmiotu lub przedmiotów obowiązkowych, z których uzyskał wynik określony w art. 44zzl ust. 1 lub 1a, zgodnie z przepisami obowiązującymi w roku, w którym ponownie przystępuje do egzaminu maturalnego.

5. Absolwent, o którym mowa w ust. 1, przystępujący ponownie do egzaminu maturalnego może wybrać jako przedmiot obowiązkowy inny język obcy nowożytny niż język obcy nowożytny, który zdawał poprzednio.

6. Absolwent, o którym mowa w ust. 1, przystępujący ponownie do egzaminu maturalnego, nie może wybrać jako przedmiotu obowiązkowego języka obcego nowożytnego, z którego poprzednio przystąpił do egzaminu maturalnego jako przedmiotu dodatkowego w części ustnej bez określania poziomu egzaminu.

7. Po upływie 5 lat od daty pierwszego przystąpienia do egzaminu maturalnego, licząc od października roku, w którym absolwent przystąpił do egzaminu maturalnego po raz pierwszy, absolwent, o którym mowa w ust. 1 i 2, przystępuje do egzaminu maturalnego w pełnym zakresie, zgodnie z przepisami obowiązującymi w roku, w którym ponownie przystępuje do egzaminu maturalnego.

8. W przypadku zgłoszenia w deklaracji, o której mowa w art. 44zzi, zamiaru przystąpienia do egzaminu maturalnego z przedmiotu dodatkowego, o którym mowa w 44zzd ust. 5 lub 5a, i nieprzystąpienia do egzaminu maturalnego z tego przedmiotu, absolwent otrzymuje z egzaminu maturalnego z tego przedmiotu wynik „0%”.

Art. 44zzna. 1. Absolwent, który nie zdał egzaminu maturalnego z co najmniej jednego przedmiotu dodatkowego w części pisemnej, może otrzymać świadectwo dojrzałości wydane przez okręgową komisję egzaminacyjną, jeżeli w okresie 5 lat od pierwszego egzaminu maturalnego, licząc od października roku, w którym absolwent przystąpił do egzaminu maturalnego po raz pierwszy, uzyskał dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika.

2. Po upływie 5 lat od daty pierwszego przystąpienia do egzaminu maturalnego, licząc od października roku, w którym absolwent przystąpił do egzaminu maturalnego po raz pierwszy, absolwent, o którym mowa w ust. 1, przystępuje do egzaminu maturalnego w pełnym zakresie, zgodnie z przepisami obowiązującymi w roku, w którym ponownie przystępuje do egzaminu maturalnego.

Art. 44zzo. 1. Absolwent, który uzyskał świadectwo dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego, ma prawo ponownie przystąpić do egzaminu maturalnego, w części pisemnej albo w części pisemnej i w części ustnej, z wybranego przedmiotu albo wybranych przedmiotów, z których jest przeprowadzany egzamin maturalny, zgodnie z przepisami obowiązującymi w roku, w którym ponownie przystępuje do egzaminu maturalnego.

2. Absolwent, o którym mowa w ust. 1, który podwyższył wynik egzaminu maturalnego z danego przedmiotu lub przedmiotów lub przystąpił do egzaminu maturalnego z przedmiotu lub przedmiotów dodatkowych, z których wcześniej nie zdawał egzaminu maturalnego, otrzymuje aneks do świadectwa dojrzałości wydany przez okręgową komisję egzaminacyjną.

Art. 44zzp. 1. Absolwent, który posiada świadectwo dojrzałości uzyskane po zdaniu egzaminu dojrzałości przeprowadzanego dla absolwentów ponadpodstawowych szkół średnich, ma prawo przystąpić do egzaminu maturalnego, w części pisemnej albo w części pisemnej i w części ustnej, z wybranego przedmiotu albo wybranych przedmiotów, z których jest przeprowadzany egzamin maturalny, zgodnie z przepisami obowiązującymi w roku, w którym przystępuje do egzaminu maturalnego.

2. Absolwent, o którym mowa w ust. 1, otrzymuje zaświadczenie o wynikach egzaminu maturalnego z przedmiotu lub przedmiotów, do których przystąpił, wydane przez okręgową komisję egzaminacyjną.

3. Absolwent, o którym mowa w ust. 1, ma prawo ponownie przystąpić do egzaminu maturalnego w części ustnej albo w części pisemnej, albo w obu tych częściach, z tych samych przedmiotów, zgodnie z przepisami obowiązującymi w roku, w którym ponownie przystępuje do egzaminu maturalnego. Absolwent, który podwyższył wynik egzaminu maturalnego z danego przedmiotu lub przedmiotów, otrzymuje zaświadczenie o wynikach egzaminu maturalnego z przedmiotu lub przedmiotów, do których przystąpił, wydane przez okręgową komisję egzaminacyjną.

Art. 44zzq. 1. Egzamin maturalny z każdego przedmiotu obowiązkowego i przedmiotu dodatkowego, zarówno w części ustnej, jak i w części pisemnej, jest odpłatny dla:

1) absolwentów, którzy po raz trzeci i kolejny przystępują do egzaminu maturalnego z tego samego przedmiotu obowiązkowego lub z tego samego przedmiotu dodatkowego;
2) absolwentów, którzy przystępują do egzaminu maturalnego z tego samego przedmiotu dodatkowego, który w poprzednim roku lub w poprzednich latach zgłaszali w deklaracji, o której mowa w art. 44zzi, ale nie przystąpili do egzaminu maturalnego z tego przedmiotu.

2. Opłata za egzamin maturalny, o której mowa w ust. 1, stanowi dochód budżetu państwa. Opłata nie podlega zwrotowi.

3. Opłatę za egzamin maturalny, o której mowa w ust. 1, wnosi się w terminie od dnia 1 stycznia do dnia 7 lutego roku kalendarzowego, w którym absolwent zamierza przystąpić do egzaminu maturalnego, na rachunek bankowy wskazany przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej. Niewniesienie w tym terminie opłaty za egzamin maturalny, o której mowa w ust. 1, skutkuje brakiem możliwości przystąpienia do tego egzaminu.

4. Dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej może zwolnić z opłaty, o której mowa w ust. 1, osobę o niskim dochodzie, na jej wniosek, jeżeli ten dochód nie jest większy niż kwota, o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych.

Art. 44zzr. 1. Uczeń lub absolwent posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawność może przystąpić do egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego w warunkach i formie dostosowanych do rodzaju niepełnosprawności, na podstawie tego orzeczenia.

2. Uczeń lub absolwent posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niedostosowanie społeczne lub zagrożenie niedostosowaniem społecznym może przystąpić do egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego w warunkach dostosowanych do jego potrzeb edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych, wynikających odpowiednio z niedostosowania społecznego lub zagrożenia niedostosowaniem społecznym, na podstawie tego orzeczenia.

3. Uczeń posiadający orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania lub absolwent, który w roku szkolnym, w którym przystępuje do egzaminu maturalnego, posiadał orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania, może przystąpić do egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego w warunkach dostosowanych do jego potrzeb edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych wynikających z jego stanu zdrowia, na podstawie tego orzeczenia.

4. Uczeń, słuchacz albo absolwent chory lub niesprawny czasowo może przystąpić do egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego w warunkach odpowiednich ze względu na jego stan zdrowia, na podstawie zaświadczenia o stanie zdrowia wydanego przez lekarza.

5. Uczeń, słuchacz albo absolwent posiadający opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, o specyficznych trudnościach w uczeniu się, wydaną zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 44zb, może przystąpić do egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego w warunkach dostosowanych do jego potrzeb edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych wynikających z rodzaju tych trudności, na podstawie tej opinii.

6. Uczeń, słuchacz albo absolwent, który w roku szkolnym, w którym przystępuje do egzaminu ósmoklasisty lub egzaminu maturalnego, był objęty pomocą psychologiczno-pedagogiczną w szkole ze względu na trudności adaptacyjne związane z wcześniejszym kształceniem za granicą, zaburzenia komunikacji językowej lub sytuację kryzysową lub traumatyczną, może przystąpić do egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego w warunkach dostosowanych do jego potrzeb edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych wynikających odpowiednio z rodzaju tych trudności, zaburzeń lub sytuacji kryzysowej lub traumatycznej, na podstawie pozytywnej opinii rady pedagogicznej.

7. Uczeń albo absolwent, o którym mowa w art. 165 ust. 1 i 2 ustawy - Prawo oświatowe, któremu ograniczona znajomość języka polskiego utrudnia zrozumienie czytanego tekstu, może przystąpić do:

1) egzaminu ósmoklasisty, z wyjątkiem egzaminu ósmoklasisty z języka obcego nowożytnego - w warunkach i formie dostosowanych do jego potrzeb edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych wynikających z tego ograniczenia, na podstawie pozytywnej opinii rady pedagogicznej;
2) egzaminu maturalnego, z wyjątkiem egzaminu maturalnego z języka obcego nowożytnego, języka mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej lub języka regionalnego - w warunkach dostosowanych do jego potrzeb edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych wynikających z tego ograniczenia, na podstawie pozytywnej opinii rady pedagogicznej.

8. Dostosowanie formy egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego, o którym mowa w ust. 1, polega na przygotowaniu odrębnych arkuszy egzaminacyjnych dostosowanych do rodzaju niepełnosprawności ucznia lub absolwenta niepełnosprawnego, z tym że nie przygotowuje się odrębnych arkuszy egzaminacyjnych dla absolwentów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawność intelektualną w stopniu lekkim.

9. Dostosowanie formy egzaminu ósmoklasisty, o którym mowa w ust. 7 pkt 1, polega na przygotowaniu odrębnych arkuszy egzaminacyjnych dostosowanych do potrzeb ucznia, któremu ograniczona znajomość języka polskiego utrudnia zrozumienie czytanego tekstu.

10. Dostosowanie warunków przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego, o których mowa w ust. 1-7, polega odpowiednio na:

1) zminimalizowaniu ograniczeń wynikających z niepełnosprawności, niedostosowania społecznego lub zagrożenia niedostosowaniem społecznym ucznia, słuchacza albo absolwenta;
2) zapewnieniu uczniowi, słuchaczowi albo absolwentowi miejsca pracy odpowiedniego do jego potrzeb edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych;
3) wykorzystaniu odpowiedniego sprzętu specjalistycznego i środków dydaktycznych;
4) odpowiednim przedłużeniu czasu przewidzianego na przeprowadzenie egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego;
5) ustaleniu zasad oceniania rozwiązań zadań wykorzystywanych do przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego, o których mowa w art. 9a ust. 2 pkt 2, uwzględniających potrzeby edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne ucznia, słuchacza albo absolwenta;
6) zapewnieniu obecności i pomocy w czasie egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego nauczyciela wspomagającego ucznia lub absolwenta w czytaniu lub pisaniu lub specjalisty odpowiednio z zakresu danego rodzaju niepełnosprawności, niedostosowania społecznego lub zagrożenia niedostosowaniem społecznym, jeżeli jest to niezbędne do uzyskania właściwego kontaktu z uczniem lub absolwentem lub pomocy w obsłudze sprzętu specjalistycznego i środków dydaktycznych.

11. Dla ucznia, słuchacza albo absolwenta, o którym mowa w ust. 2-6, nie przygotowuje się odrębnych arkuszy egzaminacyjnych.

12. Rada pedagogiczna, spośród możliwych sposobów dostosowania warunków i form przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego, wymienionych w komunikacie, o którym mowa w art. 9a ust. 2 pkt 10 lit. a tiret trzecie, wskazuje sposób lub sposoby dostosowania warunków lub formy przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego dla ucznia, słuchacza albo absolwenta, o którym mowa w ust. 1-7.

13. Dyrektor szkoły lub upoważniony przez niego nauczyciel informuje na piśmie rodziców ucznia, słuchacza albo absolwenta o wskazanych sposobach dostosowania warunków i form przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego do jego potrzeb edukacyjnych i możliwości psychofizycznych.

14. Rodzice ucznia, słuchacz albo absolwent składają oświadczenie o korzystaniu albo niekorzystaniu ze wskazanych sposobów dostosowania, o których mowa w ust. 13, w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania informacji, o której mowa w ust. 13.

15. W przypadku absolwenta, o którym mowa w ust. 4 i 5, który ukończył szkołę we wcześniejszych latach, sposób lub sposoby dostosowania warunków przeprowadzania egzaminu maturalnego do potrzeb i możliwości absolwenta, spośród możliwych sposobów dostosowania warunków przeprowadzania egzaminu maturalnego, wymienionych w komunikacie, o którym mowa w art. 9a ust. 2 pkt 10 lit. a tiret trzecie, wskazuje przewodniczący zespołu egzaminacyjnego, o którym mowa w art. 44zzs ust. 3. Przepisy ust. 13 i 14 stosuje się odpowiednio.

16. Przystąpienie do egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego w warunkach i formie dostosowanych do potrzeb i możliwości ucznia, słuchacza albo absolwenta, o którym mowa w ust. 1-7, zapewnia przewodniczący zespołu egzaminacyjnego, o którym mowa w art. 44zzs ust. 3.

17. W szczególnych przypadkach losowych lub zdrowotnych dyrektor szkoły, na wniosek rady pedagogicznej, może wystąpić do dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej z wnioskiem o wyrażenie zgody na przystąpienie ucznia, słuchacza albo absolwenta do egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego w warunkach dostosowanych do jego potrzeb edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych, nieujętych w komunikacie, o którym mowa w art. 9a ust. 2 pkt 10 lit. a tiret trzecie.

Art. 44zzs. 1. Za organizację i przebieg egzaminu ósmoklasisty lub egzaminu maturalnego w danej szkole odpowiada dyrektor tej szkoły.

2. Do przeprowadzenia egzaminu ósmoklasisty lub egzaminu maturalnego w danej szkole dyrektor szkoły powołuje zespół egzaminacyjny.

3. Dyrektor szkoły jest przewodniczącym zespołu egzaminacyjnego. W przypadku choroby przewodniczącego zespołu egzaminacyjnego lub innych ważnych przyczyn uniemożliwiających jego udział w egzaminu ósmoklasisty lub egzaminie maturalnym albo wynikających z konieczności zapewnienia właściwej organizacji tych egzaminów, przewodniczącym zespołu egzaminacyjnego może być osoba wskazana przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej.

4. Przewodniczący zespołu egzaminacyjnego, spośród członków zespołu egzaminacyjnego, powołuje odpowiednio:

1) zespoły nadzorujące przebieg egzaminu ósmoklasisty lub części pisemnej egzaminu maturalnego w poszczególnych salach egzaminacyjnych oraz wyznacza przewodniczących tych zespołów;
2) zespoły przedmiotowe do przeprowadzenia części ustnej egzaminu maturalnego z poszczególnych przedmiotów oraz wyznacza przewodniczących tych zespołów.

5. Przewodniczący zespołu egzaminacyjnego organizuje i nadzoruje przebieg w danej szkole odpowiednio egzaminu ósmoklasisty lub egzaminu maturalnego, w tym:

1) informuje uczniów, słuchaczy albo absolwentów, którzy zamierzają przystąpić do egzaminu maturalnego, odpowiednio o egzaminu ósmoklasisty i egzaminie maturalnym;
2) zapewnia przekazanie do okręgowej komisji egzaminacyjnej informacji niezbędnych do przeprowadzenia egzaminu ósmoklasisty lub egzaminu maturalnego;
3) zapewnia warunki do samodzielnej pracy uczniów, słuchaczy i absolwentów podczas odpowiednio egzaminu ósmoklasisty lub egzaminu maturalnego;
4) zabezpiecza przed nieuprawnionym ujawnieniem materiały egzaminacyjne niezbędne do przeprowadzenia egzaminu ósmoklasisty lub egzaminu maturalnego od momentu odbioru materiałów egzaminacyjnych do momentu ich przekazania dyrektorowi okręgowej komisji egzaminacyjnej.

6. Przebieg egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego jest dokumentowany w protokołach tych egzaminów.

Art. 44zzt. 1. W czasie trwania egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego każdy uczeń, słuchacz albo absolwent pracuje przy osobnym stoliku, w odległości zapewniającej samodzielność pracy.

2. Do sali egzaminacyjnej, w której jest przeprowadzany egzaminu ósmoklasisty i egzamin maturalny, nie można wnosić żadnych urządzeń telekomunikacyjnych oraz materiałów i przyborów pomocniczych niewymienionych w komunikacie, o którym mowa w art. 9a ust. 2 pkt 10 lit. a tiret drugie, ani korzystać z nich w tej sali.

3. Uczeń, słuchacz albo absolwent samodzielnie rozwiązuje zadania zawarte w arkuszu egzaminacyjnym, w szczególności tworzy własny tekst lub własne rozwiązania zadań w czasie trwania egzaminu ósmoklasistylub egzaminu maturalnego.

Art. 44zzu. 1. Prace egzaminacyjne uczniów, słuchaczy albo absolwentów sprawdzają i przyznają punkty egzaminatorzy wpisani do ewidencji egzaminatorów, o której mowa w art. 9c ust. 2 pkt 7, wyznaczeni przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej. Egzaminatorzy stosują zasady oceniania rozwiązań zadań, o których mowa w art. 9a ust. 2 pkt 2.

2. Prace egzaminacyjne uczniów, słuchaczy albo absolwentów mogą być sprawdzane z wykorzystaniem narzędzi elektronicznych.

3. Egzaminatorzy, o których mowa w ust. 1, tworzą odpowiednio zespół egzaminatorów w zakresie danego przedmiotu objętego egzaminem ósmoklasisty lub egzaminem maturalnym. W przypadku egzaminu ósmoklasisty z języka obcego nowożytnego egzaminatorzy tworzą zespół egzaminatorów w zakresie danego języka obcego nowożytnego.

4. Dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej, spośród członków zespołu egzaminatorów, o którym mowa w ust. 3, wyznacza przewodniczącego tego zespołu.

5. Część ustną egzaminu maturalnego z poszczególnych przedmiotów przeprowadzają i przyznają punkty zespoły przedmiotowe, o których mowa w art. 44zzs ust. 4 pkt 2.

Art. 44zzv. W przypadku:

1) stwierdzenia niesamodzielnego rozwiązywania zadań przez ucznia, słuchacza albo absolwenta lub
2) wniesienia lub korzystania przez ucznia, słuchacza albo absolwenta w sali egzaminacyjnej z urządzenia telekomunikacyjnego albo materiałów lub przyborów pomocniczych niewymienionych w komunikacie, o którym mowa w art. 9a ust. 2 pkt 10 lit. a tiret drugie, lub
3) zakłócania przez ucznia, słuchacza albo absolwenta prawidłowego przebiegu egzaminu ósmoklasisty z danego przedmiotu albo części ustnej lub części pisemnej egzaminu maturalnego, w sposób utrudniający pracę pozostałym uczniom, słuchaczom albo absolwentom
- przewodniczący zespołu egzaminacyjnego przerywa i unieważnia temu uczniowi, słuchaczowi albo absolwentowi odpowiednio egzamin ósmoklasisty z danego przedmiotu albo egzamin maturalny z danego przedmiotu odpowiednio w części ustnej lub w części pisemnej. Informację o przerwaniu i unieważnieniu zamieszcza się w protokole przebiegu odpowiednio egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego.

Art. 44zzw. 1. W przypadku stwierdzenia podczas sprawdzania pracy egzaminacyjnej przez egzaminatora:

1) niesamodzielnego rozwiązania zadania lub zadań przez ucznia, słuchacza albo absolwenta,
2) występowania w pracy egzaminacyjnej ucznia, słuchacza albo absolwenta jednakowych sformułowań wskazujących na udostępnienie rozwiązań innemu uczniowi, słuchaczowi albo absolwentowi lub korzystanie z rozwiązań innego ucznia, słuchacza albo absolwenta
- dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej przekazuje, za pośrednictwem dyrektora szkoły, uczniowi lub jego rodzicom, słuchaczowi albo absolwentowi pisemną informację o zamiarze unieważnienia temu uczniowi, słuchaczowi albo absolwentowi odpowiednio egzaminu ósmoklasisty z danego przedmiotu albo egzaminu maturalnego z danego przedmiotu w części pisemnej. Dyrektor szkoły niezwłocznie przekazuje tę informację uczniowi lub jego rodzicom, słuchaczowi albo absolwentowi.

2. Uczeń lub jego rodzice, słuchacz albo absolwent mają prawo złożyć wniosek o wgląd do dokumentacji, na podstawie której dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej zamierza unieważnić odpowiednio egzamin ósmoklasisty z danego przedmiotu albo egzamin maturalny z danego przedmiotu w części pisemnej. Wniosek składa się do dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej w terminie 2 dni roboczych od dnia otrzymania pisemnej informacji, o której mowa w ust. 1.

3. W terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku, o którym mowa w ust. 2, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej umożliwia uczniowi lub jego rodzicom, słuchaczowi albo absolwentowi zapoznanie się z dokumentacją oraz złożenie wyjaśnień, we wskazanym miejscu i czasie.

4. Dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej rozstrzyga o unieważnieniu odpowiednio egzaminu ósmoklasisty z danego przedmiotu lub egzaminu maturalnego z danego przedmiotu w części pisemnej, w terminie 14 dni od dnia:

1) otrzymania wniosku, o którym mowa w ust. 2, albo
2) upływu terminu do złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 2.

5. Dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej przekazuje uczniowi lub jego rodzicom, słuchaczowi albo absolwentowi pisemną informację o unieważnieniu odpowiednio egzaminu ósmoklasisty z danego przedmiotu lub egzaminu maturalnego z danego przedmiotu w części pisemnej, wraz z uzasadnieniem.

6. Uczeń lub jego rodzice, słuchacz albo absolwent, w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania informacji o unieważnieniu, o której mowa w ust. 5, mogą wnieść do dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, za pośrednictwem dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, zastrzeżenia do rozstrzygnięcia dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej.

7. Zastrzeżenia, o których mowa w ust. 6, wraz z dokumentacją niezbędną do ich rozpatrzenia, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej przekazuje, nie później niż następnego dnia roboczego od dnia otrzymania zastrzeżeń, dyrektorowi Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, chyba że dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej uwzględni zastrzeżenia złożone przez ucznia lub jego rodziców, słuchacza albo absolwenta.

8. Dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej rozpatruje zastrzeżenia, o których mowa w ust. 6, w terminie 7 dni od dnia otrzymania zastrzeżeń wraz z dokumentacją niezbędną do ich rozpatrzenia. Rozstrzygnięcie dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej jest ostateczne i nie służy na nie skarga do sądu administracyjnego.

9. W przypadku braku możliwości przekazania uczniowi lub jego rodzicom, słuchaczowi albo absolwentowi pisemnej informacji, o której mowa w ust. 1, dyrektor szkoły niezwłocznie informuje o tym dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, który, w terminie 7 dni od dnia otrzymania informacji od dyrektora szkoły, rozstrzyga o unieważnieniu egzaminu ósmoklasisty z danego przedmiotu lub egzaminu maturalnego z danego przedmiotu w części pisemnej. W przypadku unieważnienia dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej przekazuje, za pośrednictwem dyrektora szkoły, pisemną informację o tym unieważnieniu wraz z uzasadnieniem uczniowi lub jego rodzicom, słuchaczowi albo absolwentowi. Przepisy ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

10. W przypadku, o którym mowa w ust. 9, uczeń lub jego rodzice, słuchacz albo absolwent mogą wnieść do dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, za pośrednictwem dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, zastrzeżenia do rozstrzygnięcia dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, w terminie 3 dni roboczych od dnia:

1) otrzymania informacji o unieważnieniu, o której mowa w ust. 9, albo
2) zapoznania się z dokumentacją oraz złożenia wyjaśnień, o których mowa w ust. 2 i 3.

11. Do zastrzeżeń, o których mowa w ust. 10, przepisy ust. 7 i 8 stosuje się odpowiednio.

12. Zaświadczenie, o którym mowa w art. 44zza ust. 8 pkt 1, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej wydaje po rozstrzygnięciu w sprawie unieważnienia.

13. Świadectwo dojrzałości, o którym mowa w art. 44zzl ust. 4, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej wydaje po rozstrzygnięciu w sprawie unieważnienia, jeżeli w wyniku tego rozstrzygnięcia absolwent spełnia warunki, o których mowa w art. 44zzl ust. 1 lub 1a.

14. Aneks do świadectwa dojrzałości, o którym mowa w art. 44zzo ust. 2, lub zaświadczenie, o którym mowa w art. 44zzp ust. 2, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej wydaje po rozstrzygnięciu w sprawie unieważnienia, jeżeli w wyniku tego rozstrzygnięcia absolwent podwyższył wynik z egzaminu maturalnego z danego przedmiotu w części pisemnej.

15. Uczeń lub słuchacz, któremu unieważniono egzamin ósmoklasisty z danego przedmiotu, przystępuje ponownie do egzaminu ósmoklasisty z tego przedmiotu w dodatkowym terminie w szkole, której jest uczniem lub słuchaczem.

16. W przypadku unieważnienia egzaminu maturalnego danego absolwenta z przedmiotu dodatkowego, o którym mowa w art. 44zzd ust. 5 i 5a, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej ustala wynik egzaminu maturalnego z tego przedmiotu dodatkowego jako „0%”.

Art. 44zzx. W przypadku unieważnienia z przyczyn, o których mowa w art. 44zzv lub art. 44zzw ust. 1, egzaminu ósmoklasisty z danego przedmiotu, przeprowadzonego w terminie dodatkowym, w sytuacjach określonych w art. 44zz ust. 1 i art. 44zzw ust. 15, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej ustala wynik egzaminu ósmoklasisty z danego przedmiotu jako „0%”.

Art. 44zzy. 1. Uczeń lub jego rodzice, słuchacz albo absolwent mogą, w terminie 2 dni roboczych od dnia przeprowadzenia egzaminu ósmoklasisty z danego przedmiotu lub egzaminu maturalnego z danego przedmiotu w części ustnej lub części pisemnej, zgłosić zastrzeżenia wraz z uzasadnieniem do dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, jeżeli uznają, że w trakcie egzaminu zostały naruszone przepisy dotyczące jego przeprowadzania.

2. W przypadku zgłoszenia zastrzeżeń, o których mowa w ust. 1, do egzaminu maturalnego z danego przedmiotu w części ustnej dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej zwraca się do przewodniczącego zespołu egzaminacyjnego o przedstawienie wyjaśnień dotyczących wniesionego zastrzeżenia.

3. Dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej rozpatruje zastrzeżenia, o których mowa w ust. 1, w terminie 7 dni od dnia ich otrzymania i informuje pisemnie ucznia lub jego rodziców, słuchacza albo absolwenta o wyniku rozstrzygnięcia.

4. Uczeń lub jego rodzice, słuchacz albo absolwent, w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania informacji o wyniku rozstrzygnięcia, o której mowa w ust. 3, mogą wnieść do dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, za pośrednictwem dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, zastrzeżenia do rozstrzygnięcia dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej.

5. Zastrzeżenia, o których mowa w ust. 4, wraz z dokumentacją niezbędną do ich rozpatrzenia dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej przekazuje, nie później niż następnego dnia roboczego od dnia otrzymania zastrzeżeń, dyrektorowi Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, chyba że dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej uwzględni zastrzeżenia złożone przez ucznia lub jego rodziców, słuchacza albo absolwenta.

6. Dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej rozpatruje zastrzeżenia, o których mowa w ust. 4, w terminie 7 dni od dnia ich wniesienia. Rozstrzygnięcie dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej jest ostateczne i nie służy na nie skarga do sądu administracyjnego.

7. W przypadku stwierdzenia naruszenia przepisów dotyczących przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty lub egzaminu maturalnego, na skutek zastrzeżeń, o których mowa w ust. 1, lub z urzędu, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej, w porozumieniu z dyrektorem Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, może unieważnić egzamin ósmoklasisty z danego przedmiotu lub egzamin maturalny z danego przedmiotu w części ustnej lub części pisemnej i zarządzić ich ponowne przeprowadzenie, jeżeli to naruszenie mogło wpłynąć na wynik tego egzaminu.

8. W przypadku, o którym mowa w ust. 6, dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej może unieważnić egzamin ósmoklasisty z danego przedmiotu lub egzamin maturalny z danego przedmiotu w części ustnej lub części pisemnej i zarządzić ich ponowne przeprowadzenie, jeżeli to naruszenie mogło wpłynąć na wynik egzaminu. O rozstrzygnięciu w sprawie unieważnienia dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej informuje dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej.

9. W przypadkach, o których mowa w ust. 7 i 8, unieważnienie może nastąpić w stosunku do wszystkich uczniów, słuchaczy albo absolwentów, uczniów, słuchaczy albo absolwentów w poszczególnych szkołach, a także w stosunku do poszczególnych uczniów, słuchaczy albo absolwentów.

10. W przypadku niemożności ustalenia wyników egzaminu ósmoklasisty z danego przedmiotu lub egzaminu maturalnego z danego przedmiotu w części pisemnej z powodu zaginięcia lub zniszczenia prac egzaminacyjnych, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej, w porozumieniu z dyrektorem Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, unieważnia egzamin ósmoklasisty z danego przedmiotu lub egzamin maturalny z danego przedmiotu w części pisemnej danego ucznia, słuchacza albo absolwenta i zarządza jego ponowne przeprowadzenie.

11. Termin ponownego egzaminu ósmoklasisty lub egzaminu maturalnego ustala dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.

Art. 44zzz. 1. Uczeń lub jego rodzice, słuchacz albo absolwent mają prawo wglądu do sprawdzonej i ocenionej pracy egzaminacyjnej tego ucznia, słuchacza albo absolwenta, w miejscu i czasie wskazanym przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, w terminie 6 miesięcy od dnia wydania przez okręgową komisję egzaminacyjną:

1) zaświadczenia, o którym mowa w art. 44zza ust. 8 pkt 1;
2) świadectwa dojrzałości, o którym mowa w art. 44zzl ust. 4;
3) aneksu do świadectwa dojrzałości, o którym mowa w art. 44zzo ust. 2;
4) zaświadczenia, o którym mowa w art. 44zzp ust. 2;
5) informacji o szczegółowych wynikach egzaminu ósmoklasisty albo informacji o wynikach egzaminu maturalnego - w przypadkach, o których mowa odpowiednio w art. 44zza ust. 8 pkt 3 i art. 44zzl ust. 5.

2. Podczas dokonywania wglądu, o którym mowa w ust. 1, uczniowi lub jego rodzicom, słuchaczowi albo absolwentowi zapewnia się możliwość zapoznania się z zasadami oceniania rozwiązań zadań, o których mowa w art. 9a ust. 2 pkt 2.

2a. Podczas dokonywania wglądu, o którym mowa w ust. 1, uczeń lub jego rodzice, słuchacz albo absolwent mogą sporządzać notatki i wykonywać fotografie pracy egzaminacyjnej.

3. Uczeń lub jego rodzice, słuchacz albo absolwent mogą zwrócić się z wnioskiem o weryfikację sumy punktów, o których mowa w art. 44zza ust. 2 lub art. 44zzk ust. 2. Wniosek wraz z uzasadnieniem składa się do dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej w terminie 2 dni roboczych od dnia dokonania wglądu.

4. Weryfikacji sumy punktów dokonuje się w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku, o którym mowa w ust. 3. Dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej do weryfikacji sumy punktów wyznacza egzaminatora wpisanego do ewidencji egzaminatorów, o której mowa w art. 9c ust. 2 pkt 7, innego niż egzaminator, który sprawdzał i oceniał pracę egzaminacyjną, której dotyczy wniosek, o którym mowa w ust. 3.

5. Dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej informuje pisemnie ucznia lub jego rodziców, słuchacza albo absolwenta o wyniku weryfikacji sumy punktów, w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku, o którym mowa w ust. 3.

6. Jeżeli w wyniku przeprowadzonej weryfikacji suma punktów została podwyższona, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej ustala nowe wyniki odpowiednio:

1) egzaminu ósmoklasisty oraz anuluje dotychczasowe zaświadczenie, o którym mowa w art. 44zza ust. 8 pkt 1, i wydaje nowe zaświadczenie;
2) egzaminu maturalnego oraz:
a) wydaje świadectwo dojrzałości, jeżeli absolwent spełnił warunki określone w art. 44zzl ust. 1 lub 1a, lub
b) anuluje dotychczasowe świadectwo dojrzałości, aneks do świadectwa dojrzałości, o którym mowa w art. 44zzo ust. 2, lub zaświadczenie, o którym mowa w art. 44zzp ust. 2, i wydaje nowe świadectwo dojrzałości, aneks do świadectwa dojrzałości lub zaświadczenie.

7. Absolwent może wnieść odwołanie od wyniku weryfikacji sumy punktów z części pisemnej egzaminu maturalnego, o którym mowa w ust. 5, do Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego, za pośrednictwem dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, w terminie 7 dni od dnia otrzymania informacji, o której mowa w ust. 5.

8. Absolwent w odwołaniu wskazuje zadanie lub zadania egzaminacyjne, co do których nie zgadza się z przyznaną liczbą punktów, wraz z uzasadnieniem, w którym wykazuje, że rozwiązanie tego zadania lub zadań egzaminacyjnych przez niego:

1) jest merytorycznie poprawne oraz
2) spełnia warunki określone w poleceniu do danego zadania egzaminacyjnego oraz instrukcji dla zdającego zamieszczonej w arkuszu egzaminacyjnym.

9. Dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej może w wyniku wniesionego odwołania dokonać ponownej weryfikacji sumy punktów.

10. Jeżeli dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej uzna, że odwołanie zasługuje na uwzględnienie w całości, ustala nowy wynik części pisemnej egzaminu maturalnego z danego przedmiotu w terminie 7 dni od dnia otrzymania odwołania. Przepis ust. 6 pkt 2 stosuje się odpowiednio.

11. Jeżeli dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej uzna, że odwołanie zasługuje na uwzględnienie w części, przekazuje do dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej odwołanie wraz z uzasadnieniem w terminie 7 dni od dnia otrzymania odwołania. Do odwołania dołącza się:

1) pisemną informację, w jakim zakresie odwołanie zostało uwzględnione;
2) kopię rozwiązania zadania lub zadań egzaminacyjnych, które zostały wskazane w odwołaniu;
3) kopię informacji, o której mowa w ust. 5.

12. Jeżeli dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej uzna, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie, przekazuje do dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej odwołanie wraz z uzasadnieniem w terminie 7 dni od dnia otrzymania odwołania. Do odwołania dołącza się:

1) kopię rozwiązania zadania lub zadań egzaminacyjnych, które zostały wskazane w odwołaniu;
2) kopię informacji, o której mowa w ust. 5.

13. O przekazaniu odwołania, o którym mowa w ust. 11 i 12, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej niezwłocznie informuje absolwenta, który wniósł odwołanie.

14. Dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej przekazuje Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego odwołanie wraz z uzasadnieniem i dołączonymi dokumentami, o których mowa w ust. 11 i 12, w postaci zanonimizowanej, uniemożliwiającej identyfikację absolwenta, który wniósł odwołanie.

15. W przypadku, o którym mowa w ust. 11, Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego rozpatruje odwołanie wyłącznie w zakresie nieuwzględnionym przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej.

16. Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego może zwrócić się do Centralnej Komisji Egzaminacyjnej z wnioskiem o opinię dotyczącą rozwiązania danego zadania lub zadań egzaminacyjnych. Opinia nie jest wiążąca dla Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego.

17. Odwołanie rozpatruje się w terminie 21 dni od dnia przekazania odwołania przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej do dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. Termin może być jednokrotnie przedłużony, nie więcej jednak niż o 7 dni.

18. Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego, w terminie określonym przez dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, nie krótszym niż 10 dni, podejmuje rozstrzygnięcie w odniesieniu do zadania lub zadań egzaminacyjnych, przestrzegając zasad oceniania rozwiązań zadań, o których mowa w art. 9a ust. 2 pkt 2, i sporządza pisemne uzasadnienie zawierające w szczególności ocenę zasadności argumentów podniesionych w odwołaniu. Rozstrzygnięcie Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego jest ostateczne i nie służy na nie skarga do sądu administracyjnego.

19. Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego przekazuje dyrektorowi Centralnej Komisji Egzaminacyjnej rozstrzygnięcie i uzasadnienie, o których mowa w ust. 18.

20. Dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej przekazuje niezwłocznie rozstrzygnięcie i uzasadnienie, o których mowa w ust. 18, dyrektorowi okręgowej komisji egzaminacyjnej oraz absolwentowi, który wniósł odwołanie.

21. Jeżeli w wyniku:

1) rozstrzygnięcia, o którym mowa w ust. 18, lub
2) uwzględnienia w części odwołania, o którym mowa w ust. 11
- suma punktów została podwyższona, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej ustala nowy wynik części pisemnej egzaminu maturalnego. Przepis ust. 6 pkt 2 stosuje się odpowiednio.

Art. 44zzza. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i sposób przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego, w tym:

1) wykaz języków obcych nowożytnych, z których jest przeprowadzany egzamin ósmoklasisty i egzamin maturalny,
2) wykaz przedmiotów dodatkowych, z których jest przeprowadzany egzamin maturalny, z uwzględnieniem przedmiotów, dla których podstawa programowa kształcenia ogólnego określa wymagania w zakresie rozszerzonym,
3) zakres danych, które powinna zawierać deklaracja o przystąpieniu do egzaminu maturalnego, oraz tryb składania tej deklaracji,
4) zakres i terminy przekazywania dyrektorowi okręgowej komisji egzaminacyjnej informacji niezbędnych do przeprowadzenia egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego, w tym informacji zawartych w deklaracjach, o których mowa w art. 44zy i art. 44zzi,
5) tryb wydawania opinii, o których mowa w art. 44zzr ust. 6 i 7,
6) skład zespołów, o których mowa w art. 44zzs ust. 4,
7) szczegółowe zadania przewodniczącego zespołu egzaminacyjnego oraz zespołów, o których mowa w art. 44zzs ust. 4,
8) zakres informacji, które zamieszcza się w protokołach, o których mowa w art. 44zzs ust. 6,
9) sposób postępowania z materiałami egzaminacyjnymi dostarczanymi do szkół, w tym tryb zgłaszania nieprawidłowości w tym zakresie,
10) czas trwania, sposób organizacji i przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty z poszczególnych przedmiotów oraz części ustnej i części pisemnej egzaminu maturalnego z danego przedmiotu, sposób postępowania w sytuacjach zagrożenia lub nagłego zakłócenia przebiegu egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego, przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego w miejscu innym niż szkoła ze względu na stan zdrowia ucznia, słuchacza lub jego niepełnosprawność,
11) termin przechowywania prac uczniów, słuchaczy i absolwentów oraz dokumentacji egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego,
12) osoby, które nie wchodzą w skład zespołu egzaminacyjnego i nie biorą udziału w przeprowadzaniu egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego, które mogą przebywać w sali egzaminacyjnej podczas tych egzaminów, w tym osoby, które mogą występować w charakterze obserwatorów podczas egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego,
13) wysokość opłat pobieranych za egzamin maturalny w przypadkach określonych w art. 44zzq ust. 1 oraz tryb i termin złożenia wniosku o zwolnienie z opłaty za egzamin maturalny
- z uwzględnieniem konieczności zapewnienia właściwej organizacji i przebiegu oraz właściwego dokumentowania egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego, zapewnienia w składzie zespołów, o których mowa w art. 44zzs ust. 4, co najmniej jednej osoby zatrudnionej w innej szkole lub w placówce, zapewnienia możliwości wglądu, o którym mowa w art. 44zzz ust. 1, oraz że wysokość opłaty za dany egzamin maturalny nie może być wyższa niż średni koszt przeprowadzania egzaminu maturalnego z poszczególnych przedmiotów w części pisemnej.

Art. 44zzzb. 1. Egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie jest formą oceny poziomu opanowania przez osoby, o których mowa w ust. 3, wiadomości i umiejętności z zakresu jednej kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie, ustalonych w podstawie programowej kształcenia w zawodach.

2. Egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie jest przeprowadzany na podstawie wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodach.

3. Egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie jest przeprowadzany dla:

2) absolwentów zasadniczych szkół zawodowych, branżowych szkół I stopnia, branżowych szkół II stopnia, techników i szkół policealnych,
3) osób, które ukończyły kwalifikacyjny kurs zawodowy,
4) osób dorosłych, które ukończyły praktyczną naukę zawodu dorosłych lub przyuczenie do pracy dorosłych, o których mowa odpowiednio w art. 53c i art. 53d ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, jeżeli program przyuczenia do pracy uwzględniał wymagania określone w podstawie programowej kształcenia w zawodach,
5) osób spełniających warunki dopuszczenia do egzaminu eksternistycznego potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie określone w przepisach wydanych na podstawie art. 10 ust. 5
- zwanych dalej „zdającymi”.

Art. 44zzzc. 1. Egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie jest przeprowadzany w ciągu całego roku szkolnego, a w przypadku części praktycznej tego egzaminu - w szczególności w okresie ferii letnich lub zimowych, w terminach ustalonych przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, na podstawie harmonogramu ogłoszonego w komunikacie, o którym mowa w art. 9a ust. 2 pkt 10 lit. a tiret pierwsze.

2. Termin egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej ogłasza na stronie internetowej okręgowej komisji egzaminacyjnej, nie później niż na 5 miesięcy przed terminem egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie.

Art. 44zzzd. 1. Egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie składa się z części pisemnej i części praktycznej.

1a. (uchylony)

1b. (uchylony)

2. Część pisemna jest przeprowadzana w formie testu pisemnego, a część praktyczna w formie zadania lub zadań praktycznych.

3. Część pisemna jest przeprowadzana:

1) z wykorzystaniem elektronicznego systemu przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, po uzyskaniu upoważnienia, o którym mowa w art. 44zzzl ust. 1, albo
2) z wykorzystaniem arkuszy egzaminacyjnych i kart odpowiedzi.

4. Część praktyczna polega na wykonaniu zadania lub zadań egzaminacyjnych, których rezultatem jest wyrób, usługa lub dokumentacja.

5. Dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej udostępnia szkole, placówce, o której mowa w art. 2 pkt 4 ustawy - Prawo oświatowe, pracodawcy lub podmiotowi prowadzącemu kwalifikacyjny kurs zawodowy, o którym mowa w art. 117 ust. 2 ustawy - Prawo oświatowe, elektroniczny system przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie.

Art. 44zzze. 1. Laureat i finalista turnieju lub olimpiady tematycznej związanych z wybraną dziedziną wiedzy, wymienionych w wykazie, o którym mowa w art. 44zzzw, są zwolnieni z części pisemnej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie.

2. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, następuje na podstawie zaświadczenia stwierdzającego uzyskanie tytułu odpowiednio laureata lub finalisty. Zaświadczenie przedkłada się przewodniczącemu zespołu egzaminacyjnego, o którym mowa w art. 44zzzi ust. 3.

3. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, jest równoznaczne z uzyskaniem z części pisemnej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie najwyższego wyniku.

Art. 44zzzf. 1. Uczeń lub absolwent posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawność może przystąpić do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w warunkach i formie dostosowanych do rodzaju niepełnosprawności, na podstawie tego orzeczenia.

2. Uczeń lub absolwent posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niedostosowanie społeczne lub zagrożenie niedostosowaniem społecznym może przystąpić do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w warunkach dostosowanych do jego potrzeb edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych, wynikających odpowiednio z niedostosowania społecznego lub zagrożenia niedostosowaniem społecznym, na podstawie tego orzeczenia.

3. Uczeń posiadający orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania lub absolwent, który w roku szkolnym, w którym przystępuje do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, posiadał orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania, może przystąpić do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w warunkach dostosowanych do jego potrzeb edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych, wynikających z jego stanu zdrowia, na podstawie tego orzeczenia.

4. Zdający chory lub niesprawny czasowo może przystąpić do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w warunkach odpowiednich ze względu na jego stan zdrowia, na podstawie zaświadczenia o stanie zdrowia wydanego przez lekarza.

5. Uczeń, słuchacz albo absolwent posiadający opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, o specyficznych trudnościach w uczeniu się, wydaną zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 44zb, może przystąpić do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w warunkach dostosowanych do jego potrzeb edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych wynikających z rodzaju tych trudności, na podstawie tej opinii.

6. Uczeń, słuchacz albo absolwent, który w roku szkolnym, w którym przystępuje do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, był objęty pomocą psychologiczno-pedagogiczną w szkole ze względu na trudności adaptacyjne związane z wcześniejszym kształceniem za granicą, zaburzenia komunikacji językowej lub sytuację kryzysową lub traumatyczną, może przystąpić do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w warunkach dostosowanych do jego potrzeb edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych wynikających odpowiednio z rodzaju tych trudności, zaburzeń lub sytuacji kryzysowej lub traumatycznej, na podstawie pozytywnej opinii rady pedagogicznej.

7. Dostosowanie formy egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, o którym mowa w ust. 1, polega na przygotowaniu odrębnych arkuszy egzaminacyjnych dla ucznia, słuchacza lub absolwenta niewidomego albo słabowidzącego.

8. Dostosowanie warunków przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, o których mowa w ust. 1-6, polega odpowiednio na:

1) zminimalizowaniu ograniczeń wynikających z niepełnosprawności, niedostosowania społecznego lub zagrożenia niedostosowaniem społecznym ucznia, słuchacza albo absolwenta;
2) zapewnieniu uczniowi, słuchaczowi albo absolwentowi miejsca pracy odpowiedniego do jego potrzeb edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych;
3) wykorzystaniu odpowiedniego sprzętu specjalistycznego i środków dydaktycznych;
4) odpowiednim przedłużeniu czasu przewidzianego na przeprowadzenie egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie;
5) zapewnieniu obecności i pomocy w czasie egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie specjalisty odpowiednio z zakresu danego rodzaju niepełnosprawności, niedostosowania społecznego lub zagrożenia niedostosowaniem społecznym, jeżeli jest to niezbędne do uzyskania właściwego kontaktu z uczniem lub absolwentem lub pomocy w obsłudze sprzętu specjalistycznego i środków dydaktycznych.

9. Dla ucznia, słuchacza albo absolwenta, o którym mowa w ust. 2-6, nie przygotowuje się odrębnych arkuszy egzaminacyjnych.

10. Rada pedagogiczna, spośród możliwych sposobów dostosowania warunków i form przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, wymienionych w komunikacie, o którym mowa w art. 9aust. 2 pkt 10 lit. a tiret trzecie, wskazuje sposób lub sposoby dostosowania warunków lub formy przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie dla ucznia, słuchacza albo absolwenta, o którym mowa w ust. 1-6.

11. Dyrektor szkoły lub upoważniony przez niego nauczyciel informuje na piśmie rodziców ucznia, słuchacza albo absolwenta o wskazanych sposobach dostosowania warunków i form przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie do jego potrzeb edukacyjnych i możliwości psychofizycznych.

12. Rodzice ucznia, słuchacz albo absolwent składają oświadczenie o korzystaniu albo niekorzystaniu ze wskazanych sposobów dostosowania, o których mowa w ust. 11, w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania informacji, o której mowa w ust. 11.

13. W przypadku absolwenta, o którym mowa w ust. 4 i 5, który ukończył szkołę we wcześniejszych latach, sposób lub sposoby dostosowania warunków przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie do potrzeb i możliwości absolwenta, spośród możliwych sposobów dostosowania warunków przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, wymienionych w komunikacie, o którym mowa w art. 9a ust. 2 pkt 10 lit. a tiret trzecie, wskazuje przewodniczący zespołu egzaminacyjnego, o którym mowa w art. 44zzzi ust. 3. Przepisy ust. 11 i 12 stosuje się odpowiednio.

14. Przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w warunkach i formie dostosowanych do potrzeb i możliwości ucznia, słuchacza albo absolwenta, o którym mowa w ust. 1-6, zapewnia przewodniczący zespołu egzaminacyjnego, o którym mowa w art. 44zzzi ust. 3.

15. W szczególnych przypadkach losowych lub zdrowotnych dyrektor szkoły, na wniosek rady pedagogicznej, może wystąpić do dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej z wnioskiem o wyrażenie zgody na przystąpienie ucznia, słuchacza albo absolwenta do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w warunkach dostosowanych do jego potrzeb edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych, nieujętych w komunikacie, o którym mowa w art. 9a ust. 2 pkt 10 lit. a tiret trzecie.

Art. 44zzzg. Zdający, który zamierza przystąpić do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, składa pisemną deklarację przystąpienia do tego egzaminu.

Art. 44zzzh. 1. Zdający, o których mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 3-5: niewidomi, słabowidzący, niesłyszący, słabosłyszący, z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją, z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim lub z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera, przystępują do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w warunkach i formie dostosowanych do rodzaju ich niepełnosprawności, na podstawie zaświadczenia potwierdzającego występowanie danej dysfunkcji, wydanego przez lekarza. Przepisy art. 44zzzf ust. 7, 8 i 14 stosuje się odpowiednio.

2. Na podstawie zaświadczenia, o którym mowa w ust. 1, oraz komunikatu, o którym mowa w art. 9a ust. 2 pkt 10 lit. a tiret trzecie, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej lub upoważniona przez niego osoba wskazuje sposób lub sposoby dostosowania warunków i formy przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie dla zdających, o których mowa w ust. 1.

Art. 44zzzi. 1. Za organizację i przebieg egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w danej szkole, placówce, o której mowa w art. 2 pkt 4 ustawy - Prawo oświatowe, u danego pracodawcy lub w danym podmiocie prowadzącym kwalifikacyjny kurs zawodowy, o którym mowa w art. 117 ust. 2 ustawy - Prawo oświatowe, odpowiada dyrektor tej szkoły, placówki, o której mowa w art. 2 pkt 4 ustawy - Prawo oświatowe, ten pracodawca lub upoważniony przez niego pracownik lub podmiot prowadzący kwalifikacyjny kurs zawodowy, o którym mowa w art. 117 ust. 2 ustawy - Prawo oświatowe, lub upoważniony przez niego pracownik.

2. Do przeprowadzenia egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie dyrektor szkoły, placówki, o której mowa w art. 2 pkt 4 ustawy - Prawo oświatowe, pracodawca lub podmiot prowadzący kwalifikacyjny kurs zawodowy, o którym mowa w art. 117 ust. 2 ustawy - Prawo oświatowe, powołuje zespół egzaminacyjny.

3. Dyrektor szkoły, placówki, o której mowa w art. 2 pkt 4 ustawy - Prawo oświatowe, pracodawca lub upoważniony przez niego pracownik lub podmiot prowadzący kwalifikacyjny kurs zawodowy, o którym mowa w art. 117 ust. 2 ustawy - Prawo oświatowe, lub upoważniony przez niego pracownik jest przewodniczącym zespołu egzaminacyjnego. W przypadku choroby przewodniczącego zespołu egzaminacyjnego lub innych ważnych przyczyn uniemożliwiających jego udział w egzaminie potwierdzającym kwalifikacje w zawodzie albo wynikających z konieczności zapewnienia właściwej organizacji tego egzaminu, przewodniczącym zespołu egzaminacyjnego może być osoba wskazana przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej.

4. Przewodniczący zespołu egzaminacyjnego, spośród członków zespołu egzaminacyjnego, powołuje zespoły nadzorujące przebieg części pisemnej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w poszczególnych salach egzaminacyjnych oraz zespoły nadzorujące przebieg części praktycznej tego egzaminu w poszczególnych salach egzaminacyjnych i wyznacza przewodniczących tych zespołów.

5. Przewodniczący zespołu egzaminacyjnego organizuje i nadzoruje przebieg w danej szkole, placówce, o której mowa w art. 2 pkt 4 ustawy - Prawo oświatowe, u danego pracodawcy lub w danym podmiocie prowadzącym kwalifikacyjny kurs zawodowy, o którym mowa w art. 117 ust. 2 ustawy - Prawo oświatowe, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, w tym:

1) informuje zdających, którzy zamierzają przystąpić do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, o tym egzaminie;
2) zapewnia przekazanie do okręgowej komisji egzaminacyjnej informacji niezbędnych do przeprowadzenia egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie;
3) zapewnia warunki do samodzielnej pracy zdających podczas egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie;
4) zabezpiecza przed nieuprawnionym ujawnieniem materiały egzaminacyjne niezbędne do przeprowadzenia egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie od momentu odbioru materiałów egzaminacyjnych do momentu ich przekazania dyrektorowi okręgowej komisji egzaminacyjnej.

6. Przebieg egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie jest dokumentowany w protokole tego egzaminu.

Art. 44zzzj. 1. W czasie trwania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie każdy zdający pracuje w warunkach zapewniających samodzielność pracy.

2. Do sali egzaminacyjnej, w której jest przeprowadzany egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie, nie można wnosić żadnych urządzeń telekomunikacyjnych oraz materiałów i przyborów pomocniczych niewymienionych w komunikacie, o którym mowa w art. 9a ust. 2 pkt 10 lit. a tiret drugie, ani korzystać z nich w tej sali.

3. Zdający samodzielnie wykonuje zadania egzaminacyjne w czasie trwania części pisemnej i części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie.

Art. 44zzzk. 1. Egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie przeprowadza się w danej szkole, placówce, o której mowa w art. 2 pkt 4 ustawy - Prawo oświatowe, u danego pracodawcy albo w miejscu wskazanym przez pracodawcę, w danym podmiocie prowadzącym kwalifikacyjny kurs zawodowy, o którym mowa w art. 117 ust. 2 ustawy - Prawo oświatowe, albo w miejscu wskazanym przez ten podmiot.

2. Dla osób, o których mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 3, egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie organizuje podmiot prowadzący kwalifikacyjny kurs zawodowy, o którym mowa w art. 117 ust. 2 ustawy - Prawo oświatowe.

Art. 44zzzl. 1. Część praktyczną egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz część pisemną tego egzaminu przeprowadzaną z wykorzystaniem elektronicznego systemu przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie przeprowadza się w szkole, placówce, o której mowa w art. 2 pkt 4 ustawy - Prawo oświatowe, u pracodawcy lub w podmiocie prowadzącym kwalifikacyjny kurs zawodowy, o którym mowa w art. 117 ust. 2 ustawy - Prawo oświatowe, posiadających upoważnienie wydane przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej.

2. Upoważnienie, o którym mowa w ust. 1, potwierdza, że szkoła, placówka, o której mowa w art. 2 pkt 4 ustawy - Prawo oświatowe, pracodawca lub podmiot prowadzący kwalifikacyjny kurs zawodowy, o którym mowa w art. 117 ust. 2 ustawy - Prawo oświatowe, posiada warunki zapewniające prawidłowy przebieg egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie:

1) w przypadku części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie:
a) zapewnia warunki do realizacji kształcenia w danym zawodzie, określone w podstawie programowej kształcenia w zawodach,
b) zapewnia warunki do samodzielnego wykonywania przez zdających zadań egzaminacyjnych zawartych w arkuszu egzaminacyjnym, z uwzględnieniem bezpieczeństwa i higieny pracy, oraz warunki socjalne,
c) zapewnia zdającym przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w warunkach dostosowanych do ich potrzeb i możliwości,
d) zapewnia zdającym pierwszą pomoc medyczną;
2) w przypadku części pisemnej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie przeprowadzanej z wykorzystaniem elektronicznego systemu przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie:
a) posiada odpowiednie wyposażenie indywidualnych stanowisk egzaminacyjnych wspomaganych elektronicznie,
b) zapewnia warunki do samodzielnego wykonywania zadań egzaminacyjnych przez zdających.

3. Upoważnienia, o którym mowa w ust. 1, udziela się na okres nie dłuższy niż 3 lata.

4. Upoważnienia, o którym mowa w ust. 1, udziela się na wniosek szkoły, placówki, o której mowa w art. 2 pkt 4 ustawy - Prawo oświatowe, pracodawcy lub podmiotu prowadzącego kwalifikacyjny kurs zawodowy, o którym mowa w art. 117 ust. 2 ustawy - Prawo oświatowe.

5. Upoważnienie może zostać przedłużone na kolejne okresy nie dłuższe niż 3 lata. Przepisy ust. 2-4 stosuje się odpowiednio.

Art. 44zzzm. 1. Część pisemna egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie trwa nie krócej niż 45 minut i nie dłużej niż 90 minut.

2. Część praktyczna egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie trwa nie krócej niż 120 minut i nie dłużej niż 240 minut.

3. Czas trwania części pisemnej i części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie określa się w informatorze, o którym mowa w art. 9a ust. 2 pkt 3.

Art. 44zzzn. 1. Prace egzaminacyjne zdających w części pisemnej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie są sprawdzane z wykorzystaniem narzędzi elektronicznych.

2. Część praktyczną egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, której rezultatem końcowym jest wyrób lub usługa, obserwują i oceniają obecni w sali egzaminacyjnej egzaminatorzy wpisani do ewidencji egzaminatorów w zakresie przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, o której mowa w art. 9c ust. 2 pkt 7.

3. Część praktyczną egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, której jedynym rezultatem końcowym jest dokumentacja, sprawdzają i oceniają egzaminatorzy wpisani do ewidencji egzaminatorów w zakresie przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, o której mowa w art. 9c ust. 2 pkt 7, wyznaczeni przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej.

4. Egzaminatorzy stosują zasady oceniania rozwiązań zadań, o których mowa w art. 9a ust. 2 pkt 2.

5. Egzaminatorzy, o których mowa w ust. 3, z zakresu danej kwalifikacji tworzą zespół egzaminatorów.

6. Dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej, spośród członków zespołu egzaminatorów, o którym mowa w ust. 5, wyznacza przewodniczącego tego zespołu.

Art. 44zzzo. 1. Wyniki egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie ustala dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej na podstawie liczby punktów uzyskanych przez zdającego:

1) w części pisemnej:
a) po odczytaniu odpowiedzi zapisanych i zarchiwizowanych w elektronicznym systemie przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie - w przypadku gdy część pisemna egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie jest przeprowadzana z wykorzystaniem elektronicznego systemu przeprowadzania tego egzaminu,
b) po elektronicznym odczytaniu karty odpowiedzi - w przypadku gdy część pisemna egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie jest przeprowadzana z wykorzystaniem arkuszy egzaminacyjnych i kart odpowiedzi;
2) w części praktycznej - po elektronicznym odczytaniu karty oceny.

2. Zdający zdał egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie, jeżeli uzyskał:

1) z części pisemnej - co najmniej 50% punktów możliwych do uzyskania oraz
2) z części praktycznej - co najmniej 75% punktów możliwych do uzyskania.

3. Zdający, który zdał egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie, otrzymuje świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie wydane przez okręgową komisję egzaminacyjną. Zdający, który nie zdał egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, otrzymuje informację o wynikach tego egzaminu opracowaną przez okręgową komisję egzaminacyjną.

3a. (uchylony)

4. (uchylony)

Art. 44zzzp. 1. W przypadku:

1) stwierdzenia niesamodzielnego wykonywania zadań egzaminacyjnych przez zdającego lub
2) wniesienia lub korzystania przez zdającego w sali egzaminacyjnej z urządzenia telekomunikacyjnego albo materiałów lub przyborów pomocniczych niewymienionych w komunikacie, o którym mowa w art. 9a ust. 2 pkt 10 lit. a tiret drugie, lub
3) zakłócania przez zdającego prawidłowego przebiegu części pisemnej lub części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w sposób utrudniający pracę pozostałym zdającym
- przewodniczący zespołu egzaminacyjnego przerywa i unieważnia temu zdającemu odpowiednią część egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie. Informację o przerwaniu i unieważnieniu zamieszcza się w protokole przebiegu egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie.

2. W przypadku unieważnienia części pisemnej lub części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie danego zdającego, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej ustala wynik uzyskany z części pisemnej lub części praktycznej tego egzaminu jako „0%”.

Art. 44zzzq. 1. W przypadku stwierdzenia podczas sprawdzania i oceniania zadania lub zadań egzaminacyjnych przez egzaminatora, jeżeli jedynym rezultatem końcowym wykonania zadania lub zadań egzaminacyjnych jest dokumentacja:

1) niesamodzielnego wykonania zadania lub zadań przez zdającego w części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie,
2) występowania w pracy zdającego jednakowych sformułowań wskazujących na udostępnienie rozwiązań innemu zdającemu lub korzystanie z rozwiązań innego zdającego
- dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej przekazuje zdającemu, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1 - uczniowi lub jego rodzicom, pisemną informację o zamiarze unieważnienia temu zdającemu części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie.

2. W przypadku zdających, o których mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1-3, informację, o której mowa w ust. 1, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej przekazuje za pośrednictwem dyrektora szkoły, dyrektora placówki, o której mowa w art. 2 pkt 4 ustawy - Prawo oświatowe, pracodawcy lub podmiotu prowadzącego kwalifikacyjny kurs zawodowy, o którym mowa w art. 117 ust. 2 ustawy - Prawo oświatowe. Dyrektor szkoły, dyrektor placówki, o której mowa w art. 2 pkt 4 ustawy - Prawo oświatowe, pracodawca albo podmiot prowadzący kwalifikacyjny kurs zawodowy, o którym mowa w art. 117 ust. 2 ustawy - Prawo oświatowe, niezwłocznie przekazuje tę informację zdającemu, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1 - uczniowi lub jego rodzicom.

3. Zdający, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1 - uczeń lub jego rodzice, mają prawo złożyć wniosek o wgląd do dokumentacji, na podstawie której dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej zamierza unieważnić część praktyczną egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie. Wniosek składa się do dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej w terminie 2 dni roboczych od dnia otrzymania pisemnej informacji, o której mowa w ust. 1.

4. W terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku, o którym mowa w ust. 3, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej umożliwia zdającemu, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1 - uczniowi lub jego rodzicom, zapoznanie się z dokumentacją oraz złożenie wyjaśnień w tej sprawie, we wskazanym miejscu i czasie.

5. Dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej rozstrzyga o unieważnieniu części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, w terminie 14 dni od dnia:

1) otrzymania wniosku, o którym mowa w ust. 3, albo
2) upływu terminu do złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 3.

6. Dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej przekazuje zdającemu, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1 - uczniowi lub jego rodzicom, pisemną informację o unieważnieniu części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, wraz z uzasadnieniem. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio.

7. Zdający, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1 - uczeń lub jego rodzice, w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania informacji o unieważnieniu, o której mowa w ust. 6, mogą wnieść do dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, za pośrednictwem dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, zastrzeżenia do rozstrzygnięcia dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej.

8. Zastrzeżenia, o których mowa w ust. 7, wraz z dokumentacją niezbędną do ich rozpatrzenia, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej przekazuje, nie później niż następnego dnia roboczego od dnia otrzymania zastrzeżeń, dyrektorowi Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, chyba że dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej uwzględni zastrzeżenia złożone przez zdającego, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1 - ucznia lub jego rodziców.

9. Dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej rozpatruje zastrzeżenia, o których mowa w ust. 7, w terminie 7 dni od dnia otrzymania zastrzeżeń wraz z dokumentacją niezbędną do ich rozpatrzenia. Rozstrzygnięcie dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej jest ostateczne i nie służy na nie skarga do sądu administracyjnego.

10. W przypadku braku możliwości przekazania zdającemu, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1-3, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1 - uczniowi lub jego rodzicom, informacji, o której mowa w ust. 1, dyrektor szkoły, dyrektor placówki, o której mowa w art. 2 pkt 4 ustawy - Prawo oświatowe, pracodawca albo podmiot prowadzący kwalifikacyjny kurs zawodowy, o którym mowa w art. 117 ust. 2 ustawy - Prawo oświatowe, niezwłocznie informuje o tym dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, który, w terminie 7 dni od dnia otrzymania tej informacji, rozstrzyga o unieważnieniu części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie. W przypadku unieważnienia dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej przekazuje, za pośrednictwem dyrektora szkoły, dyrektora placówki, o której mowa w art. 2 pkt 4 ustawy - Prawo oświatowe, pracodawcy lub podmiotu prowadzącego kwalifikacyjny kurs zawodowy, o którym mowa w art. 117 ust. 2 ustawy - Prawo oświatowe, pisemną informację o unieważnieniu wraz z uzasadnieniem, zdającemu, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1 - uczniowi lub jego rodzicom. Przepisy ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio.

11. W przypadku braku potwierdzenia otrzymania przez zdającego, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 4 i 5, informacji, o której mowa w ust. 1, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej rozstrzyga o unieważnieniu części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie. W przypadku unieważnienia dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej przekazuje pisemną informację o unieważnieniu temu zdającemu. Przepisy ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio.

12. W przypadku, o którym mowa w ust. 10, zdający, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1 - uczeń lub jego rodzice, mogą wnieść do dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, za pośrednictwem dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, zastrzeżenia do rozstrzygnięcia dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, w terminie 3 dni roboczych od dnia:

1) otrzymania informacji o unieważnieniu, o której mowa w ust. 10, albo
2) zapoznania się z dokumentacją oraz złożenia wyjaśnień, o których mowa w ust. 3 i 4.

13. Do zastrzeżeń, o których mowa w ust. 12, przepisy ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio.

14. Świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie, o którym mowa w art. 44zzzo ust. 3, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej wydaje po dokonaniu rozstrzygnięcia w sprawie unieważnienia, jeżeli w wyniku tego rozstrzygnięcia nie została unieważniona część praktyczna egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie tego zdającego i zdający spełnił warunki, o których mowa w art. 44zzzo ust. 2.

15. W przypadku unieważnienia części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie danego zdającego, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej ustala wynik uzyskany z części praktycznej tego egzaminu jako „0%”.

Art. 44zzzr. 1. Zdający, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1 - uczeń lub jego rodzice, w terminie 2 dni roboczych od dnia przeprowadzenia:

2) części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, której jedynym rezultatem końcowym wykonania zadania lub zadań egzaminacyjnych jest dokumentacja
- mogą zgłosić zastrzeżenia wraz z uzasadnieniem do dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, jeżeli uznają, że w trakcie egzaminu zostały naruszone przepisy dotyczące jego przeprowadzania.

2. Dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej rozpatruje zastrzeżenia, o których mowa w ust. 1, w terminie 7 dni od dnia ich otrzymania i informuje pisemnie zdającego, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1 - ucznia lub jego rodziców, o wyniku rozstrzygnięcia.

3. Zdający, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1 - uczeń lub jego rodzice, w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania informacji o wyniku rozstrzygnięcia, o której mowa w ust. 2, mogą wnieść do dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, za pośrednictwem dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, zastrzeżenia do rozstrzygnięcia dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej.

4. Zastrzeżenia, o których mowa w ust. 3, wraz z dokumentacją niezbędną do ich rozpatrzenia dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej przekazuje, nie później niż następnego dnia roboczego od dnia otrzymania zastrzeżeń, dyrektorowi Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, chyba że dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej uwzględni zastrzeżenia złożone przez zdającego, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1 - ucznia lub jego rodziców.

5. Dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej rozpatruje zastrzeżenia, o których mowa w ust. 3, w terminie 7 dni od dnia ich wniesienia. Rozstrzygnięcie dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej jest ostateczne i nie służy na nie skarga do sądu administracyjnego.

6. W przypadku stwierdzenia naruszenia przepisów dotyczących przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, na skutek zastrzeżeń, o których mowa w ust. 1, lub z urzędu, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej, w porozumieniu z dyrektorem Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, może unieważnić daną część egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie i zarządzić jej ponowne przeprowadzenie, jeżeli to naruszenie mogło wpłynąć na wynik tego egzaminu.

7. W przypadku, o którym mowa w ust. 5, dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej może unieważnić daną część egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie i zarządzić jej ponowne przeprowadzenie, jeżeli to naruszenie mogło wpłynąć na wynik egzaminu. O rozstrzygnięciu dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej informuje dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej.

8. W przypadkach, o których mowa w ust. 6 i 7, unieważnienie może nastąpić w stosunku do wszystkich zdających, zdających w poszczególnych szkołach, placówkach, o których mowa w art. 2 pkt 4 ustawy - Prawo oświatowe, u pracodawców lub w podmiotach prowadzących kwalifikacyjne kursy zawodowe, o których mowa w art. 117 ust. 2 ustawy - Prawo oświatowe, a także w stosunku do poszczególnych zdających.

9. W przypadku niemożności ustalenia wyników danej części egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, z powodu zaginięcia lub zniszczenia kart oceny lub prac egzaminacyjnych i kart odpowiedzi, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej, w porozumieniu z dyrektorem Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, unieważnia daną część egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie danego zdającego i zarządza jego ponowne przeprowadzenie.

10. Termin ponownego przeprowadzenia egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie ustala dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.

Art. 44zzzs. 1. W przypadku części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, której rezultatem końcowym wykonania zadania lub zadań egzaminacyjnych jest wyrób lub usługa, zdający, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1 - uczeń lub jego rodzice, mogą zgłosić do dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej zastrzeżenia wraz z uzasadnieniem, jeżeli uznają, że w trakcie części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie zostały naruszone przepisy dotyczące jej przeprowadzania. Zastrzeżenia wraz z uzasadnieniem zgłasza się w terminie 2 dni roboczych od dnia przeprowadzenia części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej zwraca się do przewodniczącego zespołu egzaminacyjnego o przedstawienie wyjaśnień dotyczących wniesionych zastrzeżeń.

3. Przepisy art. 44zzzr ust. 2-8 i 10 stosuje się odpowiednio.

Art. 44zzzt. 1. Zdający, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1 - uczeń lub jego rodzice, mają prawo wglądu do:

1) karty odpowiedzi - w przypadku części pisemnej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie,
2) karty oceny - w przypadku części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie
- w miejscu i czasie wskazanym przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, w terminie 6 miesięcy od dnia wydania przez okręgową komisję egzaminacyjną świadectwa potwierdzającego kwalifikację w zawodzielub informacji o wynikach egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, o których mowa w art. 44zzzo ust. 3. Jeżeli jedynym rezultatem końcowym wykonania zadania egzaminacyjnego w części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie jest dokumentacja, zdający, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1 - uczeń lub jego rodzice, mają prawo wglądu także do tej dokumentacji.

2. Podczas dokonywania wglądu, o którym mowa w ust. 1, zdającemu, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1 - uczniowi lub jego rodzicom, zapewnia się możliwość zapoznania się z zasadami oceniania rozwiązań zadań, o których mowa w art. 9a ust. 2 pkt 2.

2a. Podczas dokonywania wglądu, o którym mowa w ust. 1, zdający, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1 - uczeń lub jego rodzice mogą sporządzać notatki i wykonywać fotografie karty odpowiedzi, karty oceny lub dokumentacji, o których mowa w ust. 1.

3. Zdający, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1 - uczeń lub jego rodzice, mogą zwrócić się z wnioskiem o weryfikację sumy punktów, o których mowa w art. 44zzzo ust. 1. Wniosek wraz z uzasadnieniem składa się do dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej w terminie 2 dni roboczych od dnia dokonania wglądu.

4. Weryfikacji sumy punktów dokonuje się w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku, o którym mowa w ust. 3. W przypadku części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, której jedynym rezultatem końcowym wykonania zadania egzaminacyjnego jest dokumentacja, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej do weryfikacji sumy punktów wyznacza egzaminatora wpisanego do ewidencji egzaminatorów, o której mowa w art. 9c ust. 2 pkt 7, innego niż egzaminator, który sprawdzał i oceniał tę część egzaminu zdającego.

5. Dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej informuje pisemnie zdającego, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1 - ucznia lub jego rodziców, o wyniku weryfikacji sumy punktów, w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku, o którym mowa w ust. 3.

6. Jeżeli w wyniku przeprowadzonej weryfikacji suma punktów została podwyższona, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej ustala nowy wynik egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz:

1) wydaje świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie, jeżeli zdający spełnił warunki określone w art. 44zzzo ust. 2 albo
2) anuluje dotychczasowe świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie oraz wydaje nowe świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie.
3) (uchylony)

7. Zdający, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1 - uczeń lub jego rodzice mogą wnieść odwołanie od wyniku weryfikacji sumy punktów z części pisemnej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, o którym mowa w ust. 5, do Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego, za pośrednictwem dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, w terminie 7 dni od dnia otrzymania informacji, o której mowa w ust. 5.

8. Zdający, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1 - uczeń lub jego rodzice w odwołaniu wskazują zadanie lub zadania egzaminacyjne, co do których nie zgadzają się z przyznaną liczbą punktów, wraz z uzasadnieniem, w którym wykazują, że rozwiązanie tego zadania lub zadań egzaminacyjnych przez zdającego:

1) jest merytorycznie poprawne oraz
2) spełnia warunki określone w poleceniu do danego zadania egzaminacyjnego.

9. Dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej może w wyniku wniesionego odwołania dokonać ponownej weryfikacji sumy punktów.

10. Jeżeli dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej uzna, że odwołanie zasługuje na uwzględnienie w całości, ustala nowy wynik części pisemnej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w terminie 7 dni od dnia otrzymania odwołania. Przepis ust. 6 stosuje się odpowiednio.

11. Jeżeli dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej uzna, że odwołanie zasługuje na uwzględnienie w części, przekazuje do dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej odwołanie wraz z uzasadnieniem w terminie 7 dni od dnia otrzymania odwołania. Do odwołania dołącza się:

1) pisemną informację, w jakim zakresie odwołanie zostało uwzględnione;
2) kopię karty odpowiedzi;
3) kopię informacji, o której mowa w ust. 5.

12. Jeżeli dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej uzna, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie, przekazuje do dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej odwołanie wraz z uzasadnieniem w terminie 7 dni od dnia otrzymania odwołania. Do odwołania dołącza się:

1) kopię karty odpowiedzi;
2) kopię informacji, o której mowa w ust. 5.

13. O przekazaniu odwołania, o którym mowa w ust. 11 i 12, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej niezwłocznie informuje zdającego, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1 - ucznia lub jego rodziców, którzy wnieśli odwołanie.

14. Dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej przekazuje Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego odwołanie wraz z uzasadnieniem i dołączonymi dokumentami, o których mowa w ust. 11 i 12, w postaci zanonimizowanej, uniemożliwiającej identyfikację zdającego, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1 - ucznia lub jego rodziców, którzy wnieśli odwołanie.

15. W przypadku, o którym mowa w ust. 11, Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego rozpatruje odwołanie wyłącznie w zakresie nieuwzględnionym przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej.

16. Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego może zwrócić się do Centralnej Komisji Egzaminacyjnej z wnioskiem o opinię dotyczącą rozwiązania danego zadania lub zadań egzaminacyjnych. Opinia nie jest wiążąca dla Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego.

17. Odwołanie rozpatruje się w terminie 21 dni od dnia przekazania odwołania przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej do dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. Termin może być jednokrotnie przedłużony, nie więcej jednak niż o 7 dni.

18. Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego, w terminie określonym przez dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, nie krótszym niż 10 dni, podejmuje rozstrzygnięcie w odniesieniu do zadania lub zadań egzaminacyjnych, przestrzegając zasad oceniania rozwiązań zadań, o których mowa w art. 9a ust. 2 pkt 2, i sporządza pisemne uzasadnienie zawierające w szczególności ocenę zasadności argumentów podniesionych w odwołaniu. Rozstrzygnięcie Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego jest ostateczne i nie służy na nie skarga do sądu administracyjnego.

19. Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego przekazuje dyrektorowi Centralnej Komisji Egzaminacyjnej rozstrzygnięcie i uzasadnienie, o których mowa w ust. 18.

20. Dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej przekazuje niezwłocznie rozstrzygnięcie i uzasadnienie, o których mowa w ust. 18, dyrektorowi okręgowej komisji egzaminacyjnej oraz zdającemu, a w przypadku ucznia, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1 - uczniowi lub jego rodzicom, którzy wnieśli odwołanie.

21. Jeżeli w wyniku:

1) rozstrzygnięcia, o którym mowa w ust. 18, lub
2) uwzględnienia w części odwołania, o którym mowa w ust. 11
- suma punktów została podwyższona, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej ustala nowy wynik części pisemnej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie. Przepis ust. 6 stosuje się odpowiednio.

Art. 44zzzu. 1. Zdający, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 1:

1) który nie przystąpił do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie lub odpowiedniej części tego egzaminu w wyznaczonym terminie albo
2) którego część pisemna lub część praktyczna egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie została unieważniona, albo
3) który nie uzyskał wymaganej do zdania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie liczby punktów z danej części tego egzaminu
- ma prawo przystąpić do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie lub odpowiedniej części tego egzaminu w kolejnych terminach jego przeprowadzania w trakcie nauki.

2. Zdający, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 2 i 3:

1) który nie przystąpił do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie lub odpowiedniej części tego egzaminu w wyznaczonym terminie albo
2) którego część pisemna lub część praktyczna egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie została unieważniona, albo
3) który nie uzyskał wymaganej do zdania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie liczby punktów z danej części tego egzaminu
- ma prawo przystąpić do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie lub odpowiedniej części tego egzaminu w kolejnych terminach jego przeprowadzania, z tym że w przypadku gdy przystępuje do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie lub jego części po raz trzeci lub kolejny, zdaje ten egzamin lub jego część na zasadach określonych dla egzaminu eksternistycznego potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, z tym że tego zdającego nie dotyczy wykaz zawodów, o którym mowa w art. 10 ust. 6.

3. Zdający, o którym mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 4 i 5, który przystąpił do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie i nie uzyskał z jednej części tego egzaminu wymaganej do zdania liczby punktów, ma prawo przystąpić do tej części egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w kolejnych terminach jego przeprowadzania przez okres 5 lat, licząc od dnia, w którym przystąpił do tego egzaminu po raz pierwszy.

4. Po upływie 5 lat, licząc od dnia, w którym zdający po raz pierwszy:

1) przystąpił do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie i nie uzyskał z jednej części tego egzaminu wymaganej do zdania liczby punktów,
2) którego część pisemna lub część praktyczna egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie została unieważniona, albo
3) nie przystąpił do części pisemnej lub części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w wyznaczonym terminie
- zdający ten przystępuje do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w pełnym zakresie.

Art. 44zzzua. (uchylony)

Art. 44zzzv. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i sposób przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, w tym:

1) zakres danych, które powinna zawierać deklaracja o przystąpieniu do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, oraz tryb składania tej deklaracji,
2) zakres i terminy przekazywania dyrektorowi okręgowej komisji egzaminacyjnej informacji niezbędnych do przeprowadzenia egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, w tym informacji zawartych w deklaracjach, o których mowa w art. 44zzzg,
3) tryb wydawania opinii, o której mowa w art. 44zzzf ust. 6,
4) skład zespołów, o których mowa w art. 44zzzi ust. 4,
5) szczegółowe zadania przewodniczącego zespołu egzaminacyjnego oraz zespołów nadzorujących, o których mowa w art. 44zzzi, egzaminatorów i zespołów egzaminatorów w zakresie części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, a także nauczycieli biorących udział w przeprowadzaniu egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie,
6) zakres informacji, które zamieszcza się w protokołach, o których mowa w art. 44zzzi ust. 6,
7) sposób postępowania z materiałami egzaminacyjnymi dostarczanymi do szkół, placówek, o których mowa w art. 2 pkt 4 ustawy - Prawo oświatowe, pracodawców, podmiotów prowadzących kwalifikacyjne kursy zawodowe, o których mowa w art. 117 ust. 2 ustawy - Prawo oświatowe, w tym tryb zgłaszania nieprawidłowości w tym zakresie,
8) sposób organizacji i przeprowadzania każdej części egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, sposób postępowania w sytuacjach zagrożenia lub nagłego zakłócenia przebiegu egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w miejscu innym niż szkoła, placówka, o której mowa w art. 2 pkt 4 ustawy - Prawo oświatowe, u danego pracodawcy lub w danym podmiocie prowadzącym kwalifikacyjny kurs zawodowy, o którym mowa w art. 117 ust. 2 ustawy - Prawo oświatowe, ze względu na stan zdrowia zdającego lub jego niepełnosprawność,
9) termin przechowywania prac zdających oraz dokumentacji egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie,
10) zakres informacji zawartych we wniosku, o którym mowa w art. 44zzzl ust. 4, termin złożenia tego wniosku oraz tryb udzielania i przedłużania upoważnienia szkołom, placówkom, o których mowa w art. 2 pkt 4 ustawy - Prawo oświatowe, pracodawcom oraz podmiotom prowadzącym kwalifikacyjne kursy zawodowe, o których mowa w art. 117 ust. 2 ustawy - Prawo oświatowe,
11) osoby, które nie wchodzą w skład zespołu egzaminacyjnego i nie biorą udziału w przeprowadzaniu egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, które mogą przebywać w sali egzaminacyjnej podczas tego egzaminu, w tym osoby, które mogą występować w charakterze obserwatorów podczas egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie,
12) wysokość opłat pobieranych za egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie przeprowadzany dla uczniów - młodocianych pracowników, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 191 § 3 i art. 195 § 2 Kodeksu pracy, oraz dla osób dorosłych, o których mowa w art. 44zzzb ust. 3 pkt 4, oraz możliwość zwalniania osób o niskich dochodach z całości lub części opłat za egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie oraz tryb tego zwalniania
- z uwzględnieniem konieczności zapewnienia właściwej organizacji i przebiegu oraz właściwego dokumentowania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, zapewnienia w składzie zespołów, o których mowa w art. 44zzzi ust. 4, co najmniej jednej osoby zatrudnionej w innej szkole lub w placówce, o której mowa w art. 2 pkt 4 ustawy - Prawo oświatowe, zapewnienia możliwości wglądu, o którym mowa w art. 44zzzt ust. 1, oraz że wysokość opłaty za egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie nie może być wyższa niż koszt przeprowadzania tego egzaminu.

Art. 44zzzw. 1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania ogłasza w Biuletynie Informacji Publicznej komunikat w sprawie wykazu olimpiad przedmiotowych przeprowadzanych z przedmiotu lub przedmiotów objętych egzaminem ósmoklasisty lub egzaminem maturalnym, a także turniejów lub olimpiad tematycznych związanych z wybranym przedmiotem lub dziedziną wiedzy, uprawniających odpowiednio do:

1) zwolnienia z przystąpienia do egzaminu ósmoklasisty z danego przedmiotu, egzaminu maturalnego z danego przedmiotu albo części pisemnej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie,
2) przyjmowania laureatów i finalistów tych olimpiad lub turniejów w pierwszej kolejności do szkół wymienionych w art. 132 ustawy - Prawo oświatowe
- nie później niż na 2 lata przed terminem ich przeprowadzania.

2. W uzasadnionych przypadkach minister właściwy do spraw oświaty i wychowania może dokonać zmian w wykazie, o którym mowa w ust. 1. Wykaz wraz ze zmianami jest ogłaszany w Biuletynie Informacji Publicznej.

Art. 44zzzx. Przepisów rozdziału 3b nie stosuje się do dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu głębokim.

Art. 44zzzy. Wyniki egzaminu ósmoklasisty, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie ustalone w trybie przepisów ustawy są ostateczne i nie służy na nie skarga do sądu administracyjnego.

Rozdział 4
(uchylony)

Art. 45. (uchylony)

Art. 46. (uchylony)

Art. 47. (uchylony)

Art. 48. (uchylony)

Art. 49. (uchylony)

Art. 50. (uchylony)

Art. 51. (uchylony)

Art. 52. (uchylony)

Art. 53. (uchylony)

Art. 54. (uchylony)

Art. 55. (uchylony)

Art. 56. (uchylony)

Art. 57. (uchylony)

Rozdział 5
(uchylony)

Art. 58. (uchylony)

Art. 59. (uchylony)

Art. 59a. (uchylony)

Art. 60. (uchylony)

Art. 61. (uchylony)

Art. 62. (uchylony)

Art. 62a. (uchylony)

Art. 63. (uchylony)

Art. 64. (uchylony)

Art. 64a. (uchylony)

Art. 65. (uchylony)

Art. 66. (uchylony)

Art. 67. (uchylony)

Art. 67a. (uchylony)

Art. 68. (uchylony)

Art. 68a. (uchylony)

Art. 68b. (uchylony)

Art. 68c. (uchylony)

Art. 68d. (uchylony)

Art. 69. (uchylony)

Art. 70. (uchylony)

Art. 70a. (uchylony)

Art. 70b. (uchylony)

Art. 71. (uchylony)

Art. 71a. (uchylony)

Art. 71aa. (uchylony)

Art. 71b. (uchylony)

Art. 71c. (uchylony)

Art. 71d. (uchylony)

Art. 72. (uchylony)

Art. 73. (uchylony)

Art. 74. (uchylony)

Art. 75. (uchylony)

Art. 76. (uchylony)

Rozdział 6
(uchylony)

Art. 77. (uchylony)

Art. 77a. (uchylony)

Art. 78. (uchylony)

Rozdział 7
(uchylony)

Art. 78a. (uchylony)

Art. 78b. (uchylony)

Art. 78c. (uchylony)

Art. 78d. (uchylony)

Art. 78e. (uchylony)

Art. 79. (uchylony)

Art. 79a. (uchylony)

Art. 80. (uchylony)

Art. 81. (uchylony)

Rozdział 8
(uchylony)

Art. 82. (uchylony)

Art. 83. (uchylony)

Art. 83a. (uchylony)

Art. 84. (uchylony)

Art. 84a. (uchylony)

Art. 84b. (uchylony)

Art. 85. (uchylony)

Art. 85a. (uchylony)

Art. 85b. (uchylony)

Art. 86. (uchylony)

Art. 87. (uchylony)

Art. 88. (uchylony)

Art. 89. (uchylony)

Art. 89a. (uchylony)

Art. 89b. (uchylony)

Art. 89c. (uchylony)

Art. 89d. (uchylony)

Art. 90. (uchylony)

Art. 90a. (uchylony)

Rozdział 8a
Pomoc materialna dla uczniów

Art. 90b. 1. Uczniowi przysługuje prawo do pomocy materialnej ze środków przeznaczonych na ten cel w budżecie państwa lub budżecie właściwej jednostki samorządu terytorialnego.

2. Pomoc materialna jest udzielana uczniom w celu zmniejszenia różnic w dostępie do edukacji, umożliwienia pokonywania barier dostępu do edukacji wynikających z trudnej sytuacji materialnej ucznia, a także wspierania edukacji uczniów zdolnych.

3. Pomoc materialna przysługuje:

1) uczniom szkół publicznych i niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych dla młodzieży i dla dorosłych oraz słuchaczom kolegiów pracowników służb społecznych - do czasu ukończenia kształcenia, nie dłużej jednak niż do ukończenia 24. roku życia;
2) wychowankom publicznych i niepublicznych ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych - do czasu ukończenia realizacji obowiązku nauki.

4. Świadczenia pomocy materialnej, o których mowa w art. 90c ust. 2, przysługują również uczniom szkół niepublicznych nieposiadających uprawnień szkół publicznych dla młodzieży i dla dorosłych - do czasu ukończenia realizacji obowiązku nauki.

Art. 90c. 1. Pomoc materialna ma charakter socjalny albo motywacyjny.

2. Świadczeniami pomocy materialnej o charakterze socjalnym są:

1) stypendium szkolne;
2) zasiłek szkolny.

3. Świadczeniami pomocy materialnej o charakterze motywacyjnym są:

1) stypendium za wyniki w nauce lub za osiągnięcia sportowe;
2) stypendium Prezesa Rady Ministrów;
3) stypendium ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania;
4) stypendium ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.

4. Uczniowi może być przyznana jednocześnie pomoc materialna o charakterze socjalnym i motywacyjnym.

Art. 90d. 1. Stypendium szkolne może otrzymać uczeń znajdujący się w trudnej sytuacji materialnej, wynikającej z niskich dochodów na osobę w rodzinie, w szczególności gdy w rodzinie tej występuje: bezrobocie, niepełnosprawność, ciężka lub długotrwała choroba, wielodzietność, brak umiejętności wypełniania funkcji opiekuńczo-wychowawczych, alkoholizm lub narkomania, a także gdy rodzina jest niepełna lub wystąpiło zdarzenie losowe, z zastrzeżeniem ust. 12.

2. Stypendium szkolne może być udzielane uczniom w formie:

1) całkowitego lub częściowego pokrycia kosztów udziału w zajęciach edukacyjnych, w tym wyrównawczych, wykraczających poza zajęcia realizowane w szkole w ramach planu nauczania, a także udziału w zajęciach edukacyjnych realizowanych poza szkołą;
2) pomocy rzeczowej o charakterze edukacyjnym, w tym w szczególności zakupu podręczników.

3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio do wychowanków ośrodków, o których mowa w art. 90b ust. 3 pkt 2, oraz słuchaczy kolegiów pracowników służb społecznych.

4. Stypendium szkolne może być udzielane uczniom szkół ponadpodstawowych oraz słuchaczom kolegiów, o których mowa w ust. 3, także w formie całkowitego lub częściowego pokrycia kosztów związanych z pobieraniem nauki poza miejscem zamieszkania.

5. Stypendium szkolne może być także udzielone w formie świadczenia pieniężnego, jeżeli organ przyznający stypendium uzna, że udzielenie stypendium w formach, o których mowa w ust. 2, a w przypadku uczniówszkół ponadpodstawowych także w formie, o której mowa w ust. 4, nie jest możliwe, natomiast w przypadku słuchaczy kolegiów, o których mowa w ust. 3, udzielenie stypendium w formach, o których mowa w ust. 2 i 4, nie jest celowe.

6. Stypendium szkolne może być udzielone w jednej lub kilku formach jednocześnie.

7. Miesięczna wysokość dochodu na osobę w rodzinie ucznia uprawniająca do ubiegania się o stypendium szkolne nie może być większa niż kwota, o której mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.

8. Miesięczna wysokość dochodu, o której mowa w ust. 7, jest ustalana na zasadach określonych w art. 8 ust. 3-13 ustawy, o której mowa w ust. 7, z tym że do dochodu nie wlicza się świadczeń pomocy materialnej, o których mowa w art. 90c ust. 2 i 3.

9. Stypendium szkolne nie może być niższe miesięcznie niż 80% kwoty, o której mowa w art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych i nie może przekraczać miesięcznie 200% kwoty, o której mowa w art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych.

10. Stypendium szkolne jest przyznawane na okres nie krótszy niż miesiąc i nie dłuższy niż 10 miesięcy w danym roku szkolnym, a w przypadku słuchaczy kolegiów pracowników służb społecznych - na okres nie krótszy niż miesiąc i nie dłuższy niż 9 miesięcy w danym roku szkolnym.

11. Jeżeli forma stypendium szkolnego tego wymaga, stypendium szkolne może być realizowane w okresach innych niż miesięczne lub jednorazowo, z tym że wartość stypendium szkolnego w danym roku szkolnym nie może przekroczyć łącznie dwudziestokrotności kwoty, o której mowa w art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, a w przypadku słuchaczy kolegiów pracowników służb społecznych - osiemnastokrotności kwoty, o której mowa w art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych.

12. Stypendium szkolne nie przysługuje uczniowi, który otrzymuje inne stypendium o charakterze socjalnym ze środków publicznych, z zastrzeżeniem ust. 13.

13. Uczeń, który otrzymuje inne stypendium o charakterze socjalnym ze środków publicznych, może otrzymać stypendium szkolne w wysokości, która łącznie z innym stypendium o charakterze socjalnym ze środków publicznych nie przekracza dwudziestokrotności kwoty, o której mowa w art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, a w przypadku słuchaczy kolegiów pracowników służb społecznych - osiemnastokrotności kwoty, o której mowa w art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych.

Art. 90e. 1.Zasiłek szkolny może być przyznany uczniowi znajdującemu się przejściowo w trudnej sytuacji materialnej z powodu zdarzenia losowego.

2. Zasiłek szkolny może być przyznany w formie świadczenia pieniężnego na pokrycie wydatków związanych z procesem edukacyjnym lub w formie pomocy rzeczowej o charakterze edukacyjnym, raz lub kilka razy w roku, niezależnie od otrzymywanego stypendium szkolnego.

3. Wysokość zasiłku szkolnego nie może przekroczyć jednorazowo kwoty stanowiącej pięciokrotność kwoty, o której mowa w art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych.

4. O zasiłek szkolny można ubiegać się w terminie nie dłuższym niż dwa miesiące od wystąpienia zdarzenia uzasadniającego przyznanie tego zasiłku.

Art. 90f. Rada gminy uchwala regulamin udzielania pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszkałych na terenie gminy, kierując się celami pomocy materialnej o charakterze socjalnym, w którym określa w szczególności:

1) sposób ustalania wysokości stypendium szkolnego w zależności od sytuacji materialnej uczniów i ich rodzin oraz innych okoliczności, o których mowa w art. 90d ust. 1;
2) formy, w jakich udziela się stypendium szkolnego w zależności od potrzeb uczniów zamieszkałych na terenie gminy;
3) tryb i sposób udzielania stypendium szkolnego;
4) tryb i sposób udzielania zasiłku szkolnego w zależności od zdarzenia losowego.

Art. 90g. 1. Szkoła może udzielać stypendium za wyniki w nauce lub za osiągnięcia sportowe.

2. Stypendium za wyniki w nauce może być przyznane uczniowi, który uzyskał wysoką średnią ocen oraz co najmniej dobrą ocenę zachowania w okresie (semestrze) poprzedzającym okres (semestr), w którym przyznaje się to stypendium, a stypendium za osiągnięcia sportowe może być przyznane uczniowi, który uzyskał wysokie wyniki we współzawodnictwie sportowym na szczeblu co najmniej międzyszkolnym oraz co najmniej dobrą ocenę zachowania w okresie (semestrze) poprzedzającym okres (semestr), w którym przyznaje się to stypendium.

2a. Warunek uzyskania co najmniej dobrej oceny zachowania, o którym mowa w ust. 2, nie dotyczy uczniów szkół policealnych oraz szkół dla dorosłych.

3. O przyznanie stypendium za wyniki w nauce lub za osiągnięcia sportowe uczeń może ubiegać się nie wcześniej niż po ukończeniu pierwszego okresu (semestru) nauki w danym typie szkoły, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5.

4.  Stypendium za wyniki w nauce nie udziela się uczniom klas I-III szkoły podstawowej oraz uczniom klasy IV szkoły podstawowej do ukończenia pierwszego okresu nauki.

5. Stypendium za osiągnięcia sportowe nie udziela się uczniom klas I-III szkoły podstawowej.

6. Dyrektor szkoły powołuje w szkole komisję stypendialną.

7. Średnią ocen, o której mowa w ust. 2, ustala komisja stypendialna, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej i samorządu uczniowskiego.

8. Wniosek o przyznanie stypendium za wyniki w nauce lub za osiągnięcia sportowe wychowawca klasy składa do komisji stypendialnej, która przekazuje wniosek wraz ze swoją opinią dyrektorowi szkoły.

9. Stypendium za wyniki w nauce lub za osiągnięcia sportowe jest wypłacane raz w okresie (semestrze).

10. Stypendium za wyniki w nauce lub za osiągnięcia sportowe nie może przekroczyć kwoty stanowiącej dwukrotność kwoty, o której mowa w art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych. Wysokość stypendium ustala dyrektor szkoły, po zasięgnięciu opinii komisji stypendialnej i rady pedagogicznej oraz w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę.

11. Stypendium za wyniki w nauce lub za osiągnięcia sportowe przyznaje dyrektor szkoły, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej, w ramach środków przyznanych przez organ prowadzący na ten cel w budżecie szkoły.

12. Przepisy ust. 1-3 i 6-11 stosuje się odpowiednio do kolegium pracowników służb społecznych, z tym że wniosek o przyznanie stypendium za wyniki w nauce lub za osiągnięcia sportowe składa słuchacz.

Art. 90h. 1. Stypendium Prezesa Rady Ministrów może być przyznane uczniowi szkoły dla młodzieży, której ukończenie umożliwia uzyskanie świadectwa dojrzałości.

2. Stypendium Prezesa Rady Ministrów przyznaje się uczniowi, który otrzymał promocję z wyróżnieniem, uzyskując przy tym najwyższą w danej szkole średnią ocen lub wykazuje szczególne uzdolnienia w co najmniej jednej dziedzinie wiedzy, uzyskując w niej najwyższe wyniki, a w pozostałych dziedzinach wiedzy wyniki co najmniej dobre.

3. Stypendium Prezesa Rady Ministrów przyznaje się jednemu uczniowi danej szkoły na okres od września do czerwca w danym roku szkolnym.

4. Stypendium Prezesa Rady Ministrów przyznaje Prezes Rady Ministrów.

Art. 90i. 1. Stypendium ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania może być przyznane uczniowi szkoły publicznej dla młodzieży lub szkoły niepublicznej o uprawnieniach szkoły publicznej dla młodzieży, uzyskującemu wybitne osiągnięcia edukacyjne, w szczególności:

1) laureatowi międzynarodowej olimpiady lub laureatowi i finaliście olimpiady przedmiotowej o zasięgu ogólnopolskim lub turnieju;
2) laureatowi konkursu na pracę naukową, organizowanego przez instytucję naukową lub stowarzyszenie naukowe;
3) uczniowi szkoły ponadpodstawowej uzyskującemu najwyższe wyniki w nauce według indywidualnego programu lub toku nauki;
4) uczniowi uczestniczącemu w zajęciach w uczelni przewidzianych tokiem studiów na podstawie postanowień regulaminu studiów dotyczących warunków uczestniczenia wybitnie uzdolnionych uczniów w zajęciach przewidzianych tokiem studiów;
5) uczniowi, który uzyskał wysokie wyniki we współzawodnictwie sportowym na szczeblu krajowym lub międzynarodowym.

2. Stypendium ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania przyznaje minister właściwy do spraw oświaty i wychowania.

3. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania ogłasza na stronach internetowych właściwego ministerstwa liczbę stypendiów oraz wysokość stypendium w każdym roku szkolnym.

Art. 90j. 1. Stypendium ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego może być przyznane uczniowi szkoły artystycznej prowadzącej kształcenie w zawodzie artystycznym.

2. Stypendium ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego może być przyznane uczniowi, który uzyskał w okresie (semestrze) bardzo dobrą średnią ocen z przedmiotów artystyczno-zawodowych oraz uczniowi - laureatowi międzynarodowego lub krajowego konkursu artystycznego.

3. Stypendium ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego może być przyznane nie wcześniej niż po ukończeniu pierwszego roku nauki w danym typie szkoły artystycznej i nie częściej niż raz w roku.

4. Stypendium ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego przyznaje minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.

5. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego ogłasza na stronach internetowych właściwego ministerstwa liczbę stypendiów oraz wysokość stypendium w każdym roku szkolnym.

Art. 90k. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wysokość stypendium Prezesa Rady Ministrów, a także szczegółowy sposób i tryb przyznawania i wypłacania stypendiów, o których mowa w art. 90c ust. 3 pkt 2-4, uwzględniając udział organów szkoły oraz kuratora oświaty w procesie wyłaniania kandydatów do stypendiów oraz terminy składania wniosków o przyznanie stypendium.

Art. 90l. Osoby fizyczne i osoby prawne inne niż jednostki samorządu terytorialnego, przyznające ze środków własnych uczniom stypendia za wyniki w nauce lub za osiągnięcia sportowe, na warunkach i w trybie określonych w ustalonym przez siebie regulaminie, mogą ubiegać się o zatwierdzenie tego regulaminu przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.

Art. 90m. 1. Świadczenie pomocy materialnej o charakterze socjalnym przyznaje wójt (burmistrz, prezydent miasta).

2. Rada gminy może upoważnić kierownika ośrodka pomocy społecznej do prowadzenia postępowania w sprawach, o których mowa w ust. 1.

Art. 90n. 1. W sprawach świadczeń pomocy materialnej o charakterze socjalnym wydaje się decyzje administracyjne.

2. Świadczenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym są przyznawane na:

1) wniosek rodziców albo pełnoletniego ucznia;
2) wniosek odpowiednio dyrektora szkoły, kolegium pracowników służb społecznych lub ośrodka, o którym mowa w art. 90b ust. 3 pkt 2.

3. Świadczenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym mogą być również przyznawane z urzędu.

4. Wniosek o przyznanie świadczenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym zawiera w szczególności:

1) imię i nazwisko ucznia i jego rodziców;
2) miejsce zamieszkania ucznia;
3) dane uzasadniające przyznanie świadczenia pomocy materialnej, w tym zaświadczenie albo oświadczenie o wysokości dochodów, z zastrzeżeniem ust. 5;
4) pożądaną formę świadczenia pomocy materialnej inną niż forma pieniężna.

5. W przypadku ubiegania się o stypendium szkolne dla ucznia, którego rodzina korzysta ze świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej, zamiast zaświadczenia albo oświadczenia o wysokości dochodów przedkłada się zaświadczenie albo oświadczenie o korzystaniu ze świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.

5a. Oświadczenia, o których mowa w ust. 4 pkt 3 i ust. 5, składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: "Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.". Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.

6. Wniosek o przyznanie stypendium szkolnego składa się do dnia 15 września danego roku szkolnego, a w przypadku słuchaczy kolegiów pracowników służb społecznych - do dnia 15 października danego roku szkolnego.

7. W uzasadnionych przypadkach, wniosek o przyznanie stypendium szkolnego może być złożony po upływie terminu, o którym mowa w ust. 6.

Art. 90o. 1. Rodzice ucznia otrzymującego stypendium szkolne są obowiązani niezwłocznie powiadomić organ, który przyznał stypendium, o ustaniu przyczyn, które stanowiły podstawę przyznania stypendium szkolnego.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do pełnoletniego ucznia.

3. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do dyrektora szkoły, kolegium pracowników służb społecznych lub ośrodka, o którym mowa w art. 90b ust. 3 pkt 2, w przypadku gdy dyrektor poweźmie informację o ustaniu przyczyn, które stanowiły podstawę przyznania stypendium szkolnego.

4. Stypendium szkolne wstrzymuje się albo cofa w przypadku ustania przyczyn, które stanowiły podstawę przyznania stypendium szkolnego.

5. Należności z tytułu nienależnie pobranego stypendium szkolnego podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

6. Wysokość należności podlegającej zwrotowi oraz termin zwrotu tej należności ustala się w drodze decyzji administracyjnej.

7. W przypadkach szczególnych, zwłaszcza jeżeli zwrot wydatków na udzielone stypendium szkolne w całości lub w części stanowiłby dla osoby zobowiązanej nadmierne obciążenie lub też niweczyłby skutki udzielanej pomocy, właściwy organ może odstąpić od żądania takiego zwrotu.

Art. 90p. 1. Udzielanie świadczeń pomocy materialnej o charakterze socjalnym jest zadaniem własnym gminy.

2. Udzielanie stypendium za wyniki w nauce lub za osiągnięcia sportowe w:

1)  publicznych szkołach, kolegiach pracowników służb społecznych prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego jest zadaniem własnym tych jednostek;
2) publicznych szkołach prowadzonych przez organy niebędące jednostkami samorządu terytorialnego oraz szkołach niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych jest zadaniem organów prowadzących te szkoły.

Art. 90r. 1. Na dofinansowanie świadczeń pomocy materialnej o charakterze socjalnym gmina otrzymuje dotację celową z budżetu państwa.

2. Dotacji, o której mowa w ust. 1, udziela minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.

3. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, po zasięgnięciu opinii reprezentacji jednostek samorządu terytorialnego, określi, w drodze rozporządzenia, terminy przekazywania dotacji, o której mowa w ust. 1, gminom oraz sposób ustalania wysokości tej dotacji, uwzględniając w szczególności:

1) wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca w gminie;
2) liczbę dzieci w wieku od 6 do 18 lat, zameldowanych na terenie gminy na pobyt stały;
3) stosunek liczby osób, którym przyznano zasiłek okresowy, o którym mowa w art. 36 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, do liczby osób zameldowanych na terenie gminy na pobyt stały.

4. Na finansowanie zasiłków szkolnych w danej gminie przeznacza się nie więcej niż 5% kwoty dotacji, o której mowa w ust. 1.

Art. 90s. (uchylony)

Art. 90sa. 1. Uczniom szkół i placówek prowadzonych przez Ministra Obrony Narodowej, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 49 ustawy - Prawo oświatowe, mogą być przyznane świadczenia w postaci bezpłatnego wyżywienia, zakwaterowania, umundurowania i pomocy lekarskiej.

2. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, szkoły i placówki, w których uczniowie mogą otrzymać świadczenia, o których mowa w ust. 1, zakres tych świadczeń, a także warunki korzystania z tych świadczeń, uwzględniając specyfikę nauczania w szkołach i placówkach prowadzonych przez Ministra Obrony Narodowej oraz konieczność właściwego zabezpieczenia procesu dydaktycznego.

Art. 90t. 1. Jednostki samorządu terytorialnego mogą tworzyć regionalne lub lokalne programy:

1) wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i młodzieży;
2) wspierania edukacji uzdolnionych dzieci i młodzieży.

2. (uchylony)

3. Jednostki samorządu terytorialnego mogą tworzyć programy, o których mowa w ust. 1, we współpracy z organizacjami, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

4. W przypadku przyjęcia programów, o których mowa w ust. 1, organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego określa szczegółowe warunki udzielania pomocy dzieciom i młodzieży, formy i zakres tej pomocy, w tym stypendia dla uzdolnionych uczniów oraz tryb postępowania w tych sprawach, uwzględniając w szczególności przedsięwzięcia sprzyjające eliminowaniu barier edukacyjnych, a także osoby lub grupy osób uprawnione do pomocy oraz potrzeby edukacyjne na danym obszarze.

Art. 90u. 1. Rada Ministrów może przyjąć rządowy program albo programy mające na celu:

1) wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci i młodzieży oraz innych grup społecznych;
2) wspieranie powstawania i realizacji regionalnych lub lokalnych programów, o których mowa w art. 90t ust. 1 pkt 1, tworzonych przez jednostki samorządu terytorialnego lub organizacje, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie;
3) wspieranie powstawania i realizacji regionalnych lub lokalnych programów, o których mowa w art. 90t ust. 1 pkt 2, tworzonych przez jednostki samorządu terytorialnego lub organizacje, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie;
4) wspomaganie tworzenia warunków do sprawowania profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami;
5) wspomaganie organów prowadzących szkoły lub placówki w zapewnieniu bezpiecznych warunków nauki, wychowania i opieki lub w podnoszeniu poziomu dyscypliny w szkołach lub placówkach;
6) rozwijanie kompetencji, zainteresowań i uzdolnień dzieci i młodzieży oraz innych grup społecznych, w tym wspomaganie organów prowadzących szkoły lub placówki w realizacji przedsięwzięć w tym obszarze;
7) wspieranie przedsięwzięć w zakresie edukacji patriotycznej i obywatelskiej dzieci i młodzieży.

2. (uchylony)

3. (uchylony)

4. W przypadku przyjęcia programu albo programów, o których mowa w ust. 1, Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, odpowiednio:

1) szczegółowe warunki udzielania pomocy dzieciom i młodzieży oraz innym grupom społecznym objętym programem, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, formy i zakres tej pomocy oraz tryb postępowania w tych sprawach, uwzględniając w szczególności przedsięwzięcia sprzyjające eliminowaniu barier edukacyjnych, a także osoby i grupy osób uprawnione do pomocy;
2) szczegółowe warunki dofinansowania regionalnych lub lokalnych programów, o których mowa w ust. 1 pkt 2, warunki, jakie muszą spełnić te programy, podmioty dokonujące oceny programów oraz udział środków własnych niezbędnych do ubiegania się o udzielenie dofinansowania, a także sposób i tryb wyboru programów, którym zostanie udzielone dofinansowanie, uwzględniając w szczególności potrzeby edukacyjne na danym obszarze, osiągnięcia uczniów, w tym w szczególności wyniki egzaminu ósmoklasisty, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, a w przypadku ubiegania się o dofinansowanie przez jednostkę samorządu terytorialnego - także udział nakładów na oświatę w budżecie tej jednostki;
3) szczegółowe warunki dofinansowania regionalnych lub lokalnych programów, o których mowa w ust. 1 pkt 3, warunki, jakie muszą spełnić te programy, podmioty dokonujące oceny programów oraz udział środków własnych niezbędnych do ubiegania się o udzielenie dofinansowania, a także sposób i tryb wyboru programów, którym zostanie udzielone dofinansowanie, uwzględniając w szczególności potrzeby i możliwości edukacyjne uczniów, ich osiągnięcia, bazę dydaktyczną niezbędną do realizacji programu, przygotowanie kadry pedagogicznej i warunki materialne uczniów;
4) szczegółowe warunki, formy i tryb wspomagania tworzenia warunków do sprawowania profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami, uwzględniając w szczególności tworzenie gabinetów profilaktyki zdrowotnej dla uczniów;
5) formy i zakres wspierania organów prowadzących w zapewnieniu bezpiecznych warunków nauki, wychowania i opieki w szkołach i placówkach lub podnoszeniu poziomu dyscypliny w szkołach lub placówkach, sposób podziału środków budżetu państwa przyznanych na realizację programu, szczegółowe kryteria i tryb oceny wniosków organów prowadzących o udzielenie wsparcia finansowego oraz zakres informacji, jakie powinien zawierać wniosek organu prowadzącego o udzielenie wsparcia finansowego, uwzględniając w szczególności wymóg skuteczności i efektywności przedsięwzięć podejmowanych w ramach programu;
6) szczegółowe warunki, formy i tryb realizacji przedsięwzięć w zakresie rozwijania kompetencji, zainteresowań i uzdolnień dzieci i młodzieży oraz innych grup społecznych, a także warunki i tryb wspomagania organów prowadzących szkoły lub placówki w realizacji przedsięwzięć w tym obszarze, uwzględniając konieczność rozwijania umiejętności ułatwiających przystosowanie się do zmian zachodzących w życiu społecznym i gospodarczym, możliwość udzielenia wsparcia finansowego organów prowadzących szkoły lub placówki oraz wymóg skuteczności i efektywności wydatkowania środków budżetowych;
7) szczegółowe warunki, formy i tryb wspierania przedsięwzięć w zakresie edukacji patriotycznej i obywatelskiej dzieci i młodzieży, uwzględniając w szczególności pomoc w poznawaniu miejsc pamięci narodowej.

Art. 90v. 1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, w celu realizacji zadań służących wykonaniu programu kompleksowego wsparcia dla rodzin „Za życiem”, przyjętego na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”, zwanego dalej „Programem”, dotyczących pomocy uczennicom w ciąży przez stworzenie im możliwości kontynuowania nauki oraz utworzenia ośrodków koordynacyjno-rehabilitacyjno-opiekuńczych, współdziała z jednostkami samorządu terytorialnego.

2. (uchylony)

3. Starosta wskazuje publiczne przedszkole, inną formę wychowania przedszkolnego, szkołę podstawową, w tym specjalną, specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy, specjalny ośrodek wychowawczy dla dzieci i młodzieży wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania, ośrodek rewalidacyjno-wychowawczy, o którym mowa w art. 2 pkt 7 ustawy - Prawo oświatowe, albo poradnię psychologiczno-pedagogiczną, w tym poradnię specjalistyczną, spełniające warunki określone w przepisach wydanych na podstawie art. 127 ust. 19 pkt 1 ustawy - Prawo oświatowe, które w danym powiecie pełnią funkcję wiodącego ośrodka koordynacyjno-rehabilitacyjno-opiekuńczego.

4. Do zadań wiodących ośrodków, o których mowa w ust. 3, należy udzielanie kompleksowego wsparcia rodzinom z dziećmi, od chwili wykrycia niepełnosprawności lub zagrożenia niepełnosprawnością do podjęcia nauki w szkole, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci do 3. roku życia, obejmującego w szczególności udzielanie informacji rodzinom, zapewnienie usług specjalistów w zależności od potrzeb dziecka i jego rodziny oraz koordynowanie działań służących wykorzystaniu dostępnych usług, w tym zajęć w ramach wczesnego wspomagania rozwoju dziecka.

5. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia oraz ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zadania wiodących ośrodków, o których mowa w ust. 3, uwzględniając koordynacyjny i kompleksowy charakter działań podejmowanych wobec dzieci i ich rodzin.

Rozdział 9
Przepisy szczególne

Art. 91. (uchylony)

Art. 91a. (uchylony)

Art. 92. 1. Uczniowie, z wyjątkiem uczniów szkół dla dorosłych, objęci są świadczeniami profilaktycznej opieki zdrowotnej.

2. Organizację oraz formy profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami określają przepisy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym3).

Art. 92a. 1. Ilekroć w art. 92b-92t i art. 96a jest mowa o wypoczynku, należy przez to rozumieć wypoczynek organizowany dla dzieci i młodzieży w celach rekreacyjnych lub regeneracji sił fizycznych i psychicznych, połączony ze szkoleniem lub pogłębianiem wiedzy, rozwijaniem zainteresowań, uzdolnień lub kompetencji społecznych dzieci i młodzieży, trwający nieprzerwanie co najmniej 2 dni, w czasie ferii letnich i zimowych oraz wiosennej i zimowej przerwy świątecznej, w kraju lub za granicą, w szczególności w formie kolonii, półkolonii, zimowiska, obozu i biwaku.

2. Przepisom ustawy nie podlega wypoczynek organizowany dla dzieci własnych lub dzieci znajomych przez rodzinę lub osoby znane rodzicom osobiście.

3. Przez rodzinę, o której mowa w ust. 2, należy rozumieć osoby spokrewnione albo osoby niespokrewnione pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące.

Art. 92b. 1. Pierwszeństwo w korzystaniu z wypoczynku finansowanego ze środków pozostających w dyspozycji wojewody mają dzieci:

1) objęte pieczą zastępczą;
2) pochodzące z rodzin żyjących w trudnych warunkach materialnych, w tym:
a) z rodzin wychowujących troje lub więcej dzieci,
b) samotnie wychowywane w rozumieniu art. 4 pkt 43 ustawy - Prawo oświatowe;
3) z zaburzeniami somatycznymi potwierdzonymi zaświadczeniem lekarskim i zamieszkujące w środowisku ekologicznie zagrożonym.

2. Przez rodziny żyjące w trudnych warunkach materialnych, o których mowa w ust. 1 pkt 2, należy rozumieć rodziny, w których dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kryterium dochodowego określonego w art. 5 ust. 1 lub 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych.

3. Przy obliczaniu dochodu na osobę w rodzinie, o którym mowa w ust. 2, bierze się pod uwagę przeciętny miesięczny dochód z 3 miesięcy wybranych spośród ostatnich 6 miesięcy poprzedzających przekazanie przez rodziców uczestnika albo pełnoletniego uczestnika wypoczynku wypełnionej karty kwalifikacyjnej, o którym mowa w art. 92k ust. 4.

Art. 92c. 1. Organizatorami wypoczynku mogą być:

2) przedsiębiorcy wpisani do rejestru organizatorów turystyki i pośredników turystycznych, o którym mowa w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (Dz. U. z 2014 r. poz. 196, z późn. zm.);
3) osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, inne niż wymienione w pkt 1 i 2, organizujące wypoczynek w celu:
a) niezarobkowym albo
b) zarobkowym, jeżeli organizowany wypoczynek nie stanowi imprezy turystycznej, o której mowa w art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych.

2. Organizator wypoczynku zapewnia:

1) bezpieczne i higieniczne warunki wypoczynku, w szczególności organizuje wypoczynek w obiekcie lub na terenie spełniającym wymagania ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz warunki higieniczno-sanitarne, określone w przepisach o ochronie przeciwpożarowej, ochronie środowiska i Państwowej Inspekcji Sanitarnej, a w przypadku wypoczynku z udziałem dzieci i młodzieży niepełnosprawnej - organizuje wypoczynek w obiekcie lub na terenie dostosowanym do potrzeb wynikających z rodzaju niepełnosprawności uczestników wypoczynku;
2) kadrę wypoczynku, którą stanowią:
a) kierownik wypoczynku i wychowawcy wypoczynku spełniający warunki, o których mowa w art. 92p ust. 1-6; liczba wychowawców wypoczynku jest odpowiednia do liczby uczestników wypoczynku,
b) w zależności od programu wypoczynku i realizowanych zajęć - trenerzy i instruktorzy sportu, rekreacji, animacji kulturalno-oświatowej, lektorzy języka i inne osoby prowadzące zajęcia podczas wypoczynku, które spełniają następujące warunki:
- mają ukończone 18 lat,
- posiadają co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe,
- posiadają wiedzę, doświadczenie i umiejętności niezbędne do realizowanych zajęć;
3) dostęp do opieki medycznej:
a) w ramach świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych na zasadach określonych w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub
b) na podstawie umowy zawartej z lekarzem, pielęgniarką lub ratownikiem medycznym;
4) program wypoczynku i zajęcia dostosowane do wieku, zainteresowań i potrzeb uczestników, ich stanu zdrowia, sprawności fizycznej i umiejętności;
5) żywienie zgodne z zasadami higieny żywienia określonymi w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia;
6) bezpieczne korzystanie z wyznaczonego obszaru wodnego zgodnie z ustawą z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych;
7) bezpieczne przebywanie w górach oraz na zorganizowanych terenach narciarskich zgodnie z ustawą z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie i ratownictwie w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich.

3. Opinia potwierdzająca spełnianie przez obiekt lub teren wymagań ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w ust. 2 pkt 1, wydana przez właściwego miejscowo komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej, jest ważna przez okres 3 lat od dnia jej wydania, jeżeli warunki ochrony przeciwpożarowej obiektu lub terenu nie uległy zmianie.

4. W przypadku wypoczynku organizowanego za granicą:

1) organizator wypoczynku ma obowiązek zawrzeć umowę ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów leczenia na rzecz uczestników wypoczynku, o ile obowiązek zawarcia takiej umowy nie wynika z odrębnych przepisów;
2) co najmniej jedna osoba spośród kadry wypoczynku zna język obcy na poziomie umożliwiającym porozumiewanie się w krajach tranzytowych i kraju docelowym.

Art. 92d. 1. Organizator wypoczynku jest obowiązany zgłosić kuratorowi oświaty właściwemu ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania organizatora wypoczynku zamiar zorganizowania wypoczynku, z zastrzeżeniem art. 92e ust. 1.

2. Organizator wypoczynku posiadający siedzibę lub miejsce zamieszkania poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zgłasza zamiar zorganizowania wypoczynku kuratorowi oświaty właściwemu ze względu na lokalizację wypoczynku.

3. Zamiar zorganizowania wypoczynku zgłasza się w formie zgłoszenia wypoczynku, które zawiera:

1) nazwę lub imię i nazwisko organizatora wypoczynku oraz jego dane teleadresowe: adres siedziby lub adres zamieszkania w przypadku osoby fizycznej, w tym województwo, powiat, gminę, oraz adres do korespondencji, numer telefonu i faksu, adres poczty elektronicznej, a także, jeżeli posiada:
a) numer identyfikacyjny REGON,
b) numer w Krajowym Rejestrze Sądowym,
c) numer identyfikacji podatkowej (NIP),
d) numer zaświadczenia o wpisie do rejestru organizatorów turystyki i pośredników turystycznych, o którym mowa w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych;
2) wskazanie:
a) formy wypoczynku,
b) terminu wypoczynku,
c) adresu wypoczynku, miejsca lokalizacji wypoczynku lub trasy wypoczynku, z podaniem nazwy kraju w przypadku wypoczynku organizowanego za granicą,
d) rodzaju zakwaterowania,
e) liczby uczestników wypoczynku, w tym liczby uczestników ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w szczególności wynikającymi z niepełnosprawności, niedostosowania społecznego lub zagrożenia niedostosowaniem społecznym,
f) numeru telefonu kierownika wypoczynku;
3) ramowy program wypoczynku określający rodzaj zajęć realizowanych podczas wypoczynku;
4) informację o sposobie zapewnienia uczestnikom wypoczynku dostępu do opieki medycznej;
5) imiona i nazwiska oraz funkcje osób wchodzących w skład kadry wypoczynku, a także informację o spełnianiu przez te osoby odpowiednio warunków, o których mowa w art. 92p ust. 1-6 i art. 92c ust. 2 pkt 2 lit. b;
6) oświadczenie organizatora wypoczynku o posiadaniu kopii dokumentów potwierdzających spełnianie przez osoby wchodzące w skład kadry wypoczynku warunków, o których mowa w art. 92p ust. 1-6 i art. 92c ust. 2 pkt 2 lit. b, potwierdzonych przez organizatora wypoczynku za zgodność z oryginałem;
7) w przypadku organizatora wypoczynku, o którym mowa w art. 92c ust. 1 pkt 3 - oświadczenie organizatora wypoczynku, że organizuje wypoczynek w celu odpowiednio niezarobkowym albo zarobkowym i nie podlega obowiązkowi wpisu do rejestru organizatorów turystyki i pośredników turystycznych, o którym mowa w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych;
8) wykaz dokumentów dołączonych do zgłoszenia, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 92t;
9) datę i podpis organizatora wypoczynku.

4. W przypadku stwierdzenia braków lub nieprawidłowości w zgłoszeniu wypoczynku kurator oświaty wzywa niezwłocznie organizatora wypoczynku do ich uzupełnienia lub usunięcia w wyznaczonym terminie.

5. Zgłoszenie wypoczynku uzupełnione lub poprawione w wyznaczonym terminie wywołuje skutki od chwili jego przedstawienia.

6. Jeżeli zgłoszenie wypoczynku spełnia warunki określone w ustawie i przepisach wydanych na podstawie art. 92t, kurator oświaty umieszcza je niezwłocznie w bazie wypoczynku, o której mowa w art. 92h ust. 1, udostępniając do publicznej wiadomości następujące informacje:

1) numer zgłoszenia wypoczynku;
2) datę umieszczenia zgłoszenia wypoczynku w bazie wypoczynku;
3) nazwę lub imię i nazwisko organizatora wypoczynku;
4) dane teleadresowe organizatora wypoczynku, o których mowa w ust. 3 pkt 1;
5) termin wypoczynku;
6) adres wypoczynku, miejsce lokalizacji wypoczynku lub trasę wypoczynku, w tym nazwę kraju w przypadku wypoczynku organizowanego za granicą;
7) liczbę uczestników;
8) ramowy program wypoczynku;
9) sposób zapewnienia uczestnikom wypoczynku dostępu do opieki medycznej;
10) numer zaświadczenia, o którym mowa w ust. 3 pkt 1 lit. d, albo informację o złożeniu oświadczenia, o którym mowa w ust. 3 pkt 7.

7. Wypoczynek może się odbyć wyłącznie po umieszczeniu zgłoszenia wypoczynku w bazie wypoczynku.

8. Jeżeli mimo wezwania, o którym mowa w ust. 4, organizator wypoczynku nie uzupełnił braków lub nie usunął nieprawidłowości stwierdzonych w zgłoszeniu wypoczynku, kurator oświaty, w drodze decyzji administracyjnej, odmawia umieszczenia zgłoszenia wypoczynku w bazie wypoczynku, o której mowa w art. 92h ust. 1.

Art. 92e. 1. Zgłoszeniu, o którym mowa w art. 92d ust. 1, nie podlega zamiar zorganizowania wypoczynku przez szkołę lub placówkę, trwającego do 3 dni.

2. Dyrektor szkoły lub placówki zawiadamia organ prowadzący oraz organ sprawujący nadzór pedagogiczny o zamiarze zorganizowania wypoczynku, o którym mowa w ust. 1, przekazując tym organom kartę wypoczynku, z wyjątkiem listy, o której mowa w ust. 4 pkt 9.

3. Wypoczynek, o którym mowa w ust. 1, może się odbyć wyłącznie po zawiadomieniu organu prowadzącego szkołę lub placówkę oraz organu sprawującego nadzór pedagogiczny nad szkołą lub placówką o zamiarze zorganizowania tego wypoczynku.

4. Karta wypoczynku zawiera:

1) nazwę i adres szkoły lub placówki;
2) adres wypoczynku, miejsce lokalizacji wypoczynku lub trasę wypoczynku, w tym nazwę kraju w przypadku wypoczynku organizowanego za granicą;
3) termin wypoczynku;
4) cel i program wypoczynku;
5) środek transportu;
6) imiona i nazwiska kierownika wypoczynku i wychowawców wypoczynku;
7) numer telefonu kierownika wypoczynku;
8) oświadczenie kierownika wypoczynku i wychowawców wypoczynku o zobowiązaniu się do przestrzegania przepisów dotyczących bezpieczeństwa w czasie wypoczynku;
9) listę uczestników wypoczynku, która zawiera następujące dane: imię i nazwisko, datę urodzenia i adres zamieszkania;
10) liczbę uczestników;
11) datę i podpis dyrektora szkoły lub placówki.

Art. 92f. Opłatę za udział uczestnika w wypoczynku ustala organizator wypoczynku.

Art. 92g. Niezwłocznie po umieszczeniu zgłoszenia wypoczynku w bazie wypoczynku, o której mowa w art. 92h ust. 1, kurator oświaty udostępnia z bazy wypoczynku państwowemu inspektorowi sanitarnemu, komendantowi powiatowemu (miejskiemu) Państwowej Straży Pożarnej oraz kuratorowi oświaty, właściwym ze względu na miejsce lokalizacji wypoczynku, wersję elektroniczną zgłoszenia wypoczynku, z tym że informacji o spełnianiu przez osoby wchodzące w skład kadry wypoczynku odpowiednio warunków, o których mowa w art. 92p ust. 1-6 i art. 92c ust. 2 pkt 2 lit. b, oraz oświadczenia, o którym mowa w art. 92d ust. 3 pkt 6, nie ujawnia się państwowemu inspektorowi sanitarnemu i komendantowi powiatowemu (miejskiemu) Państwowej Straży Pożarnej.

Art. 92h. 1. Bazę wypoczynku prowadzi minister właściwy do spraw oświaty i wychowania za pomocą systemu teleinformatycznego.

2. Zgłoszenia wypoczynku usuwa się z bazy wypoczynku:

1) po upływie 30 dni od dnia zakończenia ferii zimowych - w przypadku wypoczynku organizowanego w czasie zimowej przerwy świątecznej i ferii zimowych w danym roku szkolnym;
2) po upływie 30 dni od dnia zakończenia ferii letnich - w przypadku wypoczynku organizowanego w czasie wiosennej przerwy świątecznej i ferii letnich w danym roku szkolnym.

3. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, kurator oświaty, właściwy państwowy inspektor sanitarny i komendant powiatowy (miejski) Państwowej Straży Pożarnej przechowują odpowiednio dane zawarte w bazie wypoczynku, dokumentację dotyczącą zgłoszenia wypoczynku i dokumentację wypoczynku przez okres 5 lat od dnia usunięcia zgłoszenia z bazy wypoczynku.

4. Organizator wypoczynku przechowuje dokumentację dotyczącą zgłoszenia wypoczynku i dokumentację wypoczynku przez okres 5 lat od dnia usunięcia zgłoszenia z bazy wypoczynku.

5. Szkoła lub placówka przechowuje kartę wypoczynku przez okres 5 lat od dnia zakończenia wypoczynku.

Art. 92i. Organizator wypoczynku zawiadamia niezwłocznie kuratora oświaty właściwego ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania organizatora wypoczynku, a w przypadku organizatora wypoczynkuposiadającego siedzibę lub miejsce zamieszkania poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - kuratora oświaty właściwego ze względu na lokalizację wypoczynku, o zmianach okoliczności objętych zgłoszeniem wypoczynku.

Art. 92j. Organizator wypoczynku informuje rodziców uczestnika albo pełnoletniego uczestnika wypoczynku o warunkach organizacji wypoczynku, w szczególności o terminie, miejscu lub trasie wypoczynku, jego programie i regulaminie.

Art. 92k. 1. Organizator wypoczynku zakłada dla uczestnika wypoczynku kartę kwalifikacyjną, z wyłączeniem wypoczynku, o którym mowa w art. 92e ust. 1.

2. Karta kwalifikacyjna zawiera:

1) informacje dotyczące wypoczynku:
a) formę wypoczynku,
b) termin wypoczynku,
c) adres wypoczynku, miejsce lokalizacji wypoczynku lub trasę wypoczynku, w tym nazwę kraju w przypadku wypoczynku organizowanego za granicą;
2) informacje dotyczące uczestnika wypoczynku:
a) imię (imiona) i nazwisko uczestnika oraz imiona i nazwiska jego rodziców,
b) rok urodzenia,
c) adres zamieszkania, a w przypadku gdy uczestnik jest niepełnoletni - adres zamieszkania jego rodziców lub adres ich pobytu, jeżeli jest inny niż adres zamieszkania,
d) numer telefonu rodziców lub osoby wskazanej przez pełnoletniego uczestnika,
e) informację o specjalnych potrzebach edukacyjnych uczestnika, w szczególności o potrzebach wynikających z niepełnosprawności, niedostosowania społecznego lub zagrożenia niedostosowaniem społecznym,
f) istotne dane o stanie zdrowia, rozwoju psychofizycznym i stosowanej diecie uczestnika oraz jego numer PESEL w celu potwierdzenia prawa do świadczeń opieki zdrowotnej,
g) zgodę rodziców uczestnika albo zgodę pełnoletniego uczestnika na przetwarzanie danych osobowych na potrzeby zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia uczestnika, zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych;
3) decyzję organizatora wypoczynku o zakwalifikowaniu uczestnika do udziału w wypoczynku;
4) potwierdzenie przez kierownika wypoczynku pobytu uczestnika w miejscu wypoczynku w terminie, o którym mowa w pkt 1 lit. b, albo informację kierownika wypoczynku o skróceniu tego pobytu;
5) informację kierownika wypoczynku o stanie zdrowia uczestnika w czasie trwania wypoczynku oraz o chorobach przebytych w jego trakcie;
6) informacje i spostrzeżenia wychowawcy wypoczynku dotyczące uczestnika wypoczynku.

3. Organizator wypoczynku podaje w karcie kwalifikacyjnej informacje, o których mowa w ust. 2 pkt 1, a następnie przekazuje ją rodzicom uczestnika albo pełnoletniemu uczestnikowi wypoczynku.

4. Rodzice uczestnika albo pełnoletni uczestnik wypoczynku podają w karcie kwalifikacyjnej informacje, o których mowa w ust. 2 pkt 2, a następnie przekazują ją organizatorowi wypoczynku.

Art. 92l. 1. Każda osoba wchodząca w skład kadry wypoczynku, która powzięła wiadomość o wypadku z udziałem uczestnika wypoczynku, niezwłocznie udziela mu pierwszej pomocy i zapewnia opiekę, a w razie potrzeby powiadamia podmioty ustawowo powołane do niesienia pomocy osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego.

2. Kierownik wypoczynku lub upoważniony przez niego wychowawca wypoczynku o każdym wypadku podczas wypoczynku zawiadamia niezwłocznie:

1) rodziców uczestnika, który uległ wypadkowi, albo osobę wskazaną przez pełnoletniego uczestnika wypoczynku w karcie kwalifikacyjnej;
2) organizatora wypoczynku;
3) kuratora oświaty właściwego ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania organizatora wypoczynku oraz kuratora oświaty właściwego ze względu na miejsce lokalizacji wypoczynku;
4) organ prowadzący szkołę lub placówkę, dyrektora szkoły lub placówki oraz radę rodziców - w przypadku gdy organizatorem wypoczynku jest szkoła lub placówka;
5) prokuratora - w razie wypadku śmiertelnego, ciężkiego lub zbiorowego;
6) państwowego inspektora sanitarnego - w przypadku zatrucia pokarmowego, do którego doszło na terenie kraju.

3. Miejsce wypadku zabezpiecza się do czasu sporządzenia protokołu powypadkowego.

4. Kierownik wypoczynku albo upoważniony przez niego wychowawca wypoczynku przeprowadza po wypadku postępowanie powypadkowe oraz sporządza protokół powypadkowy, który zawiera:

1) imię, nazwisko i adres zamieszkania uczestnika, który uległ wypadkowi;
2) okoliczności wypadku;
3) działania podjęte w związku z wypadkiem;
4) skutki wypadku;
5) miejscowość lub miejsce i datę sporządzenia protokołu oraz podpis osoby sporządzającej protokół.

5. W postępowaniu powypadkowym może uczestniczyć jako obserwator przedstawiciel kuratora oświaty właściwego ze względu na miejsce lokalizacji wypoczynku, a w przypadku wypoczynku organizowanego przez szkołę lub placówkę - także przedstawiciel organu prowadzącego.

6. Protokół powypadkowy sporządza się w trzech egzemplarzach, po jednym dla rodziców uczestnika, który uległ wypadkowi, albo pełnoletniego uczestnika wypoczynku, który uległ wypadkowi, lub osoby wskazanej przez niego w karcie kwalifikacyjnej, organizatora wypoczynku i kuratora oświaty właściwego ze względu na miejsce lokalizacji wypoczynku.

7. Rodzice uczestnika, który uległ wypadkowi, albo pełnoletni uczestnik, który uległ wypadkowi, lub osoba wskazana przez niego w karcie kwalifikacyjnej mogą zgłosić pisemne zastrzeżenia do ustaleń zawartych w protokole powypadkowym w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania.

8. W przypadku stwierdzenia, że zastrzeżenia do ustaleń zawartych w protokole powypadkowym są zasadne w całości lub w części kierownik wypoczynku albo upoważniony przez niego wychowawca wypoczynkuzmienia lub uzupełnia protokół.

9. W przypadku nieuwzględnienia zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole powypadkowym w całości kierownik wypoczynku albo upoważniony przez niego wychowawca wypoczynku pozostawia protokół bez zmian.

10. Kierownik wypoczynku, w terminie 7 dni od dnia zgłoszenia zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole powypadkowym, informuje na piśmie osoby, o których mowa w ust. 6, o uwzględnieniu w całości lub w części albo nieuwzględnieniu tych zastrzeżeń, wraz z uzasadnieniem.

Art. 92m. 1. Nadzór nad wypoczynkiem organizowanym w kraju sprawuje kurator oświaty właściwy ze względu na miejsce lokalizacji wypoczynku.

2. W ramach nadzoru kurator oświaty zbiera i analizuje informacje o stanie i warunkach realizacji wypoczynku na obszarze województwa, a także, odpowiednio do potrzeb, może:

1) kontrolować wypoczynek w miejscu wypoczynku;
2) żądać wglądu do dokumentacji wypoczynku w miejscu wypoczynku;
3) żądać wglądu do dokumentacji wypoczynku po zakończeniu wypoczynku;
4) występować do organizatora wypoczynku o informacje związane z organizacją i przebiegiem wypoczynku.

3. Kurator oświaty zawiadamia organizatora wypoczynku o zamiarze przeprowadzenia kontroli. Nie zawiadamia się o zamiarze przeprowadzenia kontroli, w przypadku gdy przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem zdrowia lub życia uczestników wypoczynku, jest wynikiem wcześniej przeprowadzonej kontroli lub następuje z powodu otrzymanych skarg.

4. Kontrolę przeprowadzają osoba lub osoby wyznaczone przez kuratora oświaty, na podstawie okazanego imiennego upoważnienia wydanego przez kuratora oświaty i po okazaniu legitymacji służbowej.

5. Osoba przeprowadzająca kontrolę podlega wyłączeniu z udziału w kontroli, na wniosek lub z urzędu, jeżeli kontrola może dotyczyć jej praw lub obowiązków, praw lub obowiązków jej małżonka, osoby pozostającej z nią faktycznie we wspólnym pożyciu, krewnych lub powinowatych do drugiego stopnia lub osoby związanej z nią z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli. Powody wyłączenia trwają mimo ustania małżeństwa, wspólnego pożycia, przysposobienia, opieki lub kurateli.

6. Przed rozpoczęciem kontroli osoba przeprowadzająca kontrolę składa pisemne oświadczenie o braku lub istnieniu okoliczności uzasadniających wyłączenie z udziału w kontroli.

7. Osoba przeprowadzająca kontrolę podlega wyłączeniu również w przypadku zaistnienia w toku kontroli okoliczności mogących wywołać uzasadnione wątpliwości co do jej bezstronności.

8. O wyłączeniu, o którym mowa w ust. 5 i 7, decyduje kurator oświaty.

9. Osobie przeprowadzającej kontrolę przysługuje prawo wstępu do wszystkich obiektów i urządzeń związanych z wypoczynkiem, wglądu do dokumentacji niezbędnej do przeprowadzenia kontroli, sporządzania jej kopii oraz żądania udzielenia ustnych lub pisemnych wyjaśnień.

10. Czynności kontrolnych dokonuje się w obecności organizatora wypoczynku lub kierownika wypoczynku albo osoby upoważnionej. Organizator wypoczynku oraz osoby wchodzące w skład kadry wypoczynku są obowiązani udzielać osobie przeprowadzającej kontrolę wszelkich potrzebnych informacji oraz zapewnić jej warunki sprawnego przeprowadzenia kontroli.

11. Osoba przeprowadzająca kontrolę sporządza protokół kontroli, który zawiera:

1) nazwę lub imię i nazwisko organizatora wypoczynku oraz jego adres siedziby lub adres zamieszkania;
2) imię i nazwisko kierownika wypoczynku oraz jego adres zamieszkania;
3) numer zgłoszenia wypoczynku umieszczonego w bazie wypoczynku;
4) imię, nazwisko i stanowisko służbowe osoby przeprowadzającej kontrolę;
5) datę rozpoczęcia i zakończenia czynności kontrolnych;
6) miejsce kontroli;
7) zakres kontroli;
8) opis ustalonego stanu faktycznego;
9) zakres, przyczyny i skutki stwierdzonych nieprawidłowości;
10) imiona, nazwiska i funkcje osób odpowiedzialnych za nieprawidłowości;
11) pouczenie o prawie, sposobie i terminie zgłoszenia zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole kontroli i o prawie do odmowy podpisania protokołu.

12. Protokół kontroli podpisuje osoba przeprowadzająca kontrolę oraz organizator wypoczynku lub kierownik wypoczynku albo osoba upoważniona. W przypadku odmowy podpisania protokołu przez organizatora wypoczynku lub kierownika wypoczynku albo osobę upoważnioną osoba przeprowadzająca kontrolę umieszcza w protokole informację o tym fakcie.

13. Organizator wypoczynku lub kierownik wypoczynku albo osoba upoważniona ma prawo zgłosić pisemne umotywowane zastrzeżenia do ustaleń zawartych w protokole kontroli w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania.

14. Kurator oświaty, w terminie 7 dni od dnia zgłoszenia zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole kontroli, informuje na piśmie osoby, o których mowa w ust. 13, o uwzględnieniu w całości lub w części albo nieuwzględnieniu tych zastrzeżeń, wraz z uzasadnieniem.

15. W przypadku stwierdzenia, że zastrzeżenia do ustaleń zawartych w protokole kontroli są zasadne w całości lub w części osoba przeprowadzająca kontrolę zmienia lub uzupełnia protokół kontroli.

16. W przypadku nieuwzględnienia w całości zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole kontroli osoba przeprowadzająca kontrolę pozostawia protokół kontroli bez zmian.

Art. 92n. 1. W razie stwierdzenia, że wypoczynek jest prowadzony niezgodnie z prawem lub danymi zawartymi w zgłoszeniu wypoczynku, kurator oświaty właściwy ze względu na miejsce lokalizacji wypoczynku, z urzędu albo na wniosek właściwego państwowego inspektora sanitarnego lub komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej:

1) nakazuje organizatorowi wypoczynku usunięcie w wyznaczonym terminie stwierdzonych nieprawidłowości, pod rygorem zakończenia prowadzenia wypoczynku;
2) nakazuje organizatorowi wypoczynku natychmiastowe przeniesienie uczestników wypoczynku do innego obiektu, spełniającego warunki, o których mowa w art. 92c ust. 2 pkt 1, jeżeli nieprawidłowości powodują bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia uczestników wypoczynku, pod rygorem zakończenia prowadzenia wypoczynku.

2. W przypadku:

1) niemożności usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości, o których mowa w ust. 1 pkt 1,
2) niewykonania nakazu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lub 2
- kurator oświaty właściwy ze względu na miejsce lokalizacji wypoczynku zarządza, w drodze decyzji administracyjnej, zakończenie prowadzenia wypoczynku przez organizatora wypoczynku oraz nakazuje organizatorowi wypoczynku niezwłoczne zorganizowanie powrotu uczestników wypoczynku do miejsca zamieszkania.

3. Decyzji, o której mowa w ust. 2, nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności.

4. Kurator oświaty właściwy ze względu na miejsce lokalizacji wypoczynku zawiadamia niezwłocznie kuratora oświaty właściwego ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania organizatora wypoczynku o wydaniu decyzji, o której mowa w ust. 2, i przekazuje kopię tej decyzji.

5. Właściwy państwowy inspektor sanitarny i komendant powiatowy (miejski) Państwowej Straży Pożarnej są obowiązani niezwłocznie zawiadomić kuratora oświaty właściwego ze względu na miejsce lokalizacji wypoczynku o stwierdzonych okolicznościach uzasadniających zakończenie prowadzenia wypoczynku.

6. Informację o wydaniu decyzji, o której mowa w ust. 2, lub o stwierdzeniu okoliczności, o których mowa w ust. 5, kurator oświaty właściwy ze względu na miejsce lokalizacji wypoczynku zamieszcza niezwłocznie w bazie wypoczynku, o której mowa w art. 92h ust. 1, a informację o terminie zakończenia prowadzenia wypoczynku udostępnia w bazie wypoczynku do publicznej wiadomości.

Art. 92o. 1. Nadzór nad wypoczynkiem organizowanym za granicą sprawuje kurator oświaty właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania organizatora wypoczynku.

2. W ramach nadzoru kurator oświaty zbiera i analizuje informacje o stanie i warunkach realizacji wypoczynku za granicą, może żądać od organizatora wypoczynku dokumentacji wypoczynku oraz dodatkowych informacji związanych z organizacją i przebiegiem wypoczynku, w tym także po jego zakończeniu.

Art. 92p. 1. Kierownikiem wypoczynku może być osoba, która:

1) nie była karana za umyślne przestępstwo przeciwko życiu i zdrowiu, przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, przestępstwo przeciwko rodzinie i opiece, z wyjątkiem przestępstwa określonego w art. 209 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny, przestępstwo określone w rozdziale 7 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii albo wobec której nie orzeczono zakazu prowadzenia działalności związanej z wychowywaniem, leczeniem, edukacją małoletnich lub opieką nad nimi lub zakazu przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, kontaktowania się z określonymi osobami, zbliżania się do określonych osób lub opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu;
2) ukończyła 18 lat;
3) posiada co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe;
4) ukończyła kurs na kierownika wypoczynku;
5) posiada co najmniej trzyletnie doświadczenie w wykonywaniu zadań dydaktyczno-wychowawczych lub opiekuńczo-wychowawczych, uzyskane w okresie ostatnich 15 lat.

2. Wychowawcą wypoczynku może być osoba, która:

1) spełnia warunki, o których mowa w ust. 1 pkt 1-3;
2) ukończyła kurs na wychowawcę wypoczynku.

3. Warunek, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, nie dotyczy instruktorów harcerskich w stopniu co najmniej przewodnika lub równoważnym nadanym w organizacji harcerskiej funkcjonującej w Rzeczypospolitej Polskiej albo w stopniu równoważnym nadanym w organizacji harcerskiej funkcjonującej w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, pełniących funkcję kierownika wypoczynku lub wychowawcy wypoczynku w formach wypoczynku organizowanych przez organizacje harcerskie.

4. Warunek, o którym mowa w ust. 1 pkt 4, nie dotyczy osób zajmujących stanowiska kierownicze w szkołach lub placówkach oraz instruktorów harcerskich w stopniu co najmniej podharcmistrza lub równoważnym nadanym w organizacji harcerskiej funkcjonującej w Rzeczypospolitej Polskiej albo w stopniu równoważnym nadanym w organizacji harcerskiej funkcjonującej w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej.

5. Warunek, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, nie dotyczy nauczycieli oraz instruktorów harcerskich w stopniu co najmniej podharcmistrza lub równoważnym nadanym w organizacji harcerskiej funkcjonującej w Rzeczypospolitej Polskiej albo w stopniu równoważnym nadanym w organizacji harcerskiej funkcjonującej w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej.

6. Warunek, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, nie dotyczy nauczycieli, osób pracujących z dziećmi w placówkach wsparcia dziennego lub placówkach opiekuńczo-wychowawczych, które posiadają wykształcenie określone w art. 26 ust. 1 pkt 1 lit. a lub w art. 98 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, oraz instruktorów harcerskich w stopniu co najmniej przewodnika lub równoważnym nadanym w organizacji harcerskiej funkcjonującej w Rzeczypospolitej Polskiej albo w stopniu równoważnym nadanym w organizacji harcerskiej funkcjonującej w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej.

7. Równoważność stopnia, o którym mowa w ust. 3-6, stwierdza kurator oświaty właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania organizatora wypoczynku, w drodze decyzji administracyjnej. Kurator oświaty może zasięgnąć opinii organizacji harcerskiej funkcjonującej w Rzeczypospolitej Polskiej lub zwrócić się do organizatora wypoczynku o przedstawienie dokumentów niezbędnych do ustalenia równoważności stopnia.

8. W celu potwierdzenia spełniania warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1:

1) kandydat na kierownika lub wychowawcę wypoczynku jest obowiązany przedstawić organizatorowi wypoczynku informację z Krajowego Rejestru Karnego; informacja ta zachowuje ważność przez okres 12 miesięcy od dnia jej wydania;
2) kandydat na kierownika lub wychowawcę wypoczynku, który jest jednocześnie zatrudniony na podstawie przepisów, które przewidują warunek niekaralności za przestępstwo popełnione umyślnie, składa w formie pisemnej oświadczenie o niekaralności za przestępstwa, o których mowa w ust. 1 pkt 1.

Art. 92q. 1.  Kurs na kierownika wypoczynku i kurs na wychowawcę wypoczynku mogą być prowadzone przez:

1) publiczne i niepubliczne placówki doskonalenia nauczycieli;
2) publiczne i niepubliczne placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego oraz ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego;
3) osoby prawne, osoby fizyczne oraz instytucje rynku pracy, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową.

2. Prowadzenie kursu na kierownika wypoczynku i kursu na wychowawcę wypoczynku przez podmioty, o których mowa w ust. 1 pkt 3, wymaga zgody kuratora oświaty właściwego ze względu na miejsce prowadzenia kursów.

3. Zgoda jest wydawana na czas określony, nie dłuższy jednak niż rok.

4. Zgoda jest wydawana organizatorowi, który zapewni:

1) bazę dydaktyczną umożliwiającą realizację programu kursów;
2) kadrę posiadającą przygotowanie zapewniające realizację programu kursu;
3) program kursu zgodny z programem określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 92t.

5. Wniosek o udzielenie zgody zawiera:

1) nazwę lub imię i nazwisko organizatora kursu;
2) adres siedziby lub adres zamieszkania organizatora kursu;
3) rodzaj planowanych kursów;
4) liczbę planowanych kursów, z wyszczególnieniem liczby kursów na kierownika wypoczynku i kursów na wychowawcę wypoczynku;
5) adres miejsca prowadzenia kursów;
6) planowane terminy przeprowadzenia kursów;
7) planowany harmonogram kursów zawierający wykaz dni, w których mają się odbywać zajęcia, oraz czas trwania poszczególnych zajęć;
8) informację o bazie dydaktycznej umożliwiającej realizację kursów;
9) datę i podpis organizatora kursu.

6. Do wniosku dołącza się:

1) wykaz kadry prowadzącej zajęcia zawierający imię, nazwisko i rodzaj prowadzonych zajęć oraz kopie dokumentów potwierdzających posiadane przez nią przygotowanie, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 92t;
2) programy kursów;
3) kopię dokumentu określającego status prawny organizatora kursów.

7. Wniosek składa się nie później niż na 30 dni przed planowanym terminem rozpoczęcia kursów.

8. Odmowa wydania zgody następuje w drodze decyzji administracyjnej.

Art. 92r. 1. Kurs na kierownika wypoczynku i kurs na wychowawcę wypoczynku kończą się egzaminem sprawdzającym wiedzę i umiejętności uczestnika kursu.

2. Uczestnik kursu po zdaniu egzaminu sprawdzającego wiedzę i umiejętności otrzymuje zaświadczenie o ukończeniu kursu na kierownika wypoczynku albo wychowawcę wypoczynku wydane przez organizatora kursu.

3. Organizator kursu prowadzi ewidencję wydanych zaświadczeń, która zawiera:

1) numer ewidencyjny zaświadczenia;
2) rok wydania zaświadczenia;
3) imię, nazwisko i datę urodzenia uczestnika kursu;
4) rodzaj ukończonego kursu;
5) numer zgody kuratora oświaty na prowadzenie kursu.

4. Organizator kursu nie później niż w terminie 30 dni od upływu okresu, na jaki została wydana zgoda na prowadzenie kursów, przekazuje kuratorowi oświaty informację o liczbie wydanych zaświadczeń oraz liczbie osób, które nie zdały egzaminu sprawdzającego wiedzę i umiejętności uczestnika kursu.

Art. 92s. 1. Kurator oświaty właściwy ze względu na miejsce prowadzenia kursu na kierownika wypoczynku lub wychowawcę wypoczynku sprawuje nadzór nad prowadzeniem kursu.

2. Kurator oświaty w ramach nadzoru może kontrolować prowadzenie kursu w miejscu jego organizacji, żądać dokumentacji kursu oraz występować do organizatora kursu o informacje związane z organizacją i przebiegiem kursu.

3. Kurator oświaty zawiadamia organizatora kursu o zamiarze przeprowadzenia kontroli nie później niż 7 dni przed dniem rozpoczęcia kontroli.

4. Kontrolę przeprowadzają osoba lub osoby wyznaczone przez kuratora oświaty, na podstawie okazanego imiennego upoważnienia wydanego przez kuratora oświaty i po okazaniu legitymacji służbowej.

5. Osoba przeprowadzająca kontrolę podlega wyłączeniu z udziału w kontroli, na wniosek lub z urzędu, jeżeli kontrola może dotyczyć jej praw lub obowiązków, praw lub obowiązków jej małżonka, osoby pozostającej z nią faktycznie we wspólnym pożyciu, krewnych lub powinowatych do drugiego stopnia lub osoby związanej z nią z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli. Powody wyłączenia trwają mimo ustania małżeństwa, wspólnego pożycia, przysposobienia, opieki lub kurateli.

6. Przed rozpoczęciem kontroli osoba przeprowadzająca kontrolę składa pisemne oświadczenie o braku lub istnieniu okoliczności uzasadniających wyłączenie z udziału w kontroli.

7. Osoba przeprowadzająca kontrolę podlega wyłączeniu również w przypadku zaistnienia w toku kontroli okoliczności mogących wywołać uzasadnione wątpliwości co do jej bezstronności.

8. O wyłączeniu, o którym mowa w ust. 5 i 7, decyduje kurator oświaty.

9. Osobie przeprowadzającej kontrolę przysługuje prawo wstępu do pomieszczeń, w których prowadzony jest kurs, wglądu do dokumentacji dotyczącej kursu, sporządzania jej kopii oraz żądania udzielenia ustnych lub pisemnych wyjaśnień.

10. Czynności kontrolnych dokonuje się w obecności organizatora kursu lub osoby przez niego upoważnionej. Organizator kursu oraz osoby prowadzące zajęcia są obowiązane udzielać osobie przeprowadzającej kontrolę wszelkich potrzebnych informacji oraz zapewnić jej warunki sprawnego przeprowadzenia kontroli.

11. Osoba przeprowadzająca kontrolę sporządza protokół kontroli, który zawiera:

1) nazwę lub imię i nazwisko organizatora kursu oraz jego adres siedziby lub adres zamieszkania;
2) imię, nazwisko i stanowisko służbowe osoby przeprowadzającej kontrolę;
3) datę rozpoczęcia i zakończenia czynności kontrolnych;
4) miejsce kontroli;
5) zakres kontroli;
6) opis ustalonego stanu faktycznego;
7) zakres, przyczyny i skutki stwierdzonych nieprawidłowości;
8) imiona, nazwiska i funkcje osób odpowiedzialnych za nieprawidłowości;
9) pouczenie o prawie, sposobie i terminie zgłoszenia zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole kontroli i o prawie do odmowy podpisania tego protokołu.

12. Protokół kontroli podpisuje osoba przeprowadzająca kontrolę i organizator kursu lub osoba przez niego upoważniona. W przypadku odmowy podpisania protokołu przez organizatora kursu lub osobę przez niego upoważnioną osoba przeprowadzająca kontrolę umieszcza w protokole informację o tym fakcie.

13. Organizator kursu albo osoba przez niego upoważniona ma prawo zgłosić pisemne umotywowane zastrzeżenia do ustaleń zawartych w protokole kontroli w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania.

14. Kurator oświaty, w terminie 7 dni od dnia zgłoszenia zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole kontroli, informuje na piśmie osobę, o której mowa w ust. 13, o uwzględnieniu w całości lub w części albo nieuwzględnieniu tych zastrzeżeń, wraz z uzasadnieniem.

15. W przypadku stwierdzenia, że zastrzeżenia do ustaleń zawartych w protokole kontroli są zasadne w całości lub w części osoba przeprowadzająca kontrolę zmienia lub uzupełnia protokół kontroli.

16. W przypadku nieuwzględnienia w całości zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole kontroli osoba przeprowadzająca kontrolę pozostawia protokół kontroli bez zmian.

17. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w prowadzeniu kursu, w tym prowadzenia kursu niezgodnie z warunkami, o których mowa w art. 92q ust. 4, kurator oświaty nakazuje ich usunięcie w wyznaczonym terminie lub cofa wydaną zgodę.

18. Cofnięcie zgody następuje w drodze decyzji administracyjnej.

Art. 92t. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia:

1) termin złożenia zgłoszenia wypoczynku, o którym mowa w art. 92d ust. 1, jego formę, dokumenty dołączane do zgłoszenia oraz wzór tego zgłoszenia, mając na uwadze potrzebę prawidłowego realizowania przez kuratora oświaty obowiązków związanych z umieszczeniem zgłoszenia wypoczynku w bazie wypoczynku;
2) termin przekazania karty wypoczynku, o której mowa w art. 92e ust. 2, oraz wzór tej karty, mając na uwadze potrzebę uzyskania pełnych informacji o organizowanym wypoczynku;
3) liczbę uczestników wypoczynku w grupie pozostających pod opieką jednego wychowawcy, mając na uwadze konieczność zapewnienia właściwej opieki i bezpieczeństwa dzieciom i młodzieży, w tym ze względu na ich wiek lub specjalne potrzeby edukacyjne;
4) obowiązki kierownika wypoczynku i wychowawcy wypoczynku, w tym obowiązek prowadzenia przez wychowawcę dziennika zajęć realizowanych podczas wypoczynku, oraz wzór tego dziennika, biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia dzieciom i młodzieży bezpiecznego wypoczynku i właściwej opieki wychowawczej oraz prawidłowego dokumentowania przebiegu wypoczynku;
5) obowiązki kierownika wypoczynku i wychowawcy wypoczynku organizowanego przez szkołę i placówkę, o którym mowa w art. 92e ust. 1, biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia dzieciom i młodzieży bezpiecznego wypoczynku i właściwej opieki wychowawczej oraz charakter i specyfikę tego wypoczynku;
6) program kursów na kierownika wypoczynku albo wychowawcę wypoczynku, w tym formę i wymiar zajęć, z uwzględnieniem w programach kursów treści z zakresu specjalnych potrzeb edukacyjnych dzieci i młodzieży;
7) wzór karty kwalifikacyjnej, o której mowa w art. 92k ust. 1, mając na uwadze potrzebę zebrania niezbędnych informacji o uczestniku wypoczynku oraz jego udziale w wypoczynku;
8) wzór zaświadczenia o ukończeniu kursu na kierownika wypoczynku albo wychowawcę wypoczynku, z uwzględnieniem szczegółowych danych dotyczących ukończonego kursu;
9) dokumenty potwierdzające posiadane przez kadrę przygotowanie, mając na uwadze zapewnienie realizacji programu kursu.

Art. 93. 1. Wykształcenie średnie oraz uprawnienie do ubiegania się o przyjęcie na studia wyższe potwierdzają w Rzeczypospolitej Polskiej:

1) świadectwa i inne dokumenty wydane przez szkołę lub instytucję edukacyjną działającą w systemie edukacji państwa członkowskiego Unii Europejskiej, państwa członkowskiego Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, uprawniające do ubiegania się o przyjęcie na studia wyższe w tych państwach;
2) dyplomy IB (International Baccalaureate) wydane przez organizację International Baccalaureate Organization w Genewie;
3) dyplomy EB (European Baccalaureate) wydane przez Szkoły Europejskie zgodnie z Konwencją o Statucie Szkół Europejskich, sporządzoną w Luksemburgu dnia 21 czerwca 1994 r..

2. Świadectwa i inne dokumenty wydane za granicą przez szkoły lub instytucje edukacyjne uznawane przez państwo, na którego terytorium lub w którego systemie edukacji działają, uznaje się na zasadach przewidzianych w umowach międzynarodowych.

3. Jeżeli umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej, świadectwa i inne dokumenty wydane za granicą przez szkoły lub instytucje edukacyjne uznawane przez państwo, na którego terytorium lub w którego systemie edukacji działają, mogą być uznane w drodze decyzji administracyjnej za dokument potwierdzający w Rzeczypospolitej Polskiej wykształcenie podstawowe, gimnazjalne, zasadnicze zawodowe, zasadnicze branżowe, średnie branżowe lub średnie, lub uprawnienie do kontynuacji nauki, w tym uprawnienie do ubiegania się o przyjęcie na studia wyższe, z uwzględnieniem zakresu uprawnień w państwie wydania świadectwa lub innego dokumentu.

4. Jeżeli dane świadectwo lub inny dokument, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 albo w ust. 3, uprawnia do ubiegania się o przyjęcie na określone kierunki studiów wyższych w państwie jego wydania, świadectwo to lub dokument potwierdza w Rzeczypospolitej Polskiej uprawnienie do ubiegania się o przyjęcie na te same lub podobne ze względu na program kształcenia kierunki studiów wyższych albo może być uznane za dokument potwierdzający w Rzeczypospolitej Polskiej uprawnienie do ubiegania się o przyjęcie na te same lub podobne ze względu na program kształcenia kierunki studiów wyższych.

Art. 93a. Jeżeli przedłożenie oryginału albo duplikatu świadectwa lub innego dokumentu, o którym mowa w art. 93 ust. 3, albo uwierzytelnienie tego świadectwa lub innego dokumentu napotyka trudne do usunięcia przeszkody dla osoby, która:

1) uzyskała status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą lub która posiada zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 159 ust. 1 pkt 1 lit. c lub d ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, lub
2) została poszkodowana w wyniku konfliktów zbrojnych, klęsk żywiołowych lub innych kryzysów humanitarnych, spowodowanych przez naturę lub człowieka
- wykształcenie uzyskane przez tę osobę za granicą lub posiadane przez tę osobę uprawnienia do kontynuacji nauki uzyskane za granicą, w tym uprawnienia do ubiegania się o przyjęcie na studia wyższe, może być potwierdzone w Rzeczypospolitej Polskiej w drodze decyzji administracyjnej jako wykształcenie podstawowe, gimnazjalne, zasadnicze zawodowe, zasadnicze branżowe, średnie branżowe oraz średnie lub uprawnienia do kontynuacji nauki w Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 93b. 1. W sprawach o uznanie świadectwa lub innego dokumentu, o których mowa w art. 93 ust. 3, albo o potwierdzenie wykształcenia lub uprawnień do kontynuacji nauki, o których mowa w art. 93a, właściwy jest kurator oświaty ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się, zwanej dalej „wnioskodawcą”, a w przypadku braku miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - kurator oświatywłaściwy ze względu na siedzibę instytucji, w której wnioskodawca zamierza złożyć świadectwo lub inny dokument wydany za granicą.

2. Jeżeli stroną postępowania jest wnioskodawca, o którym mowa w art. 93a pkt 1, decyzję administracyjną wydaje kurator oświaty właściwy dla województwa mazowieckiego.

Art. 93c. 1. W postępowaniu w sprawie uznania świadectwa lub innego dokumentu, o którym mowa w art. 93 ust. 3, oraz w postępowaniu w sprawie potwierdzenia wykształcenia lub uprawnień do kontynuacji nauki, o którym mowa w art. 93a, kurator oświaty dokonuje porównania przebiegu kształcenia za granicą z kształceniem w Rzeczypospolitej Polskiej prowadzonym w szkołach publicznych, uwzględniając treści kształcenia, standardy wymagań i oceniania, zakładane efekty uczenia się lub planowy czas nauki oraz uprawnienie do kontynuacji nauki na określonym poziomie odpowiednio w państwie wydania świadectwa lub innego dokumentu albo w państwie uzyskania wykształcenia lub uprawnień do kontynuacji nauki. Przepis art. 93 ust. 4 stosuje się odpowiednio.

2. W przypadku wątpliwości dotyczących:

1) przebiegu kształcenia w systemie edukacji państwa wydania świadectwa lub innego dokumentu, o którym mowa w art. 93 ust. 3, albo uzyskania wykształcenia lub uprawnień do kontynuacji nauki, o których mowa w art. 93a,
2) statusu szkoły lub instytucji edukacyjnej działającej w państwie wydania świadectwa lub innego dokumentu, o którym mowa w art. 93 ust. 3, albo uzyskania wykształcenia lub uprawnień do kontynuacji nauki, o których mowa w art. 93a
- kurator oświaty może zwrócić się o informację w szczególności do jednostki organizacyjnej pełniącej w Rzeczypospolitej Polskiej funkcję Krajowego Ośrodka Informacji Sieci ENIC, o której mowa w Konwencji o uznaniu kwalifikacji związanych z uzyskaniem wyższego wykształcenia w Regionie Europejskim, sporządzonej w Lizbonie dnia 11 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 233, poz. 2339), placówki konsularnej w Rzeczypospolitej Polskiej odpowiednio państwa wydania świadectwa lub innego dokumentu albo państwa uzyskania wykształcenia lub uprawnień do kontynuacji nauki, lub placówki konsularnej Rzeczypospolitej Polskiej, której kompetencje terytorialne dotyczą odpowiednio państwa wydania świadectwa lub innego dokumentu albo państwa uzyskania wykształcenia lub uprawnień do kontynuacji nauki.

Art. 93d. 1. W postępowaniu w sprawie uznania świadectwa lub innego dokumentu, o którym mowa w art. 93 ust. 3, jeżeli świadectwo lub inny dokument nie daje podstaw do uznania, kurator oświaty może przeprowadzić z wnioskodawcą rozmowę sprawdzającą poziom jego wykształcenia, zwaną dalej „rozmową sprawdzającą”.

2. W postępowaniu w sprawie potwierdzenia wykształcenia lub uprawnień do kontynuacji nauki, o którym mowa w art. 93a, kurator oświaty przeprowadza z wnioskodawcą rozmowę sprawdzającą, chyba że na podstawie przedłożonych przez wnioskodawcę dokumentów w sposób bezpośredni lub pośredni jest możliwe ustalenie faktu uzyskania za granicą poziomu wykształcenia lub uprawnień do kontynuacji nauki.

Art. 93e. Kurator oświaty określa zakres rozmowy sprawdzającej, uwzględniając zakres wymagań dotyczących wiedzy i umiejętności, które powinien posiadać uczeń po zakończeniu określonego etapu edukacyjnego zgodnie z podstawą programową kształcenia ogólnego, oraz uwzględniając specyfikę kształcenia w systemie edukacji państwa wydania świadectwa lub innego dokumentu, o którym mowa w art. 93 ust. 3, albo uzyskania wykształcenia lub uprawnień do kontynuacji nauki, o których mowa w art. 93a.

Art. 93f. 1. Rozmowę sprawdzającą przeprowadza komisja powołana przez kuratora oświaty.

2. Jeżeli przemawia za tym ważny interes wnioskodawcy, o którym mowa w art. 93a pkt 1, kurator oświaty właściwy dla województwa mazowieckiego może powołać komisję przy kuratorze oświaty właściwym ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy.

3. W skład komisji wchodzą:

1) kurator oświaty lub wskazany przez niego pracownik kuratorium oświaty - jako przewodniczący;
2) nauczyciele uczący przedmiotów objętych rozmową sprawdzającą na poziomie kształcenia prowadzącym do uzyskania wykształcenia lub uprawnień do kontynuacji nauki, o którego odpowiednio uznanie albo potwierdzenie ubiega się wnioskodawca - jako członkowie komisji.

4. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, kurator oświaty może powołać członków komisji spośród kandydatów przedstawionych przez kuratora oświaty właściwego ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy, o którym mowa w art. 93a pkt 1.

5. Członkowie komisji otrzymują wynagrodzenie za pracę w komisji.

Art. 93g. 1. Przeprowadzenie rozmowy sprawdzającej podlega opłacie. Opłata stanowi dochód budżetu państwa.

2. Wysokość opłaty stanowi sumę kosztów wynagrodzenia członków komisji i tłumacza.

3. Kurator oświaty zwalnia z opłaty:

1) wnioskodawcę, o którym mowa w art. 93a pkt 1;
2) wnioskodawcę, który pobiera zasiłek, o którym mowa w art. 37 lub art. 38 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, lub pobierał taki zasiłek w okresie ostatnich 2 lat poprzedzających złożenie wniosku odpowiednio o uznanie świadectwa lub innego dokumentu, o którym mowa w art. 93 ust. 3, albo potwierdzenie wykształcenia lub uprawnień do kontynuacji nauki, o którym mowa w art. 93a.

4. Kurator oświaty może rozłożyć obowiązek uiszczenia opłaty na raty, jeżeli przemawia za tym ważny interes wnioskodawcy.

5. Jeżeli rozmowa sprawdzająca nie odbyła się z przyczyn losowych lub zdrowotnych dotyczących wnioskodawcy, wniesiona opłata lub jej część może podlegać zwrotowi.

Art. 93h. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia:

6) wysokość wynagrodzenia członków komisji, o którym mowa w art. 93f ust. 5, nie wyższą niż 10% minimalnej stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela dyplomowanego, posiadającego tytuł zawodowy magistra z przygotowaniem pedagogicznym, określonego na podstawie art. 30 ust. 5 pkt 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela,
- biorąc pod uwagę zasady przejrzystości i spójności procedur oraz stosowania obiektywnych kryteriów podczas rozpatrywania wniosków o uznanie świadectw lub innych dokumentów, wynikające z Konwencji o uznaniu kwalifikacji związanych z uzyskaniem wyższego wykształcenia w Regionie Europejskim, sporządzonej w Lizbonie dnia 11 kwietnia 1997 r.

Art. 94. (uchylony)

Art. 94a. (uchylony)

Art. 94aa. (uchylony)

Art. 94b. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania może zlecić Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji, będącej fundacją Skarbu Państwa, realizację zadań w zakresie oświaty i wychowania w ramach programów Unii Europejskiej dotyczących kształcenia, szkolenia, młodzieży i sportu. Na realizację tych zadań Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji otrzymuje dotację celową z części budżetu państwa, której dysponentem jest minister właściwy do spraw oświaty i wychowania.

Art. 94c. (uchylony)

Art. 95. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, zasady i warunki zatrudniania w szkołach i placówkach publicznych nauczycieli niebędących obywatelami polskimi.

Art. 95a. (uchylony)

Art. 96. (uchylony)

Rozdział 9a
Przepisy karne

Art. 96a. 1. Kto organizuje wypoczynek pomimo braku umieszczenia jego zgłoszenia w bazie wypoczynku, o której mowa w art. 92h ust. 1, podlega karze grzywny.

2. Tej samej karze podlega, kto nie dopełnia obowiązku informowania kuratora oświaty o zmianach okoliczności objętych zgłoszeniem wypoczynku, o których mowa w art. 92d ust. 3 pkt 2 lit. b i c oraz pkt 5.

3. Orzekanie w sprawach o czyny, o których mowa w ust. 1 i 2, następuje w trybie przepisów ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2013 r. poz. 395, z późn. zm.).

Rozdział 10
Zmiany w przepisach obowiązujących

Art. 97. (pominięty)

Art. 98. (pominięty)

Art. 99. (pominięty)

Art. 100. (pominięty)

Art. 101. (pominięty)

Art. 102. (pominięty)

Art. 103. (pominięty)

Rozdział 11
Przepisy przejściowe i końcowe

Art. 104. 1. Prowadzenie szkół podstawowych, z wyjątkiem szkół podstawowych specjalnych (w tym szkół przy zakładach karnych oraz zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich) i artystycznych, przechodzi do obowiązkowych zadań własnych gmin z dniem 1 stycznia 1994 r., z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Gmina może ustalić inny termin przejęcia szkół niż określony w ust. 1, nie później jednak niż 1 stycznia 1996 r. O nieprzejęciu prowadzenia szkół podstawowych z dniem 1 stycznia 1994 r. gmina zawiadamia właściwego kuratora oświaty do dnia 30 grudnia 1993 r.

3. (uchylony)

4. Prowadzenie szkół ponadpodstawowych, szkół artystycznych I stopnia oraz placówek może być przekazane gminie, na jej wniosek, jako zadanie własne, za zgodą organu prowadzącego szkołę oraz po zawiadomieniu właściwego kuratora oświaty co najmniej na 6 miesięcy przed terminem przejęcia.

5. Składniki majątkowe szkół przekazanych w trybie określonym w ust. 2 i 4 wchodzą w skład mienia komunalnego z dniem przekazania.

6. Do dnia 31 grudnia 1995 r. niepubliczne szkoły podstawowe otrzymują dotacje z budżetu państwa na zasadach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 5.

7. Do czasu przejęcia przez gminy szkół podstawowych, określonych w ust. 1, w skład komisji przeprowadzającej konkurs na dyrektora szkoły podstawowej wchodzi dwóch przedstawicieli właściwej gminy, jeżeli konkurs na dyrektora szkoły przeprowadza inny niż gmina organ prowadzący szkołę.

Art. 105. Zadanie własne gmin w zakresie prowadzenia przedszkoli, o którym mowa w art. 5 ust. 5, staje się zadaniem obowiązkowym z dniem 1 stycznia 1992 r.

Art. 106. Działające w dniu wejścia w życie ustawy szkoły państwowe lub prowadzone przez gminy stają się szkołami publicznymi w rozumieniu ustawy.

Art. 107. 1. Domy małego dziecka działające w dniu wejścia w życie ustawy z dniem 1 stycznia 1993 r. przekształca się w placówki opiekuńczo-wychowawcze określone w ustawie, prowadzone przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania i podporządkowane mu organy.

2. Rada Ministrów określi szczegółowo zasady i tryb przekształcania domów małego dziecka w placówki opiekuńczo-wychowawcze, o których mowa w ust. 1.

Art. 108. 1. Nauczyciele, którym przed dniem wejścia w życie ustawy powierzono funkcje dyrektora w szkołach lub placówkach publicznych, wykonują te funkcje do dnia 31 sierpnia roku szkolnego, w którym został przeprowadzony konkurs na dyrektora tej szkoły lub placówki publicznej, nie dłużej jednak niż do dnia 31 sierpnia 1994 r.

2. W przypadku szkół podstawowych przejmowanych przez gminy w terminie wcześniejszym niż określony w art. 104 ust. 1 dyrektorzy tych szkół wykonują swoje funkcje nie dłużej niż do dnia 31 sierpnia tego roku kalendarzowego, w którym gmina przejmuje szkołę.

3. Przepisy ust. 1 i 2 nie dotyczą nauczycieli, którym funkcje dyrektorów szkół lub placówek publicznych powierzono w drodze konkursu. Nauczyciele ci wykonują funkcje dyrektorów nie dłużej niż 5 lat od dnia powierzenia.

Art. 109. 1. Osoby pełniące w dniu wejścia w życie ustawy funkcje kuratorów oświaty i wychowania stają się kuratorami oświaty, o których mowa w ustawie.

2. Pracownicy zatrudnieni w dniu wejścia w życie ustawy w kuratoriach oświaty i wychowania stają się pracownikami kuratoriów oświaty, o których mowa w ustawie.

Art. 110. 1. Osoby prawne i fizyczne prowadzące w dniu wejścia w życie ustawy szkoły lub placówki niepaństwowe dostosują zasady działania tych szkół lub placówek do wymogów określonych w niniejszej ustawie w terminie do dnia 31 sierpnia 1992 r.

2. Z zastrzeżeniem ust. 3 szkoły, o których mowa w ust. 1, stają się szkołami niepublicznymi w rozumieniu ustawy i podlegają z urzędu wpisowi do ewidencji wymienionej w art. 82 ust. 1.

3. Na wniosek osoby prowadzącej szkołę kurator oświaty w drodze decyzji uznaje szkołę, o której mowa w ust. 1, za szkołę publiczną, jeżeli stwierdzi spełnienie przez szkołę warunków określonych odpowiednio w art. 6 lub art. 7 ust. 1. Przepisów art. 58 ust. 3 i 4 nie stosuje się.

Art. 111. Statuty szkół i placówek państwowych działających w dniu wejścia w życie ustawy powinny być dostosowane do wymogów tej ustawy do dnia 31 sierpnia 1992 r.

Art. 112. (uchylony)

Art. 113. 1. (wygasł).

2. Dotychczasowe uprawnienia do prowadzenia szkół i innych placówek, wynikające z przepisów wydanych na podstawie art. 38 ust. 2 ustawy wymienionej w art. 114 pkt 2, pozostają w mocy do czasu wydania przepisów przewidzianych w art. 29 niniejszej ustawy.

Art. 114. Tracą moc:

1) dekret z dnia 23 marca 1956 r. o obowiązku szkolnym (Dz. U. Nr 9, poz. 52, z późn. zm.),
2) ustawa z dnia 15 lipca 1961 r. o rozwoju systemu oświaty i wychowania (Dz. U. Nr 32, poz. 160, z późn. zm.).

Art. 115. Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, z tym że przepisy rozdziału 7 wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 1992 r.

PRZYPISY

1) Obecnie ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2010 r., na podstawie art. 118 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2010 r.

2) Ustawa utraciła moc z dniem 1 stycznia 2010 r. na podstawie art. 85 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2010 r.

3) Obecnie przepisy ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, która weszła w życie z dniem 1 października 2004 r., oraz przepisy wydane na jej podstawie, na podstawie art. 229 pkt 2 lit. b tej ustawy.

UWAGI

Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 15 marca 2002 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 41, poz. 362) osoby niebędące nauczycielami zajmujące stanowisko dyrektora szkoły lub placówki na podstawie dotychczasowych przepisów mogą zajmować to stanowisko do czasu, na jaki zostały powołane.

Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (Dz. U. Nr 141, poz. 1185) przepis art. 5 ust. 3c nie dotyczy publicznych szkół artystycznych, placówek, o których mowa w art. 2 pkt 7 ustawy o systemie oświaty, dla uczniów szkół artystycznych oraz placówek doskonalenia nauczycieli szkół artystycznych, które w dniu 20 września 2002 r. są prowadzone przez jednostki samorządu terytorialnego, inne osoby prawne lub osoby fizyczne.

Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (Dz. U. Nr 145, poz. 1532) dofinansowanie, o którym mowa w art. 70b ustawy o systemie oświaty, w brzmieniu nadanym ustawą, przysługuje z tytułu kosztów kształcenia tych młodocianych pracowników, z którymi umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego zostały zawarte po dniu 31 grudnia 2003 r., oraz tych młodocianych pracowników, z którymi umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego zostały zawarte przed dniem 1 stycznia 2004 r., ale kształcenie rozpoczęto w roku szkolnym 2004/2005.

Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 14 maja 2004 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (Dz. U. Nr 162, poz. 1690):

1. W terminie do dnia 31 grudnia 2005 r. minister właściwy do spraw rolnictwa może przejąć, w drodze porozumienia, prowadzenie szkół rolniczych i placówek rolniczych o znaczeniu regionalnym i ponadregionalnym, a minister właściwy do spraw środowiska może przejąć prowadzenie szkół leśnych o znaczeniu co najmniej regionalnym przejętych z dniem 1 stycznia 1999 r. przez samorząd powiatowy.

2. Przejęcie następuje na wniosek właściwego ministra po podjęciu przez radę powiatu uchwały o przekazaniu.

3. Przekazanie szkół następuje wraz z mieniem powiatowym będącym we władaniu szkół i placówek, o których mowa w ust. 1.

4. Tryb przekazania szkół i placówek określa porozumienie zawarte między właściwym ministrem a zarządem powiatu.

5. Z dniem zawarcia porozumienia, o którym mowa w ust. 4, prowadzenie przejętych szkół i placówek rolniczych i leśnych staje się zadaniem odpowiednio ministra właściwego do spraw rolnictwa lub ministra właściwego do spraw środowiska.

Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (Dz. U. Nr 181, poz. 1292) istniejące w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy szkoły z oddziałami dwujęzycznymi oraz szkoły integracyjne, które nie spełniają warunków określonych w niniejszej ustawie, mogą funkcjonować jako odpowiednio szkoły z oddziałami dwujęzycznymi lub szkoły integracyjne do roku szkolnego 2008/2009 włącznie.

Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (Dz. U. Nr 181, poz. 1292) dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 71b ust. 6 i 8 ustawy zachowują moc do czasu wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 71b ust. 6 i 8 ustawy, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. zmieniającej ustawę o systemie oświaty oraz ustawę o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 219, poz. 1705):

1. W 2009 r. koszty dotacji udzielonej przedszkolu niepublicznemu pokrywa się na dotychczasowych zasadach.

2. Przepis art. 90 ust. 2c ustawy, w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą, stosuje się od dnia 1 stycznia 2010 r.

Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (Dz. U. Nr 148, poz. 991), która weszła w życie z dniem 1 września 2010 r., dotychczasowe uchwały organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego wydane na podstawie art. 14 ust. 5 ustawy, zachowują moc do czasu wydania uchwał przewidzianych w art. 14 ust. 5 ustawy w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą, nie dłużej jednak niż do dnia 31 sierpnia 2011 r.

Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 27 lipca 2012 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 979), która weszła w życie z dniem 31 sierpnia 2012 r., dotacje, o których mowa w art. 80 ust. 3 oraz art. 90 ust. 2a i 3 ustawy, w przypadku szkół, w których zajęcia dydaktyczno-wychowawcze w klasach (semestrach) programowo najwyższych kończą się w kwietniu lub czerwcu 2012 r., przysługują również na każdego absolwenta szkoły w okresie od miesiąca następującego po miesiącu, w którym ukończył szkołę, do końca roku szkolnego 2011/2012.

Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (Dz. U. poz. 1317), która weszła w życie z dniem 30 listopada 2013 r., do osób, które w dniu wejścia w życie ustawy zmieniającej zajmują stanowisko kuratora albo wicekuratora oświaty sprawując jednocześnie mandat radnego, odpowiednio w radzie gminy, powiatu albo sejmiku województwa, stosuje się przepisy dotychczasowe do dnia wygaśnięcia mandatu lub odwołania ze stanowiska kuratora lub wicekuratora oświaty.

Zgodnie z art. 21 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1198), który wszedł w życie z dniem 5 września 2014 r., z dniem 1 października 2016 r. likwiduje się kolegia nauczycielskie i nauczycielskie kolegia języków obcych.

Zgodnie z art. 22 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1198), który wszedł w życie z dniem 1 października 2016 r.:

1. Dokumentację zlikwidowanego publicznego kolegium nauczycielskiego i nauczycielskiego kolegium języków obcych przekazuje się organowi, który prowadził to kolegium.

2. Dokumentację przebiegu nauczania zlikwidowanego niepublicznego kolegium nauczycielskiego i nauczycielskiego kolegium języków obcych przekazuje się urzędowi marszałkowskiemu właściwemu ze względu na siedzibę zlikwidowanego kolegium.

Zgodnie z art. 30 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o działach administracji rządowej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1954), która weszła w życie z dniem 17 grudnia 2016 r., programy nauczania do zawodów podstawowych dla żeglugi morskiej, żeglugi śródlądowej i rybołówstwa dopuszczone do użytku szkolnego przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej zgodnie z przepisami art. 22a ust. 9 ustawy, w brzmieniu dotychczasowym, zachowują ważność.

Zgodnie z art. 31 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o działach administracji rządowej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1954), która weszła w życie z dniem 17 grudnia 2016 r., dopuszczone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy do użytku szkolnego podręczniki do kształcenia w zawodach podstawowych dla żeglugi morskiej, żeglugi śródlądowej i rybołówstwa uznaje się za dopuszczone do użytku szkolnego zgodnie z przepisem art. 22an ust. 2 ustawy, w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą.

KOMENTARZE

Komentarz

W wyniku wprowadzenia do obrotu prawnego ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie zmianie ulegają niektóre przepisy ustawy o systemie oświaty. Nowe brzmienie otrzymuje definicja ustawowa pojęcia oddziału sportowego. Dodano również przepis art. 13a obligujący przedszkola do prowadzenia zajęć rozwijających sprawność fizyczną poprzez zapewnienie udziału dzieci w zajęciach ruchowych, grach i zabawach, ustalający obowiązek prowadzenia zajęć wychowania fizycznego w wymiarze tygodniowo 4 godzin lekcyjnych dla klas IV-VI (szkoły podstawowe i gimnazja) i 3 godzin dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Tę problematykę regulowała dotychczasowa ustawa z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej. Ponadto ustawodawca upoważnia Ministra Edukacji Narodowej do określenia w rozporządzeniu dopuszczalnej formy realizacji obowiązkowych zajęć wychowania fizycznego.

(Komentarz z dnia 1 września 2010 r.)

Alicja Witkowska

Komentarz

Ustawa z dnia 5 sierpnia 2010 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty jest odpowiedzią na długotrwałe wątpliwości interpretacyjne dotyczące zakresu świadczeń przedszkoli samorządowych i związanej z nimi odpłatności. W wyniku zmian w ustawie o systemie oświaty wprowadzonych w 1995 r. przedszkola realizowały nieodpłatnie, w ramach co najmniej 5 godzin dziennie (zapis rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół), program wychowania przedszkolnego zawierający treści i cele podstawy programowej. Za czas pobytu dziecka w przedszkolu przekraczający realizację podstawy programowej gminy miały prawo ustalać i pobierać opłaty.

W wyniku zmian w wykładni przepisów ustawy o systemie oświaty dokonywanych w drodze orzecznictwa sądów administracyjnych zaszła konieczność precyzyjnego uregulowania przepisów dotyczących obowiązków przeszkoli publicznych i opłat za ich świadczenia. W szczególności na uwagę zasługuje nowe ujęcie instytucji przedszkola publicznego, które ma zapewniać bezpłatne nauczanie, wychowanie i opiekę w czasie ustalanym przez organ prowadzący, nie krótszym niż 5 godzin dziennie.

Ustawodawca wyznaczył organom stanowiącym jednostek samorządu terytorialnego termin do 31 sierpnia 2011 r. na podjęcie uchwał na podstawie zmienionego przepisu art. 14 ust. 5 ustawy. Do tego czasu dotychczasowe uchwały zachowują moc obowiązującą.

(Komentarz z dnia 1 września 2010 r.)

Alicja Witkowska

Komentarz

W myśl ustawy z dnia 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców wprowadza się prawo do złożenia oświadczenia zamiast obowiązku składania zaświadczeń, wymaganych dotychczas przez różne przepisy prawne. Wybierając oświadczenie, zobowiązany podmiot ponosi odpowiedzialność karną za składanie fałszywych zeznań. Zmiana ustawy o systemie oświaty polegająca na możliwości składania oświadczeń w postępowaniu o przyznanie pomocy materialnej o charakterze socjalnym jest jedną z wielu zmian realizujących zasadę ograniczania barier administracyjnych. Przyjęcie do wiadomości odpowiedzialności za składanie fałszywych oświadczeń uczestnik postępowania składa w formie pisemnej.

(Komentarz z dnia 15 czerwca 2011 r.)

Alicja Witkowska

Komentarz

Zmiana ustawy o systemie oświaty wprowadzająca pojęcie „podmiotu leczniczego” w miejsce „zakładu opieki zdrowotnej” została wprowadzona na podstawie art. 135 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654), w ramach wdrożenia postanowienia dyrektywy 2003/88/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. dotyczącej niektórych aspektów organizacji czasu pracy (Dz. Urz. UE L 299 z 18.11.2003; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 5, t. 4, str. 381). W art. 4 ustawy o działalności leczniczej jest zawarty wykaz podmiotów leczniczych.

(Komentarz z dnia 15 czerwca 2011 r.)

Alicja Witkowska

Komentarz

Na podstawie art. 102 będącego przejściowym przepisem ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o systemie informacji oświatowej dokonano nowelizacji ustawy o systemie oświaty w celu dostosowania jej przepisów do nowych zasad tworzenia bazy danych w ramach sytemu informacji oświatowej. Wśród zmian na uwagę zasługuje przepis stanowiący o nadawaniu szkołom przez okręgowe komisje egzaminacyjne indywidualnego numeru identyfikacyjnego dla potrzeb sprawdzianu i egzaminów przeprowadzanych w szkołach, ujawnianie nowozakładanych publicznych szkół i placówek nieprowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego a także niepublicznych szkół i placówek w krajowym rejestrze urzędowym podmiotów gospodarki narodowej. Nowelizacja ustawy likwiduje obowiązek wpisywania do ww. rejestru zespołu publicznych i niepublicznych szkół i placówek tworzonego na podstawie art. 90a ustawy o systemie oświaty.

(Komentarz z dnia 1 września 2011 r.)

Alicja Witkowska

Komentarz

Nowelizacja ustawy o systemie oświaty modernizuje i reformuje edukację zawodową młodzieży na etapie ponadgimnazjalnym oraz kształcenie ustawiczne osób dorosłych. Celem ustawodawcy było systemowe powiązanie kształcenia, szkolenia i pracy, zapewniające dostosowywanie kwalifikacji zawodowych do potrzeb na rynku pracy, a także włączenie pracodawców w proces kształcenia zawodowego. Kształcenie zawodowe i ustawiczne kształcenie zawodowe będzie realizowane na poziomie ponadgimnazjalnym w dwóch typach szkół dla młodzieży - w trzyletniej zasadniczej szkole zawodowej oraz w sześcioletnim technikum a w szkole policealnej dla osób ze średnim wykształceniem. Osoby dorosłe będą uzyskiwały i uzupełniały kwalifikacje zawodowe jedynie w formach kursowych na kwalifikacyjnych kursach zawodowych. Wygasza się licea profilowane, szkoły uzupełniające dla absolwentów zasadniczych szkół zawodowych oraz zasadnicze szkoły zawodowe dla dorosłych i technika dla dorosłych (począwszy od roku szkolnego 2012/2013). Ustawa modyfikuje klasyfikację zawodów szkolnictwa zawodowego, przewiduje nową podstawę programową (obowiązującą od roku szkolnego 2012/2013, wraz z początkiem wdrażania w szkołach ponadgimnazjalnych nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego).

(Komentarz z dnia 7 listopada 2011 r.)

Alicja Witkowska

Komentarz

W art. 71c ustawy o systemie oświaty dodano ust. 1a, regulujący obowiązek szpitala lub innej placówki leczniczej, w której jest zorganizowana szkoła specjalna dla przebywających tam uczniów objętych leczeniem, przekazywania szkole danych uczniów, niezbędnych do prowadzenia dokumentacji przebiegu nauczania. Dane, o których mowa w art. 71c ust. 1, są zawarte w dokumentacji medycznej, przewidzianej przepisami ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.

(Komentarz z dnia 3 września 2012 r.)

Alicja Witkowska

Komentarz

Nowelizacja ustawy o systemie oświaty przesądza kwestię wypłacania przez jednostki samorządu terytorialnego dotacji podmiotowych dla szkół, z uwzględnieniem dotowania do końca danego roku szkolnego absolwentów, pomimo wcześniejszego ukończenia szkoły. Zasada przekazywania dotacji na absolwentów do końca roku szkolnego stosowana przez jst była przedmiotem zarzutów ze strony organów kontroli. Co więcej, sytuacja niepewności, w obliczu luki prawnej, skutkująca zróżnicowaniem w przekazywaniu środków finansowych dla beneficjentów, w zależności od tego, jaką interpretację przepisów zastosował organ dotujący, była prostą drogą do dyskryminacji części szkół. W wyniku zmiany ustawy praktyka wypłaty dotacji na absolwentów do końca roku szkolnego została zalegalizowana. Projekt zmian wnieśli posłowie, w większości z rodowodem samorządowym, uzasadniając konieczność nowelizacji faktem, że pomimo opuszczenia szkoły przez pewną ilość uczniów-absolwentów, w okresie ferii letnich na niezmienionym poziomie kształtują się stałe koszty utrzymania bazy szkolnej.

Ponadto ustawodawca wprowadza zmianę polegającą na powiązaniu wypłacania dotacji dla szkół niepublicznych o uprawnieniu szkoły publicznej, w których nie jest realizowany obowiązek szkolny lub nauki, od uczestnictwa ucznia w co najmniej 50% procentach obowiązkowych zajęć edukacyjnych w danym miesiącu. Zmiana ma na celu ograniczenie nieprawidłowości w funkcjonowaniu szkół niepublicznych dla dorosłych (uczniowie - „martwe dusze”, legitymujący się zaświadczeniami o statusie ucznia jedynie w celu pobierania świadczeń z ZUS).

(Komentarz z dnia 3 września 2012 r.)

Alicja Witkowska

Komentarz

W wyroku z dnia 8 stycznia 2013 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie oświaty z art. 92 ust. 1 Konstytucji. Inkryminowany art. 22 ust. 1 pkt 1 nie spełnia warunków określonych w ww. przepisie Konstytucji. Nie zawiera, w ocenie Trybunału, upoważnienia szczegółowego treściowo i zawierającego wytyczne dotyczące treści rozporządzenia w sprawie rekrutacji uczniów. Prowadzi to do niezgodności z ustawą zasadniczą regulacji prawnej zawartej w rozporządzeniu, wykraczającą poza ramy upoważnienia ustawowego. Trybunał Konstytucyjny zarzucił ustawie brak określenia katalogu cech kandydatów do placówek oraz ich hierarchii a także procedur odwoławczych w postępowaniu rekrutacyjnym. Przepis art. 22 ust. 1 pkt 1 zostanie wyprowadzony z obrotu prawnego z upływem 12 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw RP (ogłoszenie wyroku nastąpiło dnia 18 stycznia 2013 r.). Oznacza to konieczność zmiany przedmiotowego przepisu ustawy o systemie oświaty: szczegółowego określenia wytycznych kierowanych pod adresem ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, jako organu upoważnionego do wydania nowego rozporządzenia w sprawie rekrutacji.

(Komentarz z dnia 4 marca 2013 r.)

Alicja Witkowska

Komentarz

Do najistotniejszych zmian ustawy o systemie oświaty należy zaliczyć nowelizację przepisów regulujących zadania własne gmin w zakresie wychowania przedszkolnego. Celem zapewnienia dzieciom powszechnej dostępności do przedszkoli ustawodawca ograniczył odpłatność za godzinę zajęć realizowanych w czasie przekraczającym wymiar zajęć, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2, do wysokości nie wyższej niż 1 zł. Tym samym od dnia 1 września 2013 r. przepisy dotychczasowych uchwał rad gmin, ustalające opłaty za świadczenia przedszkoli na poziomie przekraczającym 1 zł, de facto zostają wyprowadzone z obrotu prawnego, gdyż zastępuje je przepis ustawy. Gminy otrzymują dofinansowanie z budżetu państwa w formie dotacji celowej, która ma wyrównać uszczerbek finansowy spowodowany ograniczeniem wysokości opłat pobieranych od rodziców. Gwarancje ustawowe w zakresie limitu stawek za usługi przedszkola i związane z tym dofinansowanie oraz rozliczanie gmin z dotacji zaowocowało nowym problemem, a mianowicie brakiem możliwości pobierania odpłatności za zajęcia dodatkowe (rytmika, języki obce etc.), które były udziałem dzieci w godzinach pracy przedszkola. Aktualne stanowisko MEN wyraźnie zakazuje przedszkolom pobierania od rodziców dodatkowych opłat za te zajęcia. Fala protestów rodziców oraz firm świadczących usługi nauczania języków obcych, czy też zajęć z rytmiki stanowić będzie asumpt do rozwiązania tego problemu, być może poprzez aktywizację czynności rad rodziców.

Ponadto ustawa nakłada na gminy obowiązek zapewnienia dzieciom prawa do korzystania z wychowania przedszkolnego. Od dnia 1 września 2015 r. tym prawem są objęte dzieci w wieku 4 lat (w latach 2015/16 i 2016/17 prawo to uzyskują z początkiem roku szkolnego te dzieci, które w odpowiednim roku kalendarzowym kończą 4 lata). Wyrazem dążności ustawodawcy do zapewnienia dzieciom dostępu do przedszkoli jest nowatorskie rozwiązanie legislacyjne uprawniające przedszkola niepubliczne do dotacji podmiotowej ustalanej na zasadach analogicznych jak dla placówek publicznych (100%), w przypadku gdy osoba prowadząca przedszkole zdecyduje o stosowaniu ustawowych standardów odpłatności i przystąpi do otwartego konkursu ofert ogłaszanego przez organ wykonawczy gminy (wójta, burmistrza, prezydenta).

(Komentarz z dnia 18 września 2013 r.)

Alicja Witkowska

Komentarz

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego orzekł o niezgodności z art. 92 ust. 1 ustawy zasadniczej art. 22 ust. 2 pkt 4 ustawy o systemie oświaty. Nie po raz pierwszy Trybunał zarzuca ustawie o systemie oświaty naruszenie koronnej zasady Konstytucji mówiącej o tym, że rozporządzenia, jako akty wykonawcze, są wydawane na podstawie szczegółowego upoważnienia ustawowego. Upoważnienie powinno ustalać zakres spraw przekazanych do uregulowania oraz wytyczne dotyczące treści aktu. Niniejszy wyrok oznacza, że inkryminowany przepis art. 22 ust. 2 pkt 4 ustawy o systemie oświaty, na podstawie którego wydane zostało rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów, a tym samym również samo rozporządzenie, mają utracić moc z upływem 18 miesięcy od daty publikacji wyroku w Dzienniku Ustaw.

(Komentarz z dnia 28 października 2013 r.)

Alicja Witkowska

Informacja w sprawie ustawy z dnia 30 sierpnia 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw

Przedmiotowa ustawa ma na celu złagodzenie oraz usprawnienie rozpoczętego w 2009 roku procesu obniżania wieku rozpoczęcia obowiązku szkolnego przez dzieci sześcioletnie, a także stworzenie w klasach I-III publicznej szkoły podstawowej warunków edukacji podobnych do tych, z którymi dziecko miało do czynienia korzystając z wychowania przedszkolnego.

W związku z powyższym ustawa przewiduje stopniowe wprowadzanie sześciolatków do szkoły podstawowej w latach szkolnych 2014/2015 i 2015/2016.

W świetle przyjętych rozwiązań w roku szkolnym 2014/2015 spełnianie obowiązku szkolnego mają rozpocząć dzieci urodzone w 2007 r. oraz urodzone w okresie od dnia 1 stycznia 2008 r. do dnia 30 czerwca 2008 r. Natomiast od roku 2015/2016 tym obowiązkiem szkolnym byłyby objęte dzieci urodzone w okresie od dnia 1 lipca 2008 r. do dnia 31 grudnia 2008 r., które nie rozpoczęły spełniania obowiązku szkolnego w roku szkolnym 2014/2015 oraz urodzone w 2009 r.

(Komentarz z dnia 11 października 2013 r.)

Kancelaria Prezydenta RP

Informacja w sprawie ustawy z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty

Nowelizacja ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty wprowadza zakaz łączenia stanowiska kuratora i wicekuratora oświaty z mandatem radnego wszystkich szczebli samorządu terytorialnego.

W świetle art. 25b ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym mandatu radnego gminy nie można łączyć z wykonywaniem funkcji wojewody lub wicewojewody, z mandatem posła lub senatora oraz członkostwem w organie innej jednostki samorządu terytorialnego. Podobne rozwiązania zostały przewidziane w art. 21 ust. 8 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym oraz w art. 23 ust. 4 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa.

Jednocześnie w myśl art. 31 ustawy o systemie oświaty, kurator oświaty, w imieniu wojewody, wykonuje zadania i kompetencje w zakresie oświaty określone w ustawie i przepisach odrębnych na obszarze województwa, a w szczególności realizuje politykę oświatową państwa, a także współdziała z organami jednostek samorządu terytorialnego w tworzeniu i realizowaniu odpowiednio regionalnej i lokalnej polityki oświatowej, zgodnych z polityką oświatową państwa.

W związku z powyższym, zdaniem ustawodawcy, wprowadzenie powyższego ograniczenia jest zasadne m.in. ze względu na sprzeczność interesów wynikających z ustawowych zadań nałożonych na osoby pełniące określone funkcje lub zagrożenie, że wypełnienie obowiązków na jednym z zajmowanych stanowisk będzie miało wpływ na decyzje podejmowane w związku z innym stanowiskiem lub urzędem.

Ponadto ze względu na obowiązującą regulację, która umożliwia łączenie mandatu radnego ze stanowiskiem kuratora i wicekuratora oświaty wprowadzony został przepis przejściowy, zgodnie z którym w odniesieniu do tych osób będą stosowane przepisy dotychczasowe, aż do dnia wygaśnięcia mandatu lub odwołania ze stanowiska kuratora lub wicekuratora oświaty.

(Komentarz z dnia 31 października 2013 r.)

Kancelaria Prezydenta RP

Informacja w sprawie ustawy z dnia 6 grudnia 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw

Ustawa z dnia 6 grudnia 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw ma na celu dostosowanie systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 stycznia 2013 r. sygn. akt K 38/12, w którym Trybunał uznał za niezgodny z ustawą zasadniczą przepis art. 22 ust 1 pkt 1 ustawy o systemie oświaty zawierający upoważnienie dla ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania do określenia w drodze rozporządzenia warunków i trybu przyjmowania uczniów do szkół.

Nowelizacja realizuje wyrok poprzez przeniesienie na poziom ustawy kryteriów rekrutacji do przedszkoli i szkół publicznych. Zgodnie z ustawą przyjęto trzy grupy kryteriów, którymi należy się kierować w procesie rekrutacji:

1) kryteria uwzględniające zakres potrzeb osób, które z przyczyn losowych znajdują się w trudniejszej sytuacji rodzinnej i zdrowotnej. (między innymi wielodzietność rodziny kandydata, jego niepełnosprawność, a także niepełnosprawność jego rodziców);
2) kryteria określane przez organy prowadzące, których spełnienie powinno zapewnić jak najpełniejszą realizację potrzeb dziecka, jego rodziny, a także lokalnych potrzeb społecznych. Ustawa przewiduje, że na drugim etapie postępowania rekrutacyjnego może być brane pod uwagę kryterium dochodu przypadającego na osobę w rodzinie kandydata;
3) trzecia grupa kryteriów uwzględnia indywidualne zdolności kandydatów, ich predyspozycje i zainteresowania, które powinny być wzięte pod uwagę przy dokonywaniu rekrutacji do szkół i placówek, w których są wymagane szczególne predyspozycje.

Ustawa doprecyzowuje też niektóre obszary pozarekrutacyjne. Wprowadza przepis dotyczący zatrudniania w przedszkolu osób niebędących nauczycielami w celu prowadzenia zajęć rozwijających zainteresowania. Ponadto dodano obowiązek dla gminy do zwrotu kosztów przejazdów opiekuna dziecka do czasu ukończenia przez nie 7. roku życia, w sytuacji, gdy droga dziecka z domu do szkoły przekroczy odległość 3 km. Doprecyzowano także przepisy umożliwiające kształcenie specjalne w przedszkolach i innych formach wychowania przedszkolnego: publicznych i niepublicznych.

Ustawa wchodzi w życie, co do zasady po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, ale w przypadku rekrutacji na rok szkolny 2014/2015 i 2015/2016 zachowano dotychczasowe rozwiązania.

(Komentarz z dnia 18 grudnia 2013 r.)

Kancelaria Prezydenta RP

Informacja Ministerstwa Edukacji Narodowej w sprawie ustawy z dnia 6 grudnia 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw

Jednolite, bardziej przejrzyste i korzystniejsze dla rodziców zasady rekrutacji do przedszkoli to jedna z najważniejszych zmian, którą zakłada nowelizacja ustawy o systemie oświaty. 18 grudnia podpisał ją Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej.

Proponowane zasady rekrutacji:

• dają pierwszeństwo przyjęcia dzieciom mieszkańców z gminy, na terenie której znajduje się dana placówka,
• uwzględniają potrzebę godzenia pracy zawodowej rodziców z obowiązkami rodzinnymi,
• definiują rodziców samotnie wychowujących dzieci,
• uwzględniają potrzeby m.in. rodzin wielodzietnych oraz niepełnosprawnych dzieci i rodziców.

Ustawa ta to także umożliwienie gminom określenia dalszych kryteriów rekrutacji - dostosowanych do lokalnych potrzeb. Realizuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego dotyczący zasad rekrutacji m.in. do przedszkoli.

Niezależnie od wprowadzonych rozwiązań rekrutacyjnych od 2017 r. każde dziecko będzie miało zagwarantowane miejsce w placówce przedszkolnej, w której każda godzina dodatkowa (ponad minimum 5 bezpłatnych godzin) będzie kosztowała nie więcej niż 1 złoty. Obecnie miejsca są przygotowane dla wszystkich 5-latków (są objęte obowiązkiem przedszkolnym). Natomiast dzięki obowiązującej od września tego roku tzw. ustawie przedszkolnej, prawo do miejsca w placówce przedszkolnej zyskają od 2015 r. wszystkie 4-latki, a od 2017 r. również 3-latki.

Oprócz obszaru rekrutacji do przedszkoli i szkół ustawa wprowadza: możliwość zatrudniania w przedszkolach specjalistów (np. do prowadzenia zajęć rozwijających zainteresowania dzieci). Będzie to możliwe w sytuacjach szczególnych, wyłącznie za zgodą kuratora oświaty.

 

Szczegóły rozwiązań

W projekcie nowelizacji ustawy proponuje się:

I. Określenie na poziomie ustawowym kryteriów rekrutacji do placówek przedszkolnych:

1. w pierwszej kolejności będą przyjmowane dzieci mieszkańców danej gminy,
2. w przypadku większej liczby kandydatów z gminy niż liczba dostępnych miejsc, przeprowadzone zostanie postępowanie rekrutacyjne, według kryteriów:
a. w pierwszej kolejności przyjęte zostaną te dzieci, które potrzebują szczególnego wsparcia państwa: niepełnosprawne, niepełnosprawnego rodzica lub rodziców, z niepełnosprawnym rodzeństwem, z rodzin wielodzietnych (minimum troje dzieci), objętych pieczą zastępczą oraz rodziców samotnie wychowujących dzieci. Wszystkie te kryteria mają jednakową wartość.
b. na pozostałe miejsca dzieci przyjmowane będą zgodnie z dodatkowymi kryteriami określanymi przez gminę (nie więcej niż 6):
• jednym z nich może być pierwszeństwo dla pracujących zawodowo rodziców lub rodzica,
• jednym z nich może być kryterium dochodowe,
• gmina określi dokumenty niezbędne do potwierdzenia spełniania wszystkich ustanowionych przez siebie kryteriów (kryterium dochodowe będzie potwierdzane oświadczeniem rodzica).
3. jeśli po przyjęciu dzieci z terenu gminy pozostaną wolne miejsca, placówka będzie mogła przyjąć dzieci zamieszkałe poza terenem gminy, posługując się zasadami rekrutacji jak dla dzieci ze swojego terenu.

II. Ustawa będzie określała również zasady przeprowadzania rekrutacji:

1. Do publicznych szkół podstawowych i gimnazjów
Zachowane zostają dotychczasowe rozwiązania: uczniowie mieszkający w obwodzie danej szkoły będą przyjmowani z urzędu, bez postępowania rekrutacyjnego. Jeśli szkoła dysponuje wolnymi miejscami, może przyjąć uczniów mieszkających poza obwodem szkoły, po przeprowadzeniu postępowania rekrutacyjnego na zasadach opisanych w ustawie.
2. Do publicznych szkół ponadgimnazjalnych
a. Zachowane zostaną dotychczas obowiązujące rozwiązania: warunkiem przyjęcia do publicznej szkoły ponadgimnazjalnej (oprócz szkół policealnych) będzie wcześniejsze ukończenie gimnazjum, a w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie w zawodzie - także posiadanie zaświadczenia lekarskiego orzekającego o braku przeciwwskazań zdrowotnych do podjęcia praktycznej nauki zawodu.
b. Tak jak obecnie, będą brane pod uwagę wyniki uzyskane na zakończenie nauki w gimnazjum (odnotowane na świadectwie, potwierdzone zaświadczeniem o wynikach egzaminu gimnazjalnego oraz stosownymi zaświadczeniami). Zmianie ulegnie zakres przedmiotów, z których oceny będą brane obowiązkowo pod uwagę w postępowaniu rekrutacyjnym: będą to oceny z języka polskiego i matematyki oraz z dwóch wybranych przedmiotów.
c. W przypadku równorzędnych wyników uzyskanych w pierwszym etapie postępowania rekrutacyjnego będą przeprowadzane kolejne etapy na zasadach określonych w ustawie.
3. Do publicznych szkół: policealnych, sportowych i mistrzostwa sportowego, dwujęzycznych, dla dorosłych, artystycznych oraz oddziałów międzynarodowych
4. Do publicznych placówek zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania
5. Na zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, organizowane w publicznych placówkach oświatowo-wychowawczych
6. Na kwalifikacyjne kursy zawodowe prowadzone przez publiczne szkoły, placówki i ośrodki
7. Na kształcenie ustawiczne realizowane w formach pozaszkolnych przez publiczne placówki i ośrodki

III. W drodze rozporządzenia zostanie określony obowiązujący na terenie całego kraju, jednolity sposób przeliczania na punkty niektórych kryteriów, między innymi wyników egzaminu gimnazjalnego i wyników na świadectwie ukończenia gimnazjum oraz szczególnych osiągnięć wymienionych na świadectwie ukończenia szkoły.

IV. Na poziomie ustawy zostanie określona procedura przeprowadzenia rekrutacji, w tym procedura odwoławcza - w przypadku odmowy przyjęcia kandydata oraz zasad ujawniania i przetwarzania danych osobowych uczestników procesu rekrutacji.

V. Wejście w życie przepisów
Proponuje się stopniowe wprowadzanie rozwiązań dotyczących rekrutacji. Zasadnicza część przepisów w tym zakresie będzie miała zastosowanie do rekrutacji na rok szkolny 2016/2017. Zachowanie dłuższego okresu przejściowego pozwoli na dobre przygotowanie się na zmiany zarówno organom prowadzącym, jak i uczniom planującym swoją karierę edukacyjną.

VI. W ustawie proponuje się także, aby obowiązkiem gminy był również zwrot kosztów przejazdu środkami komunikacji publicznej dla opiekuna dziecka uczęszczającego do szkoły, do czasu ukończenia przez dziecko siódmego roku życia w sytuacji, gdy droga dziecka z domu do szkoły przekroczy odległość 3 km.

(Komentarz z dnia 31 grudnia 2013 r.)

Ministerstwo Edukacji Narodowej

Komentarz

Zmiana ustawy o systemie oświaty polega na wprowadzeniu zapisu stanowiącego o tym, że stanowiska kuratora i wicekuratora oświaty nie można łączyć z mandatem radnego. Osoby znajdujące się w takiej sytuacji w dniu wejścia w życie nowelizacji (30 listopada 2013 r.), zgodnie z art. 2 ustawy zmieniającej, są objęte dotychczasowymi przepisami do dnia wygaśnięcia mandatu lub do odwołania ze stanowiska kuratora lub wicekuratora.

(Komentarz z dnia 22 stycznia 2014 r.)

Alicja Witkowska

Komentarz

Nowelizacja ustawy o systemie oświaty dostosowuje przepisy dotyczące korzystania z nauki w publicznych szkołach osób niebędących obywatelami polskimi do zmian wynikających z reformy systemu kształcenia zawodowego. Ponadto wprowadza zapis, że osoby te mogą korzystać z nauki w publicznych kolegiach pracowników służb społecznych i w publicznych szkołach dla dorosłych na warunkach dotyczących obywateli polskich. Krąg uprawnionych uzupełnia się o osoby, którym udzielono zgody na pobyt ze względów humanitarnych oraz członków ich rodzin, osoby posiadające kartę pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”, wizę Schengen lub wizę krajową wydaną w celu wykonywania pracy na terenie RP. Osoby niewymienione w przepisach ustawy mogą korzystać z nauki w szkołach, kolegiach i placówkach jako stypendyści lub na zasadzie odpłatności.

(Komentarz z dnia 22 stycznia 2014 r.)

Alicja Witkowska

Komentarz

W wyniku nowelizacji ustawy o systemie oświaty w art. 6 dodano ustęp 5 określający zadania przedszkola niepublicznego. Wprowadzono przepis umożliwiający zatrudnienie w przedszkolu publicznym, za zgodą kuratora oświaty, osoby niebędącej nauczycielem, która będzie prowadzić zajęcia rozwijające zainteresowania dzieci. Dyrektor przedszkola ma prawo uznać jej przygotowanie do prowadzenia zajęć za odpowiednie. Osoba prowadząca takie zajęcia jest zatrudniana na zasadach określonych w Kodeksie pracy, z pensum godzin odpowiednio wynikającym z Karty Nauczyciela, z wynagrodzeniem nie wyższym niż dla nauczycieli dyplomowanych. Co istotne, ma do niej zastosowanie przepis art. 10 ust. 5 pkt 3 i 4 Karty Nauczyciela mówiący o niekaralności. Dla potwierdzenia spełnienia warunku niekaralności przed nawiązaniem stosunku pracy przyszły pracownik musi przedstawić dyrektorowi przedszkola informację z KRK (taki sam warunek wprowadzono w art. 7 ust. 1ba w stosunku do osób niebędących nauczycielami, a prowadzących zajęcia w szkołach i placówkach, w tym artystycznych). Przedstawiona wyżej zmiana ustawy reguluje problematykę zatrudniania osób prowadzących tzw. zajęcia dodatkowe, dotychczasowo opłacane w przedszkolach przez rodziców.

Ustawodawca przyznał prawo do zwrotu kosztów przejazdu opiekuna dowożącego dziecko do szkoły tylko w przypadku, gdy nie ukończyło ono 7 lat.

Najważniejszą zmianą, wprowadzoną do obrotu prawnego na podstawie niniejszej nowelizacji jest dodany rozdział 2a, regulujący problematykę rekrutacji do publicznych przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego, publicznych szkół i placówek. Jest konsekwencją wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 stycznia 2013 r. sygn. akt K 38/12, w którym Trybunał orzekł o niezgodności art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie oświaty zwierającego upoważnienie dla Ministra Edukacji Narodowej do uregulowania w drodze rozporządzenia zasad rekrutacji. Z uwagi na to, że problem dotyczy ogółu praw i obowiązków podmiotów występujących w tym postępowaniu, wymaga unormowania w drodze ustawy.

Do najistotniejszych zmian należą:

- wprowadzenie siedmiu równorzędnych kryteriów rekrutacyjnych obowiązujących łącznie podczas przyjęć do przedszkola, innej formy wychowania przedszkolnego,
- prowadzenie postępowania uzupełniającego z uwzględnieniem kryteriów uchwalonych przez radę gminy (od roku szkolnego 2015/2016),
- przyjęcie dziecka niezamieszkałego na terenie gminy dopiero gdy po zakończeniu postępowania rekrutacyjnego są wolne miejsca (gdy takich dzieci jest więcej, o przyjęciu również decyduje rekrutacja),
- składanie oświadczeń potwierdzających spełnianie przez kandydata kryteriów wymienionych w ustawie pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań (klauzula tej treści w oświadczeniu),
- możliwość przeprowadzenia wywiadu środowiskowego, weryfikującego oświadczenie o samotnym wychowywaniu dziecka,
- wprowadzenie środka odwoławczego w procesie rekrutacji i dwuinstancyjnego postępowania w sprawie w terminie określonym w ustawie (rozstrzygnięcie komisji rekrutacyjnej a następnie, po odwołaniu, rozstrzygnięcie dyrektora przedszkola lub szkoły),
- możliwość wniesienia skargi na rozstrzygnięcie dyrektora do wojewódzkiego sądu administracyjnego,
- przeprowadzanie postępowania rekrutacyjnego prze komisję rekrutacyjną, której przewodniczącego wyznacza dyrektor przedszkola, szkoły lub placówki (dyrektor nie uczestniczy w pracach komisji).

Ustawa zmieniająca ustanawia harmonogram wprowadzania zmian dotyczących postępowania rekrutacyjnego. Z powodu zbyt późnego wejścia w życie nowelizacji w roku szkolnym 2014/2015 kryteria rekrutacyjne w postępowaniu na drugim etapie, które co do zasady określa organ stanowiący gminy są ustalane przez dyrektora przedszkola albo osobę kierującą inną formą wychowania przedszkolnego w uzgodnieniu z wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta). Również do dyrektora działającego w uzgodnieniu z organem wykonawczym gminy należy w roku szkolnym 2014/2015 ustalenie terminów postępowania rekrutacyjnego, składania dokumentów oraz postępowania uzupełniającego. W przypadku rekrutacji do szkół i placówek także przewidziano stopniowe wprowadzanie nowych rozwiązań - docelowo do roku szkolnego 2016/2017.

(Komentarz z dnia 22 stycznia 2014 r.)

Alicja Witkowska

Informacja w sprawie ustawy z dnia 21 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty

Przedmiotowa ustawa ma na celu poprzez dodanie art. 22c (art. 1 pkt 2 nowelizacji), umożliwienie ministrowi właściwemu do spraw oświaty i wychowania oraz ministrowi właściwemu do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego zlecenia opracowania i wydania podręczników lub ich części. Jednocześnie ustawa zmienia art. 22a ust. 2e (art. 1 pkt 1 nowelizacji) poprzez usunięcie terminu, w którym dyrektor szkoły podaje do publicznej wiadomości zestaw podręczników, który obowiązuje w roku szkolnym.

Wprowadzenie do ustawy zmian określonych w art. 1 pkt 2 przedmiotowej nowelizacji (dodanie art. 22c) będzie oznaczało, że podręcznik opracowany i wydany na zlecenie ministra nie będzie podlegać procedurze dopuszczenia do użytku określonej w ustawie, a w szczególności w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie dopuszczenia do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników.

W obowiązującym stanie prawnym przesłanką formalną uwzględnienia wniosku o dopuszczenie podręcznika do użytku szkolnego na mocy decyzji właściwego ministra jest uzyskanie pozytywnych opinii rzeczoznawców. Pozytywna opinia nie może pochodzić od rzeczoznawcy wskazanego przez podmiot zainteresowany dopuszczeniem programu lub podręcznika do użytku szkolnego, lecz rzeczoznawcę tego wskazać powinien właściwy minister.

W obowiązującym stanie prawnym nie istnieje mechanizm pozwalający na dopuszczenie podręcznika do użytku szkolnego z mocy prawa. Dopuszczenie podręcznika do użytku następuje w drodze decyzji administracyjnej, którą wydaje właściwy minister (art. 22a ust. 3 ustawy o systemie oświaty).

W następstwie nowelizacji dyrektor szkoły będzie mógł podać do publicznej wiadomości zestaw podręczników, które będą obowiązywać od początku następnego roku szkolnego, w uznanym przez siebie terminie.

W dotychczasowym stanie prawnym dyrektor szkoły podaje do publicznej wiadomości zestaw podręczników obowiązujących w następnym roku szkolnym do dnia 15 czerwca.

(Komentarz z dnia 7 marca 2014 r.)

Kancelaria Prezydenta RP

Komentarz

Zmiana ustawy o systemie oświaty wprowadza odstępstwo od reguły stanowiącej, że dopuszczenie do użytku szkolnego podręcznika następowało na podstawie decyzji administracyjnej właściwego ministra. Nowelizacja wprowadziła możliwość dopuszczenia do użytku podręcznika z mocy prawa. Ponadto dyrektor szkoły będzie mógł podać do publicznej wiadomości zestaw podręczników obowiązujących w szkole od początku następnego roku szkolnego, nie będąc związany granicznym terminem (dotychczas do 15 czerwca).

(Komentarz z dnia 28 kwietnia 2014 r.)

Alicja Witkowska

Informacja w sprawie ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw

Nowelizacja ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (art. 3 ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 r.) ma na celu zapewnienie dzieciom i młodzieży korzystającym z różnych form zorganizowanego wypoczynku możliwie najbardziej bezpiecznych do tego warunków. Wprowadzany jest wymóg niekaralności wychowawcy i kierownika za określone przestępstwa. Katalog tych przestępstw jest wystarczająco szeroki, aby spełnić oczekiwany cel. Jednocześnie na kandydata na wychowawcę lub kierownika - nakładany jest obowiązek przedłożenia organizatorowi wypoczynku informacji o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego.

(Komentarz z dnia 18 kwietnia 2014 r.)

Kancelaria Prezydenta RP

Komentarz

W wyniku nowelizacji ustawy o systemie oświaty w art. 92a dodano ust. 1a i 1b, wprowadzające zakaz pracy z dziećmi i młodzieżą w charakterze wychowawcy lub kierownika różnych form wypoczynku organizowanego w czasie wolnym od zajęć szkolnych, obejmujący osoby karane za umyślne przestępstwo przeciwko życiu i zdrowiu na szkodę małoletniego, przeciwko jego wolności seksualnej i obyczajności, a także inne rodzaje przestępstw wymienionych w ust. 1a. Kandydat na wychowawcę lub kierownika kolonii czy też obozu jest obowiązany przedstawić organizatorowi wypoczynku zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego potwierdzające niekaralność. Osoby zatrudnione na stanowiskach obwarowanych przepisami o niekaralności za przestępstwo popełnione umyślnie (np. nauczyciele szkół publicznych i niepublicznych, pracownicy samorządowi na stanowiskach urzędniczych) składają pisemne oświadczenie o niekaralności za przestępstwa wymienione w ust. 1a.

Celem ustawodawcy było niedopuszczenie do pracy z podopiecznymi w czasie ich wypoczynku osób, co do których sąd orzekł zakaz prowadzenia działalności opiekuńczo-wychowawczej, leczniczej czy edukacyjnej wobec małoletnich.

(Komentarz z dnia 28 kwietnia 2014 r.)

Alicja Witkowska

Informacja w sprawie ustawy z dnia 24 kwietnia 2014 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty

Celem przedmiotowej ustawy jest wzmocnienie standardu opieki nad uczniami oraz opiekuńczej funkcji szkoły poprzez zapewnienie możliwości zatrudnienia w szkole podstawowej osoby wspierającej nauczycieli prowadzących zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze lub prowadzących opiekę świetlicową, a także uregulowanie na poziomie ustawowym zasad funkcjonowania świetlicy w szkołach podstawowych i gimnazjach oraz szkołach prowadzących kształcenie specjalne.

W związku z powyższym ustawa wprowadza możliwość zatrudnienia, jako asystenta nauczyciela lub osoby niebędącej nauczycielem, która została zatrudniona za zgodą kuratora oświaty, a w przypadku szkoły artystycznej - ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, osoby posiadającej wykształcenie co najmniej na poziomie wymaganym do zajmowania stanowiska nauczyciela w szkole podstawowej oraz przygotowanie pedagogiczne. Osoby te będą mogły być zatrudniane na zasadach określonych w Kodeksie pracy, a ich wynagrodzenie nie może być wyższe niż przewidziane dla nauczyciela dyplomowanego.

Podniesieniu standardu opieki nad uczniami mają także służyć przepisy dotyczące funkcjonowania świetlicy szkolnej. Szczegółowe regulacje dotyczące obowiązku zapewnienia zajęć świetlicowych przez szkoły obecnie znajdują się w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół. Przepisy te zostały przeniesione do ustawy.

Ustawa wprowadza także zmiany w zakresie odroczenia obowiązku szkolnego. Przewiduje, że odroczenie spełniania obowiązku szkolnego przez dziecko będzie się odbywało na wniosek rodziców. Taki wniosek rodzice będą mogli składać w trakcie całego roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy sześć lat. Odroczenie dotyczy roku szkolnego, w którym dziecko ma rozpocząć lub już rozpoczęło spełnianie obowiązku szkolnego. Do tego wniosku należy dołączyć opinię, z której wynika potrzeba odroczenia spełniania obowiązku szkolnego przez dziecko w danym roku szkolnym, wydaną przez publiczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną albo niepubliczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną, założoną zgodnie z określonymi przepisami oraz zatrudniającą pracowników posiadających kwalifikacje wymagane dla pracowników publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych.

(Komentarz z dnia 12 maja 2014 r.)

Kancelaria Prezydenta RP

Komentarz

W drodze nowelizacji ustawy o systemie oświaty wprowadzono stanowisko asystenta wychowawcy świetlicy a także asystenta nauczyciela w klasach I-III szkoły podstawowej lub osoby prowadzącej dane zajęcia, o której mowa w art. 7 ust. 1a ustawy. Asystent ma za zadanie wspierać nauczyciela podczas jego zadań statutowych i pracuje pod jego kierunkiem. Zmiana przepisów ma na celu złagodzenie skutków reformy ustawy o systemie oświaty obniżającej wiek uczniów rozpoczynających realizację obowiązku szkolnego. Ponadto stworzono rodzicom możliwość złożenia wniosku o odroczenie spełniania przez dziecko obowiązku szkolnego do 31 grudnia w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 6 lat. Tym samym dotyczyć to może dzieci, które w danym roku szkolnym już rozpoczęły spełnianie obowiązku szkolnego. Decyzja o odroczeniu należy do właściwości dyrektora szkoły podstawowej, w której dziecko rozpoczęło realizację tego obowiązku, z tym że, jeżeli nie jest to szkoła obwodowa, to dyrektor ma obowiązek powiadomić o odroczeniu dyrektora szkoły obwodowej.

Ustawa zmieniająca wprowadziła konieczność zapewnienia uczniom szkoły podstawowej i szkoły prowadzącej kształcenie specjalne zajęć świetlicowych. Prawodawca kierował się w tym przypadku potrzebami uczniów związanymi z dłuższą pracą rodziców a także organizacją dojazdu do szkoły. Ograniczono do 25 liczebność uczniów pozostających pod opieką jednego nauczyciela w świetlicy. Co więcej, jeżeli uczniowie będą wymagali opieki z powodu dłuższej pracy rodziców lub organizacji dojazdów, to również gimnazjum będzie zapewniało zajęcia świetlicowe.

(Komentarz z dnia 25 sierpnia 2014 r.)

Alicja Witkowska

Informacja w sprawie ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw

Nowelizacja ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty zawiera kompleksowe zmiany, których celem jest zapewnienie uczniom objętym obowiązkiem szkolnym, to jest uczniom szkół podstawowych i gimnazjów, bezpłatnych podręczników, materiałów edukacyjnych, jak również materiałów ćwiczeniowych.

W związku z powyższym przedmiotowa ustawa nakłada na ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania obowiązek wyposażenia szkół podstawowych w podręczniki do zajęć z zakresu edukacji: polonistycznej, matematycznej, przyrodniczej i społecznej w klasach I-III. Podręczniki te staną się własnością organu prowadzącego szkołę z dniem ich przekazania przez wymienionego ministra. Regulacja ta będzie wdrażana stopniowo, począwszy od roku szkolnego:

• 2014/2015 - w stosunku do uczniów klasy I szkoły podstawowej,
• 2015/2016 - w stosunku do uczniów klasy II szkoły podstawowej,
• 2016/2017 - w stosunku do uczniów klasy III szkoły podstawowej.

Ponadto ustawa przyznaje dotację celową z budżetu państwa dla organów prowadzących szkoły podstawowe i gimnazja z przeznaczeniem na zakup:

• podręczników do zajęć z danego języka obcego nowożytnego, materiałów edukacyjnych do zajęć z zakresu danego języka obcego nowożytnego lub materiałów ćwiczeniowych dla klas I-III szkoły podstawowej,
• podręczników, materiałów edukacyjnych lub materiałów ćwiczeniowych dla klas IV-VI szkoły podstawowej,
• podręczników, materiałów edukacyjnych lub materiałów dla wszystkich klas gimnazjalnych.

Ustawa określa maksymalną wysokość dotacji przypadającej na ucznia, która jest zróżnicowana w zależności od etapu edukacyjnego. Również i ta zmiana będzie wprowadzana stopniowo, poczynając od roku 2014, w którym dotacja celowa będzie udzielana na wyposażenie szkół podstawowych w podręczniki do zajęć z danego języka obcego nowożytnego lub materiały edukacyjne do zajęć z tego języka oraz materiały ćwiczeniowe dla klas I. W kolejnych latach dotacją zostanie objęte wyposażenie w podręczniki lub materiały edukacyjne i ćwiczeniowe następnych klas szkoły podstawowej oraz gimnazjum.

Ustawa wprowadza także nowe zasady wyboru podręczników.

(Komentarz z dnia 18 czerwca 2014 r.)

Kancelaria Prezydenta RP

Komentarz

Ustawa nowelizująca ustawę o systemie oświaty, zwana potocznie „podręcznikową”, wprowadza pojęcia: podręcznika, materiału edukacyjnego oraz materiału ćwiczeniowego. W szczególności przewiduje:

- nałożenie na ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania zadania wyposażenia szkół podstawowych w bezpłatny podręcznik do zajęć z zakresu edukacji polonistycznej, matematycznej, przyrodniczej i społecznej dla uczniów klas I-III,
- wprowadzenie wymogu dostosowania ww. podręczników do potrzeb edukacyjnych i predyspozycji psychofizycznych uczniów niepełnosprawnych,
- wprowadzenie dotacji celowej dla organów prowadzących szkoły podstawowe i gimnazja na zakup podręczników do nauki języka obcego, materiałów edukacyjnych do zajęć z tego języka, materiałów ćwiczeniowych dla klas I-III szkoły podstawowej oraz podręczników, materiałów edukacyjnych, materiałów ćwiczeniowych dla klas IV-VI szkoły podstawowej i gimnazjów.

Egzemplarze podręczników oraz materiałów edukacyjnych będą własnością organów prowadzących i będą wypożyczane uczniom lub udostępniane uczniom (w cyklu trzyletnim). Materiały ćwiczeniowe, ze względu na ich funkcję, stanowić będą własność ucznia. Ustawa modyfikuje warunki dopuszczania podręczników do użytku w drodze zakazu umieszczania w nich pytań, poleceń czy też ćwiczeń wymagających wypełniania w egzemplarzu podręcznika, przez co traci on swoją wieloletnią użyteczność, a także zakazu formułowania w nich poleceń nawiązujących do dodatkowych materiałów edukacyjnych, opracowanych przez określonego wydawcę. Rodzice uzyskują wpływ na ustalanie zestawu podręczników w formie opinii, z którą dyrektor szkoły musi się zapoznać przed ustaleniem zestawu podręczników, materiałów edukacyjnych oraz materiałów ćwiczeniowych obowiązujących w szkole. Ustawodawca porządkuje praktyki marketingowe niektórych wydawców oraz hurtownie mające na celu nakłonienie szkoły do wyboru ich oferty (eliminacja obrotu podręcznikami w ramach tzw. sprzedaży wiązanej).

(Komentarz z dnia 25 sierpnia 2014 r.)

Alicja Witkowska

Komentarz

W wyniku zmiany ustawy o systemie oświaty organ prowadzący szkołę zyskał możliwość otrzymania dotacji celowej ze środków Ministra Obrony Narodowej, z przeznaczeniem na dofinansowanie zadań bieżących lub inwestycyjnych. Polska jest stroną ratyfikowanych umów międzynarodowych, dotyczących obronności, nakładających realizację ww. zadania. Ponadto dodano przepisy określające dane osobowe dzieci nieprzyjętych do przedszkola w danym roku szkolnym oraz dane ich rodziców, przetwarzane w drodze informacji przekazywanej przez dyrektora przedszkola lub szkoły do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Dane są przechowywane przez 2 lata od dnia ich przekazania.

(Komentarz z dnia 2 lutego 2015 r.)

Alicja Witkowska

Komentarz

W wyniku nowelizacji ustawy o systemie oświaty uchylone zostają przepisy dotyczące kolegiów nauczycielskich i nauczycielskich kolegiów języków obcych. Zmiana jest związana z reformą systemu kształcenia nauczycieli, która skutkuje likwidacją z dniem 1 października 2016 r. obu rodzajów kolegiów.

(Komentarz z dnia 15 września 2014 r.)

Alicja Witkowska

Informacja w sprawie ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw

Celem przedmiotowej ustawy jest wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 września 2013 r. sygn. akt K 35/12 dotyczącego ustawy o systemie oświaty. Trybunał Konstytucyjny uznał, że art. 22 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty jest niezgodny z art. 92 ust. 1 Konstytucji RP.

Wskazany art. 22 zawiera upoważnienia do wydania rozporządzeń. Zakwestionowany przepis przewiduje, że minister właściwy do spraw oświaty i wychowania (a w odniesieniu do publicznych szkół i placówek artystycznych - minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego) określi w drodze rozporządzenia warunki i sposób oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów.

W celu dostosowania ustawy do wyroku Trybunału Konstytucyjnego materia zawarta w zakwestionowanym rozporządzeniu została przeniesiona do ustawy bez zmiany istoty rozwiązań. Dodano w ustawie rozdział 3a, który dotyczy oceniania, klasyfikowania, promowania uczniów w szkołach publicznych oraz rozdział 3b, który dotyczy przeprowadzania sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego i egzaminu maturalnego oraz egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie (art. 1 pkt 44). Ustawa wprowadza upoważnienia dla ministra do uregulowania w drodze rozporządzeń szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów.

Ponadto ustawa wprowadza między innymi:

1) możliwość wprowadzenia w szkole oceny opisowej od klasy I szkoły podstawowej do klasy ostatniej szkoły ponadgimnazjalnej (art. 1 pkt 44, art. 44i);
2) tryb, w jakim może nastąpić unieważnienie pracy egzaminacyjnej przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, w tym zastrzeżenia do rozstrzygnięć dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej (art. 1 pkt 44, art. 44zzw);
3) odpłatność za przystąpienie po raz trzeci i kolejny do matury (art. 1 pkt 44, art. 44zzq);
4) rezygnację z uzależnienia promowania ucznia od oceny nagannej z zachowania (art. 1 pkt 44, art. 44f);
5) zmianę w organizacji instytucji odpowiedzialnych za przygotowanie egzaminów zewnętrznych. Podporządkowano w sposób formalny okręgowe komisje egzaminacyjne Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. Do tej pory współpraca merytoryczna była koordynowana przez Centralną Komisję Egzaminacyjną (art. 1 pkt 13, art. 9c ust. 1a);
6) uregulowanie na poziomie ustawy, bez zasadniczych zmian do obecnego stanu prawnego wymagań państwa wobec szkół jeśli chodzi o nadzór pedagogiczny (art. 1 pkt 26, 34, 36, 37, 38, 43, 60);
7) wprowadzenie w szkołach policealnych, w których program nauczania wymaga od kandydatów szczególnych, indywidualnych uzdolnień, dodatkowego kryterium w postaci wyniku sprawdzianu uzdolnień lub predyspozycji (art. 1 pkt 18, 22, 24);
8) poszerzenie zakresu zawodów, w których szkoły publiczne oraz niepubliczne o uprawnieniach szkół publicznych będą mogły prowadzić kwalifikacyjne kursy zawodowe. Wskazano, że nie dotyczy to tylko zakresu zawodów, w których kształcą, ale także w danym obszarze zawodowym (art. 1 pkt 49). Zmiana ta umożliwi szkołom prowadzącym kształcenie zawodowe lepsze dostosowanie oferty kształcenia do potrzeb lokalnego rynku pracy;
9) uelastycznienie możliwości zwiększania liczby uczniów w klasach pierwszych, drugich i trzecich (art. 1 pkt 46);
10) zwiększenie kwoty dotacji celowej w odniesieniu do niektórych uczniów niepełnosprawnych posiadających orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego (art. 1 pkt 28);
11) umożliwienie przekazywania pomiędzy szkołami podręczników dostosowanych do potrzeb uczniów niepełnosprawnych, zgodnie z takimi potrzebami (art. 1 pkt 31);
12) uproszczenie trybu uznawania świadectw wydawanych za granicą w celu ułatwienia osobom, które przyjeżdżają do Polski z zagranicy kontynuowania nauki albo podjęcia nauki w szkołach wyższych (art. 1 pkt 64, 65);
13) doprecyzowanie zadań organu prowadzącego szkołę w zakresie zapewnienia szkole, w ramach dotychczas świadczonej obsługi administracyjnej, również obsługi prawnej (art. 1 pkt 3 lit. d);
14) finansowanie zajęć realizowanych przez nauczycieli w ramach projektów i programów finansowanych z udziałem środków europejskich - zmiana art. 5b i dodany art. 7e ustawy o systemie oświaty oraz art. 30 ust. 10b i art. 35a ustawy - Karta Nauczyciela (art. 1 pkt 5 i 10 oraz art. 2 pkt 7 i 9).

Ustawa nowelizująca dokonuje zmian także w ustawach: z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela, z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym, z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw, z dnia 15 kwietnia 2011 r. o systemie informacji oświatowej, z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw, z dnia 6 grudnia 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw, z dnia 30 maja 2014 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw oraz z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw.

(Komentarz z dnia 9 marca 2015 r.)

Kancelaria Prezydenta RP

Informacja w sprawie ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw

Zadania i struktura organizacyjna CKE i okręgowych komisji egzaminacyjnych, określenia trybu, w jakim może nastąpić unieważnienie pracy egzaminacyjnej oraz trybu, w jakim może nastąpić weryfikacja sumy przyznanych punktów - to tylko niektóre kwestie, które reguluje podpisana dzisiaj przez Prezydenta RP nowelizacja ustawo o systemie oświaty.

Ponadto, podpisana ustawa zawiera m.in. przepisy wykonujące wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 24 września 2013 r.

Stwierdził on, że zagadnienia związane z konstytucyjnym prawem do nauki powinny być określone bezpośrednio w ustawie. Natomiast kwestie, które mają być regulowane w rozporządzeniu, wymagają szczegółowych wytycznych dotyczących treści aktu wykonawczego.

W ustawie wprowadzono przepisy dotyczące:

• ogólnych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (w tym upoważnień dla ministra edukacji oraz ministra kultury) do uregulowania w rozporządzeniach szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów odpowiednio w szkołach publicznych oraz w publicznych szkołach i placówkach artystycznych (dodano rozdział 3a);
• ogólnych warunków przeprowadzania egzaminów zewnętrznych: sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego i egzaminu maturalnego oraz egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie. Minister edukacji ureguluje w rozporządzeniach: szczegółowe warunki i sposób przeprowadzania sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego i egzaminu maturalnego oraz szczegółowe warunki i sposób przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje z zawodzie (dodano rozdział 3b).

W stosunku do obecnie obowiązującego stanu, zmiany dotyczą m.in. określenia trybu, w jakim może nastąpić unieważnienie pracy egzaminacyjnej przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej (chodzi o sytuacje dotyczące przypadków stwierdzenia niesamodzielnej pracy zdających) oraz trybu, w jakim na wniosek zdającego, może nastąpić weryfikacja sumy przyznanych punktów.

Ustawa przewiduje również możliwość przystępowania do egzaminu maturalnego z wybranych przedmiotów, z których egzamin jest przeprowadzany, dla absolwentów ponadpodstawowych szkół średnich, którzy uzyskali świadectwo dojrzałości po zdaniu egzaminu dojrzałości.

Zmiany w tym zakresie wejdą w życie z dniem 1 września 2015 r.

 

W nowelizacji uregulowano również inne kwestie dotyczące:

• zadań i struktury organizacyjnej instytucji odpowiedzialnych za przygotowanie i przeprowadzenie egzaminów zewnętrznych, tj. Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i okręgowych komisji egzaminacyjnych, zmiany te zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2016 r.;
• sprawowania i organizacji nadzoru pedagogicznego, w tym umocowania w ustawie wymagań wobec szkół i placówek, pozwalających organom nadzoru pedagogicznego na badanie jakości pracy jednostek systemu oświaty, doprecyzowania trybu sprawowania nadzoru pedagogicznego (terminów realizacji wydanych zaleceń, obowiązku dyrektora szkoły informowania organu sprawującego nadzór i organu prowadzącego o sposobie realizacji zaleceń) oraz zobowiązania organu prowadzącego szkołę i rady pedagogicznej do analizy wyników nadzoru pedagogicznego i ustalania sposobu ich wykorzystania;
• funkcjonowania szkół prowadzących kształcenie zawodowe, m.in. w zakresie postępowania rekrutacyjnego czy prowadzenia kwalifikacyjnych kursów zawodowych;
• doprecyzowania zadań organu prowadzącego szkołę w zakresie zapewnienia szkole, w ramach dotychczas świadczonej obsługi administracyjnej, również obsługi prawnej;
• ułatwienia finansowania zajęć realizowanych przez nauczycieli w ramach projektów i programów finansowanych z udziałem środków europejskich;
• zasad dotyczących postępowania rekrutacyjnego do szkół sportowych oraz szkół dwujęzycznych, a także w zakresie przechodzenia uczniów do szkół różnych typów;
• zwiększenia kwot dotacji celowej na sfinansowanie podręczników, materiałów edukacyjnych lub materiałów ćwiczeniowych dla uczniów niepełnosprawnych z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego, korzystających z podręczników, materiałów edukacyjnych lub materiałów ćwiczeniowych, dostosowanych do potrzeb edukacyjnych i możliwości psychofizycznych tych uczniów;
• liczby uczniów w oddziałach klas I-III szkoły podstawowej. Możliwe będzie zwiększenie liczby uczniów ponad przyjęty limit (25 uczniów) po wyrażaniu zgody przez radę oddziałową, z jednoczesnym obowiązkiem zatrudnienia asystenta nauczyciela;
• uznawania świadectw szkolnych wydanych za granicą. Nowe przepisy spowodują m.in. skrócenie czasu postępowania niezbędnego w sprawie uznania wykształcenia uzyskanego za granicą. Katalog świadectw uznawanych w Polsce z mocy prawa, czyli bez konieczności przeprowadzania postępowania administracyjnego przez kuratorów oświaty, zostanie poszerzony o świadectwa maturalne wydane w państwach UE, EOG lub OECD.

(Komentarz z dnia 9 marca 2015 r.)

Departament Informacji i Promocji
Ministerstwa Edukacji Narodowej

Komentarz

 

Nowelizacja ustawy o systemie oświaty - warunki i sposób oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych

Zmiana ustawy o systemie oświaty jest konsekwencją wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 września 2013 r. sygn. akt K 35/12, w którym Trybunał orzekł, że sposób i warunki oceniania, klasyfikowania oraz promowania w procesie nauczania w szkołach publicznych nie mogą być - tak jak dotychczas - przedmiotem regulacji prawnej rozporządzenia. Ponieważ ta materia dotyczy podstawowych praw i obowiązków uczniów, którym Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej gwarantuje prawo do nauki, powinna być uregulowana w akcie normatywnym rangi ustawowej. Jest to niewątpliwie krok w dobrym kierunku, tak jak się to stało w przypadku objęcia ustawą problematyki rekrutacji do publicznych przedszkoli i szkół, uprzednio regulowanej przepisami rozporządzenia i statutów, również w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego.

Po zmianie ustawy przepisom o ocenianiu, klasyfikowaniu i promowaniu poświęcony jest odrębny rozdział 3a. Szczegółowe warunki i sposób dokonywania ocen, klasyfikacji i promowania będą określone rozporządzeniami Ministra Edukacji Narodowej oraz Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Co do zasady, znowelizowana ustawa zawiera przepisy przeniesione z dotychczas obowiązującego aktu prawnego. Na uwagę zasługują natomiast następujące zmiany:

- ustawodawca jednoznacznie ustalił obowiązek udostępniania uczniowi i jego rodzicom sprawdzonych i ocenionych pisemnych prac ucznia (słuchacza),
- ustalił możliwość opisowego charakteru ocen w klasach I-III szkoły podstawowej,
- dopuścił możliwość stosowania opisowych ocen bieżących i klasyfikacyjnych również dla wyższych etapów edukacyjnych, czyli od klasy IV szkoły podstawowej.

Utrzymano zasadę udostępniania rodzicom ocen pełnoletnich uczniów, z wyjątkiem słuchaczy szkół policealnych. Ustawodawca podzielił tym samym stanowisko rodziców, wielokrotnie wyrażane wobec kontestującej ujawnianie ocen pełnoletniej młodzieży, że prawo do informacji o wynikach nauki ich pełnoletnich dzieci służy zaangażowaniu rodziców w proces edukacji, tym bardziej że ciąży na nich obowiązek pokrywania kosztów utrzymania niesamodzielnych socjalnie dzieci.

Nie wprowadzono również istotnych zmian odnośnie do oceniania w szkołach dla dorosłych. Natomiast na uwagę zasługuje przepis stanowiący, że skreślenie z listy słuchaczy słuchacza, który nie uzyskał promocji, następuje w drodze decyzji dyrektora szkoły. Brak jednoznacznie sformułowanego trybu skreślania z listy słuchaczy osób, które z mocy dotychczasowych przepisów nie spełniały warunków do kontynuowania nauki w danej szkole, budziły wątpliwości dyrektorów szkół co do możliwości wydania decyzji o skreśleniu. Załatwienie sprawy w drodze decyzji administracyjnej umożliwia słuchaczowi wniesienie środka odwoławczego. Nie skreśla się natomiast z listy słuchaczy niepromowanego, niepełnoletniego słuchacza (osoba, która skończyła 16 lat, przyjęta do szkoły dla dorosłych, lub co najmniej 15-letni uczestnicy OHP czy też przebywający w areszcie lub zakładzie karnym słuchacze takiej szkoły). Ustawodawca gwarantuje tym słuchaczom realizację obowiązku szkolnego i nauki w drodze powtarzania semestru.

Ocenianie w szkole artystycznej nie uległo w zmienionej ustawie istotnym modyfikacjom w stosunku do dotychczasowych zasad.

 

 

Nowelizacja ustawy o systemie oświaty - sprawdzian, egzamin gimnazjalny, egzamin maturalny oraz egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie

Dodanie do ustawy o systemie oświaty rozdziału 3b, poświęconego ogólnym zasadom przeprowadzania egzaminów zewnętrznych, jest - podobnie jak w przypadku rozdziału dotyczącego oceniania - spowodowane wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 września 2013 r., który orzekł, że prawa i obowiązki uczniów i słuchaczy przystępujących do sprawdzianu i egzaminów powinny być przedmiotem stanowienia ustawy a nie aktu wykonawczego wydanego na jej podstawie, czyli rozporządzenia.

Znowelizowana ustawa przyznaje absolwentom legitymującym się świadectwem dojrzałości, którzy zdali egzamin dojrzałości, ale nie podjęli nauki w szkole wyższej lub zamierzają podjąć studia na nowym kierunku, możliwość przystąpienia do egzaminu maturalnego z wybranego przedmiotu lub przedmiotów, co zrówna ich szanse rekrutacyjne na uczelniach z abiturientami, którzy uzyskali świadectwo dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego. Osoby, które uzyskały świadectwo dojrzałości w wyniku zdanego egzaminu dojrzałości, od roku szkolnego 2015/2016 będą mogły przystąpić do egzaminu maturalnego z przedmiotu lub przedmiotów objętych w danym roku tym egzaminem, bez względu na to, czy zdawały ten przedmiot lub przedmioty na egzaminie dojrzałości. Umożliwiono tym osobom ponowne przystąpienie do egzaminu maturalnego w celu poprawienia wyników.

Istotną zmianą na rzecz poprawy przejrzystości postępowania egzaminacyjnego jest sprecyzowanie trybu unieważniania pracy egzaminacyjnej przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, w przypadku niesamodzielności jej sporządzenia lub udostępnienia jej rozwiązań innemu zdającemu. Ustawodawca przewidział możliwość wniesienia zastrzeżeń do rozstrzygnięcia dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, kierowanych do dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej za pośrednictwem dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej. Przepisami gwarantującymi czynny udział zdającego w postępowaniu o unieważnienie sprawdzianu lub egzaminu są określające obowiązek dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej powiadomienia ucznia lub absolwenta o zamiarze unieważnienia. Zapewnia się prawo wglądu do materiału objętego zamiarem unieważnienia i składania wyjaśnień przez zdającego lub jego rodziców. Dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej pisemnie uzasadnia rozstrzygnięcie w sprawie unieważnienia. Ustawodawca nie przewidział możliwości skierowania skargi dotyczącej wyniku sprawdzianu czy też egzaminu do sądu administracyjnego, z uwagi na jego merytoryczny charakter. Rozstrzyga się tym samym zasadność kierowania spraw związanych z oceną wyników egzaminacyjnych na drogę postępowania sądowego, co ma aktualnie miejsce.

Pojawiają się przepisy dyscyplinujące absolwentów zgłaszających zamiar przystąpienia do egzaminu maturalnego, po raz trzeci i kolejny, po czym rezygnujących ze zdawania. Taka osoba będzie wnosiła opłatę za każdy przedmiot w fazie ustnej i pisemnej, w wysokości określonej w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej. Analogicznie jak w przypadku sprawdzianu oraz egzaminów uregulowano postępowanie w sprawie weryfikacji wyników i unieważniania pracy egzaminacyjnej w ramach egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, bez możliwości kierowania skargi do sądu administracyjnego. Wydłużono z trzech do pięciu lat okres, w którym chętni mogą poprawiać jedną część egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie. Szczegółowe warunki i sposób przeprowadzania ww. egzaminu zostaną określone w rozporządzeniu.

Nowelizacja nakłada na Ministra Edukacji Narodowej obowiązek ogłaszania (z 2-letnim wyprzedzeniem) w Biuletynie Informacji Publicznej tego resortu komunikatu w sprawie wykazu olimpiad przedmiotowych, turniejów oraz olimpiad tematycznych, uprawniających do zwolnień ze sprawdzianów i egzaminów, a także do preferencji w postępowaniu rekrutacyjnym do szkół ponadgimnazjalnych. Uczniowie będą mogli racjonalniej zaplanować swój udział w wybranych formach.

 

 

Pozostałe zmiany ustawy o systemie oświaty oraz zmiany niektórych innych ustaw

Wymagania dotyczące jakości pracy szkół i placówek oraz ogólne zasady dotyczące badania przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny spełniania tych wymagań zostały unormowane w ustawie (zamiast, jak dotychczas, w rozporządzeniu). Po zmianach przepisów w szkole (placówce), w której ustalono niespełnianie na poziomie podstawowym wymagań w zakresie uzyskiwania efektów kształcenia, organ sprawujący nadzór pedagogiczny będzie przeprowadzał ponowne badanie. Weryfikacja skuteczności działań naprawczych w szkole ze strony organu będzie następowała nie później niż w ciągu 3 lat od dnia przekazania dyrektorowi wyników stwierdzających niespełnianie wymagań. Rozszerzono uprawnienia rady pedagogicznej, która będzie ustalała sposób wykorzystania wyników nadzoru. Dwa organy społeczne szkoły, czyli rada rodziców i samorząd uczniowski, będą właściwe do zaopiniowania ww. ustaleń rady pedagogicznej, a organ wykonawczy danej jednostki samorządu terytorialnego (wójt, burmistrz, prezydent, zarząd powiatu, zarząd województwa) będzie przedstawiał na sesji właściwej rady (sejmiku) informację o wynikach nadzoru w szkołach i placówkach.

Do istotnych zmian należy zniesienie obowiązku powiadamiania dyrektora szkoły o zamiarze obserwacji przez wizytatora zajęć w czasie przeprowadzania czynności nadzoru. Zwiększono uprawnienia wizytatorów, wyposażając ich w prawo wyznaczania dyrektorom szkół terminów na wykonanie zaleceń pokontrolnych. Wprowadzono jako obowiązek dyrektora szkoły, aby w każdym przypadku otrzymania zaleceń i niekwestionowania ich, jak i nieuwzględnienia zastrzeżeń przez organ nadzoru, w terminie 30 dni od otrzymania pisemnego stanowiska organu powiadomił go o sposobie realizacji zaleceń oraz powiadomił organ prowadzący o zaleceniach i sposobie ich realizacji.

W postępowaniu rekrutacyjnym do szkół policealnych, w których w myśl programu nauczania niezbędne jest wykazywanie się przez kandydatów szczególnymi indywidualnymi uzdolnieniami lub predyspozycjami przydatnymi w nauczanym zawodzie, dodaje się kryterium w formie wyniku sprawdzianu tych uzdolnień lub predyspozycji. Kandydatom do szkoły prowadzącej kształcenie w różnych zawodach lub do kilku szkół o zróżnicowanych czynnikach szkodliwych lub uciążliwych występujących w miejscu praktycznej nauki zawodu ułatwiono kwestię obowiązku poddania się badaniom lekarskim. Będą one obowiązkowe dopiero po zakończonej pomyślnie rekrutacji do danej szkoły. Badanie to potwierdzi wybór szkoły, a doręczenie zaświadczenia - przyjęcie kandydata.

Podporządkowano okręgowe komisje egzaminacyjne Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, tym samym likwidując dotychczasową niezależność między tymi jednostkami. W intencji ustawodawcy ma to usprawnić i zwiększyć efektywność systemu egzaminacyjnego. Ułatwiono uzyskanie statusu egzaminatora pracodawcom, rezygnując z wymogu posiadania 3-letniego stażu pracy w zawodzie.

Sprecyzowano zakres upoważnienia dla Ministra Edukacji Narodowej w celu uregulowania w rozporządzeniu szczegółowych warunków przechodzenia ucznia ze szkoły niepublicznej o uprawnieniach szkoły publicznej jednego typu do innego typu szkoły publicznej. Delegacja ustawowa ma również objąć materię kontynuowania nauki języka obcego i wyrównywania różnic programowych przez ucznia przechodzącego do szkoły tego samego typu.

W znowelizowanej ustawie przewiduje się zwiększenie kwoty dotacji celowej na podręczniki, materiały edukacyjne lub ćwiczeniowe dla uczniów niepełnosprawnych.

Wprowadza się kadencyjność rad odziców (w powiązaniu z etapem edukacyjnym), w miejsce corocznego wyboru do tych organów. Wymieniona zmiana sprzyjać będzie stabilniejszej działalności tego organu, wyposażonego przez ustawodawcę w znaczny zakres uprawnień.

Zmieniona ustawa przewiduje możliwość zwiększenia liczby uczniów w oddziale klas I-III szkoły podstawowej w czasie roku szkolnego. Jeżeli liczba uczniów przekroczy dopuszczalną ustawowo (25) o dwie osoby, zatrudnia się asystenta nauczyciela. Na dyrektorze spoczywa obowiązek uzyskania zgody organu prowadzącego co do zastosowanych rozwiązań. W każdym przypadku na zwiększenie liczby uczniów w oddziałach I-III wyraża zgodę również rada oddziałowa rodziców.

Nowelizacją objęto również problematykę uznawania świadectw szkolnych wydanych za granicą. Dokonano tego w celu zracjonalizowania postępowania w sprawie uznania wykształcenia uzyskanego za granicą, poprawy spójności systemu uznawania zagranicznych świadectw i dyplomów w kontekście nowych przepisów o uznawaniu zagranicznych dyplomów ukończenia szkół wyższych. Zmiany podyktowane były również obowiązkiem realizacji zobowiązań międzynarodowych Polski w zakresie uznawalności (Konwencja Lizbońska).

Wśród zmian niektórych innych ustaw wprowadzonych w związku z nowelizacją ustawy o systemie oświaty na uwagę zasługuje zmiana w ustawie o szkolnictwie wyższym. Jest związana z nowym dokumentem, czyli zaświadczeniem o uzyskanych wynikach egzaminu maturalnego, który otrzymywać będą absolwenci szkół ponadpodstawowych, legitymujący się świadectwem dojrzałości po zdaniu egzaminu dojrzałości, a którzy przystąpią do egzaminu maturalnego z wybranego przedmiotu lub przedmiotów. W procesie rekrutacji do szkół wyższych będzie to nowy dokument.

(Komentarz z dnia 20 marca 2014 r.)

Alicja Witkowska

Komentarz

Trybunał Konstytucyjny w wyroku zapadłym w dniu 22 czerwca 2015 r. sygn. akt SK 29/13 orzekł o zgodności art. 9c ust. 2a ustawy o systemie oświaty w zakresie, w jakim wyłącza skargę do sądu administracyjnego na unieważnienie egzaminu maturalnego z powodu niesamodzielności rozwiązywania jego zadań stwierdzonej podczas sprawdzania arkuszy egzaminacyjnych, z art. 45 ust. 1 Konstytucji. Postępowanie zostało przeprowadzone w wyniku połączonych skarg osób zdających egzamin maturalny, unieważniony z ww. przyczyn. Skarżący zarzucali, że art. 9c ust. 2a ustawy, stanowiący o niedopuszczalności wniesienia skargi do sądu administracyjnego, pozbawia ich prawa do rozpatrzenia sprawy zasadności unieważnienia egzaminu przez właściwy sąd, co gwarantuje art. 45 ust. 1 Konstytucji. Stanowisko zajęte przez Trybunał Konstytucyjny potwierdza zasadę, że przedmiotem badania przez sąd administracyjny nie może być ocena stopnia samodzielności rozwiązywania zadań egzaminacyjnych ze względu na jej merytoryczny charakter. W noweli ustawowej z dnia 20 lutego 2015 r. ustawodawca konsekwentnie stanowi o niedopuszczalności wnoszenia skargi do sądu administracyjnego w sprawie wyników sprawdzianu i egzaminów.

(Komentarz z dnia 25 sierpnia 2015 r.)

Alicja Witkowska

Informacja w sprawie ustawy z dnia 29 grudnia 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw

Zasadniczym celem ustawy z dnia 29 grudnia 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw jest przywrócenie wieku rozpoczęcia obowiązku szkolnego, wynoszącego 7 lat. Obecnie obowiązek szkolny dziecka rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 6 lat, oraz trwa do ukończenia gimnazjum, nie dłużej jednak niż do ukończenia 18 roku życia. Uchwalona ustawa obniża ten wiek, wracając do poprzednio obowiązującej regulacji. Tym samym obowiązek szkolny rozpoczynać się będzie z początkiem roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 7 lat. Na wniosek rodziców naukę w szkole podstawowej będzie mogło jednak rozpocząć również dziecko, które w danym roku kalendarzowym kończy 6 lat. Dyrektor szkoły przyjmie je do szkoły, jeżeli spełnia ono jeden z poniższych warunków:

1) korzystało z wychowania przedszkolnego w roku szkolnym poprzedzającym rok szkolny, w którym ma rozpocząć naukę w szkole podstawowej albo
2) uzyskało opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej o możliwości rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej.

Jeżeli chodzi o dzieci posiadające orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, ustawa zmieniająca zachowała możliwość dwukrotnego odroczenia im obowiązku szkolnego. A zatem rozpoczęcie spełniania obowiązku szkolnego przez dziecko mające ww. orzeczenie będzie mogło być odroczone nie dłużej niż do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 9 lat (obecnie jest to 8 lat). W takim przypadku dziecko będzie kontynuowało przygotowanie przedszkolne. Odroczenie rozpoczęcia spełniania obowiązku szkolnego następować będzie na wniosek rodziców złożony dyrektorowi szkoły, w obwodzie której mieszka dziecko. Do wniosku dołączane będzie orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego oraz opinia poradni psychologiczno-pedagogicznej, z której wynika potrzeba takiego odroczenia. Opinie, tak jak dotychczas, będą mogły być wydawane zarówno przez poradnie publiczne jak i niepubliczne, spełniające określone ustawą warunki.

Pozostałe ze zmian wprowadzonych ustawą zmieniającą dotyczą:

1) przywrócenia objęcia obowiązkiem odbycia rocznego przygotowania przedszkolnego 6-latków (obecnie obowiązek ten dotyczy dzieci 5-letnich). Powyższe stanowi konsekwencję przywrócenia obowiązku szkolnego 7-latków. Jednocześnie zachowane zostanie prawo dziecka w wieku od 3 roku życia do korzystania z wychowania przedszkolnego;
2) przesunięcia terminu przekształcenia oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych w przedszkola - z dnia 1 września 2016 r. na dzień 1 września 2019 r.;
3) przesunięcia terminu wprowadzenia nowych przepisów dotyczących ramowych statutów publicznych przedszkoli, szkół i placówek - z dnia 1 września 2016 r. na dzień 1 września 2019 r.;
4) zwiększenia, w 2016 r., wysokości kwoty rocznej dotacji przekazywanej gminom na dofinansowanie zadań w zakresie wychowania przedszkolnego z 1.305 zł do 1.370 zł;
5) wzmocnienia roli kuratora oświaty w kształtowaniu sieci publicznych przedszkoli i oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz planu sieci publicznych szkół, poprzez wprowadzenie regulacji, zgodnie z którą ustalenie sieci przedszkoli i oddziałów oraz jej uzupełnienie o inne formy wychowania przedszkolnego, a także ustalenie planu sieci publicznych szkół, następuje po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora oświaty o zgodności tej sieci bądź planu sieci z ustawowo określonymi warunkami;
6) przywrócenia obowiązku uzyskiwania pozytywnej opinii kuratora oświaty w przypadku likwidacji szkoły lub placówki publicznej prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego oraz pozytywnej opinii ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego - w przypadku likwidacji publicznej szkoły artystycznej prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego;
7) przywrócenia obowiązku uzyskiwania pozytywnej opinii kuratora oświaty w przypadku udzielania przez jednostkę samorządu terytorialnego zezwolenia na założenie przez osobę fizyczną lub osobę prawną inną niż jednostka samorządu terytorialnego szkoły lub placówki publicznej;
8) przywrócenia obowiązku opiniowania przez kuratora oświaty planów pracy publicznych placówek doskonalenia nauczycieli;
9) powierzenia ministrowi właściwemu do spraw oświaty i wychowania kompetencji powoływania i odwoływania, na wniosek wojewody, kuratora oświaty, i na wniosek kuratora oświaty, po zasięgnięciu opinii wojewody, wicekuratora oświaty (obecnie uprawnienie powoływania i odwoływania kuratora oświaty przysługuje wojewodzie, za zgodą ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, a uprawnienie powoływania i odwoływania wicekuratora oświaty - wojewodzie, na wniosek kuratora oświaty);
10) uzależnienia założenia i prowadzenia przez powiat bądź gminę publicznych placówek doskonalenia nauczycieli, zakładów kształcenia nauczycieli i bibliotek pedagogicznych od uprzedniego uzyskania pozytywnej opinii kuratora oświaty.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem:

1) przepisów dotyczących przywrócenia poprzednio obowiązującego wieku rozpoczęcia obowiązku szkolnego, wynoszącego 7 lat, oraz regulacji odnoszących się do wychowania przedszkolnego, które wchodzą w życie z dniem 1 września 2016 r.;
2) przepisu statuującego prawo dziecka w wieku 3-5 lat do korzystania z wychowania przedszkolnego w przedszkolu lub innej formie wychowania przedszkolnego, który wchodzi w życie z dniem 1 września 2017 r.;
3) regulacji, zgodnie z którą ustalenie sieci prowadzonych przez gminę publicznych przedszkoli i oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz jej uzupełnienie o inne formy wychowania przedszkolnego wymaga pozytywnej opinii kuratora oświaty, która wchodzi w życie z dniem 1 września 2019 r.

(Komentarz z dnia 7 stycznia 2016 r.)

Kancelaria Prezydenta RP

Komentarz

Projekt ustawy nowelizującej został wniesiony do laski marszałkowskiej za pośrednictwem grupy posłów i stanowił spełnienie starań środowisk związanych z ruchem „Ratuj Maluchy”, który dążył do zniesienia obowiązku szkolnego sześciolatków.

Nowo uchwalona ustawa wprowadza zasadnicze zamiany w regulacjach ustawowych dotyczących wychowania przedszkolnego oraz obowiązku szkolnego. Wychowaniem przedszkolnym zostają objęte dzieci od 3 do 6 lat. W przypadku dzieci legitymujących się orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego granicę tego wieku przesunięto do 9. roku życia. Reforma przepisów rodzi po stronie jednostek samorządu terytorialnego szczebla gminnego obowiązek zapewnienia w roku szkolnym 2016/2017 miejsc w przedszkolu czterolatkom i pięciolatkom, których rodzice wyrażą taką wolę, zaś od 2017 roku - również trzylatkom. Dzieci sześcioletnie od września 2016 r. zostają objęte obowiązkiem przedszkolnym lub jeżeli ich rodzice tak zadecydują, mogą wziąć udział w postępowaniu rekrutacyjnym do pierwszej klasy szkoły podstawowej. Warunkami, które sześciolatkom aplikującym do szkoły podstawowej postawił ustawodawca, są uprzednie roczne objęcie wychowaniem przedszkolnym lub w przypadku jego braku - posiadanie opinii z poradni psychologiczno-pedagogicznej potwierdzającej gotowość dziecka do podjęcia nauki (w projekcie ustawy przewidywano obowiązek uzyskania opinii poradni odnośnie do dzieci urodzonych od września do 31 grudnia danego roku kalendarzowego).

Zmiany ustawowe, które dotyczą już roku szkolnego 2016/2017 stawiają gminy w szczególnie trudnej sytuacji gdyż nowelizacja dokonana w dniu 29 grudnia 2015 r. jest de facto ustawodawczym zwrotem o 180 stopni w stosunku do niedawno przeprowadzonej reformy obowiązku szkolnego. Aktualnie organy prowadzące przedszkola i szkoły podstawowe mają do czynienia z różnorodną sytuacją, w której znajdują się dzieci z roczników 2009 i 2010. Są to dzieci, które na podstawie poprzednio obowiązujących przepisów ustawy skorzystały w 2015 r. z odroczenia spełniania obowiązku szkolnego (rocznik 2009 r.) i jako sześciolatki pozostały w przedszkolu lub w oddziale przedszkolnym szkoły podstawowej oraz te, które rozpoczęły naukę w szkole podstawowej. W przypadku uczniów z rocznika 2009 r., którzy w roku szkolnym 2015/2016 uczą się w pierwszej klasie, ich rodzice mają dwojaki wybór - albo dzieci powtórzą naukę w tej klasie w roku szkolnym 2016/2017, na wniosek rodziców złożony do 31 marca 2016 r. na ręce dyrektora szkoły podstawowej, albo będą kontynuowały naukę w następnej klasie. Uczniowie powtarzający naukę w pierwszej klasie nie będą podlegali klasyfikacji rocznej i promowaniu do klasy drugiej oraz nie otrzymają świadectwa. Taki mechanizm ma również zastosowanie co do dzieci z rocznika 2008 (I półrocze) będących w drugiej klasie szkoły podstawowej, które mogą repetować tę klasę.

Dzieci z rocznika 2010 mogą, po spełnieniu ww. warunków, rozpocząć wcześniej naukę w szkole podstawowej lub wziąć udział w rekrutacji do oddziału prowadzącego roczne przygotowanie przedszkolne w szkole lub w przedszkolu (początek rekrutacji od marca 2016 r.). Rodzice muszą się liczyć z tym, że w przypadku oddziałów „zerówek” nie ma rejonizacji i gminny organ prowadzący może wskazać szkołę lub przedszkole zlokalizowane dalej od miejsca zamieszkania dziecka. Na podstawie art. 8 ustawy zmieniającej dziecku, które w roku szkolnym rozpocznie naukę w pierwszej klasie szkoły podstawowej, organ wykonawczy gminy może wskazać jako miejsce realizacji obowiązku szkolnego szkołę inną niż położona w obwodzie administracyjnym właściwym dla miejsca zamieszkania dziecka. Tego przepisu nie stosuje się jednak, gdy przewidywana liczba uczniów w pierwszych klasach w szkołach położonych na terenach wiejskich lub w miastach do 5 tys. mieszkańców przekracza 7 osób, a w pozostałych szkołach limit powinien być wyższy niż 11 uczniów. W mniejszych miejscowościach może to prowadzić do dowożenia dzieci do innej szkoły niż obwodowa.

W wyniku systemowych zmian odnośnie do wieku objęcia dzieci obowiązkiem szkolnym jednostki samorządu terytorialnego przewidują, że do pierwszej klasy szkoły podstawowej trafi znacznie mniej dzieci. Ok. 91 tys. uczniów - to siedmiolatkowie, którym odroczono obowiązek szkolny na rok 2015/2016, a więcej będzie wiadomo po 31 marca 2016 r., gdy rodzice złożą wnioski co do ewentualnego powtarzania przez dzieci nauki w pierwszej klasie. O trudnej sytuacji samorządów w „przejściowym” roku szkolnym 2016/2017 świadczy również fakt, że pozostawienie tak znacznej ilości dzieci w przedszkolach lub oddziałach przedszkolnych oznacza spadek dochodów gmin, gdyż otrzymywać będą znacznie mniejsze kwoty z tytułu części oświatowej subwencji ogólnej.

Pozostałe zmiany wprowadzone w wyniku nowelizacji dotyczą nowych zasad wyłaniania kuratorów oświaty, których powołuje i odwołuje Minister Edukacji Narodowej. Kandydaci na to stanowisko przystępują do konkursu, który ogłasza i przeprowadza wojewoda, przy czym to ogłoszenie następuje nie później niż w ciągu miesiąca od dnia, w którym dokonano odwołania poprzedniego kuratora. Nowe przepisy określają skład komisji konkursowej.

Następną istotną zmianą jest przywrócenie kontrolnej roli kuratora oświaty nad działaniami jednostek samorządu terytorialnego związanymi z uchwalaniem sieci publicznych szkół i przeszkoli, czy też ich likwidacją lub przekształceniem, które teraz wymagać będą pozytywnej opinii kuratora oświaty. Samorządy odczytują tę zmianę jako ograniczenie swoich uprawnień jako organów prowadzących szkoły i z racji ustawowych zadań własnych najlepiej orientujących się w potrzebach swoich wspólnot terytorialnych.

W związku z nowelizacją wprowadzono przepisy przejściowe, odraczające termin przekształcania oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych w zespoły szkolno-przedszkolne - do nowego roku szkolnego 2019/2020.

(Komentarz z dnia 8 lutego 2016 r.)

Alicja Witkowska

Informacja w sprawie z dnia 11 września 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym

Ustawa ma na celu wprowadzenie zmian w zasadach organizowania i nadzorowania wypoczynku dla dzieci i młodzieży oraz organizowania i nadzorowania kursów na kierowników i wychowawców wypoczynku, zwiększenie bezpieczeństwa dzieci i młodzieży podczas wypoczynku, wzmocnienie nadzoru nad wypoczynkiem, zapewnienie odpowiedniej opieki wychowawczej uczestnikom wypoczynku oraz szerszego zakresu informacji dla użytkowników elektronicznej bazy wypoczynku. Ponadto, rozwiązania zawarte w ustawie zmierzają do realizacji postulatów zgłoszonych przez Najwyższą Izbę Kontroli w dokumencie Informacja o wynikach kontroli „Bezpieczeństwo wypoczynku dzieci i młodzieży”.

I. W ramach wsparcia systemu oświaty przez jednostki wyspecjalizowane w ochronie ludności (głównie przez jednostki organizacyjne Państwowej Straży Pożarnej ze względu na to, że dysponują odpowiednio przygotowaną kadrą oraz bazą materialną) wprowadzono zobowiązanie organów administracji publicznej, w tym organów prowadzących szkoły i placówki, do współdziałania z tym podmiotami w realizacji zadań. W szczególności w prowadzeniu zajęć edukacyjnych z zakresu podnoszenia bezpieczeństwa dzieci i młodzieży, w tym bezpieczeństwa przeciwpożarowego.

II. W ramach uregulowania zasad organizacji wypoczynku, jego nadzorowania oraz prowadzenia kursów na kierownika wypoczynku i wychowawcę wypoczynku ustawa określa:

1) definicję wypoczynku i wymienia jego podstawowe formy. Wypoczynek jest organizowany dla dzieci i młodzieży w celach rekreacyjnych lub regeneracji sił fizycznych i psychicznych, jest on połączony ze szkoleniem lub pogłębianiem wiedzy, rozwijaniem zainteresowań i uzdolnień lub kompetencji społecznych dzieci i młodzieży, trwa nieprzerwanie co najmniej 2 dni, odbywa się w czasie ferii letnich, zimowych oraz wiosennej i zimowej przerwy świątecznej, w kraju lub za granicą, w szczególności w formie: kolonii, półkolonii, zimowiska, obozu i biwaku. Wypoczynek dla dzieci własnych lub dzieci znajomych organizowany przez rodzinę nie będzie podlegał nadzorowi kuratora oświaty oraz sankcjom przewidzianym dla organizatorów wypoczynku;
2) zasady pierwszeństwa w korzystaniu z wypoczynku finansowanego ze środków pozostających w dyspozycji wojewody;
3) katalog podmiotów, które mogą organizować wypoczynek dla dzieci i młodzieży, warunki, jakie jest obowiązany zapewnić organizator wypoczynku w zakresie bezpieczeństwa i higieny wypoczynku, warunki jakie musi spełniać kadra wypoczynku, dostęp do opieki medycznej, program wypoczynku i zajęcia dostosowane do wieku, zainteresowań i potrzeb uczestników, ich stanu zdrowia, sprawności fizycznej i umiejętności, zapewnienie stosowania zasad higieny żywienia, bezpieczne korzystanie z obszarów wodnych, bezpieczne przebywanie w górach oraz na zorganizowanych terenach narciarskich, obowiązek organizatora wypoczynku, który organizuje wypoczynek poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zawarcia umowy ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów leczenia na rzecz uczestników wypoczynku;
4) tryb zgłaszania wypoczynku przez organizatorów oraz elementy, jakie musi to zgłoszenie zawierać;
5) warunki organizowania przez szkoły i placówki wypoczynku trwającego do 3 dni bez konieczności przedstawiania kuratorowi oświaty zgłoszenia wypoczynku i umieszczenia tego zgłoszenia w bazie wypoczynku;
6) ustalenie przez organizatora wypoczynku wysokości opłaty za udział uczestnika w wypoczynku;
7) zakres danych zawartych w zgłoszeniu wypoczynku umieszczonym w bazie wypoczynku, udostępnianych państwowemu inspektorowi sanitarnemu, komendantowi powiatowemu (miejskiemu) Państwowej Straży Pożarnej oraz kuratorowi oświaty, właściwym ze względu na lokalizację wypoczynku;
8) prowadzenie przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, za pomocą systemu teleinformatycznego, bazy wypoczynku, w której będą umieszczane przez kuratora oświaty zgłoszenia wypoczynku. Zmiana dotyczy wprowadzenia obowiązku przechowywania danych zawartych w bazie wypoczynku oraz dokumentacji dotyczącej zgłoszenia wypoczynku przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, kuratorów oświaty i służby sprawujące nadzór: państwowego inspektora sanitarnego, komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej, właściwych ze względu na lokalizację wypoczynku, przez okres 5 lat od dnia usunięcia zgłoszenia z bazy wypoczynku;
9) obowiązek organizatora wypoczynku niezwłocznego zawiadomienia kuratora oświaty właściwego ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania organizatora wypoczynku o zmianach okoliczności objętych zgłoszeniem wypoczynku;
10) obowiązek organizatora wypoczynku informowania rodziców uczestników albo pełnoletnich uczestników wypoczynku o warunkach organizacji wypoczynku;
11) obowiązek organizatora wypoczynku założenia dla uczestnika wypoczynku karty kwalifikacyjnej oraz wykaz informacji, które mają być w niej ujęte;
12) zasady postępowania w sytuacji wypadku;
13) sposób sprawowania nadzoru nad wypoczynkiem organizowanym w kraju przez kuratora oświaty właściwego ze względu na miejsce lokalizacji wypoczynku;
14) kompetencje kuratora oświaty w zakresie sprawowania nadzoru nad wypoczynkiem;
15) właściwość kuratora oświaty sprawującego nadzór nad wypoczynkiem organizowanym za granicą i zasady sprawowania tego nadzoru;
16) wymagania wobec osób, które mogą pełnić funkcję kierownika wypoczynku i wychowawcy wypoczynku;
17) katalog podmiotów, które mogą prowadzić kursy na kierownika wypoczynku i wychowawcę wypoczynku bez konieczności uzyskania zgody kuratora oświaty;
18) obowiązki organizatora kursów;
19) zasady nadzoru nad prowadzeniem kursów, w tym przeprowadzania kontroli w miejscu prowadzenia kursów;
20) upoważnienie dla ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania do określenia, w drodze rozporządzenia przepisów wykonawczych umożliwiających realizację zaproponowanych rozwiązań dotyczących zgłoszenia wypoczynku, karty wypoczynku, liczby uczestników wypoczynku w grupie pozostających pod opieką jednego wychowawcy, obowiązków kierownika wypoczynku i wychowawcy wypoczynku, programu kursów na kierownika wypoczynku lub wychowawcę wypoczynku, wzorów karty kwalifikacyjnej i zaświadczenia o ukończeniu kursu na kierownika wypoczynku lub wychowawcę wypoczynku.

III. W ramach uregulowań dotyczących sankcji karnych, przewidziano karę grzywny dla organizatora wypoczynku, w przypadku organizowania wypoczynku, mimo braku zgłoszenia wypoczynku w bazie wypoczynku, a także za niepoinformowanie kuratora oświaty o zmianach okoliczności objętych zgłoszeniem. Orzekanie w ww. sprawach będzie następować w trybie ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2013 r. poz. 395, z późn. zm.). Celem tego rozwiązania jest przestrzeganie przepisów i uniknięcie nieprawidłowości w zakresie organizacji wypoczynku.

IV. Zmiana wprowadzona w ustawie z dnia 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym odnośnie uregulowań dotyczących zwolnienia wolontariusza - kandydata na kierownika lub wychowawcę wypoczynku - z opłaty za wydanie z Krajowego Rejestru Karnego zaświadczenia o niekaralności, stanowi konsekwencję zmian wprowadzonych w ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty.

V. W ramach przepisów przejściowych uregulowano sytuację prawną dotyczącą osób, które dotychczas były zwolnione z obowiązku ukończenia kursu na wychowawcę wypoczynku, ważności zgód na prowadzenie kursów na kierownika wypoczynku i na wychowawcę wypoczynku wydanych przed dniem wejścia w życie ustawy oraz zasad ukończenia kursów na kierownika i wychowawcę wypoczynku dla osób, które rozpoczną ww. kursy przed dniem i po dniu wejścia w życie ustawy.

(Komentarz z dnia 14 października 2015 r.)

Kancelaria Prezydenta RP

Komentarz

Zasadniczym celem reformy przepisów ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym jest zabezpieczenie profesjonalnej opieki wychowawczej sprawowanej nad dziećmi i młodzieżą korzystającą z wypoczynku w kraju i zagranicą. Ustawodawca dąży również do wzmocnienia nadzoru nad organizatorami wypoczynku. Na organizatorach ciąży obowiązek zapewnienia kadry legitymującej się odpowiednimi kwalifikacjami. W zależności od programu danej formy wypoczynku osobami prowadzącymi zajęcia mogą być trenerzy i instruktorzy sportu, lektorzy języków obcych czy też animatorzy w zakresie kulturalno-oświatowym. Ustawa wymienia wymogi, jakie muszą spełniać kierownicy wypoczynku i prowadzący zajęcia. Kierownicy i wychowawcy podejmujący się prowadzenia danej formy wypoczynku jako wolontariatu mają być zwolnieni od opłat za uzyskanie z krajowego rejestru karnego zaświadczenia o niekaralności. Ustawa przewiduje zwiększenie uprawnienia kuratora oświaty do sprawowania nadzoru nad wypoczynkiem przebiegającym również w czasie zimowej i wiosennej przerwy świątecznej. Kurator oświaty ma prawo zarządzić zakończenie wypoczynku, jeżeli wykazane nieprawidłowości mogą zagrażać życiu lub zdrowiu podopiecznych. Przewidziana jest również sankcja grzywny dla organizatorów naruszających wymogi ustawy.

(Komentarz z dnia 4 grudnia 2015 r.)

Alicja Witkowska

Komentarz

Nowelizacja ustawy o systemie oświaty wprowadza obowiązek legitymowania się przez nauczycieli realizujących zajęcia finansowane ze środków budżetowych Unii Europejskiej informacją z Centralnego Rejestru Orzeczeń Dyscyplinarnych, prowadzonego przez Ministra Edukacji Narodowej. Informację tę przedstawia się dyrektorowi szkoły lub placówki przed nawiązaniem stosunku pracy.

(Komentarz z dnia 13 czerwca 2016 r.)

Alicja Witkowska

Komentarz

 

Likwidacja sprawdzianu organizowanego w szkole podstawowej oraz nowe zasady i tryb weryfikacji oceny pracy maturalnej

Uczniowie kończący szkołę podstawową w roku szkolnym 2015/2016 byli ostatnim rocznikiem przystępującym do sprawdzianu przeprowadzanego w ostatnim roku nauki na tym etapie edukacyjnym. Jest to wynik nowelizacji wprowadzonej ustawą z dnia 23 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw, która, co do zasady, wchodzi w życie z dniem 1 września 2016 r. Tym samym wyniki sprawdzianu nie będą stanowiły jednego z kryteriów branych pod uwagę w postępowaniu rekrutacyjnym do pierwszych klas gimnazjów dwujęzycznych czy też gimnazjum sportowego, gimnazjum mistrzostwa sportowego lub oddziału sportowego w gimnazjum ogólnodostępnym. Reforma w systemie edukacji, polegająca na likwidacji sprawdzianu, prowadzi do zmniejszenia liczby obowiązkowych egzaminów zewnętrznych, jako że pierwszym testem jakości wyników nauczania uczniów na tym etapie będzie ten po zakończeniu ósmej klasy. Z uwagi na trwające w resorcie prace nad przyszłym kształtem systemu edukacji nie można mówić o konkretnych rozwiązaniach w zakresie tych egzaminów. Zakłada się, że naczelną funkcją testów będzie selekcja gorszych i lepszych uczniów.

Kolejną nowością, którą wprowadza ustawodawca (od 1 stycznia 2017 r.), jest powołanie do życia Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego. Jest to organ, którego zadaniem będzie weryfikacja prac egzaminacyjnych, których wyniki zostały uprzednio zakwestionowane przez uczniów. Dotychczas zdający mieli prawo wglądu do swoich prac, porównania ich z regułami oceniania, sporządzania z nich notatek, a od 12 lipca 2016 r. - fotografowania arkusza. Uczniowie mieli prawo zwrócić się o weryfikację sumy punktów, a w przypadku negatywnego rozstrzygnięcia dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej za jego pośrednictwem skierować zastrzeżenia, wnosząc o ponowną ocenę do dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. Dyrektor CKE w ciągu 7 dni powinien był rozpoznać zastrzeżenia i, co najistotniejsze w sprawie, jego rozstrzygnięcie było ostateczne. Zdającemu nie służyło i nadal nie służy od tego rozstrzygnięcia skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Niedopuszczalność drogi sądowej w tym postępowaniu wynika wprost z przepisów ustawy o systemie oświaty, a kierowane uprzednio sprawy, dotyczące weryfikacji wyników egzaminu maturalnego, nie zakończyły się merytorycznym orzeczeniem sądu administracyjnego. W wyniku czerwcowej nowelizacji zdający uczniowie zdobędą nowe środki prawne służące wzruszeniu wyników prac egzaminacyjnych.

Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego będzie nowym organem uprawnionym do rozpatrywania odwołań od ustalonych przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej wyników weryfikacji sumy punktów części pisemnej egzaminu. Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego jest organem, w skład którego wchodzą doświadczeni egzaminatorzy i eksperci - specjaliści z danej dziedziny. Wymogi kwalifikacyjne stawiane arbitrom są wymienione w art. 9ca znowelizowanej ustawy o systemie oświaty. Na listę arbitrów prowadzoną przez Ministra Edukacji Narodowej może zostać wpisana osoba, która widnieje w ewidencji egzaminatorów w zakresie egzaminu maturalnego, była co najmniej przez lata przewodniczącym zespołu egzaminatorów w zakresie danego przedmiotu i otrzymała odpowiednią rekomendację dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej. Arbitrem może być również pracownik naukowy, legitymujący się co najmniej stopniem naukowym doktora w dziedzinie nauki lub sztuki w zakresie danego przedmiotu, zatrudniony w instytucie badawczym, jednostce naukowej Polskiej Akademii Nauk lub w szkole wyższej lub innej instytucji wymienionej w art. 9ca ust. 3 pkt 2, rekomendowany przez te instytucje. Ustawa wymienia również kwalifikacje wymagane od arbitrów w zakresie egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie. Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego będzie działać przy Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i może zasięgać jej opinii, ale nie będzie tym stanowiskiem związana. W sprawie braku możliwości zapoznania się ze szczegółami dokonania oceny egzaminów ustnych wypowiedział się Rzecznik Praw Obywatelskich, zarzucając brak podstaw do różnicowania w zakresie weryfikacji wyników egzaminów ustnych i pisemnych („Dziennik Gazeta Prawna” 20 lipca 2016 nr 139, Urszula Mirowska-Łoskot).

 

 

Zwiększenie uprawnień kuratora oświaty

Wzmocnienie roli kuratora oświaty w sferze prowadzenia samorządowych szkół i przedszkoli zostało zapoczątkowane wraz z wejściem w życie ustawy nowelizującej z dnia 29 grudnia 2015 r., czyli w dniu 23 stycznia 2016 r. Zmienione przepisy uprawniają kuratora oświaty do wydawania pozytywnej opinii o zgodności planu sieci publicznych szkół, uchwalanej przez organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego, z warunkami przewidzianymi w art. 17 ust. 1, 2 i 5 ustawy o systemie oświaty (zapewnienie przewidzianej ustawą odległości do szkoły lub obowiązek zapewnienia dowozu uczniów do szkoły). W tym samym czasie ustawodawca upoważnił kuratora do opiniowania planów pracy publicznych placówek doskonalenia nauczycieli. Po paru latach ponownie wyposażono kuratora oświaty w prawo do wydawania pozytywnej opinii odnoszącej się do zamiaru likwidacji szkoły lub przedszkola prowadzonego przez jednostkę samorządu terytorialnego odpowiedniego szczebla. Kurator wydaje opinię w drodze postanowienia, a organowi prowadzącemu służy środek zaskarżenia - zażalenie do Ministra Edukacji Narodowej. Nowelizacja grudniowa, wprowadzona w życie po upływie zaledwie 14 dni od ogłoszenia ustawy zmieniającej, wprowadziła szereg perturbacji w postępowaniu JST, które w tym czasie dysponowały już uchwałami o zamiarze likwidacji szkoły w ramach racjonalizacji ich sieci (przepisy przejściowe były jednoznaczne).

Następnym krokiem na drodze do zwiększenia kompetencji kuratorów oświaty, a tym samym centralizacji zarządzania jednostkami systemu oświaty była reforma wprowadzona nowelizacją z dnia 23 czerwca 2016 r.W dniu 1 września 2016 r. w wyniku dodania pkt 10b w art. 31 ust. 1 ustawy o systemie oświaty, kurator oświaty ponownie zyskał prawo do opiniowania arkuszy organizacji szkół i placówek publicznych pod względem ich zgodności z przepisami, przedstawianych przed ich zatwierdzeniem przez organ prowadzący. Czerwcowa nowelizacja wniosła również znaczne zmiany w zakresie zasad i postępowania konkursowego wyłaniającego kandydatów na stanowiska dyrektorów szkół i placówek. Ograniczono samorządną pozycję organów prowadzących, obligując je do ustalania w porozumieniu z kuratorami oświaty osoby, której powierza się stanowisko dyrektora szkoły lub placówki, gdy do konkursu nie zgłosił się żaden kandydat lub w wyniku konkursu nie wyłoniono kandydata. Zrównano ponadto moc decyzyjną w postępowaniu konkursowym przedstawicieli organu prowadzącego i organu sprawującego nadzór pedagogiczny, zmieniając z dniem 1 września 2016 r. dyspozycję art. 36a ust. 6 pkt 1, czyli powiększając liczbę przedstawicieli kuratora oświaty w komisji konkursowej do 3 osób (tak jak przedstawicieli organu prowadzącego).

 

 

Dotacje podmiotowe dla przedszkoli i szkół niepublicznych

Nowelizacja ustawy o systemie oświaty (ustawa z dnia 23 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw), dotycząca dotacji podmiotowych udzielanych z budżetu jednostki samorządu terytorialnego przedszkolom i szkołom niepublicznym ma na celu zmniejszenie stopnia ogólności przepisów art. 80 oraz art. 90 ustawy o systemie oświaty, budzących liczne wątpliwości interpretacyjne zarówno dla organów dotujących, jak i beneficjentów tych dotacji. Ustawodawca zmierza również do zwiększenia przejrzystości w postępowaniu dotacyjnym. Znowelizowane przepisy jednoznacznie zobowiązują organ dotujący do aktualizacji wysokości dotacji, jeżeli w trakcie roku budżetowego uległ zmianie plan dochodów lub wydatków budżetu jednostki samorządu terytorialnego w zakresie służącym do ustalenia wysokości dotacji. Uregulowano sposób kalkulacji wypłacanych dotacji podmiotowych. Wprowadzono do słownika pojęć ustawowych pojęcia gminy wiejskiej, gminy wiejsko-miejskiej, roku budżetowego czy też wskaźnika liczby mieszkańców. Co istotne, znowelizowane przepisy wprowadzają obowiązek publikacji w biuletynie informacji publicznej danej jednostki samorządu terytorialnego podstawowych kwot dotacji a także przewidywanej liczby uczniów, czyli danych niezbędnych do ustalania wysokości wypłacanych dotacji. W założeniu ustawodawcy zmienione przepisy mają znacznie ułatwić beneficjentom dokonanie weryfikacji wysokości dotacji ustalonej przez JST.

Zrezygnowano z obowiązku uwzględniania podczas ustalania wysokości dotacji środków z budżetu Unii Europejskiej przyznanych danej jednostce na cele edukacyjne. Oznacza to odstąpienie od podwójnego dotowania beneficjentów. Idąc w sukurs licznym zastrzeżeniom i wątpliwościom interpretacyjnym osób prowadzących niepubliczne przedszkola, a także samych gmin, gmina, na której terenie brak jest przedszkola samorządowego, będzie obowiązana ustalić podobną do niej pod względem terytorialnym, ludnościowym i ekonomicznym. Ponadto organ dotujący podczas ustalania wysokości dotacji nie będzie uwzględniał środków finansowych, których źródłem jest część oświatowa subwencji ogólnej, otrzymanej na niepełnosprawne dziecko.

Wprowadzana nowelizacja budzi wątpliwości Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych, której przedstawiciele zgłaszają m.in. brak wyjaśnienia ustawowego pojęcia wynagrodzenia osoby fizycznej prowadzącej szkołę lub przedszkole, a także brak regulacji prawnej dotyczącej zasad i podmiotu ustalającego to wynagrodzenie, które zalicza się do wydatków bieżących danego beneficjenta dotacji.

(Komentarz z dnia 21 września 2016 r.)

Alicja Witkowska

Komentarz

Zmiana ustawy o systemie oświaty jest konsekwencją reformy przepisów podwyższających do 6 lat wiek dzieci objętych obowiązkowym rocznym przygotowaniem przedszkolnym. Tym samym odpowiedniej zmianie uległ przepis dotyczący uprawnień gmin w zakresie ustalania opłat za korzystanie z wychowania przedszkolnego dzieci w wieku do lat 5, a także przepisy w sprawie udzielania gminom dotacji na dzieci objęte tym wychowaniem.

(Komentarz z dnia 25 stycznia 2017 r.)

Alicja Witkowska

Komentarz

Nowelizacja ustawy o systemie oświaty została wprowadzona ustawą z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianach ustawy o działach administracji rządowej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1954). W wyniku zmian dokonanych w administracji rządowej, w art. 4 ustawy o systemie oświaty dodano definicję szkoły morskiej, szkoły żeglugi śródlądowej oraz szkoły rybołówstwa. Organami tworzącymi te szkoły są właściwi ministrowie, którzy opiniują programy nauczania dotyczące zawodów podstawowych w tych dziedzinach.

(Komentarz z dnia 25 stycznia 2017 r.)

Alicja Witkowska

Komentarz

Nowelizacja ustawy o systemie oświaty dotyczy opłat za korzystanie z wychowania przedszkolnego, które są pobierane do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 6 lat, a także dotacji otrzymywanej przez gminę na dzieci pięcioletnie objęte wychowaniem przedszkolnym. Pozostałe zmiany ustawy są również związane z podwyższeniem wieku dzieci objętych obowiązkiem szkolnym i wynikającymi z tej reformy zmianami źródeł finansowania dzieci 5 letnich w przedszkolach (dotacja) i 6 letnich (subwencja).

(Komentarz z dnia 19 czerwca 2017 r.)

Alicja Witkowska

Komentarz

Nowelizacja ustawy o systemie oświaty stanowi realizację programu „Za życiem”, wprowadzonego w drodze uchwały nr 160 Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2016 r. w sprawie kompleksowego wsparcia dla rodzin „Za życiem”. Jednym z priorytetów programu jest udzielenie wsparcia uczennicom w ciąży. W związku z tym do ustawy dodany został art. 90v zobowiązujący Ministra Edukacji Narodowej do współpracy z jednostkami samorządu terytorialnego w celu umożliwienia takim uczennicom dalszej nauki oraz do utworzenia ośrodków koordynacyjno-rehablitacyjno-opiekuńczych. Ustawodawca przewidział możliwość dofinansowania zadań wynikających z programu w formie dotacji celowej udzielanej JST przez Ministra. Starosta wskazuje przedszkole i inne jednostki organizacyjne systemu oświaty wymienione w ustawie, które na danym terenie będą pełniły rolę wiodących ośrodków koordynacyjno-rehabilitacyjno-opiekuńczych udzielających wsparcia rodzinom z dziećmi niepełnosprawnymi lub zagrożonymi niepełnosprawnością od chwili wykrycia dysfunkcji aż do rozpoczęcia nauki w szkole.